ТАҚырыбындағы облыстық Ғылыми-тәжірибелік конференцияның материалдары

39 
 
 Историческое  сознание  современных  школьников  мало  отличается  от  исторического  сознания  других 
социально-демографических  и  социально-профессиональных  групп,  что  не  подтверждает  мнение  о  наличии 
«конфликта  поколений»  в  российском  обществе  на  идеологической  почве.  Можно  предположить,  что  та 
напряженность  между  поколениями,  о  которой  говорят  некоторые  исследователи-социологи,  своим  истоком 
имеет не различия в оценке прошлого, а несовпадение мнений представителей молодого и старшего поколений 
в  оценке  настоящего,  различия  их  эстетических  идеалов  и  моральных  норм.  Большую  роль  в  становлении 
человека  играют  школьные  годы,  когда  через  систему  образования  и  воспитания  закладываются  основные 
ценности личности, формируется её сознание.  
 Важнейшим  элементом  сознания  человека  является  историческое  сознание,  становление  которого 
происходит  в  ходе  изучения  истории  Отечества  в  контексте  мировой  истории  и  воспитания  историей. 
Историческое  сознание  мы  определяем  как  воспроизведение  в  сознании  людей  свойств  истории, 
детерминированное присущей им системой ценностей, выступающее в качестве компонента их самопознания и 
играющее  роль  регулятора  социальных  отношений.  Источниками  при  формировании  исторического  сознания 
являются,  в  первую  очередь,  система  образования,  затем СМИ,  художественная  литература,  мемуарное 
творчество, труды профессиональных историков, устное народное творчество, религиозные представления, кино, 
театры, музеи. 
 Историческое сознание, как сложный социокультурный феномен имеет и сложную, но устойчивую структуру. 
Проанализировав  известные  нам  точки  зрения  и  основываясь  на  традиционной  концепции  сознания,  мы 
выделяем  шесть  основных  элементов  исторического  сознания:  исторические  знания,  исторические 
представления,  исторический  интерес,  исторические  переживания,  исторические  ценности  и  смыслы, 
историческая  память.  Происходит  становление  исторической  памяти  -  одного  из  самых  главных  элементов 
исторического  сознания,  без  опоры  на  которую,  в  полноценной  духовной  и  практической  жизни  обойтись 
невозможно.  В  процессе  функционирования  исторического  сознания  все  его  структурные  элементы  тесно 
взаимодействуют между собой.  
 Формирование исторического сознания школьников является важнейшей государственной задачей, ибо 
она  неразрывно  связана  с  задачей  воспитания  личности  гражданина  демократического  общества.  Нынешнее 
состояние  исторического сознания  школьников не  отвечает в полной мере  тем требованиям, которые сегодня 
предъявляются выпускникам школы со стороны общества и государства.  
 Характерной  чертой  исторического  сознания  школьников  является  отход  от  идеологических  оценок  и 
признание  роли и значения деятельности той или иной личности, того или иного события  или исторического 
факта без обязательного соотнесения ее с интересами определенных классовых или политических сил. Оценки 
школьниками исторических личностей прошлого, несмотря на некоторую кажущуюся хаотичность, все же и на 
уровне  массового  исторического  сознания  улавливают  роль  и  значение  наиболее  выдающихся  деятелей 
прошлого. Основные учебники, используемые сегодня в школах, не отвечают запросам, как учеников, так и их 
учителей. Одним из главных их недостатков является субъективизм в изложении, трактовке и подборе фактов. 
Особенно  вредит  целостному  восприятию  истории  нарушение  хронологии  событий  и  нелогичность  в  подаче 
материала, наличие «фигур умолчания». Необходимо создать целостную концепцию исторического образования, 
при  проведении  в  жизнь  которой  восстановить  то  лучшее,  что  существовало  ранее  в  системе  школьного 
воспитания,  с  учетом изменившейся социально-экономической ситуации Казахстана, целью  которой было бы 
воспитание чувства исторического единства со своим народом, уважения к истории и культуре своей страны. 
 Система  образования,  включающая  в  себя  получение  исторических  знаний  должна  строиться  и 
функционировать под протекторатом государства, которое должно, противостоять формированию не научного, 
искажённого исторического сознания молодёжи. 
 
Использованная литература: 
1)Послание Президента РК Н.Назарбаева народу Казахстана «Казахстанский путь - 2050: Единые цели, единое 
стремление, единое будущее», 17 января 2014г. 
2)  Послание  Президента  РК  Н.Назарбаева  народу  Казахстана  «Нұрлы  жол-болашаққа  бастар  жол»,  11  ноября, 
2014г. 
3) Н.А. Назарбаев. Национальный план «100 шагов», Астана, 2015г. 
4) Государственная программа развития образования и науки Республики Казахстан на 2016 – 2019 годы (Указ 
Президента РК №205 от 1 марта 2016г). 
5) Голубева Л.М. Качество образования в ХХІ веке. М., 2011г.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

40 
 
ТӘУЕЛСІЗДІК – ҰЛТ РУХЫ 
 
Қожахметова А.А., Құдабаева М.К., 
«М.Тынышпаев атындағы Қазақ көлік және коммуникациялар академиясы»  
АҚ Ақтөбе көлік және коммуникациялар колледжі оқытушылары 
 
Бұл дүниеде біздің бір ғана Отанымыз бар, ол-тәуелсіз Қазақстан 
Н.Ә. Назарбаев  
 
Биыл  Қазақстан  елі  үшін  өте  ерекше,  айтулы  жыл.  Көптен  күткен,  талай  ғасырлар  бойы  аңсаған 
тәуелсіздікке қол жеткізгенімізге 25 жыл толайын деп отыр. Алайда, бостандық бұлттан шыққан күндей жарқ ете 
қалмағаны  да  ақиқат.  Оның  қандай  жолмен  келгенін  қай  қазақ  білмейді?!  Ол  –  талай  күрестің  жемісі.  Қазақ 
ұлтының  бүгінге  дейінгі  тарихының  басты  мазмұны  -  азаттық  үшін  күрес.  Елдік  пен  бостандық  жолындағы 
күресіміздің байырғы скиф, ғұн, оғыз, сақ, үйсін, қаңлы, қыпшақ замандарынан кешегі шерлі желтоқсанға дейінгі 
сан  ғасырлық  шежіресі  бар.  Жанқиярлық  пен  табанды  күресінің  арқасында  ата-бабаларымыз  өзінің  бірлік-
берекесін сақтап қана қоймай, ХҮ ғасырда қуатты Қазақ хандығын құрды. Ұлт болып қалыптасып келе жатқан 
ұлы  байтақ  өлкемізге  жан-  жақтан  көз  тігіп,  ойран  салушылар  көбейді.  ХҮІІ-ХҮІІІ  ғасырларда  жоңғарлар 
қаһарына іліккен қазақ халқы ақтабан шұбырынды, алқа көл сұламаға ұшырады. Төле би, Қазыбек би, Әйтеке би 
ұйытқы болған, Қабанбай, Қарасай, Жәнібек, Олжабай, Райымбектер қорған болған өлке халқы Абылайдың ақ 
туының астында күш біріктіріп, осынау қырғында Отан үшін жандарын құрбандыққа шалды.  
Қазақстанның Ресейге қосылуы патшалық Ресейдің үстемдігін күшейтті.ХІХ ғасырда империя меншігіне 
айналған  жерімізді  азат  етемін  деп  Сырым  Датұлы,  Исатай  Тайманұлы  мен  Махамбет  Өтемісұлы,  Кенесары 
Қасымұлы, Амангелді мен Бекболат,  Ақкөз сынды батырлар халық көтерілістерін бастады. Зеңбіректі әскерге 
найзамен қарсы шапқан олар көзсіз ерлік жасады.  
ХІХ  ғасырдың  екінші  жартысында  Шоқан,  Ыбырай,  Абай  халықты  озық  елдер  қатарынан  қалыспауға, 
білімге  шақырса,  ХХ  ғасырдың  бірінші  ширегінде  Әлихан  Бөкейхан,  Ахмет  Байтұрсын,  Міржақып  Дулат, 
Мұстафа Шоқай, Мағжан Жұмабай, Мұхамеджан Сералы сияқты халық ұлдары ұлт санасын оятты, «елім» деп 
еңіреп,  «халқым»  деп  қайысты.  Аңсаған  азаттығымызды  Кеңес  өкіметі  кезінде  де  ала  алмадық,  өйткені  қазақ 
елінің үміт-арманы орындалмады. Қазақстан «халықтар түрмесі» атанды. 1932-1933 жылдардағы ашаршылықта 
екі миллион халықтың опат болуы, сталиндік репрессия жылдарында аяулы азаматтарымыздың жойылуы, ұлт 
мүддесін  қорғағандарға  «ұлтшыл»  деген  айып  тағылып  қудалануы  жағдайымызды  нашарлатты.  Абай  туған 
Шыңғыстауды қырық жыл бойы Семей атом полигонындағы сынақтар сілкінтіп тұрды. Ең қиыны тарихымыз 
аяусыз бұрмаланды, ұрпақ өз тегін, тілін, тарихы мен салт-дәстүрін ұмыта бастады. 
Еліміздің өрімдей ұл-қыздары 1986 жылы алаңға шықты. Тарихта алтын әріптермен жазылған Желтоқсан 
оқиғасы кеңестік империяның шаңырағын шайқалтты, осылайша ер түріктің ерлік дәстүрін тағы бір мәрте паш 
етті. Бүгінгі таңда қолымыз жетіп, елдігімізді асқақтатқан Тәуелсіздік осы желтоқсаннан бастау алады.  
1991 жылы16 желтоқсанда тәуелсіздігін алған халқымыз жиырма бес жылда көп нәрсеге қолын жеткізді. 
Бүгінгі таңда біздің еліміз әлемдік өркениетте өзінің айшықты орнын алған мемлекетке айналды. Қазақстан өзінің 
экономикалық  дамуының  жаңа  үрдістерімен  де  сыртқа  таңылып,  өз  ішінде  сан  ұлттардың  ынтымағын 
жарастырған ел екендігін көрсетіп, саяси тұрақтылықтың арқасында өрелі биіктерге қол созды. Тәуелсіздігімізді 
алғаннан соң халықтың басын біріктіріп, өз алдына ел қылуда Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев қазақ халқының 
тұңғыш Елбасы болды.  Н.Назарбаевтың бастауымен біздің отанымыз әлемге танылды. Елдің елдігін көрсетті, 
ерлігін танытты. Бүгінгі күні Н.Ә. Назарбаевтың есімі әлемнің көрнекті мемлекеттік қайраткерлерінің қатарында 
бірге  аталады.  Н.Ә.  Назарбаев  есімінің  аталуы  қазақтың  бір  ұлы,  қазақтың  перзенті,  тәуелсіз  Қазақстан 
Республикасының  тұңғыш  президенті,  ұлт  көшбасшысы  Нұрсұлтан  Әбішұлы  Назарбаевтың өз  дәуірінің  және 
бүгінгі  кезеңнің  ұлы  көшбасшысы  екендігін  айқын  дәлелдесе  керек.  Назарбаевтың  есімі  мен  ісі  адамзат 
тарихының беттеріне мәңгі жазылғандығын айтқан да мәлім.  
1992 жылы 2-наурызда Қазақстан БҰҰ мен Еуропадағы қауіпсіздік пен ынтымақтастық қоғамы сияқты 
халықаралық  қауымдастықтарға  мүше  болып,  дүниежүзі  елдерімен  тығыз  байланыс  орнатты.  Біздің  еліміз 
сыртқы  саясатында  Қазақстанның  қауіпсіздігін  сақтау,  дүниежүзілік  соғысқа  жол  бермеу,  ядролық  қаруды 
қолданудан бас тартуға баса көңіл аударып отыр. Қазақстан ядролық қарудан өз еркімен бас тартқан елдердің 
бірі. Осы мәселені БҰҰ аясындағы жиын- мәжілістерде үнемі көтеріп, басқа мемлекеттерге үлгі көрсетуде.  
Қазақстан Азиядағы беделді халықаралық ұйым - Шанхай Ынтымақтастық Ұйымын құрушылардың бірі 
және онда белсенді қызмет атқарушы ел болып саналады. Қазақстан Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына кіретін 
және басқа да көрші және алыс-жақындағы мемлекеттермен дипломатиялық достық, ынтымақтастық және өзара 
көмек қатынастарын орнатты.  
Осы бір аумалы - төкпелі заманда елдің елдігін танытқан Елтаңба, аспан түстес көк Байрақ, рухты оятар 
Әнұранымыз қабылданды. Елбасымыздың елдікті орнатумен қатар, есімі тарихта қалған ұлылардың абыройын 
көтеруін  қалай  мадақтасаң  да  жарасып  тұр.  ЮНЕСКО  көлемінде  Абай,  Махамбет,  Мұхтар  Әуезов,  Қаныш 
Сәтбаев  тойлары  әлемдік  дәрежеде  тойланды.  Тарих  құндылықтары  да  назардан  тыс  қалған  жоқ.  Осы  уақыт 
ішінде Түркістанның 1500 жылдығы, Тараздың  2000 жылдығы тойланды. Бұл Қазақстанның жер байлығымен 
қоса, рухани байлығының дамуын көрсетеді.  

41 
 
ХХ ғасырдың соңғы он жылдығында біз үшін аса маңызды оқиғалардың бірі - әлемнің ешбір елінде жоқ 
Қазақстан халқы Ассамблеясының дүниеге келуі. Бүгінгі таңда Ассамблея – жай ғана емес, өміріміздің ажырамас 
бөлігіне, бірлігіміз бен тұрақтылығымыздың кепіліне айналды және әр этносқа өз тілін, дінін және салт-дәстүрін 
өркендетуге мүмкіндік беруінің өзі Қазқстанның болашағы зор ел екендігін таныта түсті. Жүздеген ұлттардың 
өкілдері бір- бірімен тату өмір сүріп, ынтымағы жарасқан елге айналуының бастау арнасында Елбасының елдікке 
негізделген саясаты жатыр.  
Тағы бір тәуелсіздігіміздің кепілі - Ата Заңымыз қабылданды. Қазақстан Республикасының Ата Заңыңа 
сәйкес, оның әрбір азаматы Ата Заңды сақтауға, басқа адамдардың құқықтары мен бостандықтарын, абыройы 
мен ар-намысын құрметтеуге міндетті.  
Тұңғыш  рет  қазақтың  батыр  ұлдары  Тоқтар  Әубәкіров  пен  Талғат  Мұсабаев  ғарышқа  ұшып,  мерейіміз 
көтерілді.  
Ел  ордамыз  Ақмолаға  ауысып,  оған  «Астана»  деген  ат  берілді.  Қазіргі  Астана  танымастай  құлпырып 
барады. Жаңа астанамыз бүгінгі күні өзінің зәулім құрылысымен ғана емес, рухани орталықтармен де көркейіп 
келеді. Елорда-Астана қаласы қазір әлемнің кез-келген мемлекетінің астанасынан сәулеті мен дәулеті жағынан 
ешбір  кем  түспейді.  Астананың  бүгінгі  сал  да  сылқым,  кербез  де  сері  кескін  келбетінен,  әлемге  асқақ  қарап 
тұрысынан Елбасының қолтаңбасын, жан дүниесін, өз туған халқына деген шынайы сүйіспеншілігін танимыз. 
ЮНЕСКО шешімімен Астана-Әлем қаласы деп жарияланды.  
2000 жылдан бастап Астана-ірі қалалар мен астаналардың Халықаралық Ассамблеясының мүшесі ретінде 
танылды.  
1993  жылы  Қазақстан  Республикасының  Ұлттық  валютасы  –  теңге  айналымға  шықты.  Ел  тарихында 
теңгенің айналымға енгізілуінің аса зор саяси және экономикалық маңызы болды. Ұлттық валюта тәуелсіздіктің 
белгісі ретінде Қазақстанның халықаралық беделін көтерді.  
Президентіміз белгілеген «Қазақстан-2050» бағдарламасы және жыл сайынғы Жолдауы біздің адаспайтын 
жолымыз, айқын да ашық бағдарымыз. Елбасы «Болашақтың іргесін бірге қалаймыз» атты Қазақстан халқына 
арнаған  Жолдауында  әдеттегідей  тәуелсіз  еліміздің  өткен  жылғы  қол  жеткен  табыстарына,  еліміздің  әлемдік 
аренадағы алар орнына тоқтала келе Қазақстанның ертеңі мен болашағы жолындағы өтуге тиіс асуларына жан-
жақты тоқталды.  
2006 жылы 22 желтоқсанда Астанада өткен Республикалық саяси «Отан» партиясының кезектен тыс Х 
съезінде  жаңа  саяси  ұйым-  «НұрОтан»  Халықтық  демократиялық  партиясы  құрылды.11  ақпан  2011  жылы 
Астанада партияның ХІІІ съезі өтті. Бұл оқиға партия дамуындағы жаңа кезеңге бетбұрыс бастауы болды. Жаңа 
бағдарлама  қабылдау  арқылы  ел  дамуының  алдағы  онжылдығында  партия  атқаратын  басты  міндеттер 
айқындалды.  Алдағы  уақытта  ауызбіршілікті  нығайта  түсу  арқылы  бұдан  да  биік  белестер  бағындырылады. 
Экономиканы ауқымды жаңғырту мен қоғамды жаңартуға қатысу- партия үшін үлкен саяси сынақ болғалы тұр. 
Еліміздің кемел келешегі «Нұр Отанның» салиқалы бағытына байланысты болмақ.  
Елбасы Н.Ә. Назарбаев алғашқы тәуелсіз алған күннен бастап «Алдымен - экономика, сосын-саясат» деген 
ұстамы  арқылы  елдің  өндірісін  өркен  детіп,  экономикасын  шарықтатуға  мақсат  ұстаған  еді.  Бұл  ұран  сөздер 
жалаң  пікір  болып  қалмай,  аздаған  жылдар  ішінде  түбегейлі  жүзеге  асырылды.  Осындай  іргелі  өзгерістерді 
жүзеге  асыруға  ел  ішіндегі  саяси  тұрақтылық  және  ұлтаралық  бірлік  өзінің  мол  ықпалын  тигізді.Тәуелсіздік 
жылдар ішінде еліміз елеулі табыстарға жетіп, экономикада үлкен өзгерістер жүзеге асырылды. 
Алдағы  ЭКСПО  көрмесі  де  Қазақстанды  әлемге  танытатын  тағы  бір  ұлы  жоба  болмақ.  Тәуелсіздіктің 
арқасында өз арман, мақсаттары бар, өз ұраны бар, ана тілі бар, жері бар, елі бар қазақ елі мәңгілік жасасын! 
 
Пайдаланған әдебиеттер: 
1. Асфендияров С. Қазақстан тарихының очерктері. - Алматы, 1994. 
2. Бекмаханов Е.Б. ХІХ ғасырдың 20-40 жылдарындағы Қазақстан.- Алматы, 1994.  
 
 
ЕЛ ӨРКЕНДЕУІНІҢ ӨЗЕГІ-ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ ПЕН СЕРІКТЕСТІК 
 
Кайырбекова Г.К., 
Ақтөбе қаласы № 21 орта мектеп-гимназиясының бастауыш класс мұғалімі 
 
«Біз өзіміздің қазақстандық арманымыздың орындалуына және қазақстанның өркендеуіне сенімді түрде 
қол жеткізетін боламыз» деп Нұрсұлтан Әбішұлы атап өткендей, арманға бастар жолда ұлттық жоспарымызды 
да  саралап,  практикалық  кезеңіне  жол  ашылды.  Ел  өркендеуінің  өзегі-ынтымақтастық  пен  серіктестік.  Бес 
институцианалдық реформаға негізделген 100 нақты қадамды жүзеге асыру мақсатында айнымас бағытымызбен 
даңғыл жолымызды танып, мәңгілік елдің шын иегерлерінің жарқын болашағына көз де жеткізе алдық. Бізде әр 
адамның  төккен  теріне,  сіңірген  еңбегіне  қарай  өмір  сүруіне,  алаңсыз  жұмыс  істеуіне  толық  мүмкіндіктер 
қарастырылған.  
XXI ғасырда көшбасшылық қабілетіміз бен ауызбіршілік қасиетімізге арқа сүйеп, елдік игілікке ұмтылыс 
жасадық.  Ұлт  жоспарымен  байыпты  қадам  жасап  кәсіби  мамандарымыздың  іс-тәжірибесі  артып,  дарынды 
жастарымыз  халықаралық  және  республикалық  деңгейдегі  білім  додаларында  көкжиектен  көрініп  келеді. 
Талапты да талантты шәкірттеріміз ғылыми жобаларды құру- қорғау жұмыстарына ат салысып та тұғырлардан 

42 
 
көрінуде. Біз, білім мен ғылым саласының қызметкерлері стратегиялық мақсат-мұраттардың биігінен көрінуде 
кәсіби  шеберлігімізді  шыңдап,  ұлттық  идеямызды  тәуелсіздігіміздің  барлық  жетістіктерімен  сабақтастырып, 
тарихи  құндылықтарымызды  келешек  ұрпағымыздың  көкірегіне  ұялатып  келеміз.  Бүгінгі  шәкірт- 
экономикамыздың табысын еселейтін, ұлттық байлығымызды еш шашусыз халық игілігіне жұмсайтын ертеңгі 
ұрпағымыз, болашаққа бастайтын жолаушымыз.  
Білім  беру  саласында  күретамырлық  басымдықтарымызды  айшықтауда  үштұғырлы  тіл  мәдениетін 
жаңғыртып,  жастарды  әлеуметтендіру  және  патриоттық  рухты  тәрбиелеудің  жаңа  белесіне  бел  көтердік.  Ұлы 
дала  елінің  тәжірибелерін  зерттейміз  және  ескереміз.  Біз  Қазақстанның  тарихи  тағдырына  сенеміз.  Басты 
мақсаттан бастау алып, заманауи қажеттілікке сай мүдде іле-шала іске қосылып жатса, мемлекет те азаматтары 
да  кемелденеді.  Шын  мағынасында  бүгінгі  өмірге  нұрын  сеуіп,  болашаққа  сенімді  арттырады.  Бірақ  оларды 
кемеңгерлікпен тани да, таба да білу керек. Ұлы ізденіс қана ұлы серпіліске негіз қалай алады. Осының тамаша 
үлгісі  Елбасының  халыққа  арналған Жолдауы. Жолдауында  «Мен, деді Н.Ә.Назарбаев,-қоғамда  «Қазақ елінің 
ұлттық идеясы қандай болуы керек?» деген сауал жиі талқыға түсетінін көріп жүрмін. Біз үшін болашағымызға 
бағдар ететін, ұлтты ұйыстырып, ұлы мақсаттарға жетелейтін идея бар. Ол–Мәңгілік Ел идеясы». Сонымен, ХХІ 
ғасыр ортасына дейінгі Қазақстан халқы ұстанатын ұлттық идея қысқа да нұсқа идеологиямен анықталады. Ол 
«Мәңгілік Ел». Әрине, адамға мәңгілік жасау бұйырмаған. Бірақ жер, ел ұрпаққа мұра болып қалып, сол жерде 
өз ұрпақтарымыз мекендеп, өмір сүрсе Мәңгілік Ел дегеніміз де сол. Кез келген елдің халықтарының арманы өз 
елінің  мәңгілік  болуы.  Біздің  ел  әлемде  ойып  алар  орны  бар,  көптеген  елдермен  терезесі  тең  елдердің  бірі. 
Сондықтан да біздің елге көптің көз түсері белгілі. Осынау жаһандану кезеңде елдің теңдігін сақтап, болашаққа 
қадам баса алсақ, ол біздің мәңгілікке басқан қадамымыз.  
Елбасымыз Н.Ә.Назарбаев «Біз болашаққа көз тігіп, тәуелсіз елімізді «Мәңгілік Ел» етуді мұрат қылдық» 
деп  тағы бір мақсатты  айқындап, сол мақсатқа  жетуде  қазақ  халқының рөлін  көрсетіп, алдағы  уақытта  біздің 
мемлекет жаңа қазақстандық патриотизмге негізделген қазақ тілді мемлекет болатынын айтып өтті. Мемлекеттік 
тіл  «Мәңгілік  Ел»  идеясының  негізі  болып  табылады.  Жалпы  алғанда  елдің,  халықтың  жері,  тілі  мен  діні 
мәңгілікке сақталатын құндылық. Бұл құндылықсыз елдің мәңгілік болуы мүмкін емес. Сондықтан да «Мәңгілік 
Елдің» болашағы үшін басты құндылықтарымызды сақтауымыз қажет. 
Оқушылардың  патриоттық  сезімін  шыңдай  түсетін  Қазақстан  туралы  қызықты  мәліметтерге  тоқталып 
өтсек (2016 жылғы мәлімет бойынша) : 
1. Халық саны – 17 202 600 адам. Бұл әлем бойынша 62-ші орын.  
2. Қазақстанда 1 шаршы км-ге 6 адамнан келеді. Ал Сингапурда 7437 адам.  
3. Қазақстанда шамамен 130 ұлт өкілі бар.  
4. Қазақстанда 3,3 милионға жуық жеңіл автокөлік бар.  
5. Қазақстанда орыс тілінде 88, қазақ тілінде 83, ал аралас болып 32 газет шығады.  
6. Қазақстанның территориясына 5 Франция немесе 3 Түркия немесе 7 Жапония сиып кетер еді.  
7. Тәуелсіздік алғалы бері Қазақстанға шетелдік 150 млрд доллар инвестиция құйылған.  
8.  Қазақстан  ТМД  елдерінің  арасында  2000  жылы  бірінші  болып  Халықаралық  Пұл  Қорының  (МВФ) 
барлық қарызынан құтылған.  
9. Қазақстан мен Ресей арасындағы шекара - әлемдегі құрлықпен өтетін ең ұзын шекара болып табылады 
: 7 512 км.  
10. Жылқы малы алғашқы рет қазіргі Қазақстанның аумағында қолға үйретілді.  
11. Қазақстан – тюльпан мен алманың отаны.  
12. Екібастұздық ГРЭС-2 электр станциясының мұржасы әлемдегі ең биік мұржа . Оның ұзындығы 420м.  
13. Медеу - әлемдегі ең биік орналасқан мұз айдыны.  
14. Қазақстан табиғат қорларымен ең бай мемлекеттердің бірі, Менделеев кестесіндегі 105 элементтің 99 
бар, 70-нің қоры анықталған, 60 өндіріледі.  
15. Мұнай өндіруде 8 орын алады. Болжам бойынша оның жалпы көлемі 12-17 миллиард тонна. Мұндай 
көлеммен Қазақстанды потенциалды мұнай державаларының бірі деп санай аламыз.  
16. Қазақстанда шамамен жалпы уранның бестен бір бөлігі бар. Оны өндіруден 1 орындамыз.  
17. Астық экспортынан Қазақстан лидерлердің бірі. Қазақстан жылына 40 елге астық экспорттайды.  
18. Шай ішуден Қазақстан алғашқы орындарда келеді. Жылына әр адам басына 1,2 кг, ал Үндістанда небәрі 
650 гр.  
19. Байқоңыр космодромы әлемдегі ең үлкен, әрі ең тығыз графикті космодром.  
20.  Қазақстан  өзінің  тарихы,  әдет-ғұрпы,  алып  таулары,  жабайы  ормандары,  ыстық  шөлдері,  мөлдір 
көлдері, жылжып аққан өзендері, керемет жануарлары мен өсімдіктері бар кең даласымен бай ел. 
Жаhандық әлемдегі технологияларды меңгеріп жаңаша мазмұнды білім берудің жаңалығын жетік біліп, 
мәңгілік қоғам құруға  жаңаша көзқарас та  қалыптасты. «Мәңгілік Ел»,  «Туған жер» қазақстандықтар үшін ең 
жарқын құндылық болып келеді және қала да береді. «Мәңгілік ел» идеясында болашаққа деген жалпыхалықтық 
сеніміміз берік және тайға таңба басқандай ашық көрініс тауып отыр.  
 
 
 
 
 

43 
 

жүктеу/скачать 3,11 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: