Syllabus пәннің атауы

2) Балалардың көз тоқтатуы алдымен горизонтальды жатқан затқа көз тоқтадады. 
Одан кейін бала вертикальды затқа қарады. 
3) 2-3 айда балалар таныс және таныс емес адамдарды ажырата бастайды. 
4) 3-4 айда бала таныс емес адамдармен қарым-қатынасқа түскісі келмейді себебі, 
бірді-бір сегіз айында көру аймағы азайады. 
5) Ассоциациалық ес-байланыс 2 жаста аяқталады, бір сөздің орнына екінші сөз 
пайдалану бастапқы сөз еске түсуі, яғни көру, есту екі жаста аяқталады. 
6) Бағдарлау зерттеу әрекеті жүзеге асырылады сөйлеуге келетин болсақ бірінші 
дыбыс шығарады, 2-3 айда гуілдейді, содан кейін былдыр пайда болады, 9-10 айда 
алғашқы сөз пайда болады. 
Заттар мен қарым-қатынас 7-10 айында болады. Мысалы, қоршаған ортамен қарым-
қатынас жасау бірінші мимика, екінші сөйлеу арқылы жасалады. 
1 жастан 3 жасқа дейінгі бөбектік кездегі негізгі ерекшеліктері: 
1) Адамдармен қарыс-қатынас жасауда түсіну пайда болады. 
2) Ойлауға өзін-өзі тежеу қалыптасада. 
3)Тілдің дамуы 1 жастажеке сөз айтылады: 2 жаста 2-3 сөзді құрастырып айтады, 3 
жастың аяғында толық балалармен қарым-қатынас жасайды. 
4) Фанемадан кейнгі кезеңде фанемді сөзге ауысады. 
5) Экоцентрлік сөз 1 жастан аяқталады. 
Заттық әрекеттер монепулярлық тұрғыда емес, мағынасын түсініп жасауда болады, 
ойын 1-3 жаста алғашқы сюжеттік ойындар ойнай бастайды. 
3 жаста бала қарапайым жаңа форманы ажыратады. 
Спектордың негізгі түстерді ажыратады. Іс-әрекеттен іске асады.
Үш жастағы дағдарыстың екінші көрінісі – қырсығу. Жағымсыздық қырсығудан 
өзгеше қылық. Қырсығудың өзін қасарысудан ажырата білу керек. Мысалы, бала бір 
нәрсенің орындалуын өзінше талап етіп қасарысып тұрып алады. Бұл қырсықтану емес, 
бұл үш жастағы дағдарысқа дейін де кездеседі. Мысалы, бала бір затты иемденгісі келеді, 
бірақ оны бірден ала алмайды. Ол бұл заттың өзінікі болуына қасарысумен қол жеткізеді. 
Қырсықтану дегеніміз, сәбиге бір зат оған аса қажет болғандықтан қасарыса қалмайды, ол 
затты сұрағаны үшін ғана: қасарысады. Ол өз талабының орындалуын тілейді. Айталык, 
сәбиді ауладан үйге шақырдық дейік; ол көнбейді, бірақ біз оның үйге кіру керектігін 
дәлелдеп, үгітгейміз, ол дәлелді түсінгенімен; бәрібір үйге кірмейді. Сәбидің қырсықтану 
себебі өзінің бастапқы шешіміне байланысты болады. Тек осы жағдай ғана қырсықтануға 
жатады. Қырсықтануды кәдімгі қасарысудан ерекшелейтін екі сәт бар. Оның бірі – 
жағымсыз қылыққа ұқсастығы, оның себепке қатысы бар.
Екінші сәт. Егер жағымсыздыққа әлеуметтік сипат тән болса, яғни бала ересектердің 
айтқанына керісінше әрекет жасайтын болса, қасарысу сипаты болғаны. Баланың ызасы 
өзгермелі болады деп айтуға болмайды.
Өмірінің алғашқы жылындағы балалардың бойын айына бір рет, 1 жастан 3 жасқа 
дейінгілерін 3 айда бір рет балалардың туған күндерінде өлшеу керек.
Бас пен кеуде шеңбері. Бұл өлшеулер организимнің үйлесімді дамуы туралы түсінік
береді. Бас шеңберін өлшеу кезінде сантиметрлік лентамен басты төбе сүйектен қас 
үстінің иніні арқылы тығыз орап алады, кеуде клеткасын өлшеу кезінде лентаны алдынан
емшек тұсынан, артынан жауырын сүйектің төменгі жағынан өткізеді. Жаңа туған 
баланың бас шеңбері кеуде шеңберінен шамамен 2 см үлкен. 3-4 айлық дені сау 
балалардың бас шеңберімен кеуде шеңбері бірдей болады. 
Бұлшық ет жүйесі. Жаңа туған баланың бұлшық еті біршама әлсіз жетілген, оның 
салмағы ұлғайған сайын бұлшық ет талшықтары да толысып жетіле түседі. 
Бас. Емшектегі баланың басы салыстырмалы тұрғыда едәуір үлкен ол дөңгелек
формада болады. Бас сүйектің бет жақ бөлігі кішкене келеді. 
Кеуде клеткасы. Өмірінің алғашқы жылындағы балаларда кеуде клеткасы конус 
тәрізді немесе цилиндр формалары болады.
Жамбас сүйгі. Жаңа туған баланың жамбасы кішкентайлығымен ерешеленіп, 
формасы жағынан балалар мен қыздарда бірдей болады.

0-ден 2 айға дейін нәрестелік кезең жалғасады. Бұл адам өміріндегі жалғыз ғана 
биологиялық кезең, осы кезеңде бола әлі де болса әлеуметтік пнеде емес, себебі жетекші 
іс-әрекет жоқ. Бала келесі шартсыз рефлекстермен дүниеге келеді: 
1)
Ағзаның ішкі ортасын реттеуші (демалу,қанайналым); 
2)
Тамақтану (сору, жұту); 
3)
Қорғаныс рефлекстері (көзді жыпылықтату, түшкіру, жөтелу); 
4)
Бағдарланушы (басын кушті тітіркендіргіш бұру); 
5)
Қозғалыстық (қамту, жүзу, адамдау, еңбектеу). 
Қарману рефлексі, егер баланың алақанына бірдеңе тигізсек қатты жармасып, ұстап 
алады. 2-ші айда бұл рефлекс жойылады. 
Бағдарлау рефлексінің дамуы көруі мен естуі қабілетінің жинақталуынан көрінеді, 
бұл кезде ырықсыз, шашыранды қимылдар тежеледі.
Сезім мүшелері.Біздің қоршаған дүниеден алатын әсеріміз сезім мүшелері арқылы 
қабылданады (рецепторлар) және орталық жүйке жүйесіне беріледі.шартты рефлекстерді 
қалыптастыру үшін бас миы қыртысының толысуынан басқа, есту,көру, иіс сезу,дәм сезу, 
мен түйсіну балалада жеткілікті түрде даму қажет екені түсінікті. 

жүктеу/скачать 1,4 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: