Бердібек соқПАҚбаев
жүктеу/скачать 0,66 Mb. Pdf көрінісі
|
| ТОҒЫЗЫНШЫ ТАРАУДА
Не жөнінде айтылатынын оқып шығып өздерің білесіңдер. - Қара Кӛже, қарашы мынаған. - Мұны қайдан алдың? - Тамаша малақай болмай ма? Сұлтанның қолындағы кӛк қаракӛл аспаннан түсті ме, қайдан пайда бола қалды? Ұстап кӛрсем, жібектей мап-майда. Илеуінде мін жоқ, ақ қағаздай. - Әй, мұны қайдан алдың? - Құдай берді. Егер Құдай Тағала пендесіне бірдеңе бере қалғандай болса, ондай мейірімділігін Сұлтаннан бастай қоймас. - Жӛніңді айтшы, бұл қайдан пайда болды? - Ӛзі ұнай ма саған? - Әдемі екен. - Сұлтекең оны-пұны затпен әуестенбейді. Оны сен біліп қой. Кенет алдымыздағы ӛзекшеде атын жаяу жетелеп, қой жайып тұрған қойшы кӛрінді. Сұлтекең менің қолымдағы қаракӛлді жалма-жан жұлып алды да, артындағы былғары сумкаға сүңгітіп жіберді. - Дымың ішіңде болсын, Қара Кӛже. Лып етіп қауіп кӛлеңкесі жүгірді менің кӛңілімде. «Мына қу бұны әлгі үйден жымқырып кеткеннен сау ма екен?». Қойшы соқпақ жолдың дәл үстінде тұр екен. Жақындап келіп байқадық: бүйрек бет, шоқша сақал, орта жастағы адам. Басында күнге күйіп кӛнерген ақ қалпағы бар. - Салаумалайком, қария. - Әлейкүмсалам. Балалар, оттарың бар ма? Сұлтан қалтасынан сіріңке алып ұсынды. Шалдың жуан етіп орап, қалпағының бүкпесіне тығып қойған дайын шылымы бар екен. Соны жалма- жан тұтатты да, қомағайланып сорып-сорып жіберіп, демін бір-ақ күрсініп шығарды: - Уһ, жетісіп қалдым ғой, кӛсегең кӛгергірлер. Сіріңкем таусылып қап, бағанадан бері қаңсып тұр едім. Қай колхоздың балалары боласыңдар? Сұлтан мені шынтағымен түртіп қалды да: - Калининнің балаларымыз, — деп ӛтірікті соғып қалды. Мен таң- тамашамын. Heгe ӛтірік айтады? Ӛзіміздің «Жаңа ӛмірді» неге атамайды? Былайырақ шыққан соң Сұлтаннан: - Ӛй, «Калининнің балаларымыз» дегенің не? Неге ӛтірік алдайсың? — деп сұрадым. - Әй, ақымақ Қара Кӛже. Қайдан білдің, мүмкін, жаңағы біз қымыз ішкен үйдің қожасы Жұмағұл тап осының ӛзі шығар. Қаракӛлін жоқтап іздей 28 Sauap.org қалса, қуып кеп, әкемізді танытпай ма? Ал енді бізді тауып кӛрсін сонау Калининге барып. * * * Менің мамам сауыншы болып істейтін бірінші бригада кезеңді асып түскен жерде, Қабанды деп аталатын ну қарағайлы жалпақ сайдың аузында екен. Бұл ӛзі сырттан қарағанда бүтін бір ауыл тәрізді: бірнеше боз үй, жаппа, шатырлар аралас он шақты түтін шоғырлана қоныс теуіпті. Олардан оқшауырақ сырғауылдан айдап жасалған мал қора-жайлары кӛрінеді. Тӛбесіне желбіреп қызыл жалау қадалған, қабырғаларына қызыл матаға жазылып ұран, плакаттар ілінген вагон-қос, сірә да, бригаданың кеңсесі болу керек. (Соңынан білдім, бұл әрі кеңсе, әрі қызыл бұрыш екен.). Ӛзенге таман, шеткерірек тігілген бір жаппаның қасында үш дӛңгелекті мотоцикл тұр. Жүрегім дір ӛте қалғандай болды. «Бұл тағы да Қаратай қу шығар. Дәу де болса, мынау мамамның жаппасы». Ойлағаным келді. Мамам есік алдында самаурын қайнатып жүр екен. Бізді кӛріп, таңырқай қарап тұрып қалды. Сұлтан онымен самбырлап амандаса келіп тоқтады: - Амансың ба, Миллат тәтей. Балаңыз ат таппай, қара жаяу отыр екен. Міне, міңгестіріп алып келдім. Есік алдындағы мотоциклді мен бірден таныдым —- Қаратайдікі. Жаппаның ашық тұрған есігінен үп-үлкен керзі етік киген аяқ кӛрініп жатыр. Оның да иесі сол бір адам. Кӛсіліп жатқан аяқ біздің дабырымызды естіп бүгіліп, жинала түсті. - Лагерьге бармадың ба? — деп сұрады мамам менен. - Жоқ. Біздің мына алабӛтен жүрісімізді ұнатпады-ау деймін, мамамның қас- қабағы салқын еді. Сұлтан соны аңдады ма, түспеді. - Ертең келем. Мен саған ат тауып әкелем, — деді. - Мақұл. Сұлтан кеткен соң, мамам: - Ӛзіңе серік болатын адамды жаңа тапқан екенсің. Бұл сені бір күні батпаққа жығып кетер, — деді. - Ӛз жӛнімді мен ӛзім білем, — дедім. - Иә, біліп жүрсің. Жаппаға кірдім. Тор алдында шынтақтап Қаратай жатыр. Осылай қарай жұмыста жүріп тартып отырған болу керек, үстінде май-май кӛне комбинезон. Бірақ тікендей болып сояулап тұратын сақалы бүгін жып- жылмағай. Қаратай еңсесін кӛтеріп, малдас құрып отырды. Әдетінше, шекесін қасып-қасып алып, ұртына күлкі қыстыра сӛйлеп, менімен жылы амандасып, іші-бауырыма еніп барады. - Жайлауға демалайын деп келдің бе? Дұрыс болған. Мұнда қымыз мол, рахат емес пе, — деді. 29 Sauap.org Үшеуіміз отырып шай іштік. Шайдан соң, мамам сиыр саууға дайындала бастады. Қаратай қош айтысты да, мотоцикліне отырып кетіп қалды. Кӛк шалғынды жапыра қап-қара етіп із тастап, жолсызбен зырғып бара жатқан оның соңынан мен бірқауымға дейін қарадым да тұрдым. «Япыр-ау, бұл неге келе береді? Не керек оған? Бәрібір мамам оған ешқашанда күйеуге шықпайды ғой. Ал егер шыға қалса...». Бұл ойым маған құбыжықтай қорқынышты. Оны басыма жолатпауға тырысам. Аулақ. Аулақ, жаман ой. Мен одан да алыста, таудың ар жағында қалған Жанарды ойыма алам. Жанар. Мен «Жанар!» деп дауыстағанда, сен әуелі үннің қайдан шыққанын білмей, аңтарылып тұрып қалып едің... Жайлауға қалай келіп жеткенімді айтып, жанарға хат жазсам ба екен. Қаратай... тфу, қабаттасып ойымнан осы шықпайтын болды-ау. Бәлем, ойламаймын сен жӛнінде, әдейі ойламаймын, қайтер екенсің... жүктеу/скачать 0,66 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|