С. Т. Иксатова қылмыстық ҚҰҚЫҚ ерекше бөлім
Балаларын немесе еңбекке жарамсыз ата-анасын асырауға арналған қаражатты төлеуден әдейі жалтару (136-бап)
жүктеу/скачать 1,81 Mb.
|
С. Т. Иксатова ылмысты Ы ерекше б лім
- Бұл бет үшін навигация:
- Кәмелетке толмаған баланы тәрбиелеу жөніндегі міндеттерді орындамау (137-бап)
| Балаларын немесе еңбекке жарамсыз ата-анасын асырауға арналған қаражатты төлеуден әдейі жалтару (136-бап)
Қылмыстың тікелей объектісі кәмелетке толмаған, сондай-ақ кәмелетке жасы толған еңбекке жарамсыз балалардың, еңбекке қабілетсіз ата-ананың лайықты өмір сүруін қамтамасыз ететін материалдық мүдделері. Қылмыстық жәбірленушілері-18-ге толмаған балалар, 18-ге толған еңбекке жарамсыз балалар; еңбекке қабілетсіз ата-аналар (соның ішінде бала асырап алғандар да). Балаларын асырауға арналған қаражатты төлеуден әдейі жалтаруға соттың шешімі заңды күшіне енгеннен кейін оны орындаудан үнемі, ұзақ уақытқа жалтарулар жатады. Заңда оның мерзімі 3 айдан астам уақыт деп белгіленген. Жалтарудың тәсілі әр түрлі: жұмыс орнын себепсіз жиі өзгерту, тұрғылықты жерін жасыру, қосымша жұмыс орнын немесе табыс көздерін жасыру т.с.с. болуы мүмкін. Әдейі жалтару деп тануға сот органының белгіленген қаражатты төлеу туралы ресми ескертуінің орындалмауы негіз болады. Қылмыс субъективтік жағынан тікелей қасақаналықпен істеледі. Қылмыстық ниет әр түрлі болуы мүмкін: пайдакүнемдік, баланың анасына деген өшпенділік, кінәлының баламен туыстығына күмән келтіру т.с.с. көрсетілген қылмыстық ниеттердің қылмысты саралауға әсері болмайды. Қылмыстың субъектісі болып еңбекке жарамсыз ата-анасын асырауға арналған қаражатты сот шешімі бойынша төлеуден жалтарған кәмелетке толған олардың туған немесе өгей балалары, сондай-ақ асырап алынған балалары (ұлдары немесе қыздары) танылады. Кәмелетке толмаған баланы тәрбиелеу жөніндегі міндеттерді орындамау (137-бап) Кәмелетке толмаған баланы тәрбиелеу жөніндегі міндеттерді ата-анасының немесе өзіне осы міндеттер жүктелген өзге адамның, сондай-ақ кәмелетке кәмелетке толмаған баланы қадағалауды жүзеге асыруға міндетті педагогтің немесе оқу, тәрбие беру, емдеу немесе өзге мекеменің басқа қызметкерінің орындамауы немесе тиісті дәрежеде орындамауы, егер бұл әрекет кәмелетке толмаған балаға қатал қараумен ұштасса-жауаптылық ҚК 137-бабы бойынша белгіленеді. Қылмыстың объектісі-кәмелетке толмағандардың дене және психикалық жағынан дұрыс дамып, қалыптасуы.Объективтік жағынан қылмыс бірнеше балама әрекеттерді: а) кәмелетке толмаған баланы тәрбиелеу жөніндегі міндеттерді орындамау; б) осындай міндеттерді тиісті дәрежеде орындамау арқылы сипатталады. Өзіне жүктелген міндеттерді толық орындауға мүмкіндігі бола тұра оны орындамау немесе әрекетсіздік жасау міндеттемені орындамау, ал өзіне жүктелген міндеттерге салдыр-салақ, үстірт қарау міндеттемелерді тиісті дәрежеде орындамау деп танылады.Қылмыстық жауаптылыққа тартудың негізгі шарты-кәмелетке жасы толмаған балаға қатал қарау болып табылады. Қатал қарауға-жасы толмаған баланы үнемі ұрып-соғу, сабау, қорқыту, аштықта, ыстықта ұстау, үрейін алу, нерв жүйелерін бұзу т.с.с. жатады. Субъективтік жағынан қылмыс тікелей қасақаналықпен жасалады. Кінәлы адам кәмелетке толмаған баланы тәрбиелеу жөніндегі өзінің құқықтық міндеттерін орындамағанын, оларға қатал қарағанын сезеді және сол әрекеттерді істеуді тілейді. Қылмыстың субъектісі арнаулы: кәмелетке толмаған баланың ата-анасы; кәмелетке толмаған баланы тәрбиелеу жолындағы міндеттер өзіне жүктелген өзге де адамдар, атап айтқанда-бала асырап алушылар, қамқоршылар немесе қорғаншылар; кәмелетке толмаған баланы қадағалауды жүзеге асыруға міндетті оқу, тәрбие, емдеу немесе өзге де мекеменің қызметкерлері, орта мектептердің, кәсіптік-техникалық оқу орындарының, мектеп-интернаттардың және қиын балаларды тәрбиелейтін тәрбие мекемелерінің педагогтары, аурухана қызметкерлері ж.т.б.). жүктеу/скачать 1,81 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|