Қарахан мемлекеті
жүктеу/скачать 102,83 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ҚАСЫМ ХАННЫҢ ҚАСҚА ЖОЛЫ
- Хақназар хан(1538-1580)
| Қасым хан(1511-1518ж)
Жәнібек ханның ұлы 1513ж Сайрам қаласын қан төгіссіз басып алды. Ноғай Ордасының әмәрлерімен келісімге келіп, оларды Жайықтан Еділге көшіртеді. Қасым ханның тұсында қазақ халқы жайлы Еуропа халықтарына белгілі бола бастады. Оған дәлел Қасым ханның Мәскеумен орнатқан дипломатиялық қатынастар. III Николайға бірнеше дипломатиялық хаттар жіберген болатын. Неміс дипломатиялық хаттарында « Қасым хан әскерменде, келіссөз жүргізу арқылыда жаңа жерлерді басып ала алды» деп көрсеткен. М.Х.Дулатидың айтуы бойынша Қасым ханның тұсында 1млн халық, сонымен қатар 300мың әскер болған. Қасым хан Шыңғыс ханның ұрпақтары ішіндегі ең алғаш заңдар жинағын жазған хан. Заңдар жинағы «Қасым ханның қасқа жолы» деп аталды. ҚАСЫМ ХАННЫҢ ҚАСҚА ЖОЛЫ Елшілік салт әскери заң Жұртшылық заң мүліктік заң Қылмыстық зан 1518ж Қасым хан қайтыс болып, таққа 18жасар ұлы келеді Қасым ханның тұсында Қазақ хандығымен одақ құруға ұмтылған ел: Моғолстан «Қасым ханның қасқа жолындағы» әскери міндет, жасақ құру қағидалары, әскери олжаны бөлу тәртәбә айтылған заң: Әскери «Даланың нағыз ұлы ретінде үлкенді сыйлау дәстүрін ұстанған Қасым сұлтан бастапқыда Бұрындық ханға барлық жағынан бағынды» - деп жазған: М.Х.Дулати «Қасым хан Жошы ханнан кейін ешкім жете алмаған бүкіл Дешті Қыпшақтағы қуатты әміршіге айналып, даңқы мен құдіреті артты дееп деген дерек келтіретін тарихи шығарма: Тарих-и-Рашиди Деректерде Қасым сұлтан алғашында қай ханның «белгілі сұлтаны, атты әскер басшысының бірі болды» деп айтылады? Бұрындықтың Қасым хан қай қалада жерленген: Сарайшық Хақназар хан(1538-1580) 1518-1522жж – Мамаш хан билік етті 1522ж бастап дүрбелең кезең басталды. XVIғ 20-30ж жылдары қазақ хандығын кімдер басқарды? Қадырғали-Жалаиридің айтуы бойынша «Дешті Қыпшақ иеліктерге бөлініп, бірнеше сұлтандар пайда болды.»(Мұхаммед Хайдар) Бұйдаш, Тахир хан – 16ғ 20-30жж билік еткен хандар. Қадырғали-Жалайридің айтуы бойынша «Ол табиғатынан мейрімсіз және қатал, еш пендеге сенбейтін адам болатын. Осыған байланысты сұлтандардың одан көңілі қалды.» Мұхтар Мағауинның «Қазақ тарихының әліпбиі» кітаптарында Тахир ханды « Ең сауатсыз және ең мардымсыз хандарының бірі» деп келтіреді. Хақназар хан қазақ хандығын ең ұзақ билеген хан. жүктеу/скачать 102,83 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|