3-4 I. Шығарма тілінің лексикалық ерекшелігі


Мың тасқанға да бір тосқын



бет51/67
Дата17.03.2023
өлшемі177,14 Kb.
#75120
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   67
Мың тасқанға да бір тосқын деген бұл мақал мың асауға –бір тұсау деген мақалмен мағыналас, осы мақалдың мәнін ашар болсақ 1. Жылқы малы қаншама асау болса да, қайратты да айлалы жылқышы жігіттердің бұғауына бір түсері, сөйтіп жуасуы сөзсіз; 2. Ауыс. Елден ерекше шығандап шығып, мейманасы тасыған адамның да ер те ме, кеш пе, әйтуір, бір біреудің беті қайтуы, жөн-жосық, тәртіпке бой сұнуы сөзсіз демекші.
Көкірек керіп, мұрнын көкке шүйірген адамның да кейіннен қателік жасап басы төмен салбырайтын кезге тап болуы мүмкін деген сөз[«Халық даналығы», 433-434 бет].

  1. Болар бала боғынан(«Жапандағы жалғыз үй», 140 бет).

Болар бала –боғынан 1. Адам болатын бала жастайынан-ақ, ішіп-жеуінен, тіпті табиғи қажеттілікті атқаруынан-ақ (үлкен дәретінен-ақ) байқалады; 2. Ауыс. Болашағынан үлкен үміт күттіретін жігіт (адам) жас кезінен-ақ, өзінің алғашқы іс-әрекеттерімен, жүріс-тұрысымен-ақ белгілі болады[«Халық даналығы», 252 бет].

  1. Ата балаға сыншы...(«Жапандағы жалғыз үй», 140 бет).

Ата/әке –балаға сыншы, Аға –ініге сыншы іштен шыққан баласының, не қатар өскен інісінің жан сырын, жақсы-жаман қылықтарын, ой-өрісін, қимыл-әрекетін елдің бәрінен де жақсы білетіндер де, әділ сынын айтатындар да ата/әке мен аға екендігін аңғартып тұр[«Халық даналығы», 202-203 бет].

  1. Кісі ақылымен жай болғаннан, өз ақылыңмен жарлы болғаның артық(«Жапандағы жалғыз үй», 147 бет).

Кісі ақылымен бай болғанша, өз ақылыңмен жарлы бол ауыс. Әдетте, бойыңда бар мүмкіншілікті толық ескермей, өзіңе тән ерекшелікті, түсінбей айтылған ақыл-кеңестен адам біраз мал жиып, қоңданса да, өз мақсатына жете алмауы мүмкін. Ойлаған арманыңа, алдыңа қойған мақсатыңа жету үшін өз ақылыңды таныған жөн; байымай-ақ, тіпті жарлы қалпыңда қалсаң да өз ойыңды іске асыру –байлықтан да қымбат дүние демекші[«Халық даналығы», 376 бет].

  1. «Алтау ала болса, ауыздағы кетеді, төртеу түгел болса, төбедегі келеді» деген(«Жапандағы жалғыз үй», 204 бет).



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   67




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет