Дәрістік кешен Алматы, 021 ж. Дәріс – Микробиология пәні мен міндеттері. Микроағзалар әлемі. Микробиологияның даму тарихы
жүктеу/скачать 0,85 Mb. Pdf көрінісі
|
| Аш ішек бөлімінің микрофлорасы. Он екі елі ішек саңылауына өт өзегі ашылады.
Түскен өт организмдегі микробтарға кері әсерін тигізетіндіктен он екі елі ішек ішіндегі 1 мл сұйықтықтағы микробтар саны бірнеше мыңнан аспайды. Ішектің тұрақты мекендеушілеріне ішек таяқшасы, энтерококтар және кейбір топырақ бациллалары жатады. Тоқ ішек бөлімінің және тік ішек микрофлорасы. Тоқ ішек бөлімі микробтарға өте бай, олар сондағы құрғақ заттардың 40%-ға дейінгі мөлшерін құрайды. 1г құрғақ затта 3 млрд-тан астам микроб жасушалары болады. Тоқ ішек бөлімінің тұрақты мекендеушілеріне ішек таяқшасы, энтерококкалар, сүт қышқылды таяқшалар, целлюлоза ыдыратқыш микробтар және бациллалар жатады. Актиномицеттер, ашытқы және зең саңырауқұлақтары сирек кездеседі. Тоқ ішек бөлімінде азықтың құрамдас бөліктерінің одан әрі ыдырауы жүзеге асады. Мұнда микроорганизмдердің көптеген физиологиялық топтары үшін қолайлы орта туындайды. Бірақ, осыған қарамастан микробтар санының артуына кедергі келтіретін көптеген факторлар бар: сүт қышқылды және шіру микробтарының арасындағы антогонизм, өсімдік тектес азықтардағы фитонцидтер әсері және т.б. Сау жануарлардың тоқ ішек бөлімінде кейде сіреспе, бруцеллез, сальмонеллез және басқа да аурулардың қоздырғыштары табылады. Бұны білу мал шаруашылығы қызметкерлері үшін өте маңызды, өйткені көң - инфекция көзі болуы әбден ықтимал. Асқазан-ішек жолының микрофлорасы сан алуан, тұрақсыз, бірақ жануарлардың тіршілігі барысында үлкен маңызға ие амин қышқылдарын, дәрумендерді, биологиялық белсенді заттарды түзіп, жалпы ағза мен мүшелердің қызмет етуіне қолайлы әсерін тигізеді. Асқазандағы қалыпты микрофлора қорғаныс функциясын атқарады, табиғи иммунитетті қалыптастырады, өзінің тіршілік әрекеті өнімдерімен (антибиотиктер, органикалық қышқылдар) бірқатар аурулардың қоздырушыларының дамуын тежейді. Макроорганизмдегі микробтар популяциясы арасындағы экологиялық тепе-теңдікті бұзу, антибиотиктік препараттарды дұрыс қолданбау, биоценоздағы организмдер құрамын реттейтін микроб антогонистердің белсенділігін тежеу сияқты әрекеттердің салдарынан асқазанда шартты патогенді микрофлора үшін қолайлы жағдай туындап, нәтижесінде дисбактериоз пайда болады. Жануарлардың резистенттілігі төмендеп, асқазан-ішек жолы аурулары байқала бастайды. Стерильді жағдайда өсірілген микробсыз жануарлардың (гнотобионттар) әдетте ішкі органдарының массасы мен қан сарысуындағы антидене мөлшері төмен және лимфоидтық ұлпасы толық дамымайды, ал бұл өз кезегінде организмнің қорғаныс қабілетінің әлсіреп, жұқпалы ауруларға ұшырауына әкеледі. Макроорганизмдегі қалыпты микрофлораның атқаратын рөлі өте зор. Олар тек қорғаныс күшін арттырып қана қоймай, жануарларды әсіресе күйіс қайырушыларды алмастырылмайтын амин қышқылдарымен, дәрумендермен, яғни азық құрамында жеткіліксіз болып табылатын өзге де қоректік заттармен қамтамасыз етеді. Қалыпты микрофлора – сау адам мен жануарларда кездесетін микроорганизмдердің ашық биоценозы (В.Г. Петровская, О.П. Марко, 1976). Аутомикрофлора құрамына макроорганизмге кездейсоқ енген патогенді микроорганизмдер де қосылуы мүмкін. Несеп шығару және жыныс мүшелерінің микрофлорасы. Жыныс мүшелерінің кілегей қабықтарында стафилококтарды, стрептококтарды, микрококтарды, дифтероидтарды, қышқылға төзімді микобактерияларды (Myc. smegmae) және т.б. микроорганизмдерді кездестіруге болады. Қынаптың тұрақты түрде мекендеушісіне басқа микроорганизмдерге анық байқалатын антогонистік қасиеті бар Bact. vaginale vulgare-ні жатқызуға болады. Несеп-жыныс жолдарының қалыпты физиологиялық жағдайларында микрофлора тек олардың сыртқы бөліктерінде ғана болады. Жатыр және қуық физиологиялық жағдайда стерилді немесе микрофлорадан таза. Несеп-жыныс мүшелерінің әртүрлі аурулары (метриттер, эндометриттер) кезінде қынап микрофлорасы өзгереді. Шет елдік авторлардың мәліметтері бойынша (Boyd, 1987, А. В.Onderdonk et al., 1986; J.M. Miller et al., 1986; A.N. Masfari et al., 1986; H. Knothe u.a. 1987) төлдеу жолдарының кілегейлі қабықтарында шоғырланған микрофлоралар түрі сан алуан болып келеді. жүктеу/скачать 0,85 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|