Алматыкiтап баспасы
жүктеу/скачать 50,27 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ОЙЫҢДЫ ТҰЖЫРЫМДА
| Г
ЕОДЕРЕК . Гидрогеолог, географ, академик Уфа Меңдібайұлы Ах- медсафин – қуаңшылық гидрогеологиясының қазақстандық ғылыми мектебінің негізін салушы. Алғаш жерасты суларының аймақтық та- ралу, орналасу заңдылықтарын айқындады. Оны гидрогеология жыр- шысы деп атайды. Ғылыми алғышарттарға сүйене отырып ол сусыз деп есептеліп келген шөл далада су көп екендігін – бүтін бір жерасты теңізі, көлі бар екендігін айқындады. Осы суларды адамзат игілігіне қалай пайдалануға болатынын ашып берді. Бұл дүниежүзілік деңгей- дегі жаңалық болды. 62-сурет. Қазақстанның жерүсті суларының және су тұтынуының өзгеру динамикасы Жиынтық су ресурстары (Қазақстан аумағында жасалған су ағыны, көршілес республикадан келетін өзеннің жоғарғы су ағыны) Тиісті экологиялық, балықшаруашылық және санитарлық су жіберуді есепке ала отырып жиынтық су тұтыну 139 Ал ма ты к i та п ба сп ас ы ОЙЫҢДЫ ТҰЖЫРЫМДА Бұл айдардың тапсырмалары жобалық сипатқа ие және екі кезеңнен тұрады. 1-тапсырма сыныпта, ал 2-ші және 3-тапсырмалар сабақтан тыс уақыт- та орындалады. 1. Мәтінді оқып, оған ат қойыңдар. Су ресурстарының сарқылуы мен ластануына байланысты Қа- зақстан Республикасына гидрологиялық қауіптің бүтін бір шоғыры төніп тұр. Мемлекетаралық қайшылықтардың шиеленісуі, экология- лық тұрақсыздықтың жаңа көздерінің дамуы, республиканың әлеу- меттік-экономикалық даму бағдарламасының орындалмауы гидро- логиялық қауіп-қатердің іске асуының салдары болуы мүмкін. Республикада су тапшылығын жоюдың екі жолы анықталған: су ресурстарына түсетін жүктемені азайту және тұщы су ресурста- рын арттыру. Бірінші жолы – су сыйымдылығы жоғары өндірістердің даму қарқынын төмендету және заманауи су үнемдейтін технология- ларды өнеркәсіптерге, ауылшаруашылық және коммуналдық ша- руашылықтарға енгізу. Екіншісі – мемлекетаралық су қатынастарын жетілдіру, өзен ағысын реттеу, жерасты тұщы суларының қорын пай- далану, тұзды және тұздылау суларды тұщыландыру, су ресурстарын аумақта қайта үлестіру арқылы тұщы су ресурсын арттыру. Экономика салаларында заманауи су үнемдейтін технологиялар- ды кеңінен қолдану – Қазақстан Республикасының су қауіпсіздігін қамтамасыз етудің нақты негізі. 2. Параграфтың мәтіні мен материалды оқып, Қазақстан Республика- сындағы су ресурстарын ұтымды пайдаланудың тиімділігін арттыру бойынша атқарылатын іс-әрекеттердің негізгі бағыттарын анықтаң- дар. Суды үнемдеу, су ресурстарын тиімді пайдалану бо йынша ұсыныс- тарыңды білдіріңдер. БАҚ, басқа да дереккөздеріндегі материалдар бойынша елімізде суға қатысты мәселелерді шешу үшін қандай жұ- мыстар атқарылып жатқанын, қандай жобалар жүзеге асырылғанын, қандай жобалар жүзеге асырылып жатқанын айқындаңдар. 3. Бағыттардың бірін таңдап, топтарда Scrum-тақта толтырыңдар. Ол «Идея»/«Backlog», «Қажет», «Жасау», «Тексеру», «Дайын» баған- дарынан тұрады, оларға тапсырма жазылған стикерлер жапсыры- лады. • жүктеу/скачать 50,27 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|