ҔЮеЮҕ әвгЯжгпіліҗ пЮржты Н. Келімбесов едгйбі вәрір әвгЯжгпі Смйыҕпырыйын, гиілші ргп яюоыйры алмасы “ана сілі> 1991п


ҔҰпЯ Цъғър поазиьрънъд ең саңдатлъ үлгілеЯін ЮрвЮркЮоылыҗ



Pdf көрінісі
бет88/100
Дата24.12.2022
өлшемі1,11 Mb.
#59364
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   100
Байланысты:
Ezhelgi dauir adebieti Kelimbetov (1)

ҔҰпЯ Цъғър поазиьрънъд ең саңдатлъ үлгілеЯін ЮрвЮркЮоылыҗ кҲЯкем атдаЯма 
жаратдъң кеңінен саЯаған гргишгйіипгрі. кезінде Ҳзіндік біЯнече сүЯлі дәрсүЯі, әдірі 
болған. Мәрелен, назиЯагҲйлік әдірінде Ҳзінен бҰЯънғъ аҕън жазған рбжессі, обЯаздъ, 
саҕъЯъпсъ беске Ұрсай осъЯъп, атдаЯмачъ идеьръ мен мазмҰнъ, кҲЯкемдігі мен 
уоЯмаръ жағънан мүлдем жаңа чъғаЯма жазъп чъҕҕан. Ал, кҲЯкем атдаЯма әдірі бҰдан 
Ҳзгечелет болъп келеді. МҰндай әдірсі ҕолданғанда атдаЯмачъ-аҕън Ҳз жанънан аздъ-
кҲпсі ҲзгеЯірсеЯ, жеке апизод, ой-пікіЯлеЯ ен-гізті мүмкін болған. Дегенмен сүпнҰрҕанъң 
жанЯъ мен негізгі екеЯчеліксеЯі раҕсалъп осъЯған. Міне, ҔҰсб аҕън “ФҰрЯат-ЦъЯъндъ” 


атдаЯғанда дәрсүЯлі саҕъЯъпҕа чъғаЯма жазтдъң оръ әдірін чебеЯ ҕолданған. Ол 
сүпнҰрҕадағъ идеь мен рбжессі, мазмҰн мен уоЯманъ, дарсаннъң кҲЯкемдік 
еЯекчеліксеЯін раҕсай осъЯъп, оған Ҳз дәтіЯінің, ФІV-ғаръЯдағъ Алсън ОЯда 
мемлекесінде оЯън алған әлетмессік ҕҰбълърсаЯдъ сабиғи сүЯде енгізе білген. 
Аҕън ҔҰсб атдаЯмачъ Яесінде Низами жараған жеке кҲЯінірсеЯді егжей-сегжейлі 
ҕайсалап жаспайдъ. ҔҰсб аҕън Низами дәтіЯі үчін маңъздъ болған кебіЯ оҕиғалаЯдъ 
атдаЯмай сарсап кесіп, онъң оЯнъна XIV-ғаръЯдағъ ҕоғамдъҕ-раьри кҲкейсерсі 
мәрелелеЯді ҕоръп жъЯлайдъ. 
Ронъң Ҳзінде ҔҰсб Ҳзінен бҰЯън Низами кҲсеЯген идеьлаЯдъң ФІV-ғаръЯ үчін де Ҳз мән-
мағънарън жоймағанън жаҕръ білген. Рондъҕсан атдаЯмачъ сүп-нҰрҕанъң идеьръ мен 
рбжесін раҕсап ҕалтға баЯънча әЯекес жарап осъЯған. 
Дегенмен ҔҰсб атдаЯмарънъң Ҳзіндік еЯекчеліксеЯі де аз емер. Низами дарсанда ҕала 
ҲміЯің пасча раЯайлаЯъ мен бат-баҕчалаЯдъ кҲбіЯек кҲЯреседі. Ал, ҔҰсб болра, негізінен 
мал чаЯтачълъғъмен, аңчълъҕпен сіЯчілік есесін Алсън ОЯданъң дала ҕъпчаҕсаЯъ 
мен оғъздаЯънъң ҲміЯін ртЯессейді. Ҕүсб жъЯлаған ҕаһаЯмандаЯ ҕачанда ҕълъч пен 
ҕалҕан арънъп, Ұдайъ асҕа мініп жүЯесін, чесінен ассъң бабън білесін чабандоз жандаЯ. 
Рондай-аҕ Низами ртЯессейсін сой-дтманда зәтлім раЯай ічіндегі кілемдеЯ, ҕъмбас 
жиһаздаЯ, чаЯап ічіп, бар чҰлғъп осъЯған бекзадалаЯ, ҕълъмръған ҕъз-келінчексеЯ Ҳз 
кҲЯінірсеЯін сапҕан. Ал, ҔҰсб аҕънда 
216 
чаЯап емер, ҕъмъз ічеді сой-жиън раЯайда емер, кҲк” майралъ ен далада боладъ. Сойға 
жиналған жҰЯс ҕобъз раЯънън съңдап, бар чҰлғидъ. 
Низами ез дарсанънда ФҰрЯатдъң саҕҕа осъЯт ралсанасън онъң дүние-жиһазън, 
аҕрүйексі аса-сегін маҕсатдан барсайдъ. Ал, атдаЯмачъ ҔҰсб дүни-мүлік, асаҕ-дәЯеже 
емер, ФҰрЯатдъң әділессі, оҕъған, адамгеЯчілігі мол жан екеніне кебіЯек кҲңіл бҲлген. 
Адам бойъндағъ ең аръл ҕариессеЯді — адамдъҕсъ, мейіЯімділіксі, батъЯмалдълъҕсъ, 
мҲлдіЯ мафабассъ, білімділіксі, еңбек рүйгічсіксі ст есіп кҲсеЯген бҰл дарсаннъң зоЯ 
сәЯбиелік, санъмдъҕ мәні баЯ. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   100




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет