ЖАСТАР АРАСЫНДАҒЫ ТУБЕРКУЛЕЗ АУРУЫНЫҢ МЕДИКО-ӘЛЕУМЕТТІК ФАКТОРЛАРЫ
Туберкулез ауруы қоғамдық денсаулық сақтауда әлеуметтік шартты ауру ретінде және маңызды мәселе ретінде
жалғасуда (БҦҦ, 2000). Туберкулез ауруы дамыған елдердің сыбағасы болып келеді, 80% жағдайында туберкулез ауруына
(15-50 жас) аралығындағы продуктивті жастағы адамдар шалдығады. (ДДҦ, 2010).
Түйінді сөздер: Туберкулез, туберкулез ауруы және таралуы.
Эпидемиологиялық және алдын алу шараларына
қарамастан Қазақстан туберкулез ауруынан және ӛлім
кӛрсеткіштері бойынша Еуропа аумағындағы 18 басым
елдер қатарына кіреді (ДДҦ, 2010). Ересек адамдар және
жастар арасындағы туберкулез ауруына шалдығу
тәуекелінің ең мҧқататын тобы ретінде қарастырылса,
соңғы жылдарды туберкулез ауруының таралу ҥрдісінің
тӛмендеу тенденциясы байқалған.
Бірақ,
қазіргі
уақытта
туберкулездің
тҧрақты
формаларының
ӛршу
кӛрсеткіштері
айрықша
алаңдаушылықты
шақыртады.
Соңғы
жылдары
Қазақстанда сонымен қатар барлық дҥние жҥзінде кең
спекторлық және кӛптік дәрілік тҧрақтылық тенденциясы
байқалады (МДТ и КДТ). Сол сияқты, мысалы 2006 жылы
жоғарыда кӛрсетілген формалар кӛрсеткіштері 3.7
қҧрастырады, бірақ 2010 жылдың нәтижесі бойынша бҧл
кӛрсеткіштер ҥш есе кӛбейген, 10.5 кӛрсеткіші 100 мың
тҧрғынға шаққанда [1,2,3].
Эпидемиологиялық жағдай балалар мен жас ӛспірімдер
арасында ӛзіндік ерекшеліктерді айқындайды. Сол
себептен
жас
ағзаның
тҧрақтану
кезеңінде
физиологиялық қҧрылым және иммундық жҥйенің
ӛзгеруіне зиянды әдеттердің қалыптысуының, алкоголь
және шылым шегу сияқты кеселдер әсер етеді. Саламаты
ӛмір сҥру салтын қалыптастыру орталығы жҥргізген
әлеуметтік сҧраунамалардың мәліметтері бойынша, 17%
қыздар және 23% жас балалар шылым шегуге тарту 13-15
жас
аралығында
байқалады
[4,5,6].2010
жылы
туберкулезбен ауру республика бойынша студенттер
арасында 65,6, ал Алматы қаласында 100 мың тҧрғынға
шаққанда 35,1, қҧрастырады [7,8].
Әлеуметтік аспектілер арасында иммунитеттің тӛмендеу
салдарыы ретінде туберкулездің жҧғуы, әлеуметтік-
экономикалық факторлар айқындалады, кедейлік, ӛмір
сҥру деңгейінің тӛмендеуі, мәселелерді дҧрыс бағаламау
(толық емес әсер, нашар диагностика, әсерсіз емдеу)
жатады.
Туберкулездің
таралуына
иммиграциялық
және
демографиялық ҥрдістер (халық санының кӛбеюі және
жас аралық қҧрылымның ӛзгеруі) айрықша ықпал етеді.
Мысалы; Қазастанның оңтҥстік аймақтарында және
Астана қаласында соңғы жылдары иммигранттар
арсында туберкулез ауруының табылу кӛрсеткіштері
жоғарлаған. Соңғы жылдары АИВ инфекциясының және
қос инфекциялы ауруы бар науқастар санының ӛршуі
алаңдаушылық тудырады[9,10,11,12].
Инфекцияланған балалар мен жас ӛспірімдер санының
ӛсуі ӛзіне кӛңіл бӛлдіреді. Виражды балалар санының
тенденциясының тӛмендеуі (балалардың біріншілік оң
сынамалы Манту бар) әлі байқалмайды [13,14,15].
Отандық және дҥние жҥзілік әдебиеттерде химио-
профилактикалық шараларды жҥргізу мәселесі бойынша,
Изониазидпен емдеудің мерзімі және дозасы бойынша
қарама қайшылықтар тудырады. Туберкулездың тҧрақты
формасының таралуына емдік тәртіпті бҧзушылар
бациллабӛлетін-пациенттердің кесірінен болады.
Біріншілік
туберкулезге
шалдыққан
аурулардың
әлеуметтік статусының таладмасында жҧмыссыз
науқастардың 73% қҧрастырады, соның ішінде тҧрақты
орны жоқ адамдар -46%, және 55%- ішімдікті шектен тыс
қабылдайтындар [16,17,18]. Сондықтан кӛрсетілген
факторлар жиынтығы эпидемиологиялық жағдайды
қолдайды және туберкулездің таралуына негативті әсер
етеді.
Осыған
байланысты
ҚР
Денсаулық
Сақтау
Министрлігінде норматаивті қҧжаттарына қосымша
ӛзгерістерді енгізуін, сол сияқты емнен бастартқан
науқастарға заңды тәртіпте және әкімшілік, заңды
жауапкершілікті енгізуді талап етеді. Мысал ретінде
Ресей Федерациясының қазіргі уақытта қабылдаған Заң
жобасы бациларлы науқастардың емделуіне және емнен
бас тартқандарға мәжбҥрлі емделуін РФ Әлеуметтік
Дума Комитетімен мақҧлданған және енгізілген. Біздің
елімізде осындай заңдылықтар туберкулезбен кҥресуде
эпидемиологиялық
жағдайға
позитивті
әсердің
тҧрақтылығына әлбетте ықпал етеді.
К 130 – ЛЕТИЮ ХАЛЕЛА ДОСМУХАМЕДОВА
55
www.kaznmu.kz
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1
Байсеркин, Б. В Казахстане за пять лет заболеваемость туберкулезом снизилась почти на треть – специалисты. Интренет-
газета-
http://news.gazeta.kz/art.aspaid=143678
// Алматы: 2010
2
Букатова С.Т., к.м.н. Баймагамбетова М.В. Эффективность лечения заразных форм туберкулеза в условия
специализированного противотуберкулезного отделения. Алматинский Государственный Институт усовершенствования
врачей// Алматы – 2011// http://www.rusnauka.com/13_NMN_2011/Medecine/3_86440.doc.htm
3
ВИЧ/СПИД у потребителей инъекционных наркотиков: лечение и помощь. Клинический протокол для Европейского
региона // ВОЗ. - 2010
4
Государственная программа «Саламатты Қазақстан» на 2011 – 2015 годы, утвержденная от 29 ноября 2010, №1113.
5
Колокина Р. С., К вопросу о проблеме туберкулеза. Ежеквартальный научно-практический журнал // Алматы: 2008. -№ 1.
- C. 39-40
6
Мельниченко, О. А. Моделирование распространения туберкулеза и анализ факторов, влияющих на эпидемический
процесс // М.: 2008
7
Министерство
здравоохранения
и
социального
развития
Российской
Федерации
-
2012
//
http://www.minzdravsoc.ru/social/social/164
8
Облеухова C.А., Лапина Н.В., Воронин Е.Е., Фомин Ю.А. Социальные факторы, влияющие на выявляемость и структуру
клинических форм туберкулеза // Санкт-Петербург -
http://abstractsgamma.com/650
– 2008
9
Республиканский центр по профилактике и борьбе со СПИД – ВИЧ/СПИД // Алматы: 2008
10
Статистический Обзор по туберкулезу в Республике Казахстан // Министерство Здравоохранения РК - Национальный
центр проблем туберкулеза РК // Алматы: 2011. – C. 39-55.
11
Статистический обзор по туберкулезу Республике Казахстан // Министерство Здравоохранения РК - Национальный
центр проблем туберкулеза РК //Алматы: 2008. – Алматы: 2009
12
ТБ/ВИЧ Клиническое руководство // ВОЗ. - 2011
13
Туберкулез – болезнь социальная// Ак Жайык - 24 марта 2011 // http://www.azh.kz/news/view/6243,
14
Тубеокулез, Childhood tuberculosis neglected, despite available remedies// ВОЗ - 2011 // http://www.who.int/tb/en/
15
Министерство Охраны Окружающей среды РК – О полезных испокаемых в РК // Астана: 2011. -
http://eco.gov.kz/strategiya/region/zko.htm 2011
16
Рахматулин, О. А. Анализ заболеваемости туберкулезом в Республике Казахстан // Алматы: 2009. -
http://iwep.kz/index.php?newsid=129
17
Туберкулёз и ВИЧ – инфекция: тактика ведения больных с сочетанной инфекцией - Клинический протокол для
Европейского региона // ВОЗ. - 2010
18
Шестернева, С. В Казахстане, благодаря профосмотрам, снизился уровень заболеваемости туберкулезом. Казахстанская
еженедельная газета Панорама // Алматы: Выпуск от 19.03.2010 -
http://is.park.ru/doc.jsp?urn=27534782
Р.Б. АЛИМБЕКОВА
МЕДИКО-СОЦИАЛЬНЫЕ ФАКТОРЫ ЗАБОЛЕВАЕМОСТИ ТУБЕРКУЛЕЗОМ СРЕДИ УЧАЩЕЙСЯ МОЛОДЕЖИ
Резюме: Туберкулез (ТБ) считается классическим, социально обусловленным заболеванием и продолжает оставаться
серьезной проблемой общественного здравоохранения (ООН, 2000). Несмотря на проводимые эпидемиолониеские и
профилактические мероприятия, Казахстан занимает лидирующее позицию по показателям заболеваемости и смертности
от туберкулеза и входит в число 18 приоритетных стран по туберкулезу Европейского региона ВОЗ (ВОЗ, 2010).
Ключевые слова: туберкулез, распространенности и заболеваемости туберкулезом.
R.B.ALIMBEKOVA
MEDICO-SOCIAL FACTORS THE INCIDENCE OF TUBERCULOSIS AMONG STUDENTS
Resume: Тuberculosis (TB) is considered a classic, socially conditioned diseases and continues to be a major problem of public
health (UN, 2000). Despite on going epidemiological and preventive measures, Kazakhstan takes the leading position in terms of
morbidity and mortality from tuberculosis and is one of the 18 priority countries for tuberculosis in the European Region of WHO
(WHO, 2010).
Keywords: тuberculosis, prevalence and incidence of tuberculosis.
Вестник КазНМУ, №3 (1) - 2013
56
www.kaznmu.kz
УДК 637.144 (075)
С. Т. АЛЛИЯРОВА
С.Ж. Асфендияров атындағы ҚазҦМУ,
нутрициология кафедрасы, Алматы қ., Қазақстан Республикасы.
БАЛАЛАР ЖӘНЕ МЕКТЕП ОҚУШЫЛАР ТАҒАМЫН ЖАСАУДАҒЫ
МЕДИЦИНАЛЫҚ-БИОЛОГИЯЛЫҚ ӘДІСТЕР
Берілген мақалада балалар және мектеп оқушылар тағамын жасаудағы медициналық –биологиялық әдістер қолдану
арқылы ашытылған сҥт ӛнімдері негізін қолдану.
Түйінді сөздер: ашытылған сҥт ӛнімдері, медико-биологиялық әдістер, микробиологиялық, физикалық-химиялық және
клиникалық-зертханалық әдістер.
Ӛзектілігі. Тамақтану- халық денсаулығын анықтайтын
негізгі факторлардың бірі болып табылады. Дҧрыс
тамақтану балалар ағзасының қалыпты ӛсуі мен дамуын,
ауру-сырқаттардың алдын алуы мен жҧмысқа
қабілеттінің арттыруын және де қоршаған ортаға
бейімделуге жағдай жасауды қамтамасыз ететін фактор.
Айта кететін жағдай, соңғы онжылдықта халық
денсаулығының
жағдайы
кері
тенденциялармен
сипатталуда:
жҥрек-қантамыр
аурулары
мен
онкологиялық аурулардың кӛбеюі, дәрумендер мен
минералдар жетіспеушілігінің мәселелері (йод, темір,
фтор,селен) және де балалар арасында антрометриялық
кӛрсеткіштердің тӛмендеуі, ана сҥтімен қоректендіру
салтының азаюы т.б.
Денсаулық- тағамның жетіспегенінен де артық
болғанынан да зардап шегуі мҥмкін. (тҧзды, қантты,
жануар майы мен қаныққан май қышқылдарын т.б.
шектен тыс пайдаланғанда).
Қазіргі таңда халық тҧтынып отырған, әртҥрлі тағам
топтарының ішінде, жаңа тағам ойлап табу кӛзқарасы
бойынша ең ҥлкен қызығушылық алкогольсіз сусындарға
туындап отыр. Бҧл сусындарды тағамдық заттектің
оптимальды формасы ретінде қарастырсақ болады, ӛз
кезегінде
оны
барлық
қажетті
нутриеттермен
қамтамасыз етіп.
Мҧндай тағам кӛздері ретінде соңғы жылдары шет
елдерінде де кең етек алған сҥт негізіндегі тағамдарды
қарастыруға болады.
Функционалдық элементтің негізі ретінде сҥт ӛнімдерін
қолдануымыздың
себебі,
оның
қолжетімділігі,
қҧрамының копкомпонетті болуы, тҥрлену мҥмкіндігі,
жеңіл фракциолануы (аққуыз және май фазаларының
бӛлінуі) болып табылады.
Сонымен
қатар
комбинирленген
сусындар
дәрумендермен, микроэлементтермен байытуға ең
оптимальды негіз.
Сҥт
ӛнімдері ішінде ашытылған сҥт ӛнімдерін
қарастырайық.
Ашытылған сҥт ӛнімдерінің жай сҥтке қарағандағы негізгі
артықшылығы – сҥт нәруызы сіңірілуінің жоғарылығы,
лактоза деңгейінің тӛмендігі - бҧл ашытылу барысында
сәйкес сҥт қышқылды микроағзалар әсерінен бір
бӛлігінің ыдырауына байланысты. Баланың тағам
ҥлесіне ашытылған сҥт ӛнімдерін неғҧрлым ерте енгізу
және мектеп оқушылары тағамына қосу ішектің
қимылдық
қызметін
немесе
микробиоценозды
жақсартуға,
бала
ағзасының
қорғаныс қызметін
арттыруға оң әсер етеді.
Одан басқа, қышқыл ортада кальций, фосфор, темір, мыс
секілді маңызды макро- және микроэлементтердің
сіңірілуі тиімдірек жҥреді, бҧл анемия, рахит секілді
аурулардың даму қаупін тӛмендетіп, баланың ӛсуі мен
дамуы қалыпты ӛтеді *7.8.9+.
Ашытылған сҥт ӛнімдері микробиоценоз реттейтін
әрекетімен қатар асқазан-ішек жолдарының қызметін
қалыптастырып, ағзаның қорғаныс қызметін арттырады
[3.4].
Ашытылған сҥт ӛнімдері балаға қажетті кӛптеген
тағамдық заттектердің жеңіл сіңірілетін кӛзі болуымен
қатар басқа да маңызды физиологиялық әсер береді.
Бҧл
орайда
алғашқы
қатарға
олардың
ішек
микробиоценозына оң әсерін қою қажет: ашытылған сҥт
ӛнімдері (белгілі бір механизм бойынша) жуан ішектегі
дерт қоздырушы микроағзалардың ӛсуін тежейді. Осы
әсері, ашытылған сҥт ӛнімдерінің баланың иммундық
жауабын ынталандыру қабілеті және қҧрамында
болатын сҥт қышқылының бактерия жоятын әрекеті
ашытылған сҥт қоспаларының ішек жҧқпасына қатысты
белгілі
қорғаныстық
қасиетін
айқындайды.
Бҧл
ӛнімдердің жҧқпаға қарсы әрекетіне олардың ерекше
антибиотиктер ӛндіруі, атап айтқанда, низин (ацидфильді
қоспалар), булгарикан (йогурттар) және басқалар ҥлесін
қосады.
Мақсаты. Сҥт және ашытылған сҥт негізіндегі балалар
және
мектеп
оқушылары
тағамын
жасаудың
мецициналық-биологиялық негіздемесі.
Зерттеу әдістері мен материалдар. Жҧмыс барысында
зерттеудің
технологиялық,
микробиологиялық,
физикалық-химиялық және клиникалық-зертханалық
әдістері қолданылады
Нәтижелер. Сәбилер мен мектеп жасындағы балалар
ҥшін ашытылған сҥт негізіндегі ӛнімдерді жасаудың
мҥддеге сай екендігін теориялық тҧрғыдан негізделді.
Балалар тағамына арналған сҧйық және паста тәрізді
ашытылған
сҥт
ӛнімдерінің
жаңа
тҥрлерінің
рецептуралары жасалды.
Қорытынды. Бала және мектеп оқушыларының
тамақтануында ашытылған сҥт ӛнімдері ӛте маңызды.
Жас
сәбилердің
тамақтануындағы
бҧзылыстарды,
дизбактериоз, рахит, анемия және басқа аурулардың
жоғары пайызын ескере отырып, сәбилерге алты айлық
жастан бастап ашытылған сҥт негізіндегі қосымша
қоректер тағайындалуы ӛте маңызды.
Бҧл ғылыми жҧмыс ашытылған сҥт ӛнімдерінің ағзаның
қорғаныс
қызметін
арттырудағы,
анемия,
дисбактериоздың алдын алудағы роліне негізделген,
балалардың тҥрлі жас топтарына арналған, жаңа
функционалдық бағыттағы ашытылған сҥт ӛнімдері
жасаладуына бағытталған.
Жаңа ӛнімдерге жасалған стандарттар ашытылған сҥт
негізіндегі балалар тағамы мен емдәмдік ӛнімдер
қатарын кеңейте отырып, ӛнеркәсіптің сҥт ӛндірісі саласы
кәсіпорындарында енгізуге мҥмкіндік береді.
К 130 – ЛЕТИЮ ХАЛЕЛА ДОСМУХАМЕДОВА
57
www.kaznmu.kz
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1
Шарманов Т.Ш. Питание важнейший фактор здоровья человека. –Алматы: Асем-Систем. 2010. – 480 с.
2
Шарманов Т.Ш. О роли, дефиците и профилактике важнейших микронутриентов. - Изд-во: Раритет. 2009 . -368 с.
3
Руководство по лечебному питанию детей /Под ред. К.С.Ладодо. – М.: Медицина, 2004. – 384 с.
4
Бекбосынов Т.К., Ахметов М.А., Бердыгалиев А.Б. и др. Лечебное питание в педиатрии. – Алматы: 2006. - 343 с.
5
Национальное руководство: Нутрициональная поддержка при различных заболеваниях. /Под. ред. Шарманова Т.Ш.–
Алматы: 2011. - 256 с.
6
Методическое пособие: Питание матери и дитя. /Т.Шарманов, М.Айджанов. – Алматы: 2011. - 139 с.
7
Методическое пособие: Особенности питания в пожилом и старческом возрасте./Даленов Е.Д., Искакова С.А.,
Абдулдаева А.А. и др.. – Астана -Алматы: 2011. - 80 с.
8
Шарманов Т.Ш. Национальное руководство по питанию женщин репродуктивного возраста, беременных и кормящих
матерей. ТОО «Полиграфсервис». - Алматы, 2007. - 145 с.
9
Renaud, S. & Lanzmann-Petithory, D. Coronary heart disease: dietary links and pathogenesis. Public health nutrition, 4(2B): 459-
474 (2001). http://www. journals.cambridge.org.
С.Т. АЛЛИЯРОВА
МЕДИКО-БИОЛОГИЧЕСКИЕ ПОДХОДЫ К СОЗДАНИЮ ПРОДУКТОВ ДЕТСКОГО И ШКОЛЬНОГО ПИТАНИЯ
Резюме: В данной статье показаны медико-биологические подходы к созданию продуктов детского и школьного питания
на основе кисломолочных продуктов.
Ключевые слова: кисломолочные продукты, медико –биологические подходы, микробиологические, физико-химические и
клинико-исследовательские методы.
S.T. ALLYAROVA
MEDICAL AND BIOLOGICAL APPROACH TO CREATING PRODUCTS FOR CHILDREN AND SCHOOL FEEDING
Resume: This article summarizes medical and biological approach to creating products for children and school feeding based on
dairy products.
Keywords: dairy products, medical and biological approaches, microbiological, physical, chemical and clinical research methods.
Вестник КазНМУ, №3 (1) - 2013
58
www.kaznmu.kz
УДК 617.581-089.28-053.9
Т.М. АБИЕВ, Б.Е. ТУЛЕУБАЕВ, С.Н. АРТЫҚБАЙ
Карагандинский Государственный медицинский университет.
Кафедра общей хирургии и травматологии.
ЭКСТРЕННОЕ ЭНДОПРОТЕЗИРОВАНИЕ ТАЗОБЕДРЕННОГО СУСТАВА У ЛИЦ ПОЖИЛОГО
И СТАРЧЕСКОГО ВОЗРАСТА
В статье приведены результаты экстренного эндопротезирования тазобедренного сустава у лиц пожилого и
старческого возраста, при переломах шейки бедренной кости. Данный метод оперативного лечения применялось у 146
больных, в возрасте от 39 до 98 лет. Результаты лечения оценивались по шкале Харриса, что составил 97%.
Ключевые слова: эндопротезирование тазобедренного сустава.
Актуальность: По прогнозам, к 2010 году число
госпитализаций по поводу только переломов шейки
бедра на фоне ОП составил 1,3 млн. в год. Причем 25%
пациентов с переломами шейки бедра умерли и
примерно столько же в результате лечения смогли
восстановить
физическую
активность
до
уровня,
предшествовавшего перелому. В 50% случаев пациенты с
переломами
стали
инвалидами,
требующими
значительных материальных затрат и постороннего
ухода
*1+.Среди
пациентов
с
переломами
проксимального отдела бедра значительную часть
составляют
пациенты
пожилого и
старческого
возраста, большинство из них женщины – от 63,5 до
88,7% *1, 5+. Из известных способов хирургического
лечения переломов шейки бедренной кости у пациентов
старших возрастных групп, наиболее оптимальным
является эндопротезирование тазобедренного сустава.
Данный метод лечения ставит своей целью качественную
хирургическую
реабилитацию
тяжелой
патологии,
позволяет восстановить опороспособность конечности,
избавить пациента от болевого синдрома, восстановить
функцию и трудоспособность *2,3,4+.
Цель
работы:
Анализ
результатов
экстренного
эндопротезированиятазобедреннего
сустава
при
переломе шейки бедренной кости у лиц пожилого и
старческого возраста.
Материалы и методы: Экстренное эндопротезирование
тазобедренного
сустава
внедрено
в
ОЦТиОим.проф.Х.Ж.Макажанова с 2011 года. В течение
этих 2 лет (2011-2012) в клинике имплантирован 174
протез, из них 28 тотальных и 146 биполярных.
Биполярноеэндопротезирование
выполнено
94
женщинам и 52 мужчинам в возрасте от 39 до 75 лет (86)
и старше 75 лет у 60. Поводом для эндопротезирования
послужили субкапитальные переломы бедра — 44,
чресшеечные
—
102.
71%
случаях
имелась
сопутствующая патология.
Все операции выполнялись после соответствующей
предоперационной подготовки под перидуральным
наркозом. Применялись цементные протезы фирмы
Stryker «Exeter» - Bipolar «UHR».
Предоперационная подготовка в среднем составила 6,6
дня, что вызывалось необходимостью коррекции общего
состояния большинства пациентов.
На второй день рекомендовали пациенту садиться в
кровати. Ходьбу с костылями разрешали с 5-7 дня.
Дозированная нагрузка на оперированную конечность —
с 6-7 дня. Как правило, все пациенты на 14-15 сутки после
операции переводились в реабилитационное отделение
ортопедо-травматологического профиля, где им еще в
течение 2-3 недель осуществлялась комплексная
терапия, направленная на восстановление объема
движений и физической нагрузки на конечность. В
дальнейшем пациенты находились под диспансерным
наблюдением. Сроки наблюдения за пациентами после
операций составили от 3 месяцев до 2 лет.
Результаты: Для объективной оценки клинических и
функциональных результатов проведенных операций
применяли широко распространенную шкалу W.
Harris *6+. Результатами были следующие: отличные (90-
100 баллов) –у 30 пациентов (20%), хорошие (80-89
баллов) –94 пациентов (65%), удовлетворительные (70-79
баллов) –у 18 пациентов (12%), неудовлетворительные
(ниже 70 балла) –у 4 пациентов (3%). Выявлены
следующие осложнения в послеоперационном периоде:
в
1
случае
развился
лигатурный
свищ,
выполненафистуллограмма, удаление лигатуры. После
устранения выявленного осложнения восстановлена
функция сустава. В 3 случаяхвыявлена тромбоэмболия
легочной артерии, которые закончились летальным
исходом, что составил 2%.
Достарыңызбен бөлісу: |