Пікір жазғандар: филология ғылымдарының докторы, профессор Т. Ермекова



Pdf көрінісі
бет45/118
Дата15.11.2023
өлшемі4,69 Mb.
#124040
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   118
Амал-мөлшер пысықтауыш 
істің істелу тәсілін, өлшем-мөл-
шерін білдіреді. Олар үстеу, еліктеуіш сөз, көсемшелерден жаса-
лып, қимылдың тәсілдік, қарқындық амалын білдірсе, сын есім-
дерден, сапалық және сан есімдерден жасалып, сан-мөлшер лік 
амалын білдіреді. Мысалдар: 
Раушан 
шалқалай барып 
құлады 
(Б.М.). 
Күлзипа 
мысқылдап 
күліп тұр екен 
(Б.М.). 
Ширағанда 
тым қатаң 
ширады 
(Б.М.). 
Бәкен 
солай 
өзгеріп еді 
(Б.М.). 
Жай-
намаздың үстіне отырып 
сексен сегізінші рет 
оқып шық пақ шы 
болды 
(Б.М.). 
Бағанаға сүйенген келіні 
ауыр 
күрсінді 
(Б.М.).
Сөйлем мүшелеріне практикалық тапсырмалар
Тақырыптың мақсаты.
Сөйлем мүшелері бойынша теориялық 
білім мен практикалық сабақтар нәтижесінде орныққан іскерлікті 


Қазіргі қазақ тілі
73
әр студенттің өз бетінше қолдану дәрежесін анықтау, сол арқы лы 
сөйлем мүшелері жайындағы білімдерінің беріктігін байқау.
Тақырыптың дәйектемесі.
Сөйлем мүшелері тақырыбы – жай 
сөйлем синтаксисінің орталық мәселесі. Сөйлем мүшелерінің 
қызметін дәл анықтау синтаксистің көптеген мәселелерін жақсы 
білуге негіз болады.
Тапсырма сұрақтар. 
1. Сөйлем мүшесі болуының шарттары? 2. Сөйлем мүшесі қызметіне 
және құрамына қарай қандай түрлерге бөлінеді? 3. Сөйлемнің тұрлаулы 
мүшелерінің өздеріне тән басты белгілері? 4. Сөйлемнің тұрлаусыз мүше-
лерінің өздеріне тән басты белгілері? 5. Сөйлемнің бірыңғай мүшелерінің 
грамматикалық белгілері мен анық тамасын айтыңыздар? 6. Бірыңғай 
мүшелердің жалпылауыш сөзге қандай қатынасы бар? Жалпылауыш сөздің 
қызметі мен мағынасын атаңыздар. 7. Қандай мүшені айқындауыш мүше 
дейміз? 8. Оңашаланған айқындауышқа сипаттама беріңіздер. 9. Қосалқы 
және қосарлы айқындауыштың өздеріне тән қандай белгілері бар?


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   118




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет