Білім беру бағдарламасы тыңдаушыға арналған нұСҚаулық
Оқу сауаттылығын қалай анықтауға болады?
жүктеу/скачать 1,43 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Бірінші дағды
- Екінші дағды
| Оқу сауаттылығын қалай анықтауға болады?
Дәстүрлі оқу бойынша негізгі міндет мына формулаға сәйкес келеді: «Оқы және мазмұнда». Енді негізгі назар ақпаратты іздеуге және оны пайдалану қабілетіне аударылуы керек. Бұл оқу дағдылары оқушылардың санасын белгілі бір жолмен білім алуға ғана емес, сонымен қатар барлық оқу пәндерінде де оқу жетістігінің негізі болып табылады. «Оқу сауаттылығы» ұғымына кіретін негізгі оқу дағдыларын қарастырайық (PISA тестіне сәйкес). 1. Мәтіннен ақпарат алу. 2. Мәтін туралы жалпы түсінік қалыптастыру. 3. Мәтінде берілген ақпаратты түсіну, оны оқырман тіліне аудару (түсіндіру). 4. Мәтіндік хабарламаның мазмұны туралы ойлану және оны бағалау. 5. Мәтіндік хабарламаның нысаны туралы ойлану және оны бағалау. Мәтінді толық және терең түсінуге мүмкіндік беретін дағдылар мынадай әрекеттерге сәйкес келеді: табу және меңгеру (хабарлама немесе ақпарат), байланыстыру (интегралдау) және түсіндіру (хабарлама), ұғыну және бағалау (хабарлама). PISA тестілеуі аясында бұл дағдыларға мыналар кіреді. Бірінші дағды: табу және меңгеру (мәтіннен алынған ақпаратты). Мәтінмен жұмыс істей отырып, оқушылар мәселенің мәнін (объектінің қалаған қасиеті, уақыты, орны немесе іс-әрекеттің мән-жайы) және мәтіннің тиісті бөлшектерін байланыстыруы керек. Кейде бұл байланыс тікелей түрде – сөзбе-сөз сәйкес келетін кілт сөздер бойынша, кейде жанама түрде болады. Қажетті ақпарат мәтінде жеткілікті түрде болуы керек. Сұрақтың тұжырымдамасында нені (қандай ақпарат) табу керек екендігі нақты көрсетілуі тиіс. Ақпарат алу – бұл қалаған хабарламаны таңдау процесі. Ақпаратты іздеу – бұл ақпарат бар орынды анықтау процесі. Екінші дағды: интегралдау және түсіндіру (мәтін хабарламаларын). Түсіндіру немесе интерпретациялау мәтіннен тікелей хабарланбаған ақпаратты алуды қамтиды. Түсіндіру бірқатар ақыл-ой әрекеттеріне негізделген. Мысалы, сұраққа жауап беру үшін оқушылар кейде мәтін хабарламасынан қорытынды шығаруға, негізгі және қосалқы бөлшектерді ажыратуға, негізгі ойларды қысқаша тұжырымдауға немесе мәтінде айтылғандарға сүйене отырып, алдыңғы оқиға туралы қорытынды жасауға мәжбүр болады. Мәтіннің жеке хабарламаларын біртұтас етіп байланыстыру немесе интегралдау оқырманның мәтін элементтерін – жеке сөйлемдерден немесе абзацтардан бастап құрмалас мәтіндердің бөліктеріне дейін біріктіру қажеттілігін түсінетіндігін көрсетеді. Әрбір жағдайда ақпарат бірліктерін байланыстыру олардың мәтіндегі жалпы рөлін анықтауды білдіреді, мысалы, ұқсастықты немесе айырмашылықты көрсету, себеп-салдарлық байланыстарды анықтау және т.б. Оқушылар мәтіннің тұтастығы туралы бастапқы түсініктерін көрсете алады, оны негізгі тақырып немесе негізгі мақсат деп атайды. Негізгі идеяны анықтау мәтінде айтылған ойлардың иерархиясын құруды қамтиды, оқырман негізгі ойды екінші деңгейден ажырата алатынын немесе мәтіннің белгілі бір мәлімдемесіндегі не атауындағы негізгі ойды біле алатынын көрсетеді. жүктеу/скачать 1,43 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|