3. Қазақ тілінде бір дауыстыдан тұратын буын сөздің басында, ортасында, соңында келе береді.
(В казахском языке слог, состоящий из одного гласного звука, может находиться в начале, середине, конце слова). Мысалы: а-та, ки-е-лі, әу-ли-е, а-шық, и-е-ле-ну т.б.
Буын бойынша талдау үлгісі (Пример разбора слога)
А – жуан, ашық буын Өрт - жіңішке, тұйық буын
Мә - жіңішке, ашық буын Мал - жуан, бітеу буын
Ат - жуан, тұйық буын Төрт - жіңішке, бітеу буын
Буын үндестігі (Слоговой сингармонизм) – сөздің соңғы буынының жуан немесе жіңішкелігіне қарай қосымшалардың да жуан немесе жіңішке болып жалғану заңдылығы.
(Закон присоединения аффиксов в зависимости от твердости-мягкости последнего слога слова).
Мысалы: оқу+шы+лар, заман+дасы+мыз, қазір+гі+лер т.б.
Сөздің құрамында немесе соңғы буынында –х-қ-ғ- дауыссыздары келсе, қосымшалар үнемі жуан болады.
(Если в составе слова или в конечном слоге есть буквы –х-қ-ғ , то аффиксы всегда бывают твердыми).
Мысалы:хат, халық, хабар, қысым, қасық, ғалым т.б. Соңында жіңішкелік белгісі –ь- бар бір буынды сөздерден кейін және –брь-бль-ль-ог-уг-рк-рг-нк-нг-кс-кт-ск-лк-нкт-кль- дыбыстарына аяқталған сөздерге жіңішке қосымша жалғанады.
(К словам, оканчивающимся на мягкий знак и на вышеуказанные слоги, прибавляются мягкие аффиксы).
Мысалы: руль+дер, педагог+ке, парк+те т.б.
-рк-ик-ск-кт- дыбыстарының тіркесіне аяқталған сөздердің қосымшасы жіңішке болады.(аналогично)
Басқа тілден енген сөздер қазақ тілінің сингармонизм заңына бағынбайды.
(Заимствованные слова из других языков не подчиняются закону сингармонизма).
Буын үндестігіне бағынбайтын жайлар да кездеседі (Ситуации, когда слова не подчиняются закону слогового сингармонизма)
