-сабақ. «БЕЙМЕТАЛДАР» ТАҚЫРЫБЫ БОЙЫНША

26-сабақ. «БЕЙМЕТАЛДАР» ТАҚЫРЫБЫ БОЙЫНША
БАҚЫЛАУ ЖҰМЫСЫ
Бұл нұсқаларды мұғалім өз калауъша қарай пайдаланады, әсіресе үшінші 
деңгейді барлық оқушылар үшін міндетті деп есептеуге болмайды.
I - нұсқа 
1-деңгей
1. Бейметалдардың периодтык жүйедегі орны.
2.
Реакция теңдеулерін аякта:
Р + О
2
-
СІ
2
+Н
2
 = H
2
SO
4
+KOH-
SO
3
+H
2
O=   .
3. Адсорбция құбылысы дегеніміз - 
2-деңгей
1.
Бейметалдардың атом құрылысының ерекшеліктері.
2.
Тұз қышқылының металдармен, негіздік оксидтермен, негіздермен, 
тұздармен әрекеттесуіне мысалдар келтір теңдеуін жазыңдар.
3. 1,2  г  көміртек   жанғанда   түзілетін   көмірқышқыл  газының   көлемін 
(қ.ж.) есептеңдер.
3-деңгей
1.
Бейметалдардың  периодтык  жүйедегі  орны  және  атом  құрылысының 
ерекшелігіне қарай қасиеттерінің өзге заңдылықтары.
2.
Концентрациялы күкірт қышкылының касиеттер сипаттайтын реакция 
теңдеулерін жазыңдар.
3.
Айналымдарға сәйкес реакция теңдеулерін жазыңыз
Р → Р
2
О
5
 →  A→Na
3
PО
4
. 
4. Егер практикалық шығымдылығы 90% болса, 500 л күкіртсутекті 
жаққанда, қанша көлем (қ.ж.) күкіртті г алуга болады? 
П нұсқа
1-деңгей
1  Кіші период бейметалдарының сутекті қосылыстары,
формулалары, атауы.    
2 Реакция теңдеулерін аяқтаңдар:
S+O
2
=
C+H
2
=
HCl+NaOH =
Р
2
О
5
+Н
2
О =
3. Аллотропия дегеніміз —
2-денгей
1.Кіші период бейметалдарының оттекті қосылыстары:

оксидтері,  оттекті   қышқылдары,   олардың   қасиеттерінің  топ  және  период 
бойынша өзгеруі.     
2.  Фосфор   қышқылының   литиймен,  кальций  оксидімен,   натрий 
гидроксидімен, күміс нитратымен әрекеттесу тендеулерін жазыңдар.
3. 3,2 кг күкірт жанғанда түзілетін күкіртті газдың көлемі  (к.ж.) кандай?
 3-деңгей
1.    Бейметалдардың  периодтық  жүйедегі   орнына   қарай   тотықтырғыш 
қасиеттерінің өзгеру заңдылықтары.
2. Концентрациялы азот қышкылының касиеттерін сипаттайтын  реакция 
теңдеулерін жазыңдар.
3. Айналымдарды жүзеге асыруға мүмкіндік беретін реакция тендеулерін 
жазыңдар:
S →SО
2
 →В →H
2
SО
4
 →BaSO
4
  4. Егер шығымдылығы  60% болса, 100 л азоттан  қанша  көлем аммиак 
(к.ж.) алуга болады?
БЕЙМЕТАЛДАР ТАРАУЫ БОЙЫНША БІЛІМДІ ТЕКСЕРУГЕ 
АРНАЛГАН ТЕСТ ТАПСЫРМАЛАРЫ
1.
2H + SiO
3
2
 = H
2
SiО
3
↓ қысқартылған иондық теңдеуі сәйкес келетін 
реакциядағы әрекеттесуші заттар.
A. Күкірт қышқылы мен кальций силикаты,
Ә. Көмір қышқылы мен кальций силикаты.
Б. Күкірт қышқылы мен натрий силикаты.
B. Азот қышқылы мен натрий гидроксиді.
2.Ауадағы көмірқышкыл газының мөлшері. 
А. 0,03%.   Ә. 0,22%.    Б. 0,20%.    В. 0,003%.
3.
Көмірқышкыл газына сейкес келетін касиеттер.
A. Жасыл түсті, иіссіз, суда ериді.
Ә. Жасыл түсті, өткір иісті, ауадан жеңіл.
Б. Түссіз, иіссіз, жанбайтын.
В. Түссіз, иіссіз, суда ерімейтін.
4. Мүсәтір спиртінің химиялык формуласы:
A. NaOH.
Ә. Са(ОН)
2
,
Б. NH
4
ОH.
B. NH
4
C1.
5. Ортофосфор кышкылын аныктауға қолданылатын реактив.
А. ВаС1
2
.     Ә. AgNО
3
.  Б. H
2
SО
4
.    В. Сu.
6.
Фосфордың ең төменгі тотығу дәрежесін көрсететін косылыс.
A. Na
3
PО
4
.    Ә. Р
2
О
5
.       В. Mg
3
P
2
,    В. Р
2
О
3
.
 7. Күкірт теріс тотығу дәрежесін көрсететін қосылыс. 
A. H
2
SО
4
,    Ә. Na
2
S.      Б. SO
3
      B. SO
2
8.Оттек оң тотығу дәрежесін көрсететін косылыс. 

            А. Н
2
О.       Ә. K
2
SО
4
.    Б. ОF
2
.        В. СаО.
9.Қалыпты жағдайда сұйық күйде кездесетін бейметалл:
А. І
2
.           Ә. О
2
            Б. Br
2
.      B. Si
10. 3 л оттектен алуға болатын озонның көлемі
А. 3 л.       Ә. 6 л.            Б. 22,4 л.    В.2л.
«МЕТАЛДАР» ТАҚЫРЫБЫ БОЙЫНША ЖАЗБАША
БАҚЫЛАУ ЖҰМЫСЫН ӨТКІЗУ
Сабақтың мақсаты. Металдардың негізгі қасиеттері, темірдің жемірілуі, 
металдарды   алу   тәсілдері   туралы   оқушылардың     білімін,   тиісті   реакция 
теңдеулерін келтіру , есептер шығара білу икемділігін тексеру.
Оқу   құралынан   тексеру   жұмыстарының   нұсқаларын   таңдап   алу, 
оқушыларға     тапсырмалар   беру.   Деңгейлік   тапсырмаларды   оқушылардың 
қабілетіне  қарай беруге болады, кейде өздеріне таңдатуға болады.
Тексеру материалдарын мұғалім өз қалауына қарай  құрастыра алады.
Үй тапсырмасы. «Металдар» тақырыбын қайталау.
Металдар тақырыбына тест тапсырмалары
1. Жер қыртысында ең көп таралған металл:
А) Fe; 
B) Ti;
C) *Al;
D) Ca;
2. Қандай қатарда тек металдар орналасқан?
А) *K, Zn, Fe;
B) Si, Ca, Bi;
C) Al, C, Cr;
D) W, Os, B;
3.   Электротехникада   қыздыру   лампаларын   жасау   үшін   қандай   металдан 
жасалынған сым пайдаланылады?
А) Аl;
B) Cu;
C) Mo;
D) *W;
4. Массасы 3,42 г сілтілік металл сумен әрекеттескенде қалыпты жағдайда 0,448 
л сутегі бөлінді. Бұл қандай металл?
А) Na;
B) Li;
C) K;
D) *Rb;
5.   Негізгі   топша   металлы   Ме
2
О
3
  оксидін   түзеді.   Металл   атомының   қозбаған 
жағдайдағы валенттік электрондарының конфигурациясы қалай болады?
А) *ns2np1;
B) ns2np3;
C) ns2np2;

D) ns1;
6.   4Al+3O
2
↔2Al
2
O
3
  реакциясы   бойынша   1   моль   аллюминийден   неше   моль 
аллюминий оксиді түзіледі?
А) *0,5;
В) 2;
С) 3;
D) 4;
7. Қай реакция металдың тотықсыздандырғыштық қасиетін көрсетеді?
А) Na
2
SO
4
+BaCl
2
→BaSO
4
+2NaCl;
B) *Cu+2H
2
SO
4
→CuSO
4
+H
2
O+SO
2
;
C) K
2
CO
3
+2HNO
3
→2KNO
3
+H
2
O+CO
2
;
D) MgO+2HCl→MgCl
2
+H
2
O;
8.   Массасы   5,6   г   темір   мен   3,4   г   күкірт   әрекеттескен   кезде   түзілетін   темір 
сульфидінің массасы қандай?
А) 2,04 г;
В) 4,08 г;
С) *8,8 г;
D) 7 г;
9. Ластанған қала ауасының қай компоненті, әсіресе ылғалды кезде металдар 
үшін коррозия жүруіне қандай жасайды?
А) СО
2
;
В) N
2
;
C) CO;
D) *SO
2
;
10. Ең оңай балқитын металл:
А) *Hg;
B) Na;
C) Ga;
D) Cs;
11.   49%-тік   200   г   күкірт   қышқылын   мырышпен   әрекеттестіргенде   қалыпты 
жағдайда түзілген сутегінің көлемі қандай?
А) 2,24 л;
В) 4,48 л;
С) *22,4 л;
D) 44,8 л;
12. Массасы 234 г натрий хлориді балқымасын электролиздегенде неше грамм 
металл натрий түзіледі?
А) 23;
В) 46;
С) 69;
D) *92;
13. Массасы 16 г Fe
2
O
3
-ті алюминиймен тотықсыздандырғанда 71,1 кДж жылу 
бөлінсе, реакцияның жылу эффектісін анықта:
А) 76,1 кДж;
В) 152,32 кДж;

С) *711 кДж;
D) 1523,2 кДж;
14. Мыс (II) хлоридін электролиздегенде катодта 12,7 г мыс бөлінді. Қалыпты 
жағдайда анодта бөлінген газдың көлемі қандай?
А) 2,24 л;
В) *4,445 л;
С) 6,72 л;
D) 8,96 л;
15. Массасы 23,2 г  Fe
3
O
4
 –ті көміртегінің (II) оксидімен тотықсыздандырғанда 
неше грамм темір түзіледі?
А) 1,68;
В) 5,6;
С) 11,2;
D) *16,8;
16. Концентрлі HNO
3
-пен қандай зат әрекеттеспейді?
А) Сu;
B) Ag;
C) *Fe;
D) Zn;
17. Сумен қандай зат реакцияға түспейді?
А) Са;
В) *Ni;
C) Na;
D) Ba;
18. Металдардың электрохимиялық коррозиясын қалай түсіндіруге болады?
А) азот оксидтерімен қосылысып металдардың бүлінуі;
В) ауадағы оттегімен металдардың қосылуы;
С) *электролит ортасында металдардың бүлінуі;
D) күкірт (VI, IV) оксидтерімен металдың қосылуы;
19. Қандай металл бос күйінде кездеседі?
А) Са;
В) Мg;
C) *Au;
D) Al;
20. Массасы 13,7 г металл заряды +2-ге тең катион түзіп, сумен әрекеттескенде 
қалыпты жағдайда 2,24 л газ бөлінеді. Бұл қандай металл?
А) Мg;
В) Са;
С) Sr;
D) *Ba;
21. Массасы 2 г жезді анализ барысында 1,78 г Сu(CNS)
2
   және 0,09 г  SnO
2 
алынса, жездің құрамындағы мырыштың массалық үлесі (%) қандай?
А) *65,2;
В) 58,72;
С) 67,81;

D) 49,57;
22.   Натрий   амальгамасының   12   грамын   сумен   әрекеттестіргенде   түзілген 
натрий гидроксидін бейтараптауға 60 мл 0,5 молярлы азот қышқылы жұмсалса, 
амальгамадағы натрийдің массалық үлесі (%) қандай?
А) 3,72;
В) *5,75;
С) 9,52;
D) 4,32;
23.   Мырыш   карбонатының   мырыш   оксидімен   қоспасының   2   грамын 
қыздырғанда 1,8 г мырыш оксиді түзілсе, қоспада қанша (%)ZnСО
3
 болған?
А) *28,5:
В) 32,3;
С) 45,8;
D) 71,8;
24. Мына  теңдеуде хлор молекуласының  алдында қандай  коэффициент тұру 
керек? 
K
2
Cr
2
O
7
+HCl (конц) →СrCl
3
+Cl
2
+KCl+H
2
O
А) 2;
В) *3;
С) 14;
D) 16;
25. Мына реакция нәтижесінде қандай зат түзіледі?
PbO
2
+HCl→
А) PbCl
4
;
В) *PbCl
2
;
С) PbO;
D) Pb(OH)
2
;
26.   Массалық   қатынасы   2:3   болатын   250   г     Fe
2
O
3
    және   Cr
2
O
3
    оксидін 
тотықсыздандыру үшін қанша алюминий (г) қажет?
А) 43,51;
В) 50,21;
С) *87,04;
D) 67,51;
27. Құрамында 30% мырыш алдамшысы (ZnS) бар 0,2 т рудадан қанша (кг) 
мырыш алынады?
А) 50,6;
В) 60,8;
С) *40,2;
D) 70,8;
28.  Массасы   5 кг мыс купоросын  алу  үшін  92%-дық  ρ=1,83  г/мл Н
2
SО
4
-нан 
қанша көлем (л) қажет?
А) 5,4;
В) *2,33;
С) 4,2;
D) 5,1;

29. Массасы 500 кг таза глиноземнен 250 кг алюминий алынса, оның шығымы 
(%) қандай?
А) *94,4;
В) 85,6;
С) 90,3;
D) 84,3;
30.   Егер   судың   1   литрінде   кальций   сульфатының   2   г   ерісе,   100   л   судың 
кермектілігін кетіру үшін қанша сода қажет?
А) 180,7;
В) 160,2;
С) 170;
D) *155,9;
Темір және оның қосылыстары
1-нұсқа
№
Сұрақтар
Жауап
1
Қандай негіз ауада тотығады?
А) *Fe(OH)
2
B) Fe(OH)
3
2
Темірдің   қандай   күйінің   тотықтырғыш 
қасиеті басым?
А) Fe
+2
В) Fe
+3
С) *Fe
+6
3
Қандай   реакция   нәтижесінде   NaFeO
2 
түзіледі?
А) Fe(ОН)
2
+NaOH→
B) *Fe(ОН)
3
+NaOH→
C) FeCl
3
+NaOH→ 
4
Қандай жағдайда FeCl
3
 түзіледі?
А) *Fe+Cl
2
→
В) Fe+НCl→
С) Fe+CuCl
2
→
5
Массасы   5,6   г   темірді   сұйытылған   күкірт 
қышқылында   еріткенде   қанша   темір 
сульфатын алуға болады?
А) 7,6 г
В) *15,2 г
С) 40 г
2-нұсқа
№
Сұрақтар
Жауап
1
Қандай негіздің негіздік қасиеті басым?
А) *Fe(OH)
2
B) Fe(OH)
3
С) Fe(OH)
2
Сl
2
Темірдің   қандай   күйіне   сәйкес   оксиді 
амфотерлі қасиет көрсетеді?
А) Fe
+2
В) *Fe
+3
С) Fe
+6
3
Қандай жағдайда темірдің тотығу дәрежесі 
+2-ге дейін өзгереді?
А) *Fe+НCl→
В) Fe+Cl
2
→
С) Fe+Н
2
SО
4
 (конц) → 
4
Темір   мына   заттардың   қайсысымен  А) ZnCl
2

әрекеттеседі?
В) *Cu(NO
3
)
2
C) NaOH 
5
Массасы   16   г   Fe
2
O
3
 
–ті   толық 
тотықсыздандыру үшін қанша көміртегі (II) 
оксиді қажет?
А) 2,8 г
В) 4,2 г
С) *8,4 г
3-нұсқа
№
Сұрақтар
Жауап 
1
Темір   табиғатта   көбінде   қандай   қосылыс 
түрінде кездеседі?
А) *оксид
В) тұз
С) бос күйінде
2
K
2
FeO
4
    қосылысында   темірдің   тотығу 
дәрежесі нешеге тең?
А) +2
В) +3
С) *+6
3
Қандай жағдайда Fe
2
(SО
4
)
3
 түзіледі?
А) Fe+Н
2
SО
4
 →
В) FeО+Н
2
SО
4
 →
С) * Fe+Н
2
SО
4
 (конц) →
4
Темір   мына   заттардың   қайсысымен 
әрекеттеспейді?
А) *KCl
B) Hg(NO
3
)
2
C) S
5
Массасы   16   г   Fe
2
O
3
 
–ті 
алюминотермиялық
 
әдіспен 
тотықсыздандырғанда   қанша   темір 
түзіледі?
А) 5,6 г
В) *11,2 г
С) 22,4 г
4-нұсқа
№
Сұрақтар
Жауап
1
Fe
3
O
4
-ті тотықсыздандыру үшін қандай зат 
қолданылады?
А) *СО
В) СО
2
С) Mg
2
Темірдің   қандай   күйіне   сәйкес 
қышқылдық қасиет көрсетеді?
А) Fe
+2
В) Fe
+3
С) *Fe
+6
3
Қандай жағдайда Fe(NO
3
)
3
  түзіледі?
A) *Fe+HNO
3
 конц→
В) Fe+Cu(NO
3
)
2
→
C) FeO+HNO
3
→
4
Темір   мына   заттардың   қайсысымен 
әрекеттеседі?
А) *Н
2
SО
4
 сұйық
В) КОН
С) AlCl
3
5
0,1  молярлы   100   мл   тұз   қышқылында 
қанша темір ериді?
А) *0,28 г
В) 0,56 г
С) 1,12 г

5-нұсқа
№
Сұрақтар
Жауап
1
Массалық үлесі 1) 77,8%; 2) 70,0% және 3) 
72,4%   темір   болатын   оксидтер   мен 
олардың   формулаларын   сәйкестендір: 
kFeO, nFe
2
O
3
, mFe
3
O
4
А) *1k 2n 3m
В) 2k 3n 1m
С) 1n 2m 3k
2
Темір   (II)   ионын   мына   заттардың 
қайсысын қолданып анықтауға болады?
А) K
4
[Fe(CN)
6
]
B) *K
3
[Fe(CN)
6
]
C) KCNS
3
Болаттың құрамындағы көміртектің (ω(С)) 
ең жоғарғы мөлшері қандай?
А) 1,2
В) 0,3
С) *1,7
4
Шойын   өндірісінде   флюстер   не   үшін 
қолданылады?
А) күкірттен тазалау үшін
В) судан тазарту үшін
С) *құмнан тазарту үшін
5
«Темір   жоса»   деп   мына   заттардың 
қайсысы аталады?
А) Fe(OH)
3
B) Fe(OH)
2
С) *Fe
2
O
3
6-нұсқа
№
Сұрақтар
Жауап
1
Темір(III)     ионын   мына   заттардың 
қайсысымен анықтауға болады?
А) KCN
B) *K
4
[Fe(CN)
6
]
C) K
3
[Fe(CN)
6
]
2
Домна   пешінде   жүретін   реакциялар 
тізбегі мынадай:   Fe
2
O
3  
→ Fe
3
O
4
  → FeO 
→Fe  Қай сатыда температура ең жоғары 
болады?
А) 1
В) 2
С) *3
3
Шойынның   құрамында   көміртек   қандай 
күйде болады?
А) *С, Fe
3
С
В) СаС
2
, СО
2
С) СО, СS
2
4
Шойын   өндірісінде   түзілетін   кождың 
құрамына қандай заттар кіреді?
А) *CaSiO
3
, MgSiO
3
, MnSiO
3
, 
Ca(PO
4
)
2
B)   FeCO
3
,   Fe
2
SO
3
,   CaCO
3
, 
CaSO
4
C) Fe
3
C, FeCO
3
, Fe
2
SO
4
, FePO
4
5
Темір   концентрлі   азот   және   күкірт 
қышқылдарымен   әрекеттескенде   не 
болады?
А) *пассивтену
В) активтену
С) тоттану

«Темір және оның қосылыстары» тақырыбына тестік тапсырмалар
1.Темірді қай кеннен өндірген тиімдірек?
А) гематит Fe
2
O
3
В) *магнетит  Fe
3
O
4
С) лимонит Fe
2
O
3
*Н
2
О
D) сидерит FeCO
3
  
2. Темір (III) оксидіндегі темірдің массалық үлесі қандай?
А) 40%
В) 55,8%
С) 68,4%
D) *70%
3. Темір (II) хлориді гидролизденгенде қай тұз түзіледі?
А) FeCl
3
B) *FeOHCl
C) FeOHCl
2
D) Fe(OH)
2
Cl
4. Мыс пен темір қоспасын концентрлі HNO
3
-пен өңдегенде 4,48 л газ бөлінген, 
ал сол қоспаға HCl-мен әсер еткенде 2,24 л газ бөлінген (қ.ж.). Қоспа массасы 
қандай?
А) 5,6 г
В) 6,35 г
С) *12 г
D) 18,3 г
5. Құрамында 95% темірі бар 1 тонна құйма алу үшін құрамында 78% темір 
оксиді бар қызыл теміртастан қанша кг қажет?
А) 950
В) 1357
С) 1600
D) *1740
6. Темірдің валенттік электрондарының формуласы қандай?
А) *3d64s2
B) 4s24p0
C) 4s14p1
D) 3d74s1
7.   Fe+O
2
→   қыздырған   кезде   реакция   нәтижесінде   темірдің   қандай   оксиді 
түзіледі?
А) FeO
В) Fe
2
O
3
С) *Fe
3
O
4
D) FeO
3
  
8. Fe-СО-Ni қатарында металдардың активтілігі қалай өзгереді?
А) артады;
В) *кемиді;
С) өзгермейді;

D) артып, содан соң кемиді;
9. Массасы 31,9 г мыс (II) оксиді мен темір (III) оксидінің қоспасын термиялық 
тотықсыздандырғанда 9 г су түзілгендегі белгілі болса, осы қоспадан неше моль 
темір алуға болады?
А) *0,2 моль
В) 2 моль
С) 0,1 моль
D) 1 моль
10.   Құрамында   10%   қоспасы   бар   темір   (III)   оксидінен   тұратын   200   г   темір 
рудасын толық тотықсыздандыру үшін қанша (г) көміртегі қажет?
А) 40,5
В) 4,05
С) *42,75
D) 2,25
11. Темірді зертханада қандай әдіспен алады?
А) *FeO+Н
2
→
В) FeO+С→
С) FeO+СО→
D) FeO+Al→
12. Темірді өнеркәсіпте қандай әдіспен алады?
А) Fe
2
O
3
+Н
2
→
В) Fe
3
O
4
+С→
С) Fe
3
O
4
+Al→ 
D) *Fe
2
O
3
+СО→
13. Қандай иондар арасында реакция аяғына дейін жүреді?
А) Fe
3+
+Сl
-
→
B) Fe
2+
+SO
4
2-
→
C) *Fe
2+
+2OH
-
→
D) Fe
2+
+2NO
3-
→
14. Қандай электролиттің сулы ерітіндісімен темір әрекеттеседі?
А) KCl
B) MnSO
4
C) *CuSO
4
D) Ca(NO
3
)
2
15.   Массасы   5,6   г   темір   тұз   қышқылымен   әрекеттескенде   неше   литр   газ 
бөлінеді?
А) *2,24
В) 4,48
С) 3,36
D) 33,6
16. Темір ысытылған концентрлі күкірт қышқылымен әрекеттескенде  қандай 
заттар түзіледі?
А) FeSO
4
, H
2
B) *Fe(SO
4
)
3
, SO
2
, H
2
O
C) FeSO
4
, SO
2
, H
2
O

D) Fe(SO
4
)
3
, H
2
17.   Пиритті   өртеу   реакциясында   пириттің   формуласының   алдындағы 
коэффициент қандай?
А) 2
В) 11
С) *4
D) 1
18. Массасы 31,9 г мыс (II) оксиді мен темір (III) оксидінің қоспасын термиялық 
тотықсыздандырғанда 9 г су түзілсе түзілген қоспадағы металдардың массалық 
үлестері қандай?
А) *52,55% Сu және 47,75% Fe
B) 12% Cu және 88% Fe
C) 50% Cu және 50% Fe
D) 75% Cu және 15% Fe
19.   Массасы   10   г  темір   (II,III)   сульфаттарының   қоспасымен   қышқыл   ортада 
(H
2
SO
4
) әрекеттесу үшін 1,58 г калий перманганаты жұмсалды. Қоспа құрамы 
қандай болған?
А) 5 г FeSO
4
, 5 г  Fe
2
(SO
4
)
3
 
В) 2,5 г FeSO
4
, 7,5 г Fe
2
(SO
4
)
3
 
С) *7,6 г FeSO
4
, 2,4 г Fe
2
(SO
4
)
3
  
D) 9 г FeSO
4
, 1 г Fe
2
(SO
4
)
3
  
20.   Егер   массасы   13   г   темір,   мыс,   алюминийден   тұратын   қоспаға   натрий 
гидроксиді ерітіндісімен әсер еткенде 6,72 л газ бөлінсе, ал тұз қышқылымен 
әсер ескенде 8,96 л газ бөлінсе (қ.ж.) қоспа құрамы қандай?
А) *5,4г Al, 5.6г Fe,  2г Cu 
В) 2,7г Al, 5,6г Fe, 4,7г Cu
С) 2,7г Al, 2,8г Fe, 7,5г Cu
D) 5,4г Al, 2,8г Fe, 4,8г Cu

Алюминий және оның қосылыстары
1-нұсқа
№
Сұрақтар
Жауап
1
Al→Ga→Jn→Tl   бағытында элементтердің 
металдық қасиеттері қалай өзгереді?
А) *күшейеді
В) өзгермейді
С) әлсірейді
2
Алюминий
 
гидроксиді
 
натрий 
гидроксидінің ерітіндісімен әрекеттескенде 
мына қосылыстардың қайсысы түзіледі?
А) NaAlO
2
B) *Na[Al(OH)
4
]
C) Na
2
O*Al
2
O
3
Өндірісте алюминийді оның қандай табиғи 
қосылысынан алады?
А) *бокситтен
В) алюмосиликаттан
С) глиноземнен
4
Алюминий
 
1)дигидроксохлориді, 
2)гидроксохлориді, 3)хлориді берілсе, мына 
формулаларды
 
сәйкестендіріңдер: 
а)Al(OH)Cl
2
, б)Al(OH)
2
Cl, в)AlCl
3
А) *1б, 2а, 3в
В) 1а, 2б, 3в
С) 3а, 2в, 1б
5
Алюминий концентрлі күкірт қышқылымен 
әрекеттескенде не байқалады?
А) *бәсеңсу
В) жарқырау
С) күңгірттену
2-нұсқа
№
Сұрақтар
Жауап
1
Термит деген қандай қоспа?
А) Al+Fe
2
O
3
B) Al+FeO
C) *Al+Fe
3
O
4
2
Аэростаттарды   толтыруға   қажетті   сутегі 
мына   реакциялардың   қайсысы   бойынша 
алынады?
А) *Al+KOH→
B) Al+HCl→
C) Al+Fe
2
(SO
4
)
3
→
3
Электролиз   әдісімен   бокситтен   алюминий 
алғанда криолит не үшін қосылады?
А) *балқу температурасын 
төмендету үшін
В)   бокситтің   ерігіштігін 
арттыру үшін 
С) боксит аз жұмсалу үшін
4
Алюминий
 
сульфатының
 
судағы 
ерітіндісінің ортасы қандай?
А) негіздік
В) бейтарап
С) *қышқылдық
5
Берілген
 
теңдеу
 
бойынша 
2Al+Fe
2
O
3
→2Fe+Al
2
O
3
+829 кДж және Fe
2
O
3 
түзілу жылуы +816 кДж екені белгілі болса, 
Al
2
O
3
 түзілу жылуы қанша?
А) *1645
В) 1880
С) 1456

3-нұсқа
№
Сұрақтар
Жауап
1
Мына   қосылыстарда   Al
4
С
3
,   Al
2
O
3
,   AlF
3 
байланыстың сипаты қалай өзгереді?  
А)   ковалентті   полюссіз 
болады
В) ковалентті полюсті бола 
бастайды
С)   *иондық   байланысқа 
ауысады
2
Мына   бөлшектерден   қандай   ортақ   қасиет 
табуға болады? Al
3
+,F-, Nе 
А)
 
*электрондық 
конфигурациялары бірдей
В)
 
қайнау 
температуралары бірдей
С)   тек   өткізгіштіктері 
бірдей
3
Мына   қосылыста   (С
2
Н
5
)
2
ОАlСl
3
  эфир   мен 
алюминий арасында байланыс қандай?
А) *донорлы-акцепторлы
В) полюсті ковалентті
С) металдық
4
Алюминий хлоридінің судағы ерітіндісінің 
ортасы қандай?
А) негіздік
В) бейтарап
С) *қышқылдық
5
Мына   теңдеудің   сол   жағындағы 
коэффициенттердің   қосындысы   нешеге 
тең? Al+HNO3 (сұйық)=Al(NO
3
)
3
+N
2
O+H
2
O
А) *38
В) 35
С) 42
4-нұсқа
№
Сұрақтар
Жауап
1
Көрсетілген
 
реакцияда: 
Cu
2
S+HNO
3
=Cu(NO
3
)
2
+CuSO
4
+NO
2
+H
2
O 
азот
 
қышқылының
 
алдындағы 
коэффициент қандай сан? 
А) *12
В) 10
С) 16
2
Келтірілген тұздардың қайсысы толығынан 
гидролизденеді:
А) Al
2
(SO
4
)
3
B) AlCl
3
C) *Al
2
S
3
3
Мына   қосылыста  LiAlH
4
  байланыстардың 
неше түрі бар?
А) 4
В) *3
С) 2
4
Алюминий   хлоридінің   ерітіндісіне   калий 
гидроксидінің   артық   мөлшерін   құйғанда 
қандай қосылыс түзіледі?
А) Al(OH)
3
B) *K[Al(OH)
4
]
C) KAlO
2
5
Мына   тұздардың   қайсысы   ашудастарға 
жатады?
А) *KAl(SO
4
)
2
*12H
2
O
B) K[Al(OH)
4
]
C) Al
2
(SO
4
)
3

5-нұсқа
№
Сұрақтар
Жауап
1
Мына   өзгерістерді   жүзеге   асырғанда 
Al→Al
2
(SO
4
)
3
→Al(OH)
3
→Na
3
AlO
3
→AlCl
3
 
қай 
сатыда алюминий амфотерлік қасиет көрсетеді?
А) 1
В) 2
С) *3
2
Алюминий коррозияға неліктен ұшырамайды?
А)   химиялық   активтілігі 
төмен
В)   *оксидтік   қабықпен 
қапталғандықтан
С)   оттекпен   тікелей 
әрекеттеспейтіндіктен
3
Алюминий оксиді мына заттардың қайсысымен 
әрекеттеседі?
А) *NaOH
B) H
2
O
C) Cu(OH)
2
4
Мына   гидроксидтерге   Ве(ОН)
2
,   Al(OH)
3
, 
Zn(OH)
2
  қандай қасиет тән?
А) күшті сілтілер
В) ерімейтін негіздер
С) *амфотерлі қосылыстар
5
Неліктен туристердің ыдыстарын алюминийден 
жасайды?
А) *жылу өткізгішінен 
В)механикалық 
беріктілігінен
С) тоттанбайтындықтан
6-нұсқа
№
Сұрақтар
Жауап
1
Алюминий хлориді мен натрий гидроксидінің 
ерітінділерін араластырғанда ерітіндіде қандай 
тондар қалады?
А) Al
3+
, Cl-
B) *Na+, Cl-
C) Na+, OH-
2
Алюминий алғанда балқымада Al3+  және Na+ 
иондары бар.
Al
2
O
3
 ↔ Al
3
++AlO
3
3-
NaAlF
6
↔3Na++AlF
6
3-
   
Катодта
 
қандай
 
катион
 
бұрын 
тотықсызданады?
А) *Al
3+
В) Na+
С) екеуі бірдей
3
Алюмотермия   әдісімен   мына   металдардың 
қандай жұбы алынады?
А) Na, Ca
B) Ca, K
C) *W, Mo
4
Топ   бойынша   жоғарыдан   төмен   қарай 
элементтердің   гидроксидтерінің   амфотерлігі 
қалай өзгереді?
А) күшейеді
В) өзгермейді
С) *әлсірейді
5
3H
+
+AlO
3
3-
↔Al(OH)
3
↔Al
3+
+3OH
-
 
Осы сызбанұсқа нені білдіреді?
А)   алюминий   гидроксиді 
ерімейтін негіз екендігін
В) *алюминий гидроксидінің 
амфотерлігін
С)   алюминий   гидроксиді 
сілті

«Алюминий және оның қосылыстары» тақырыбына тестік тапсырмалар 
1. Алюминийдің валенттік электрондарының конфигурациясы қандай? 
А) *ns2np1; 
B) ns1np2; 
C) ns0np3; 
D) ns3np0. 
2.   Алюминий   сульфатының   ерітіндісіне   соданың   ерітіндісін   қосқанда   не 
түзіледі? 
А) Al
2
(CO
3
)
3
; 
B) *Al(OH)
3
;
C) AlOHSO
4
;
D) NaAlO
2
. 
3. Алюминийді өндірісте қандай жолмен алады? 
А) Al
2
O
3
 + H
2
 → 
B) Al
2
O
3
 + CO →
C) Al
2
O
3
 + Mg → 
D) *Al
2
O
3
 →тұрақты ток 
4. Мына физикалық қасиеттердің қайсысы алюминийге тән? 
А) Жартылай өткізгіш; 
B) Қызғылт-қара түсті; 
C) *Электр тогы мен жылуды жақсы өткізеді; 
D) Ауыр металл. 
5. Мына қатарда Al – Ga – Jn – Tl элемeнттердің металдық қасиеттері қалай 
өзгереді? 
А) *Артады; 
B) Кемиді; 
C) Өзгермейді; 
D) Периодты түрде өзгеріп отырады. 
6. Мына реакциялардың қайсысында сутек бөлінеді? 
А) Al + H
2
O →
B) *Al + NaOH →
C) Al + HNO
3
(конц) →
D) Al + H
2
SO
4
(конц) → 
7. Қандай тұз толығымен гидролизденеді? 
А) Al
2
(SO
4
)
3
; 
B) AlCl
3
; 
C) Al(NO
3
)
3
; 
D) *Al
2
S
3
. 
8. Алюминийді электролиз әдісімен өндіргенде алюминий оксидіне – криолит 
(Na
3
AlF
6
) не үшін қосылады? 
А) Электр өткізгіштігін арттыру үшін; 
B) Al
2
O
3
-ті арттыру үшін; 
C) *Al
2
O
3
-тің балқу температурасын төмендету үшін; 
D) Электр өткізгіштігін азайту үшін. 
9. Мына реакция нәтижесінде қандай зат түзіледі Al(OH)3 + 2HCl →?

А) Алюминийдің дигидросохлориді; 
B) *Алюминийдің гидроксохлориді; 
C) Алюминийдің тригидроксохлориді; 
D) Алюминийдің хлориді. 
10. Зат мөлшері 0,2моль алюминий тұз қышқылымен әрекеттескенде неше моль 
сутек бөлінеді? 
А) 0,2; 
B) *0,3; 
C) 0,4; 
D) 0,5. 
11.   Массасы   5,4   г   алюминий   темірдің   (ІІІ)   оксидімен   әрекеттескенде   неше 
грамм алюминий оксиді түзіледі? 
А) 5,4; 
B) 20,4; 
C) *10,2; 
D) 15,7. 
12. Мына реакция нәтижесінде қандай зат түзіледі? Al(OH)Cl
2
 + 2NaOH →
А) *Al(OH)
3
; 
B) Al(OH)
2
Cl; 
C) AlCl
3
; 
D) NaAlO
2
. 
13.   Массасы   2,1   магний   мен   алюминийден   тұратын   қоспа   тұз   қышқылымен 
әрекеттескенде 2,24 л (қ.ж) сутек бөлінген. Бастапқы қоспаның құрамы қандай? 
А) 72% Al, 28% Mg; 
B) 45% Al, 55% Mg; 
C) 50% Al, 50% Mg; 
D) *42,86% Al, 57,14% Mg. 
14. Массасы 2 т глиноземнен (Al
2
O
3
) 1 т алюминий алынса, өнімнің шығымы 
қандай? 
А) 93,7%; 
B) *94,43%; 
C) 98,2%; 
D) 99,3%. 
15.   Алюминий   мен   мыстан   тұратын   қоспаның   10   г   тұз   қышқылымен 
әрекеттескенде 6,72 л (қ.ж) сутек бөлінсе, қоспаның құрамы қандай? 
А) *46% Cu, 54% Al; 
B) 50% Cu, 50% Al; 
C) 55% Cu, 45% Al; 
D) 40% Cu, 60% Al. 
16. Термиттің жану реакциясының нәтижесінде 
                            8 Al+3 Fe
3
O
4 
= 4 Al
2
O
3
+9 Fe+800 кДж
        160 кДж жылу бөлінсе қанша алюминий реакцияға түскен? 
А) 86,4 г; 
B) 8,6 г; 
C) *43,2 г; 

D) 4,32 г. 
17. Массасы 16 г алюминий карбиді мына реакция бойынша гидролизденгенде 
Al
4
C
3
+12HOH=4Al(OH)
3
+3CH
4
  көлемі   6,72   л   (қ.ж)   метан   бөлінді.   Реакция 
өнімінің шығымы қандай? 
А) 75%; 
B) 69%; 
C) 87%; 
D) *90%. 
18. мына реакция бойынша: 2Al+6H
2
SO
4
(конц)=Al
2
(SO
4
)
3
+6H
2
O массасы 5,4 г 
алюминийді   еріту   үшін   80%-дық   (p=1,732   г/мл)   күкірт   қышқылының 
ерітіндісінен қанша керек? 
А) 4,48 мл; 
B) 12,72 мл; 
C) 2,12 мл; 
D) *42,4 мл. 
19. Ашудастар KAl(SO
4
)
2
∙2H
2
O қандай тұзға жатады? 
А) Негіздік; 
B) Қышқылдық; 
C) Аралас; 
D) *Қос. 
20. Қазақстанның қай қаласында алюминий өндіретін зауыт бар? 
А) Қостанай; 
B) *Павлодар; 
C) Кереку; 
D) Көкшетау. 

Кальций және оның қосылыстары
1-нұсқа
№
Сұрақтар
Жауап
1
Массасы 7,4 г кальций гидроксиді неше 
литр көмірқышқыл газын сіңіреді? 
А. 4,48
B. *2,24 
C. 5,6
2
Мына бөлшектердің ортақ қандай белгісі 
бар: Ca
2+
, Cl
-
, Ar
А.
 
Электротерістіліктері 
бірдей
B.   Электрондық   қабат 
сандары бірдей 
C.
 *Электрондық 
конфигурациясы бірдей
3
Mg(OH)
2
→Ca(OH)
2
→Sr(OH)
2
→Ba(OH)
2 
бағытында   негіздік   қасиеттері   қалай 
өзгереді? 
А. *Артады
B. Кемиді
C. Өзгермейді
4
Судағы   ерітіндіде   кальций   ионы   мына 
иондардың   қайсысымен   бірге   бола 
алмайды? 
А. *F-
B. Cl-
C. I-
5
ІІ – А топша элементтерінің топ бойынша 
жоғарыдан
 
төмен
 
қарай 
тотықсыздандырғыштың   қасиеті   қалай 
өзгереді? 
А. Өзгермейді 
B. Кемиді
C. *Артады 
2-нұсқа 
№
Сұрақтар 
Жауап 
1
Тістің   эмаль   қабығында   кальцийдің 
қандай тұзы болады? 
А. Ca
3
(PO
4
)
2
B. CaSO
4
 
C. *CaF
2
 
2
Мына   тыңайтқыштардың   қайсысында 
қоректік зат көбірек? 
А. Ca(H
2
PO
4
)
2
∙CaSO
4
 
B. *Ca(H
2
PO
4
)
2
 
C. Ca
3
(PO
4
)
2
 
3
Магний   ионы   қандай   ферменттің 
құрамына кіреді? 
А. Гемоглобин 
B. *Хлорофилл 
C. Каталаза 
4
Кальций   табиғатта   қандай   қосылыс 
күйінде кездеседі? 
А. *Ca
3
(PO
4
)
2
 
B. CaCl
2
 
C. Ca(NO
3
)
2
 
5
Кальций   фосфаттарының   Ca
3
(PO
4
)
2
→ 
CaHPO
4
→Ca(H
2
PO
4
)
2
 
бағытында 
ерігіштік қасиеті қалай өзгереді? 
А. Тұрақты 
B. *Күшейеді 
C. Әлсірейді 

3-нұсқа 
№
Сұрақтар 
Жауап 
1
Сүйектің негізгі құраушысы қай тұз? 
А. *Ca
3
(PO
4
)
2 
B.CaSO
4 
C. Ca(NO
3
)
2
 
2
ІІ   –   А   топша   элементінің   2   грамы 
қышқылдың құрамынан 1,12 л Н
2
  бөліп 
шығарса ол қандай элемент болғаны? 
А. *Ca 
B. Sr 
C. Mg 
3
Мына   иондардың   қайсысын   магниймен 
тотықсыздандыруға болады? 
А. K
+ 
B. Ba
2+
 
C. *Mn
2+
 
4
Мына қосылыстардың қайсысы алебастр 
деп аталады? 
А. CaSO
4
∙H
2
O 
B. CaSO
4
∙2H
2
O 
C. *CaSO
4
∙0,5H
2
O 
5
Кальция   карбонатын   суға   салып,   оған 
көмірқышқыл газ жібергенде тұнба еріп 
кететіні   қандай   заттың   түзілуіне 
байланысты? 
А. CaO 
B. Ca(OH)
2
 
C. *Ca(HCO
3
)
2
 
4-нұсқа 
№
Сұрақтар 
Жауап 
1
Массасы   6   г   ІІ   –   А   топша   элементін 
тотықтыруға   2,8   л   оттегі   жұмсалса,   ол 
қандай металл болғаны? 
А. Ca 
B. *Mg 
C. Sr 
2
NaH→MgH
2
→AlH
3
  гидридтерінің бірдей 
зат   мөлшерлері   гидролиздеу   үшін 
қажетті судың шамасы қалай өзгереді? 
А. *Артады 
B. Кемиді 
C. Тұрақты 
3
Мына   теңдеуде   Ca+HNO
3
(сұйық)→ 
Ca(NO
3
)
2
+NH
4
NO
3
+H
2
O
 
кальций 
элементінің
 
алдында
 
қандай 
коэффициент қойылады? 
А. 2 
B. *4 
C. 6
4
Кальций   хлоридінің     ерітіндісі   «ыстық 
укол»   деп   аталады.   Массасы   180г   суға 
қанша   тұз   қосқанда   осындай 
концентрациялы ерітінді алуға болады? 
А. 10 
B. 15
C. *20
5
Құрылыста   қолданылатын   гипс   мына 
заттардың қайсысы? 
А. *CaSO
4
∙2H
2
O 
B. 2CaSO
4
∙H
2
O 
C. CaSO
4
∙5H
2
O 

5-нұсқа 
№ 
Сұрақтар 
Жауап 
1
Кальций хлоридінің судағы ерітіндісінің 
ортасы қандай болады? 
А. Қышқылдық 
B. *Бейтарап 
C. Негіздік 
2
Ыдыстың   түбіне   шөккен   қақтың   негізгі 
құраушысы қандай зат? 
А. CaSO
4
 
B. *CaCO
3
 
C. CaO 
3
Мына   теңдеу   бойынша   CaCO
3
↔CAO 
+CO
2
-Q   сөндірілмеген   әкті   алу   үшін 
температураны қалай өзгерту керек? 
А. *Арттыру 
B. Кеміту 
C. Өзгертпеу 
4
Мына   реакциялардың   қайсысы   тотығу-
тотықсыздану реакциясына жатады? 
А. CaO+H
2
O→Ca(OH)
2
 
B. *Ca+H
2
O→Ca(OH)
2
+H
2
 
C.Ca(OH)
2
+CO
2
→CaCO
3 
+H
2
O
5
Mg   →   Ca   →   Sr   →   Ba   бағытында 
элементтердің
 
электротерістіліктері 
қалай өзгереді? 
А. Артады 
B. *Кемиді 
C. Өзгермейді 
6-нұсқа 
№
Сұрақтар 
Жауап 
1
Кальций карбидінен қандай газ алынады?  А. C
2
H
6
 
B. C
2
H
4
 
C. *C
2
H
2
 
2
ІІ   –   А   топша   элементтерінде   топ 
бойынша   жоғарыдан   төмен   қарай 
электротерістіліктерінің   кемуінің   себебі 
не? 
А.   Атомдық   массаларының 
артуы 
B. Ядро зарядының артуы 
C. *Атом радиусының артуы 
3
Өндірісте   ыосыорды   мына   теңдеу 
бойынша
 
алады: 
Ca
3
(PO
4
)
2
+SiO
2
+C→P+CaSiO
3
+CO 
теңдеудің оң жағындағы
  коэффициенттердің   қосындысы   нешеге 
тең? 
А. 12 
B. *10 
C. 14
4
Массасы 324 г кальций гидрокарбонатын 
қыздырғанда   180   г   CaCO
3
  алынса, 
өнімнің шығымы қандай? 
А. 75
B. 80
C. *90
5
Мына сызба бойынша Х1 мен Х2 қандай 
заттар? CaC
2
→X
1
→X
2
 
                     H
2
O    Cакт 
А. *C
2
H
2
, C
6
H
6
 
B. C
2
H
2
, C
2
H
4
 
C. C
2
H
4
, C
2
H
6
 

«Кальций және оның қосылыстары» тақырыбына тестік тапсырмалар 
1. Сөндірілген ізбестің формуласын көрсетіңдер: 
А) *Ca(OH)
2
 
B) CaCO
3
 
C) CaO 
D) Ca(HCO
3
)
2
 
2.   Соданың   ерітіндісі   мына   заттардың   қайсысымен   әрекеттескенде   тұнба 
түзіледі? 
А) NH
4
Cl 
B) *BaCl
2
 
C) NaCl 
D) NaNO
3
 
3. Карбонаттық кермектілікті мына тұздардың қайсысы туғызады? 
А) NaHCO
3
 
B) *Ca(HCO
3
)
2
 
C) MgSO
4
 
D) KNO
3
 
4. Уақытша кермектілікті қалай жоюға болады? 
А) Күйреу 
B) Буландыру 
C) *Қайнату 
D) Сұйылту
5. Мына  қатарда  Mg(OH)
2
  – Ca(OH)
2
  – Sr(OH)
2
  – Ba(OH)
2
   гидроксидтердің 
негіздік қасиеттері қалай өзгереді? 
А) *Күшейеді 
B) Әлсірейді 
C) Өзгермеген күйде болады 
D)  Периодты түрде өзгереді 
6. Мына иондардың қайсысы ерітіндіде кальций ионымен бірге бола алмайды? 
А) NO
3-
B) *PO
4
3-
 
C) Cl
- 
D) NO
2
- 
7. ІІ – А  топша  элементтерінің  валенттік электрондарының  конфигурациясы 
қандай? 
А) *ns2 np0 
B) ns1 np1 
C) ns0 np2 
D) ns1 np2
8. Өндірісте кальцийді қандай әдіспен алады? 
А) Кальций қосылыстарын сутекпен тотықсыздандырып; 
B) Кальций қосылыстарын иіс газымен тотықсыздандырып; 
C) Кальций қосылыстарын алюминиймен тотықсыздандырып; 
D) *Тұздардың балқымасын электролиздеп. 
9. Мына қосылыстардың қайсысында кальций көп? 

А) *CaO 
B) Ca(PO
4
)
2
 
C) CaCl
2
 
D) CaCO
3
 
10.   Егер   белгісіз   ІІ   валентті   металдың   3,6   г   судан   3,36   л   (қ.ж)   сутекті 
ығыстырып шығарса, ол қандай металл болғаны? 
А) *Mg 
B) Ca 
C) Sr 
D) Ba 
11. Кермек судың 200 л 44,4 г CaCl
2
 бар. Осы судың 1 литрінде қанша кальций 
бар? 
А) 0,16 г/л 
B) 0,24 г/л 
C) 0,04 г/л 
D) *0,08 г/л 
12. Кальций карбонатының ерітіндісінен артық мөлшерде көмірқышқыл газын 
өткізгенде түзілетін зат? 
А) Ca(OH)
2
 
B) CaO 
C) *Ca(HCO
3
)
2
 
D) Сa 
13. Массасы 55,2 г 25%-дық калий карбонатының ерітіндісі мен массасы 55,5г 
20%-дық   кальций хлоридінің ерітіндісі араластырылды. Түзілген ерітіндідегі 
заттардың концентрациясын анықтаңдар: 
А) *13,46% KCl 
B) 14,28% KCl 
C) 21,42% KCl 
D) 28,61% KCl 
14. Көлемі 500 мл кермек  судың кермектілігін жою үшін 0,53 г сода  қажет 
болды. Осы судың 1 л қанша кальций гидрокарбонаты бар? 
А) 0,81 г/л 
B) *1,62 г/л 
C) 3,24 г/л 
D) 2,26 г/л 
15. Массасы 50 г кальций фосфидінің кесегі көлемі 229 мл 20%-дық (г/мл) тұз 
қышқылының ерітіндісіне ерітілді. Құймада қанша кальций фосфиді болған? 
А) 85%
B) *83,72% 
C) 78% 
D) 86% 
16.   Массасы   500   г  ізбес   тасын   айырғанда   266г  сөндірілмеген   ізбес   алынды. 
Ізбес тасының айырылу дәрежесі қандай? 
А) 92%
B) 93% 

C) *95% 
D) 97% 
17.   Уақытша   керемектілікті   жою   үшін   мына   қосылыстардың   қайсысы 
қолданылады? 
А) Na
3
PO
4
 
B) *Na
2
CO
3
 
C) Na
2
SO
4
 
D) NaNO
3
 
18.   Мына   қосылыстардың   қайсысы   тұрақты   кермектілікті   жою   үшін 
қолданылады? 
А) NaOH 
B) NaCl 
C) *Na
3
PO
4
 
D) Na
2
SO
4
 
19. Мына қосылыстардың қайсысы хлорлы ізбес деп аталады? 
А) Ca(OCl)
2
 
B) Ca(OH)
2
 
C) CaCl
2
 
D) *CaOCl
2
 
20. Ғаныштың формуласын көрсет: 
А) *CaSO
4
∙2H
2
O 
B) CaSO
4
∙5H
2
O 
C) CaSO
4
∙H
2
O 
D) CaSO
4
∙0,5H
2
O 

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ:
1. Химия . ҚР білім министрлігі 8-9 сыныптарға арналған бағдарлама
2. Нұғыманов И., Жұмаділова Р. Химия. Жалпы білім беретін мектептің 
8-сыныбына арналған оқулық.-Алматы: Білім, 2003.
3. Қазақстан   Республикасының   Ұлттық   Ғылым   академиясы. 
Энциклопедиялық анықтамалық.- Алматы:Ғылым, 1996.
4. Нұғыманов   И.,   Жұмаділова   Р.,   Қаржасбай   Р.   Химияны   оқыту 
әдістемесі. Жалпы білім беретін мектептің 8-сынып мұғалімдеріне арналған оқу 
құралы. Алматы: Білім, 2003.
5. Нурахметов Н. Химия 9 сынып. -Алматы: Мектеп, 2005
6. Сейітова Р.К. Химия пәнінен жаңа оқулықтар бойынша есеп шығару 
әдістимелісі: оқу әд.қурал.: Павлодар, 2006.
7.
Нурахметов Н. Химия 8 сынып. -  Алматы: Мектеп, 2004. 
8. А.Мырзабаев,Н.Тұрбекова   “Химиядан   кластан   тыс   жұмыстар   және 
танымдық ойындар” Алматы Рауан 1993.

Р.Қ. Сейітова, А.С. Темірханова
«БЕЙОРГАНИКАЛЫҚ ХИМИЯ»
 ПӘНІ БОЙЫНША 8-9 СЫНЫПТАРҒА АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК ҚҰРАЛ
Подписано в печать 14.01.2011 г.
Формат 29,7 х 42¼. Бумага книжно-журнальная.
Объем 5,8 Тираж 500 экз.
Заказ № 0457
Научно-издательский центр
Павлодарского государственного педагогического института
140000, г. Павлодар, ул. Мира, 60
E-mail: rio@ppi.kz