Совет–Хан Єаббасов
Сезім түрде, сан алуан сезімдерімізді қалай тәрбиелеу мәселесі, тәрбиесі
жүктеу/скачать 3,2 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- «ішкі түйсік ‑ еш уақытта да, ештемені сырттан іздемейтіндігімен құдіретті»
| Сезім түрде, сан алуан сезімдерімізді қалай тәрбиелеу мәселесі,
тәрбиесі. ауадай қажет екендігі бәрімізге де түсінікті. Бірақ, оны қалай тәрбиелеуіміз керек? Қандай әдістерді пайдаланамыз? Әлде, ашықтан-ашық ойымызға келген әуейліктерге баруымыз керек пе? Міне, мәселенің төркіні осында жатыр?! Мәселен, мұсылман халықтарының шариғатына және мінез-кұлықтарына түрпідей тиетін, Европа елдерінен тарап жатқан «с е к с» жайындағы ілімдердің мәні мен мазмұнын, ұлтымыздың психологиясы мен халық педагогикасына бағындыра қарастырғанымыз жөн болар. Осыған орай, француздың ірі философ-ғалымы, интуиция іліміне қосқан жетістіктері үшін Нобель сыйлығын алған Анри Бергсон: «...Интелект характеризуется ‑ природным непониманием жизни. Наоборот, и н с т и н к т — отливается п о ф о р м е жизни. В то время, интеллект — трактует все вещи механически, а инстинкт — действует, если можно так выразиться, органически. Если бы пробудилось спящее в нем сознание, если бы он обратился вовнутрь на познание, вместо того чтобы переходить во внешние действия, если бы мы умели спрашивать его, а он умел бы отвечать, то он выдал бы нам с а м ы е глубокие тайны жизн и...Существуют вещи, которые интеллект способен и с к а т ь, но которых он сам по себе никогда не н а й д е т. Только, инстинкт (сөздері бөліп жазған — Совет‑Хан Ғаббасов) мог бы н а й т и и х, но он никогда не станет их искать...» Егер бұл айтылған тұжырымды басшылыққа алсақ, онда адам жаратылысындағы жыныс жүйесіндегі түйсіктік құдіреттен мықты, онан күшті өміршең инстинктің (түйсіктің) болуы екі талай екен. Оның үстіне, инстинкт — ешқашан да үйретуді қаламайтын көрінеді?! Сонда, қалай?.. Батыстың зиялы (интеллект) сексолог ғалымдарының, жыныс қатынастарындағы қозғалмалы сыртқы қимылдарын ашықтан-ашық уағыздағандарынан адамзат қауымдары не ұтпақшы? Осыған орай, жасөспірім қауымға жаппай «секс» мәселесін үйретпек болған құлшыныстарының негіздері неде? Бейне, жасөспірім — бозбалалар мен бойжеткендер — жыныс қатынастарының сыртқы әуейлікке толы әдістерін үйренсе, бірін-бірі терең ұғынып, сүйіспеншіліктері артатындай етіп көрсетулері мен уағыздауларының сыры неде? Адамның ішкі түйсіктерінің тылсым қуаттары жайында, ересен ғажайып жаңалықтар ашқан Анри Бергсоннан ұғынатынымыз, «ішкі түйсік ‑ еш уақытта да, ештемені сырттан іздемейтіндігімен құдіретті» көрінеді. Олай болса, жыныс қатынастарының сыртқы көпіршіктеріне мән бермей, оның ішкі байланыстарын, адамдардың рухани сезімдерімен астасып жатқан қасиеттеріне бұрылуды, адам тәрбиесіне деген жаңа көзқарас үзілді-кесілді талап етеді. Сонда ғана жыныс қатынасы тәрізді аса құдіретті күш те, адам тәрбиесінің мәні мен мағынасын ерекше сипатқа көтеретін болады.Міне, осы жайында айтылған адамзат алыптарының пікірлеріне құлақ асып көрелік: «Если мировая воля, — писал В. Соловьев, — черезвы жүктеу/скачать 3,2 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|