Метеорологиялық-климатологиялық энциклопедия



Pdf көрінісі
бет150/206
Дата16.01.2023
өлшемі4,63 Mb.
#61433
1   ...   146   147   148   149   150   151   152   153   ...   206
ПРОДУЦЕНТТЕР - 
ӛз ағзаларын ӛздері 
қалыптастыратын
организмдер 
ПРОЕКЦИЯ (лат. projectio - алға лақтыру) — бұйымның бетке
кӛбінесе жазықтыққа белгілі бір әдіспен тұрғызылған кескіні. 
ПРОТЕРОЗОЙ — Прекембрийді  құрайтын үш бӛлімшенің 
(1.хадей немесе приской , 2. архей, 3. протерозой) соңғысы (осыдан 
шамамен 
2500—542 
млн 
жыл 
бұрын). 
Протерозойды 
геологиялық заман құрайды (ертелеуінен жаңалауына атап 
ӛткенде): 
1. 
Палеопротерозой; 


2. 
Мезопротерозой; 
3. 
Неопротерозой. 
Ең елеулі оқиғалары бҧлар
 
Мезопротерозойда оттегі сіңген атмосферасының құрылуы
 
Соңғы Неопротерозойдың Криоген кезеңінде бірнеше рет 
мұздықтар құрылуы; 
 
Эдиакарий кезеңі (635—542 Ma) жұмсақденелі кӛпжасушалы 
организмдердің ӛрбуімен сипатталады. 
Жер тарихында археозой мен палеозой аралығындағы эра және сол 
заманда 
қалыптасқан 
қабаттар. 
Бұл 
терминді 
ғылымға 
америкикалық геолог Э.Эммонс енгізген. Протерозой бұдан 2000 
(кейбір тұжырым бойынша 2500) – 570 млн. жыл бұрын, 
ұзақт. 1500 
млн. жылға 
созылған 
эра. Қазақстанмен Орта 
Азия жеріндегі 
Протерозойды Р.БорукаевЮ.ЗайцевВ.Королев
т.б. зерттеген. 
 
Протерозойдың бірінші жартысы (2,2 млрд. жылға дейін) 
геократтық жағдайларда ӛткен. Қыртыстың салқындау процесі 
нәтижесінде қатаң және морттық қасиеттерге ие болған литосфера 
жарылып, суперконтинентте рифт ойпаңдары мен айырылымдар 
пайда болған. 
 
Бастапқы 
Протерозойдың 
екінші 
жартысында бұл 
процестер күшейіп, суперконтинент кӛлденеңі жүздеген және 
мыңдаған км болатын блоктарға (микротақталарға) жіктелген. Олар 
жұқарып (рифтинг) және толық айырылып (спрединг), ал 
айырылған блоктар арасын терең сулы алаптар басқан. 
 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   146   147   148   149   150   151   152   153   ...   206




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет