2.
Мезопротерозой;
3.
Неопротерозой.
Ең елеулі оқиғалары бҧлар:
Мезопротерозойда оттегі сіңген
атмосферасының құрылуы;
Соңғы Неопротерозойдың Криоген
кезеңінде бірнеше рет
мұздықтар құрылуы;
Эдиакарий кезеңі (635—542 Ma) жұмсақденелі кӛпжасушалы
организмдердің ӛрбуімен сипатталады.
Жер тарихында археозой мен палеозой аралығындағы эра және сол
заманда
қалыптасқан
қабаттар.
Бұл
терминді
ғылымға
америкикалық геолог
Э.Эммонс енгізген.
Протерозой бұдан 2000
(кейбір тұжырым бойынша 2500) – 570 млн. жыл бұрын,
ұзақт. 1500
млн. жылға
созылған
эра. Қазақстанмен Орта
Азия жеріндегі
Протерозойды
Р.Борукаев,
Ю.Зайцев,
В.Королев,
т.б. зерттеген.
Протерозойдың бірінші жартысы (2,2 млрд. жылға дейін)
геократтық жағдайларда ӛткен.
Қыртыстың салқындау процесі
нәтижесінде қатаң және морттық қасиеттерге ие болған литосфера
жарылып, суперконтинентте рифт
ойпаңдары мен айырылымдар
пайда болған.
Бастапқы
Протерозойдың
екінші
жартысында бұл
процестер күшейіп, суперконтинент кӛлденеңі жүздеген және
мыңдаған км болатын блоктарға (микротақталарға) жіктелген. Олар
жұқарып (рифтинг) және толық айырылып (спрединг), ал
айырылған блоктар арасын терең сулы алаптар басқан.
Достарыңызбен бөлісу: