БАҒдарламасы бойынша шыгарылды

Исаковский өлеңіндегі:

За Вашу верность матери — отчизне, 

За Вашу мудрость и за Вашу честь, 

За чистоту и правду Вашей жизни, 

За то, что Вы -  такой, какой Вы есть

-  деген шумақтың өзін Дихан Әбілев:

Отанға бақыт шалқытқан 

Өміріңіз үшін теңіздей.

Рахмет жырын жырлаймыз 

Шаттықтан шыққан лебіздей, -

ала салатын. Ілияс Жансүгіров

салатын:

Узнай, народ российский, 

Үғыңдар, халық российский,

Что знает целый мир: 

Бар әлемге ұктырдым

И прусский, и австрийский 

Прусский, австрийский

Я сшил себе мундир. 

Өзіме мундир тіктірдім.

Мүхтар  Әуезовтщ:  «Әлемдік  философия  мен  әлемдік 

эдебиетгің шоқгықгы шыгармалары біздің қолымызда, соньщ 

бэрін халыққа беруіміз керек, түпнұсқаның жогары коркемдік 

жэне ғылыми деңгейін сақгауымыз, оңайлаіуға түсіп кетпеуіміз 

(  «не  опускаться  до  упрощенства»),  дайындыгы  кемшін 

оқырманга бейімделмеуіміз керек», деген созі есте тұруга тиіс.

Ел іктеу -  эдебиетге эбден

аталады.

Толыққанды,  дербес  эдеби  жанр  ретінде  еліктеудщ  небір 

жақсы үлгілері бар. Оның үстіне, «Еліктеу — ақынга мін емес, 

қандай  корнекті  ақындар  да  алдыңгы  ақындарга  еліктемей 

жаза  алмаган»  (Жүсіпбек  Аймауытов).  Магжанның  «Біраз

Фетше» деген олеңі осындай.

Жүрек мае, 

Көзде жас...

Екі жан -  

Ыстық қан. 

Жан ессіз,

От сүйіс. 

Күбір,

Сыбыр. Түман. 

Таң, таң!

110

С сы өлең еркін ауцармаға жатқызылып жүр. Түпнұсқага 

қарайық:

Шепот, робкое дыханье,

Трели соловья,

Серебро и колыханье 

Сонного ручья,

Свет ночной, ночные тени,

Тени без конца,

Ряд волшебных изменений 

Милого лица,

В дымных тучках пурпур розы,

Отблеск янтаря,

И лобзания, и слезы,

И заря, заря!..

Магжан  Феттен  от  құшақта  өртенген  ғашықтардың 

таң  атып  қалғанына  қиналуын  гана  алган.  «Біраз  Фетше» 

дейтіні  де  сондықтан.  «Ақындарды  ортақ  тақырыпқа 

қалам  сілтеткен  бар  тілге  түсінікті,  «көзбен  көріп,  ішпен 

білетін»  Махаббат  әлемі.  Магжан  өлеңдеріне  тэн  сезім 

мен тылсым сырлардың бейнелі де бедерлі суреттері, сезім 

бұлқынысының  сэттік  құбылыстары  өлеңнің  өн  бойынан 

нұр  шашып  тұр.  Тақырып  атауы  болмаса  Мағжанның 

өз  өлеңі  деп  қабылдауға  әбден  болғандай»,  деп  жазады 

Ө.Әбдиманүлы [19,  101  б.]. Жоқ, бұл -  расында да Магжан 

өлеңі.  Автордың іле-шала:  «Блок,  Фет творчестволарының 

таныса,  тэржіма  жасай  отырып,  солардың  рухында  өлең 

жазган  Мағжан  ақын  қазақ  поэзиясына  соны  сипат,

европалық  үлгімен  астасқан  өзгеше  өрнек  экелді»,  дегені 

дұрыс.

Елікгеудің  біздегі  үздік  үлгісі  ретінде  Қуандық 

Шаңғытбаевтың «Дәрдмәнднамасын» айтуға болады. Мүнда 

татар  ақыны  Дәрдмәндтің  тамаша  өлеңдерінен  алған  бірер

мысал келтірумен шектелейік. Эсер Қуандыққа жаңа жырлар 

жазгызады.

Ил мөмейез, еңлар ул тиз,

Син оны сизмәс димә.

Сезімтал, ұққыш ел дейтін,

Адқау деп оны ойлама!

Не бар ол бірден кормейтін,

11

Теңіздеи терең оиға да.

Синең ялгышыңа тимим, күрэсең:

«Чэбэң!» дип әйткәнем юк, ник өрәсәң!..

Кінэң үшін тиіспеймін, білесің;

-  Кет! — дегем жоқ, неге сонша үресің!..

Кірін іздеп тырнагының астынан,

Талайлардың қатырдың-ау сілесін.

2.2.3. 

Сөзбесөзшілдік сергелдеңі. Сөзбе-сөз аударманы 

айыптап  сөйлеу  оңайдың  оңайы.  Шығарманың  сөлін 

алмайды,  сөзін  алады,  эріне  қарамайды,  эрпіне  қарайды, 

саусағын  бүгіп санайды деген сыңайда сынай  беру де қиын 

емес.  Бірақ  мына  қарапайым  қағиданы  ұмытпау  керек: 

ешқашан,  еш  жерде  ешкімге,  еиггеңеге  керексіз  нәрсе 

болмаған,  болмайды  да.  Сөзбе-сөз  аударма  да  сондай. 

Арсений  Тарковский  коркем  аударма  туралы  пікірталас 

кезінде:  «Оқырман  бізге  талапты  тым  төмендетіп,  өлеңді 

онша  дэл  ауцармай  бара  жатқан  сияқтымыз...  Қазіргі 

теориялық  канонды  бұза  отырып,  мен  сөзбесөзшілдіктің 

жалауын  жамылудан  да  бас  тартпас  едім,  бүл  терминді  өз 

басым тіл мен поэзия заңдары мүмкіндік беретіндей шектің 

мөлшерінде аударма мен түпнүсқаның сөзі  барынша сәйкес 

келуі  деп  білемін»,  деген.  Тағы  бір  тұста:  «Тегінде,  біздің 

шаруамызды дер кезінде овдап тұру үшін сөзбесөзшілдіктің 

де септесін болатын жерлері бар сияқты», дейді.

Қай істе де негізгі нәрсе -  түжырымдама ғой, отызыншы 

жылдарда  тәржіменің  негізгі  түжырымдамасы  ретінде 

ұстанылып,  аудармаға  қойылар  басты  талапқа  айналған 

дәлме-дәлдіктің  аяғы  айналып  келгенде  сөзбесөзшілдікпен 

бітті.  Оның  басты  себебінің  бірі  — идеология...  Кез  келген 

шыгармашылық  еркіндікті  үлы  мұраны  бүрмалаудай,  ең 

жаманы  -   әдейі  бұрмалаудай  кору,  солай  корсету  солақай 

әлеуметтік  сынның  саяси  қүралына  айналды.  Сол  тұста 

жиырмасыншы  жылдардагы  Алашорда  қатарында  болтан

қаламгерлердің  орысшадан  қандаи  да  оір  сэтсіз  аударылып 

қалган  жекелеген  жолдары  олқылық,  кемшілік,  қателік 

деп  қаралмайтын,  қасақана  жасалган  қастандықгай  етіп 

корсетілетін.  Мүндай  әңгімелер  тіпті  елуінші  жылдарга 

дейін айтылып келді. М.Сильченко  1949 жылы жарияланган 

мақаласында  [124,  Б.3-13]:  «Орыс  ақынының  1936  жылгы 

мерейтойлық  үш  томдыгында  Пушкин  шыгармаларының

12

бф  болігін  аударган  буржуазиялық  ұлтшылдар  сөзбесөз

ауцарманы  жақтады»,  деп  ауыр  айып  тағады,  «Евгений

Онегин» 

аудармасының 

көркем 

шықпауын 

осыдан

көреді.  Сондағы  басты  «буржуазиялық  ұлтшылы»  — Ілияс

Жансүгіров.  Пушкиннің  үш  томын  аударуга  қатысқан

Ә.Тәжібаев, 

Т.Жароков, 

Қ.Тогүзақов, 

С.Машақов,

Ө.Тұрманжанов,  Ғ.Орманов  аман-есен  ортамызда  жүрген

кез.  Бәрі де  қылкөпірден  өткен,  сенімді қаламгерлер.  «Өзім

де бір қумын» дейтін Тайыр Жароковтың «онжетінші жылдан 

эріге бармайтыны» белгілі.

Мәскеудегі  түшкірік  Алматыда  көкжөтелге  ұласатын 

жылдарда орыс эдебиетгануында жөнімен қойылған дэлме- 

дэл,  эквивалентті,  адекватты  аударма  жасау  жөніндегі 

талаптар  қазақ  әдебиеттануында  түп  мэтінді  белгілі  бір 

дэрежеде  фетиш  жасауға  ұрындьфды.  Сол  түста  Берқайьф 

Аманшиннің «Слово о полку Игореве» шыгармасының атын 

«Игорь  полкы туралы  сөз» деп  сықастыруын Қадыр  Мырза 

Әли  орынды  сынга  алган:  «Ғьшыми  жагынан  алеаңыз  да, 

көркемдік  тұргысынан  келсеңіз  де  бұл  сөзбе-сөз  аударма, 

әрине,  сын  көтермейді.  Көне  орыс тіліндегі  «полк»  (пьлкь) 

қазіргі  орыс  тілінде  бэріміз  пайдаланып  жүрген  «полк» 

мағынасынан  мүлдем  бөлек.  Содан  да  болса  керек,  тіптен 

өткен  ғасыр  ақындарының  біразы,  мысалы,  В.В.Капнист 

пен М.Д.Деларю, «Полкты» — «ополчение» яки «жасақ» деп 

аударган.  Мұның,  сөз  жоқ,  жаны  бар.  Өйткені  коне  орыс 

тіліндегі  «полк»:  эскер,  қол,  жасақ,  жорық,  шайқас,  ұрыс, 

соғыс  деген  мағыналармен  эбден  төркіндес.  Сондықтан 

полкты  -   полк  деп  аудару,  әсіресе  қазір,  жиырмасыншы 

гасыр  үшін  жарасып  тұрған  жоқ.  Біздің  заманымыздагы 

полк  қазіргі  оқырман  үшін  тіптен  басқа  ұгым,  басқа  сөз. 

Бұл  бір.  Екіншіден,  шығарманың  негізгі  обьектісі  — полк, 

басқаша айтқанда, қол да, жасақ та емес — Игорьдің жорығы. 

Орыс ақындары бұған да барынша қатты мән берген. Семен 

Ботвинник  те,  Александр  Степанов  та  оз  аудармаларын 

«Слово  о  походе  Игоря,  сына  Святослава,  внука  Олегова», 

«Слово  о  походе  Игоревом,  Игоря,  сына  Святослава,  внука 

Олега» деп  атаган.  Коне  орыс тіліндегі  «слово»  мен  қазіргі 

орыс  тіліндегі  «слово»  да  жуз  процент  магыналас  емес. 

Қазіргі  «слово» тек  қана  «сөз»  мәнінде пайдаланылса,  коне 

орыс тіліндегі  «слово»  әңгіме,  хикая,  жыр деген ұғымдарга 

саяды.  Демек,  Берқайыр  Аманшин  аудармасындагы  «Соз» 

шыгарманың  жанрлық  белгісін  түгел  жеткізе  алмайды.

8-2915

113

■ондықтан  букіл  эпостық  мұраларын  түгелдей  «жыр» 

деп  атал  келген  қазақтар  үшін  бұл  туындыны  «Игорь 

полкы  туралы  соз»  емес,  «Игорь  жорыгы  туралы  жыр» 

деп  аударганы  жөн  сияқты.  Қазақ  тіліндегі  «жорық»  жэне 

«жыр»  сөздері  шыгарманың  негізгі  идеяның  мақсатын 

да,  жанрлық  сипатын  да  әлдеқайда  аныгырақ  аша  түседі» 

[125,  Б.342-343].  Осылардың  біразын  аудармашы  да  білген 

болса  керек,  бірақ,  бэлесінен  аулақ деп  сірестірген  сияқты. 

Өйтейін  десеңіз,  Б.Аманшин  жоқ  жерден  жөнсіз  еркіндік 

танытып, «Всеволодұлы Владимир», «Глебұлының басына», 

«Василькоұлы»... деп те кетеді.

Ілияс Жансүгіров аударган «Евгений Онегиннің» негізінен 

алганда іргелі іс, тэржімедегі толымды туынды екендігін айта 

отырып, ондағы олқылықтардың басты себебі ауцармашының 

өзіне-өзі  алдын-ала  белгілеген  түжырымдамасы  дер  едік. 

«Қысқасы  бұл  аудармада  Пушкинді  бұрынгы  қазақ  олеңінің 

қарапайым  (стандарт)  үлгісіне  салганымыз  жоқ,  қайта  қазак 

өлеңін Пушкин үлгісіне таман тартгық. Бүл жолдың өте қиын, 

өте жауапты жаңа жол екенін біле түра бекініп түстік. Пушкин 

сықылды  тек мазмұнымен гана емес,  сөз кестелерімен де  эр 

елдің эдебиетіне жаңалық кіргізген ұстаның үлгісіне төте жол 

осы деп  білдік» -  аудармага алгысөзде  ақын  осылай  жазган. 

Осылай жасаган да.

Все хлопают. Онегин входит, 

Шапалақ шу. Кірді Онегин,

Идет меж кресел по ногам... 

Аяқгарды басып өтті...

1949  жылгы  аудармасында  Қ.Шаңғытбаев  та  осыдан 

алые кетпеген.

Қол соқты жұрт. Арасында 

Креслолардың Онегин келед...

Сейділ  Талжановтың:  «Пушкинді  оз  қалпында  береміз 

деп  созбесоз  аудардық.  Сондықтан  «сіресіп»  шықты»  [126, 

15  б.]  дейтіні  ең  алдымен  сол  1937  жылгы  үш  томдыққа 

байланысты  айтылган.  Негізінде  бүл  сөз  отызыншы, 

қырқыншы жылдардағы аудармалардың талайына қатысты.

Сүйкімді күз!  Шағырмақ аяз түндер,

Сүтгей тынық, бұлытсыз ашық күндер,

Тәртіпсіздік жоқ мүлде табигатта!

Мүкті саз, түбір және жота-дөңдер...

14

Әбу  Сәрсенбаев  аударған  Н.А.Некрасовтың  «Темір 

жолы»  осылай  келеді.  Түпнұсқадагы  «Нет  безобразья 

в  природе!  И  коми/  И  моховые  болота,  и  пни»  сөзбесөз 

алынған.  Жаппар Өмірбеков  оз мақаласында  [127]  онсыз да 

төгіліп  тұрмаган  шумақтың  соңгы  жолын  «Мүкті  саз  түбір 

жэне  жота-жондар»  деп  сэл  өзгертіп,  сөздің  сірескендігіне 

енді  ұйқастың  сүмірейгендігін  қолдан  қосып  қойган... 

С.Есениннің  «Русь  моя,  деревянная  Русь!»  деген  жолын 

Ғ.Ормановтың  эуелде:  «Шіркін,  Русь,  агаш  қолды!»  деп

салдары

туралы

(буквализм)

түрі  «сөзбе-сөз»  екендігін  айтқанбыз.  Бірақ  сөздікке

сштеме  жасалатын  тұста  әдеиі  осылай  алып  отырмыз. 

Кейінгі  кездегі  кітаптарда  бұл  ұгымга  тым  қатқыл  бага 

беріліп  жүр.  Л.Л.Нелюбиннің  сөздігінде  [88,  26  б.] 

эріпшілдік  «Екі  тідцің сырг  пішіндік  немесе  семантикалық 

компоненттерінің 

үйлесімдігінің 

нәтижесі 

болып 

табылатын  аудармашылық  қателік»  деп  анықталыпты.  Біз 

бүл  жөніндегі  ойымызды  сәл  кейінірек  ортаға  салармыз. 

Алдымен  эріпшілдіктің  шыгу  тегіне  келейік.  Аударманьщ 

аргы-бергідегі  тарихында  эріпшіл  аударманың  алатын 

өзіндік  орны  бар  екендігі,  оны  бүтіндей  қателікке  жатқыза 

салу біржақгылық болатындығы талас тудырмаса керек. Бүл 

эдіс эу баста қалай орныққан? Әу баста  Тэурат мэтінін өзге 

тілдерге  тәржімелеу  барысында  орныққан  дейді  аударма 

тарихшылары.  Әбден  жөні  бар.  Қүдай  сөзінен  қияс  кетуге 

қорқудың  өзі  алғашқы  аудармашыларды  эріпке,  яғни  сөзге 

тастай  қатып  қалуға  бейімдеді.  Екінші  жағынан,  аударма 

үстанымдары  қалыптаса  қоймаған  сол  тұста  тілдердің 

арасында мұндайлық алшақтық,  ерекшелік табылатындығы

аиқындалмаган

эволюция лық

қилы  кезеңнің  бірі  -   эріпшіл  аударманьщ  белең  алған 

тұсы. 

Мүнда 

жиырмасыншы-отызыншы 

жылдардағы 

идеологиялық 

ахуалдың 

да 

өзіндік 

эсері 

үлкен.

С.Нұрышевтьщ  кітабында  [117]  Абайдың  Лермонтовтан 

аударган  «Қанжар»  жырына  бага  берген  тұста  автор 

аудармапіыны 

былай 

қорғайды: 

«Оригиналдан 

Абай 

аудармасына  кірмей  қалған  мынадай  сөздер  бар:  «мой»  (1- 

жол),  «товарищ»  (2),  «тебя»  (3),  «грозный»  (4),  «в  первый

115

кіргізбегенде

сөздерді

іздегендіктен  істелмегендігін  аударма  текстінен  анық

көруге болады.  Олардың жоқтығы аудармага басқаша мотив

енгізбейді,  үйткені  оригиналдың  өзінде  де  бүл  сөздер  аса

зор  роль  атқарып  тұрмайды».  Оңға  не  солға  бұрыла  қалса

улы  орыс  тіліне  қырын  келгендей,  ұлы  классиктерге жеңіл-

желпі  қарағандай,  сөз  орнегін  сэл  озгертсе  өзінше  белден

басып,  бұрмалағандай  санайтын  сол  жылдардағы  тэржіме 

теориясының

^  

1 г 

****

  vvimn  vupaI

хСығандарындағы»  Земфираның:  «Кто ж  от

меня  его  отгонит?»  деген  сөзін  1936  жылгы  аудармасында:

Я Я

 

Ж  * 

Ж

  М  ^  

Ж

  Ж*  ▼ 

Я

 

m  і-

таласы»

^  

* 

----- --- Ч  w ----у 

V   1  i l l

алған  Таиыр  Жароков  арада  бір  жыл  өткен  соң,  1937 

жылгы  аудармасында:  «Оны  кім  менен  қуады»  [128]  деп 

эр  созді  орын-орнына  қоя  қоятын.  Сонан  баратын  да  Ілияс 

Жансүгіровтей  тілі  төгілген  таланттардың  озі  «И  в  слухе 

шум,  и  блеск  в  очах/  Настанет  ночь;  луна  обходит»  деген 

жолдарды:  «Құлақта  шу,  көзі  жайнап,  /  Болады  тун;  ай 

жүреді» деп созбе-соз сірестіретін.  «Евгений ОнегиндегІ»:

Тоска любви Татьяну гонит,

И в сад идет она грустить,

И вдруг недвижны очи клонит,

И лень ей далее ступить,

деген жолдар казақшага:

Асық шері айдайды өзін,

Бақша барар қайғыруға,

Төмендетер талган көзін,

Еріншектік алар тура,

-  

деп  түсірілетін.  Жетіскеннен  смсс,  әрине.  Мүндай 

аудармаларга  сол  заманның  ізі  қалган,  салқын  табы 

түскен  туындылардай  қарау  керек.  Дэл  осы  жолдарды 

мысалга  келтіре  отырып,  «Ал  Татьянаның  жан  күйзелісі 

мен  көңіл-куйін  жырлаган  тұстарда  екі  ақын  бейне  бір 

жарысқа  түскендей.  Бұл  өлең  жолдарында  да  Ілияс  орыс 

классигінщ  туындысында  кездесетін  штрих,  детальдарды 

сол  қалпыңда,  тіпті  озінің  төл  туындысындай  етіп  береді» 

Деп,  <<ЭР  сойлемді,  әрбір тыныс  белгісінің  қойылуына  дейін

116

аудармашы  бастапқы  қалыпта  беруге  тырысқан»  [129]  деп 

тамсанудың  қажеттігі  шамалы.  Сол  замандағы  әдебиеттану 

еңбектерін  қарап  отырсаңыз  орыс  авторларының  аузынан 

эквиритмичность 

(түпнұсқаның 

ырғағын 

ұстану) 

эквилинеарность  (өлең  жолдарын  дәлме-дәл  келтіру)  деген 

талаптар  түспейтін.  Солай  болды  екен  деп,  Пушкиннің: 

«Что  Таня,  что  с  тобой?  -   Мне  скучно»  дегенін  «Не  бар, 

Іаня.  -   Көңілім  жоқ»  деп  алган  аудармашыньщ  еңбегін 

оүпн  «өлең  жолдарындағы  екпін  олшеуі,  түпнұсқаның 

ырғақ,  тыныс,  буын  екпіндерімен  сәйкес  келіп  отырады. 

Өлең  жолдарындағы  тьгаыс  белгілерін  де  сол  қалпында 

беруге  тьфысқаны  қазақ  ақьшыньщ  түпнұсқаны  бастапқы 

қалпында, тек озге тілде сөйлетуге  барынша күш салуының 

жемісі» деп биік бағалаудың да жөні жоқ.

Әріпшілдіктің  жолмажолшылдықпен  астасып  кететін

тұстары  да  аз  емес.  Екеуі  қосыла  келгенде  копсөзділік 

шығады. Дэйек үшін сөз, эріп санауга тура келеді.

Дар напрасный, дар случайный, 

4 - 2 4

Жизнь, зачем ты мне дана? 

5 —19

Иль зачем судьбою тайной 

4 - 2 1

Ты на казнь осуждена? 

4 —17

Пушкиннің  осы  шумагын  Т.Жароков  кезінде  былайша 

шұбалтқан еді.

Кездейсоқ бір бекер біткен дарыным, 

5 - 3 0

Шіркін өмір, не үшін маған берілдің? 

6 - 2 9

Яки, жұмбақ сырыменен тағдырдың 

4 - 2 7

Неге сонша жазаға сен бұйырылдың? 

5 - 2 8

Түпнұсқада  17  сөз,  71  эріп,  аудармада  20  сөз,  114  эріп.

Пушкнндегі  ырғақ  жоқ,  Пушкиндегі  екпін  жоқ.  Орысша

бшмейтін  басқа  біреуге  жасалып  бершген  жолма  жол

аударма  сияқты.  Үйқастың  түрі  анау:  «маған  берілдің»  -  

«бұйырылдың».

Әріпшілдіктің  абырой  эпермейтініне  мысал  іздеген 

эдебиетшінің бэрі эркім-ақ әңгімелей беретін Брюсов жасаган 

«Энеида» аудармасына жүгінуге эуес. Расында да Верхарнды, 

француз  символистерін,  армян  ақындарын  айшықты  етіп 

аударган Брюсов  өзінің сүйікті  авторы  Вергилийге келгенде 

неге  сүрінген?  «Конь  роковой  на  крутые  скачком  когда

117

Пергамы  прибыл  и,  отягченный,  принес  доспешного  воина 

в брюхе, -  та, хоровод представляя, эвающих вкруг обводила 

фригиек в оргии...» — Брюсов аудармасының қай бетін ашып 

қалсаңыз  да  жұмбақ деуге  де,  жаңылтпаш  деуге  де  келетін 

осындай  жолдарга жолыгасыз.  Ең  қызыгы -  Брюсов  мұның 

алдында  «Энеиданы»  кэдімгі  дэстүрлі  мәнермен,  жатық 

етіп-ақ аудара бастаган екен. Аудара бастаган да ол нұсқаны 

жылы  жауып  қойып,  әлгіндей  созбе-сөз  тэржімелеуге 

түскен.  Сонда  ақьш  сөзбе-сөз  аударып  көруді  өзіне  бір 

шығармашылық міндет етіп қойган болып шыгады. Несі бар, 

бұл да таланттың тагы бір тагылымы.  Брюсов тэжірибесінің 

арқасында  біз  эріпшіл  аударма  түпнұсқаға  жақындата 

түскендей  етіп  көрінгенімен,  шын  мэнінде  онан  алыстата 

түсетініне козіміз анық жетті.

Сірестіріп  аударган кезде қатып-семіп қалган шумақтар

дүниеге  келіп  жататын.  Оның  үстіне  сол  жылдардагы  біраз

авторлардың түпнұсқа мэтінін дұрыстап түсінбеуі қосылады.

Маяковскийдің «Киев» деген олеңін алайық. «Эй! / Пуанкаре:/

возьми  нас?../  чорта!..»  —  оңай-ақ  сөз.  Жиырмасыншы

жылдарда 

Францияның 

президенті, 

кейін 

премьер-

министр! болган Пуанкаре деген кісі откен, Маяковский элгі

империалистке қаратып: Бізді жаулап алмақсың ба? Атаңның

басын аларсың!  (Сайтанымды аларсың!)—дегенді айтып тұр.

Соны  Қабыл  Боранбаев:  «Эй!  /  Пуанкаре:  /  ал  біздерді?../

Шайтандарды!»,  деп  аударады.  Төрт  бунақты  төрт  жерге

жүктеу/скачать 26,87 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: