|
ХХІ ғасырдағы білім және ғылымның өзекті мәселелері /Актуальные проблемы образования и науки в ХХІ векеХХІ ғасырдағы білім және ғылымның өзекті мәселелері /Актуальные проблемы образования и науки в ХХІ веке
ХХІ ғасырдағы білім және ғылымның өзекті мәселелері /Актуальные проблемы образования и науки в ХХІ веке
Старшеклассники оформляют свои доклады, рефераты с помощью компьютера, создают
схемы, кроссворды, дидактический материал.
Таким образом, использование ИКТ положительно влияет на качество учебного
процесса. Использование ИКТ дает положительные результаты: развивает творческие,
исследовательские способности учащихся, повышает их активность; способствует
интенсификации учебно-воспитательного процесса, более осмысленному изучению
материала, приобретению навыков самоорганизации, превращению систематических
знаний в системные; помогает развитию познавательной деятельности учащихся и
интереса к предмету; развивает у учащихся логическое мышление, значительно повышает
уровень рефлексивных действий с изучаемым материалом.
Информационные технологии значительно расширяют возможности предъявления
учебной информации. ИКТ вовлекают учащихся в учебный процесс, способствуя наиболее
широкому раскрытию их способностей, активизации умственной деятельности.
Использование ИКТ в учебном процессе увеличивает возможности постановки учебных
заданий и управления процессом их выполнения. ИКТ позволяют качественно изменять
контроль деятельности учащихся, обеспечивая при этом гибкость управления учебным
процессом. Компьютер способствует формированию рефлексии у обучающихся.
Обучающая программа дает возможность ученикам наглядно представить результат своих
действий. Можно систематизировать, где и как целесообразно использовать
информационные технологии в обучении, учитывая, что современные компьютеры
позволяют интегрировать в рамках одной программы тексты, графику, звук, анимацию,
видеоклипы, высококачественные фотоизображения, достаточно большие объемы
полноэкранного видео, качество которого не уступает телевизионному: 1) при изложении
нового материала — визуализация знаний (демонстрационно - энциклопедические
программы; программа презентаций Power Point); 2) система контроля и проверки
(тестирование с оцениванием, контролирующие программы ); 3) самостоятельная работа
учащихся (обучающие программы типа "Репетитор", энциклопедии, развивающие
программы); 4) тренировка конкретных способностей учащегося (внимание, память,
мышление и т.д.).
Задачи перед информатизацией образования стоят важнейшие: 1) повышение
качества подготовки учащихся на основе использования в учебном процессе современных
информационных технологий; 2) применение активных методов обучения, повышение
творческой и интеллектуальной составляющих учебной деятельности; 3) интеграция
различных видов образовательной деятельности (учебной, исследовательской и т.д.); 4)
адаптация информационных технологий обучения к индивидуальным особенностям
обучаемого; 5) разработка новых информационных технологий обучения, способствующих
активизации познавательной деятельности обучаемого и повышению мотивации на
освоение средств и методов информатики для эффективного применения в
профессиональной деятельности; 6) обеспечение непрерывности и преемственности в
ХХІ ғасырдағы білім және ғылымның өзекті мәселелері /Актуальные проблемы образования и науки в ХХІ веке
ХХІ ғасырдағы білім және ғылымның өзекті мәселелері /Актуальные проблемы образования и науки в ХХІ веке
обучении; 7) разработка информационных технологий дистанционного обучения; 8)
совершенствование программно-методического обеспечения учебного процесса.
Конечно, важным для любого учителя являются возможности, которые
предоставляет ему школа для проведения уроков с использованием цифровых
образовательных ресурсов (ЦОР). Задачи, стоящие перед учителем - словесником при
применении информационных технологий, во многом отличаются от целей и задач других
учителей-предметников. Задачи эти предполагают работу с текстом, с художественным
словом, с книгой. Учителю русского языка необходимо сформировать прочные
орфографические и пунктуационные умения и навыки, обогатить словарный запас
учащихся, научить их владеть нормами литературного языка, дать детям знание
лингвистических и литературоведческих терминов.
Бесспорным помощником в решении этих задач являются ИКТ.
Примечания.
Список использованной литературы:
1. Гузеев В. В., Дахин А. Н., Кульбеда Н. В., Новожилова Н. В. Образовательная
технология XXI века: деятельность, ценность, успех. - М.: Центр "Педагогический
поиск", 2004.
2. Зенкина С.В. Информационно-образовательная среда как фактор повышения качества
образования // Педагогика. - 2008. - № 6. - С. 22-28.
3. Образовательные ресурсы сети Интернет для основного общего и
среднего (полного) общего образования. Каталог. - Москва, 2006.
4. Сластенин В.А., Подымова B.C. Готовность педагога к инновационной деятельности //
Педагогическая наука и образование, 2006. - №1. - С. 3237.
САБАҚ БАРЫСЫНДА БЛУМ ТЕХНОЛОГИЯСЫН
Қ
ОЛДАНУ ЖОЛДАРЫ
Тусупханова Бану Амановна
Ж.Ақылбаев атындағы мектеп-гимназия,
қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі,
Қазақстан
Түйін
Автор өз баяндамасында мұғалімнің жаңашыл, ізденгіш, мейірімді, білімді бола білуге
ү
ндеген, ішкі ой толғанысы ретінде бір сабақты талдап жазып шыққан. Оқытушы мен
оқушы іс-әрекеттеріне тоқталған. Жаңаша технологияларды пайдалану арқылы,
ХХІ ғасырдағы білім және ғылымның өзекті мәселелері /Актуальные проблемы образования и науки в ХХІ веке
ХХІ ғасырдағы білім және ғылымның өзекті мәселелері /Актуальные проблемы образования и науки в ХХІ веке
оқушылардың қандай нәтижелі білім алатындарына дәлелдемелер келтірген. Оқушыларды
ө
з өлкесінің тарихын, мәдениетін, ақын-жазушыларының шығармаларын оқуға шақырған.
Аннотация
В данной статье описан урок, благодаря которому формируются такие качества
педагога как: новаторство, ислледовательность, всесторонность, доброжелательность.
Раскрыта деятельность учителя и ученика в процессе работы. Применение в работе
инновационных технологии помогло учителю совершенствовать знания учащихся, которые
аргументированы в статье. Учитель призывает учащихся к изучению истории родного
края.
Шуағын шашқан, күн нұрына малынған тағы бір ақ таңым атып, өмірімнің қиыны
мен қызығының, ащысы мен тұщысының куәсі болып келе жатқан киелі білім ордасы –
Ж.Ақылбаев атындағы мектеп-гимназияға асыға аттанамын. Асыға аттануымның себебі:
ө
мірдегі ең бақытты адамның бірі - менмін. Өйткені бала күнімнен армандаған
мамандығымның иесімін.
Мен – ұстазбын. Әрине, басқа мамандықтарға қарағанда әуресі көп, қиындығы мол іс.
Дегенмен, жүрегім қалап, көңілімнен шығады, әрдайым. Себебі, бұл мамандық жан-жақты
білімділікті, шеберлікті, ерекше шәкіртжандылықты қажет етеді.
Ұ
стаз болып, баланың екінші анасы атанғандықтан, әрқайсысының болашағына айқын
жол сілтеп, небір еркені сабасына түсіріп, тәртіпке баулып, терең білім беретіндіктенәр
сабағыма ерекше ден қоямын . Оқушыларымның қуанған және мұңайған кезінде жандарынан
табылып, аналарындай аялап, сыныптағы бар баланың тілін тауып, жаманын жасырып,
жақсысын асыру- мен үшін үйреншікті іс. Олардың әрқайсы – бір жұмбақ. Тек дұрыс шеше
білу керек. Дегенмен әрқайсының жаны таза, жүрегі ашық. Оларды мен адамгершілікті биік
ұ
стауға, имандылықты ту етуге, шыншылдық пен адалдыққа, ізденімпаздық пен
жаңашылдыққа үнемі баурап келемін.
Ұ
стаз –үнемі шәкірттерімен қарым-қатынаста болып, білсем, үйренсем деген бала
арманы мен оның тағдырына басшылық етуді мойнына алған маман.
Бүгінгі күннің маңызды мәселесі – жас ұрпақтың көркем әдебиетті оқымайтыны
болса, сынып жетекші әрі пән мұғалімі ретінде заманауи жазушылар мен олардың
шығармашылығымен таныстырып отыру міндетім деп білемін. Сонымен қатар Назарбаев
зияткерлік мектептерінің іс-тәжірибесін насихаттау мақсатында мектепте мұғалімдер,
оқушылар мен ата-аналар арасында «Оқу шаттығы» жобасы аясында «100 кітап оқу»
жобасы енді. Осыған байланысты өзіңді білмей, өзгені тану мүмкін емес дегендей, өлкемізден
шыққан жазушылар мен ақындардың шығармаларынан бастап оқытуды мақсатқа алдым.
Яғни өз заманының аса ірі тұлғасы болып, ел бірлігі мен ұлт тұтастығын сақтауға
айрықша үлес қосқан шешендеріміздің бірі - Жақсы Жанқұтты бабамыз. Ол кісінің есімі
ХХІ ғасырдағы білім және ғылымның өзекті мәселелері /Актуальные проблемы образования и науки в ХХІ веке
ХХІ ғасырдағы білім және ғылымның өзекті мәселелері /Актуальные проблемы образования и науки в ХХІ веке
аудан тарихынан, халық зердесінен лайықты орын алған. Жақсы Жәкең ауданның өсіп-
ө
ркендеп, дамуына белгілі дәрежеде үлес қосқан беделді шешендеріміздің бірі. Жанқұтты
шешеннің шығармашылығының тәрбиелік мәнін жаңа технологияларды қолдана отырып,
оқытсақ өз өлкесінің танымал шешенінің шығармаларын оқуға құштарлығы артып,
қ
осымша білімін жетілдіріп, күнделікті өмірде сөз өнерінін құдіретін түсінуге үйренері қақ.
Бабалар сөзі оқушы ойында жақсы сақталу үшін толыққанды білім беру үрдісін кіріктіру
мүмкіндігі және сол базалық білімдермен қатар құзырлылықты меңгеру нәтижесінде
тұлғаның жан-жақты дамуы қамтамасыз етіледі. Іс-тәжірибемнен 10-сыныптарда өткен
«Шешендік өнер» курсынан өткен сабақтан мысал келтіретін болсам:
Сабақтың негізгі мақсаты: Шет өңірінің әйгілі биі, шешендігімен танымал болған аса ірі,
еңселі тұлға Жақсы Жанқұттының өмірі мен шығармашылығындағы шешендік сөздерінің
ерекшелігін айқындай отырып, мақал-мәтелдермен ұштастырып оқушыларға меңгерту.
Бабалар сөзі арқылы дүниетанымы бай, шығармашыл, ізденімпаз, функционалдық сауатты,
ә
леуметтенген тұлға тәрбиеленетініне көз жеткізу.
Көздеген мақсатқа жету жолындағы міндеттер төмендегідей:
1. Топтық жұмыс жасай отырып, Жақсы Жәкеңнің өмірімен таныстыру.
2. Нақыл сөздерінің ерекшелігіне тоқталу.Оқу үрдісіндегі тиімділігін таныту;
3. Жанқұтты шешен сөзінде берілген баталарды мақал-мәтелдермен ұштастыра отырып,
оз ойларын еркін жеткізе алатын тұлға қалыптастыру
Сыныпта оқушы саны көп болғандықтан екі топқа бөлінді. Топтастыру стратегиясы
тұлғаның әлеуметтенуіне ықпалдасады.
Блум жүйесінің 1-сатысы – «Білу» сатысында оқушылардың өткен тақырып
бойынша алған білімдері жинақталады, қорытындыланады. Төмендегідей сұрақтардың
негізінде:
Жанғұтты шешен туралы не білесіңдер? (1-топ)
Шығармаларының тәрбиелік мәні қандай? (2-топ)
Оқушылар «Шабанбай бидің Жанқұттыға берген батасы», «Бөлтірік бидің
Көпбайдан ат сұрауы», «Жанқұттының Құнанбай, Алшынбай, Шорманның
Мұсасына айтқаны», Жанқұттының Шабанбай биге бата алуға баруы, Дүйсенбай
мен Жақсы Жанқұтты, Жанқұтты би мен Әлібек батыр» т.бшешендік сөздерін,
мысалын сахналық қойылым ретінде ұсынады. Бұл әдіс оқушылардың жұрт алдынды сөйлей
білу дағдыларын, актерлік шеберліктерін қалыптастырады.
Міне, шешендік өнерден кейін,сөз құдіретінің идеясы ашылып, халық мақалымен
ү
ндестігі сұралады, тәрбиелік мәнін ашуға тырысады. Күнделікті өмірмен
байланыстырады. Олар өздері құрастырып, әкелген жоғарыда келтірілген халық мақалын
айта бастайды. Олардың мағынасын ашады. (Сұрақтар кезек-кезек қойылып отырды).
ХХІ ғасырдағы білім және ғылымның өзекті мәселелері /Актуальные проблемы образования и науки в ХХІ веке
ХХІ ғасырдағы білім және ғылымның өзекті мәселелері /Актуальные проблемы образования и науки в ХХІ веке
1-топ: Оқушылар интерактивті тақтадан берілген шешендік сөздер ішінен тәрбиелік
мәніне тоқталады.: шын дос болуға, адалдыққа, қызғаншақ, мақтаншақ, көрсеқызар, бос кеуде
болмауға,үлкенді сыйлауға, иманды болуға, сабырлы болуға шақыратынын айтады. т.б.
2-топ: «Бабалар сөзі не береді?» деген сұрақ қойылып, оқушылар СТО технологиясының
элементі класстер арқылы: ұлағатты болуға, шешен болуға,сөз мәнісін түсінуге, орынды
сөйлеуге т.б, деген жауаптарын ұсынады.
Аталған мақсатқа жету жолында кездесетін кедергілер де бар екендігін, атап
айтқанда тәкаппарлық, өр көкіректік, бос кеудешілік сияқты мінездердің тосқауыл
қ
оятындығын сөз өнері екендігін, Ж.Ботантайұлының «шешендік, нақыл» сөздері
талданатындығын айтамын.
Осылайша, «Білуден» «Түсінуге» қадам басамыз. «Түсіну» сатысында оқушылар
жаңа ақпарат қабылдайды. Үнтаспадан мысал мәтіні тыңдалып, оқушылар
шығармаларының идеясын ашады: тәрбиелік мәні бар сөздерді теріп жазады . «Асыл сөз»
деген ұғыммен танысады.
«Қолдану» сатысында оқушылар функционалды сауаттылықтарының жүзеге
асуына мүмкіндік алады. Яғни алған білімдерін қолдана алады. Олар «түсініктеме сөздігін»
толтырады. Бұл кезеңде оқулықпен, дәптермен жұмыс әрекеттері жүзеге асады. Өз
шығармашылықтарын арттырып, кітапша құрастыра алады. Өз ойларын шешеннің
сөзімен, әрі халық мақалымен үндестігін табады.
Шешендік сөздер
Біздің ойымыз
Мағыналас мақал
Бір сөз айтсаң жақсыға,
Аталы сөзге тоқтайды.
Бір сөз айтсаң жаманға,
Ө
мірінде ұқпайды...
Ә
йелің жақсы болса қонағың
мен үйіңнің тұрағы, Балаң
жақсы болса екі көздің
шамшырағы. Атың шабан
болса бұл жалғанның азабы,
Ә
йелің
жаман
болса
дүниенің
дозағы,
Балаң
жаман болса көрінгеннің
мазағы
Жақсы мен жаманды айыра
білу керек. Сөзді тыңдай
білген жөн. Білімі бар
адам баласы сөзді ұғар,
білімі болмаса ол қараңғы,
надан
болып
саналады.
Қ
арап
отырсақ
қ
азіргі
кездегі ел ағалары білімнің
арқасында сондай дәрежеге
жетіп отыр ғой. Білімсіз
адам
ешқашан
ү
лкен
дәрежеге жете алмайды.
Жеткен
күннің
ө
зінде
тереңнен ойлай алмаса ол
еш уақытта әдемі өмір сүре
алмайды.
«Білімдінің алды жарық,
Білімсіздің күні ғаріп»;
Істейді нені де болса,
Наданға арамдық арма;
«Білімсіз күнің жоқ» ;
«Ата көрген оқ жонар,
Шеше көрген тон пішер»,
«Жақсы
болса
алғаны
ержігітті оздырады, Жаман
болса алғаны ержігітті
тоздырады».
«Анализ» сатысында әр топ та екі бөлек щығарманы талдайды:
ХХІ ғасырдағы білім және ғылымның өзекті мәселелері /Актуальные проблемы образования и науки в ХХІ веке
ХХІ ғасырдағы білім және ғылымның өзекті мәселелері /Актуальные проблемы образования и науки в ХХІ веке
Шығарманың әдеби жанры:___________________________________
Тәрбиелік мәні______________________________________________
Образдар:__________________________________________________
Ә
деби теориялық ұғымдар:______________________________
Бұл тапсырма оқушыларға шығарманы әдеби тұрғыдан талдауға мүмкіндік береді. Яғни
оқушылар ойларын жіктеуге дағдыланады.
«Синтез» сатысында оқушылардың ойлары жинақталып, бір арнада тоғысып,
шығарманың идеясымен үндеседі. Олар бұл сатыда проблеманы шеше білу
құ
зыреттіліктерін таныта алады. Әр топқа екі түрлі жағдаят ұсынылады. (қазіргі
таңдағы проблемамен салыстырады)
Досың екеуің асханаға бардыңдар. Ол сол күні мектепке ақшасын ала келуді ұмытып
кетіпті. Сен досыңды сыйлап, өз ақшаңның мөлшеріне қарап, 30 теңгенің тағамын әпердің.
Ол болса бірден: «Мен мұндай арзан құнда тамақты ішпеймін»,- деп кетіп қалды. Егер
досыңның орнында СЕН болсаң қайтер едің?
Көшеде келе жатып, мысық басын иіп тұрып, қанден итке амандасады. Ал қанден
болса, кеудесін кере өтіп кетеді. Біраз жүргеннен кейін мысық арыстанды кездестіреді. Ал
арыстан болса, басын иіп тұрып сәлем береді. Қанден иттің әрекетіне қалай қарайсың?
«Бағалау» сатысында шығарма бойынша оқушылар қорытынды ой түйеді. «Адамтану
диаграммасы» негізінде нәтиже көрінеді.
Ү
йге тапсырма: «Өнер алды-қызыл тіл...» (ойтолғау)
Шешендік сөздерін жан-жақты талдау.
Фишкалар арқылы бағаланады.
Сонымен, сынып тәрбие сағаты, өлкетану мен әдебиеті сабағында Блум
технологиясы бойынша үйрету барысында мынадай қорытындыға келдім:
Оқушы өмірге деген өз ойын білдіретін жазу стилін тапты.
Өзіндік қорытындылары, оның қаншалықты ғылыми, шындыққа жақын екенін
саралайды.
Білімді өз бетімен алуға деген ынтасын, шығармашылық жұмыстарға қабілетін,
танымпаздық белсенділіктерін арттырамыз.
Білім дәрежесі деңгейін саралау /өзіндік анализ, синтез, бағалауының деңгейі
қ
алыптасады/
Бір-бірімен ынтымақтастығы, пікірлерін айта білуі, қорғай білуі, айтыса білуге
дағдыланады.
Оқушыларда жазу кезінде ғажайып ойлар пайда болады, онымен қатар өзінің және
ө
згеледің пікірі мен тәжірибесіне құрметпен қарауға үйренеді.
Оқушы әрекеті адамның ойлау қабілетін дамытады және ол кітап оқыған кезде өз
ойын тұжырымдайды.
ХХІ ғасырдағы білім және ғылымның өзекті мәселелері /Актуальные проблемы образования и науки в ХХІ веке
ХХІ ғасырдағы білім және ғылымның өзекті мәселелері /Актуальные проблемы образования и науки в ХХІ веке
Оқушылар өз ойымен, іс-тәжірибесімен, пікірлермен бөлісуге үйренеді, бұл бағыт
топпен жұмыс істеуге мүмкіндік береді.
Жұмыс барыстарын алмасу арқылы оқушының өз ойын ашық, жасқандай айтуға, басқа
адамның ойын дұрыс қабылдауға үйренеді.
Оқушының функционалдық сауаттылығы қалыптасады т.б.
Шәкірттерімнің бойында қалыптасатын даралық қасиеттер ұстаздық бақытқа
жеткізеді. Бақыттың үлкені - өзіңді-өзің тану. Ұстаз өзін-өзі қай уақытта таниды? Ол
алдындағы шәкіртінің қияға қанат қағып, елінің азаматы болған сәтінен таниды. Ендеше,
бүгінгі білім мен білік бәсекелес заманда ұландарымыздың биіктен көрінуіне күнделікті
ісіміздегі жаңашылдығымыз арқылы, жан-жақты берген тәрбиеміз арқылы қол жеткіземіз.
Ұ
стаз дара тұлға болғандықтан, күнбе күнгі өзінің көп қырлы еңбегінде мазмұны әр түрлі
кездейсоқ жайттардың туындап отыратынын алдын ала сезіп, болжап және оның оң
шешімін табуға дайын болуға тиіс.Сондықтан да ұстазды әр баланың жан-дүниесін танып-
білуші әрі оны жеке тұлға етіп қалыптастырушы, ел болашағының мүсіншісі деуге болады.
«Ұстаз» сөзінің 2 түрлі сипаты бар. Бірі – белгілі пәннен сабақ беретін оқытушы да,
екіншісі – жоғары беделді адамдарға ықпал етуші дана адам, яғни сынып жетекші. Ол –
баланың екінші ата-анасы, болашаққа айқын жол сілтер ақылшысы. Оның мейірімге толы
жүрегі шәкірт бойындағы талай ағаттықты кешіре біледі. Оның бойындағы білім мен ақыл,
ойының қуаты талай тентекті жуасытып, тәртіпке баулып, есейтіп, ержеткізеді.
Сондықтан әрбір шәкірт өзіне үлгі-өнеге болған сүйікті мұғалімін жол сілтеушім деп
атайды.
Анығында «Мұғалім» деген кім? Шәкіртіне өмірлік азық боларлық пайдалы білім мен
жанына ізгіліктің нәрін себуші, жақсы мен жаманды, обал мен сауапты үйретіп, өзінің
тәжірибесімен бөлісетін жанашыры әрі ақылшысы. Бір сөзбен айтқанда, бүгінгі қоғамды
ертең алға сүйрейтін озық ойлы адам тәрбиелеуші, өз уақытын аямай, өзгенің бақытын
аялаушы. ..
Ә
дебиет:
1.Мәңгілік елдің ұлы мұраты. Астана: «ПМ полиграфия», 2016ж
2.Педагогтың кәсіби өсуі – білім берудің жаңа сапасын қамтамасыз етудің басты шарты.
(жинақ) Алматы 2013
3.Мұғалімге арналған нұсқаулық. Үшінші (негізгі) деңгей.
ХХІ ғасырдағы білім және ғылымның өзекті мәселелері /Актуальные проблемы образования и науки в ХХІ
веке
ХХІ ғасырдағы білім және ғылымның өзекті мәселелері /Актуальные проблемы образования и науки в ХХІ
веке
Достарыңызбен бөлісу: |
|
|