ЖОО-ның
орта
мектепке ңараганда өзімдік ерекіиеліктері
бар:
- жогары мектепте гылым негіздері емес, гылым, оның даму
барысы оқылады;
- студенттердің өз бетімен орындалатын жұмыстары
оқьггушылардың
гылыми-зерттеу
жұмысымен
ұштасады;
оқытушылардың қызметінде оқыту мен гылымның байланысы анық
көрінеді;
- барлық пэндерді оқыту барысында мамандандыру идеясы
нақты, мақсатты көрініс табады.
Дидактикалық принциптер оқытушы қызметіндегі басты багдар,
олар арқылы оқыту мақсатына жетеді. Оқыту принциптері жогары
мектеп оқытушысының оқыту үдерісіндегі негізгі багдары деуге
болады. Осы айтылгандарды басшылыққа ала отырып ЖОО-да
мынадай оқыту принциптері ұсынылып келеді: студенттердін
гылыми
жэне
оку
жұмысының
бірлігін
қамтамасыз
еіу
(И.И.Кобыляцкий); мамандыққа багыттылық (А.В.Барабаншиков);
108
мамандықтагы ұтқырлық (мобильділік) (Ю.В.Киселев, В .А. Лисицын
жэне т.б.); проблемалылық (Т.В .Кудрявцев); оқу процесіндегі
эмоционалдық жэне мажорлық (Р.А.Низамов, Ф.И.Наумов).
Соңгы уақытта оқыту принциптерін синтездеу арқылы
ЖОО-дагы
оқыту
принциптерін
топтау идеясы
да айтылып жүр:
- жогарғы білімнің болашақ маманның жеке түлғасын дамытуға
бағдарлануы;
- жогары білім мазмұнының
гылымның
қазіргі жэне алдағы
уақыттағы даму болжамына сәйкестілігі (техника, технология,
наноғылым, нанотехнология, т.б.);
- ЖОО-дағы жалпы, топлен жэне дара оқыту формаларыньщ
тиімді бірлігі;
- маман даиындаудың эр түрлі кезеңдерінде қазіргі уақыттағы
оқыту әдістері мен құралдарын рационалды қолдану;
- мамандарды өзінің кәсіби деңгейіне жауап беретіндей
нэтижеде, бэсекелестікке қабілеттілігін қамтамасыз ету.
Бұл принциптер омір талаптарынан туындап отыр және де
Ю.К.Бабанскийдің
«оқыту
принциптері
жатталып
қалған,
бұзылмайтын догма емес, олар омірге байланысты жетіліп, өзгеріп
отырады» деген ойын дәлелдей түседі.
Пысықтау сұрақтары мен тапсырмалары:
1. Жогары мектеп дидактикасының обьектісі мен пэнін, міндеттерін
айқындаңыз.
2. Электронды картотека арқылы Қазақстанда жогары мектеп
дидактикасы проблемасымен айналысатын галымдар мен олардьщ
еңбектерінің тізімін жасаңыз.
3. Жоғары мектептің оқыту процесінің құрылымдық компоненттерін
атаңыз.
Негізгі әдебиеттер:
1. Бордовская Н.В., Реан А.А. Педагогика. - СПб: Питер, 2000, - 304с.
2. Педагогика и психология высшей школы /Под.ред.М.В.Булановой-
Топорковой.: Учебное пособие. - Ростов-н/Д:Феникс, 2002, -545с.
3. Хмель Н.Д. Теоретические основы профессиональной подготовки
учителя. А., 1998.
109
Қосымша әдебиеттер:
1. Садыков Т.С., Абылкасымова А.Е. Дидактические основы
образования в высшей школе; Учебное пособие. А., РИК
Казахской академии образования им. И.Алтынсарина, 2000, - 187.
2. Смирнов С. Д. Педагогика и психология высшего образования. 2-е
изд., перераб. и доп. - М.: Академия, 2005, - 400 с.
3. Асанов Н. Университеттік білім беру жүйесіндегі оқу үрдісін
басқарудың педагогикалық негіздері. Пед.ғыл.докторы ғылыми
дәрежесін алу үшін дайындалган диссертацияның авторефераты.
Алматы, 2004.
10
|