Ќазаќстан Республикасы білім жјне єылым министрлігі



Pdf көрінісі
бет10/26
Дата10.10.2022
өлшемі0,79 Mb.
#42092
түріБағдарламасы
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   26
Әдебиеттер1,3,4,7,9, 10, 12. 
№7 Дәріс тақырыбы: Ғылыми-көпшілік және ғылыми-
техникалық аударма. 
Дәріс тезисі: Ғылыми-көпшілік және ғылыми-техникалық 
аударма тәжіибелі аудармашының ғана қолынан келетін күрделі 
іс. Мұндай аударма мәтіндерін шет тілдерінен аударғанда қазақ 
тілінің мүмкіндіктерін толық сәйкестікте әрі мейлінше дәл аудар 
талаптары. Ғылыми аударма және ғылыми-техникалық аударма 
жасаушы ғылыми-техникалық ақпарат көздерін жетік білуі керек.
Ғылыми және техникалық матеиалдардың терминологиямен 
сәйкестік табуы. Аудармашының терминологияны жетік білуі. 
Орынды және дұрыс қолдану. Ғылыми және техникалық мәтіннің 
белгілі бір ғылым, техника саласына негізделуі. Кез келген 
ғылыми, техникалық мәтіннің ғылыми сипатындағы күрделі 
мәселелері. Ғылыми мәтінде жазудың қатаң заңдылығы. Ғылыми 
мәтіннің когнитивтігі ақпаратты жеткізуге арналған. Мұндағы 
сөйлемдер құрылымының күрделілігі және олар сөз жасау моделі 
бойынша құрылуы. Әр сөздің деректілігі, ақпараттық мағынасы. 
Ғылыми терминдерді аударудағы нақтылық. Мағыналық 
жақындықтағы сөздер термин қызметін атқара алмайтындығы. 
Мұнда терминологияның жылпы ғылыми қабатын құрайтын 
лексикалардың 
қолдануылуы. 
Зерттеуші 
И.Алексееваның 
ғылыми-техникалық мәтіндердің ерекшеліген қатысты ғылыми 
тұжырымдарының маңызы. Атап айтқанда, эмоциональдық 
бояудан айрылуы, қазіргі заманғы жазба әдеби норманың 
бейтарап нұсқасына жатқызылатындығы, стилистикалық тепе-
теңдіктегі синонимдер. Ғылыми техникалық аудармаларда 


17 
аударма ғылыми мәтіндерден тұрады. Техника саласында 
қабылданған қазақ терминологиясына сәйкес білім меңгеру 
талаптары. Ғылыми-техникалық мәтін. Оған ғылыми мақалалар
монография, техникалық сипаттаманың жатуы. Ғылыми мәтін 
когнитивті ақпаратты жеткізу көзі саналатындықтан, терминдерді 
дұрыс жеткізудің мәні ерекше. Терминге жаңа балама табу – 
ізденіс негізі. Арнай үкімет терминкомы бекіткен баламалар 
қолданылады. Термндерді мағына жағына жақын сөздермен 
ауыстыруға жол берілмейді. Ғылыми-техникалық еңбектер 
аудармасында артық сөз қолдану қателікке әкеліп соқтырады. 
Ғылыми мәтіннің коммуникативтік міндеті –білімнің белгілі бір 
саласына сай жаңа мәліметтерді жинақтау. Ең бастысы аудармаға 
ұдайы ізденіс, психологиялық және кәсіби әзірлік керек. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   26




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет