1. Тілдің қатысына
қарай.
(по положению языка)
|
Жуан
(твердые)
|
а, о, ұ, ы, (у)
4 (5)
|
Жіңішке
(мягкие)
|
ә, ө, ү, і, е, и, э, (у)
7 (8)
|
2. Еріннің қатысына
қарай.
(по участию губ)
|
Еріндік
(губные)
|
о, ө, ү, ұ, у
5
|
Езулік
(негубные)
|
а, ә, э, е, ы, і, и
7
|
3. Жақтың қатысына
қарай.
(по степени раскрытия рта)
|
Ашық.
(широкие)
|
а, ә, о, ө, е,э
6
|
Қысаң
(узкие)
|
ү, ұ, у, ы, і, и
6
|
Ескерту(примеч): -а-е-ы-і әріптері сөздің барлық буындарында жазылады.
(буквы а,е,ы,і пишутся во всех слогах слова)
Дауыстыларды талдау үлгісі
(пример разбора гласных звуков)
1) А – езулік, ашық, жуан дауысты (негубной, широкий, твердый гласный):
2) Ә - езулік, ашық, жіңішке дауысты (негубной, широкий, мягкий гласный):
3) Ы – езулік, қысаң, жуан дауысты (негубной, узкий, твердый гласный):
4) О – еріндік, ашық, жуан дауысты (губной, широкий, твердый гласный):
5) І - езулік, қысаң, жіңішке дауысты (негубной, узкий, мягкий гласный):
6) Ү – еріндік, қысаң, жіңішке дауысты (губной, узкий, мягкий гласный):
7) Ө - жіңішке, еріндік, ашық дауысты (мягкий, губной, широкий гласный):
8) Е - жіңішке, езулік, ашық дауысты (мягкий, негубной, широкий гласный):
9) Ұ - жуан, еріндік, қысаң дауысты (твердый, губной, узкий гласный):
10) У – жуан және жіңішке, еріндік, қысаң дауысты (твердый и мягкий, губной, узкий гласный):
11) И – жуан және жіңішке, езулік, қысаң дауысты (твердый и мягкий, негубной, узкий гласный):
12) Э - орыс тілінен енген сөзде ғана кездеседі (встречается только в заимствованных из рус.яз.словах):
Достарыңызбен бөлісу: |
