Химия пәні бойынша жылдық тест тапсырмалары

8. Судан сутекті ығыстыратын металдар:
А) Ag, Zn, K, Na
Б) C, Sc, Ca, Ba
С) Hg, Au, Ag
Д) Zi, Na, K, Cu
Е) K, Na, Sr, C
9. Молекуласында иондық байланысы бар қосылыстар:
А) H 
2
O
Б) NaF
С) CL
2
Д) H 
2
S
Е) HBr
10. KC
ℓ
O
3
 тұзын термиялық ыдыратқанда оттектің (қ.ж) қанша көлемі түзіледі?
А) 89,6л
Б) 44,8л
С) 67,2л
Д) 224,0л
Е) 112л
11. A
ℓ
3+
 және Ca
2+
 иондарындағы протондардың жалпы саны:
А) 30
Б) 33
С) 28
Д) 32
Е) 31
12. FeC
ℓ
3
  + H
2
S = FeC
ℓ
2
  + HC
ℓ
  + S теңдеуіндегі барлық коэфициенттердің 
қосындысы.
А) 10
Б) 8
С) 7
Д) 9
Е) 6
13.   Fe  
2
О
3
  +   СО   =   Fe   +   CO
2
  теңдеуіндегі   6   моль   тотықсыздандырғышпен 
әрекеттесетін тотықтырғыштың массасы:
А) 320г
Б) 216г
С) 420г
Д) 120г
Е) 160г
14.   1,25г   кальций   карбонатының   термиялық   ыдырауы   нәтижесінде   түзілген 
газдың (қ.ж) көлемі.
А) 0,28л
Б) 5,6л
С) 1,12л
Д) 22,4л
Е) 4,48л
66

15. Өзгерістер сызбанұсқасындағы катализатор қатысатын кезең: К – КОН – КС
ℓ
О
3
 – О
2
 – К
2
О 
А) 1
Б) 2
С) 3
Д) 4
Е) 1,2,3,4
16. Көміртектің генетикалық қатары:
А) С – СО
2
 – Н 
2
СО
3
 – СаСО
3
 
Б) СО
2
 – Н 
2
СО
3
 – С – К 
2
СО
3
 
С) СаСО
3
 – СО
2
 – СО – К 
2
СО
3
 
Д) СО – СО
2
 – Н 
2
СО
3
 – СаСО
3
 
Е) Н 
2
СО
3
 – СО
2
 – СаСО
3
 – СО
2
 
17. V топтың негізгі топшасының элементі
А) Au
Б) Nb
С) Pb
Д) Cu
Е) As
18. Айрылу реакциясына жатпайды:
А) Сu(OH)
2
 = Cu + H 
2
O
B) 2KC
ℓ
O
3
 = 2KC
ℓ
 + 3O
2
C) 4KC
ℓ
O
3
 = KCL + 3KC
ℓ
O
4
Д) Fe + CuC
ℓ
2
 = FeCL
2
 +Cu
Е) NH 
4
C
ℓ
 = NH
3
 + HC
ℓ
 
19. 0,1 моль азот қышқылы СаО мен әрекеттескенде түзілген тұздың массасы: 
А) 8,2г
Б)  9,6г
С) 6,3г
Д) 12,6г
Е) 8,9г
20. Азоттың ауа бойынша тығыздығы:
А) 1,2
Б) 0,965
С) 1,23
Д) 1,4
Е) 0,638
67

8 - сынып
1. Қышқылдың формуласы
А) Н 
4
С
Б) H 
3
N
С) H 
3
P
Д) H 
2
O
Е) HC
ℓ
2. Көміртек топшасының элементтері
А) Be, Mg, Ca, C, Ba
Б) B, A
ℓ
, E, Zn, Ti
С) C, Si, E, Sn, Pb
Д) N, P, As, C, Sb, Bi
Е) O, S, C, Se, Te, Po
3. Тамаққа қолданылатын тұз:
А) KC
ℓ
Б) NaC
ℓ
С) CaC
ℓ
2
Д) ZiC
ℓ
Е) MgC
ℓ
2
4. Период номері нені көрсетеді:
А) Атомдағы энергетикалық деңгейлер санын
Б) Атомдағы жалпы электрондар санын
С) Атомдағы ядро зарядын
Д) Сыртқы энергетикалық деңгейдегі электрондар санын
Е) Валенттік электрондар санын
5. Орын басу реакциясы-
А) калий мен оттектің әрекеттесуі
Б) калий мен сутектің әрекеттесуі
С) калий мен судың әрекеттесуін
Д) калий мен азоттың әрекеттесуі
Е) калий мен күкірттің әрекеттесуі
6. Алюминийдің генетикалық қатары:
А) A
ℓ
 
2
O
3
 – A
ℓ
 – A
ℓ
 (OH)
3
 – A
ℓ
C
ℓ
3
 
Б) A
ℓ
 – A
ℓ
C
ℓ
3
 – A
ℓ
 (OH)
3
 – A
ℓ
C
ℓ
3
 
С) A
ℓ
 (OH)
3
 – A
ℓ
 
2
O
3
 – A
ℓ
C
ℓ
3
 – A
ℓ
 
Д) A
ℓ
 – A
ℓ
 
2
O
3
 – H 
3
A
ℓ
O
3
 – Na 
3
A
ℓ
O
3
 
Е) A
ℓ
C
ℓ
3
 – A
ℓ
2
O
3
 – A
ℓ
 – A
ℓ
 (OH)
3
 
7. ...5s
2
 5p
2
 электрондық формуласы бар элемент
А) Pb
Б) C
С) Si
Д) E
Е) Sn
68

8. Калий сульфидіндегі күкірттің тотығу дәрежесі
А) +3
Б) +2
С) -2
Д) +4
Е) -4
9. Азот қышқылының 0,2 моль массасы
А) 12,6г
Б) 1,26г
С) 126г
Д) 0,126г
Е) 14,6г
10. Алюминий мен оттек әрекеттескенде мольдік маса төмендегідей өнім түзеді.
А) 204г/моль
Б) 43г/моль
С) 54г/моль
Д) 102г/моль
Е) 27г/моль
11. Өзгерістер схемасындағы Э элементін табыңыз 
     Э(ОН)
3
 – Э 
2
О
3
 – ЭС
ℓ
3
 – Э(ОН)
3
 – Na 
3
ЭO
3
А) мырыш
Б) берилий
С) кальций
Д) натрий
Е) алюминий
12. Оттектің массасы аз қосылыс:
А) MnO
2
Б) CrO
3
С) SeO
3
Д)  TeO
3
Е)  SO
3
13. Берілген элементтер ішіндегі радиусы ең үлкен
А) Cs
Б) Na
С) Mg
Д) A
ℓ
Е) Si
14.   Күкірт   қышқылының   20г   4,9%   ерітіндісін   бейтараптау   үшін   қажет   10% 
натрий гидроксидінің ерітіндісінің массасы:
А) 19,6г
Б)  10г
С) 8г
Д) 9,8г
Е) 20г
69

15. Көмір қышқыл газының 3,01*10
23
 молекуласынан (қ.ж) алатын көлемі:
А) 11,2л
Б) 44,8л
С) 4,48л
Д) 112л
Е) 1,12л
16. 0,1 моль фосфор (V) оксидін алу үшін фосфорды қандай массасы қажет: 
А) 62г
Б) 0,2г
С) 6,2г
Д) 31г
Е) 3,1г
17. Тотықтырғыш қасиеттерінің арту қатары
А) Po, Te, Se, S, O
Б) Po, Se, O, S, Te
С) O, Po, Te, Se, S
Д) Se, O, Te, Po, S
Е)  O, S, Se, Te, Po
18. Өзгерістер схемасындағы
           +HCI   +NaOH       t
     Fe ------ х
1
 ----------x
2
 -----x
3
    х
1
 және х
3
 заттар
А) FeC
ℓ
2  
және Fe
2
O
3
Б) FeC
ℓ
3
 және FeO
С) FeC
ℓ
2
 және FeO
Д) FeC
ℓ
3
 және Fe
2
O
3
Е) FeC
ℓ
3
19. Тотықсыздану процесіне жататын өзгеріс:
А) S
-2
 – S
0
Б) Cu
0 
– Cu
+2 
С) O
-2 
– O
0
Д) CL
0 
– C
ℓ
-1
Е) I
-1
 – I
0
20. 4г металл (ІІ) оксидін ерітуге 7,3г НСІ жұмсалған болса, ол ... оксиді
А) барий
Б) берилий
С) магний
Д) мыс
Е) мырыш
70

8- сынып
Аралық бақылау жұмысы
1 - нұсқа
1.   Ауаның   тығыздығы   (қ.ж.)   1,295   г/см
3
.   Ауаның   бір   молінің   массасын 
есептеңдер.
2. Айналымды жүзеге асыратын химиялық реакция теңдеулерін жаз:
А
ℓ
             А
ℓ
2
О
3                   
А
ℓ
 (NО
3
)
3
3.   Массасы   12   г   магний   күкірт   қышқылымен   әрекеттескенде   түзілейтіндей 
сутек   алу   үшін   натрийдің   қанша   молін   сумен   әрекеттестіру   керек   екенін 
табыңдар.
4. Калий нитратының 200г 2%-тік және 100г 5%-ті ерітіндіге қосқанда алынған 
ерітіндідегі калий нитратының массалық үлесі.
2 - нұсқа
1. Массасы 5,1 натрий нитратында неше молекула бар?
2. 7,88 барий карбонаты ыдырағанда бөлінген көміртегі (ІV) оксидінің (қ.ж.) 
көлемін есепте.
3. Мына айналымды жүзеге асыру үшңнқажет химиялық реакция теңдеулерін 
жаз:
Ва 
ВаО       Ва(NО
3
)
2
         ВаSО
4
4. Массасы 49,2 магний сульфатының гептагидраты МgSО
4
*7Н
2
О қыздырғанда 
түзілетін тұздардың және судың массасын анықтаңдар.
8 сынып
Аралық бақылау жұмысы
1-нұсқа
1.   Ауаның   тығыздығы   (қ.ж.)   1,295   см
3
.   Ауаның   бір   молінің   массасын 
есептеңдер.
2. Айналымды жүзеге асыратын химиялық реакция теңдеулерін жаз:
Al             Al
2
O
3
               Al(NO
3
)
3
3. Массасы 12 г магний күкірт қышқылымен әрекеттескенде түзілетін сутек алу 
үшін натрийдің қанша молін сумен әрекеттестіру керек екенін табыңдар.
4.Калий нитратының 200 г 2%-тік және 100 г 5%-ті ертіндіге қосқанда алынған 
ертіндідегі калий нитратының массалық үлесі.
2-нұсқа
1. Массасы 5,1 г натрий нитратында неше молекула бар?
2. 7,88 г барий карбонаты ыдырағанда бөлінген көміртегі (IV) оксидінің (қ.ж.) 
көлемін есепте
3. Мына айналымды жүзеге асыру үшін қажет химиялық реакция теңдеулерін 
жаз:
Ba             BaO               Ba(NO
3
)
2
          BaSO
4
4.   Массасы   49,2   г   магний   сульфатының   гептагидраты   MgSO
4
*7H
2
O 
қыздырғанда түзілетін тұздың және судың массасын анықтаңдар.
71

Сайыс: «Кім көп біледі?»
Кел, балалар, ойнайық,
ойнайық та ойлайық,
қандай жұмбақ болса да
шешпей оны қоймайық.
№1 тапсырма:
1. Мен кіммін анықта:
а) Бірінші бөлігі көп емес, екінші бөлігім «тілсіз жау» деген мағынада, бірақ 
өзім химиялық элементпін. Ойландаршы, сонда мен кіммін?
ә) Бірінші бөлігім «алда кел» деген бұйрық рай, екінші бөлігім сан есім, 
шипалы газ деп есептелемін. Мен кіммін?
2. Әрі қарай жалғастыр:
а) сулы жер - ...
ә) жасуша дегеніміз - ...
б) біртекті қоспа дегеніміз - ...
в) канцероген дегеніміз - ...
3. Сәйкестігін тап:
Сахароза -                          КМnО
4
Ас тұзы -                            СаСО
3
Су -                                      NаСl
Калий перманганаты -   Н
2
О
Фосфор (III) оксиді -        С
12
Н
22
О
11
Мәрмәр, бор, әк тас -       Р
2
О
3
4. Топқа бөл:
Суды мына қоспалардан бөлу тәсілдерін анықтап топтастыр:
1. Қатты дисперсті(құм, саз)           А) Тұндыру
2. Сұйық(майлар)                             Ә) Дистилдеу
3. Қант                                               Б) Сүзу
4. Тұздар                                            В) Хлорлау
5. Микроағзалар                                Г) Адсорбция
                                                           Д) Кристалдау
                                                           Е) Озондау 
                                                           Ж) Микроағза арқылы ыдырату
5. Екі валентті металдың 6 грамы оттекпен әрекеттескенде 10 г оксид түзілді. 
Оттекпен әрекеттескен қандай элемент екенін анықта.
6. Құрамында көлемдік үлесі 10% озоны бар 2 л озон мен оттек қоспасының 
массасын есептендер.
№2 тапсырма:
Родос   аралы   –   ең   әсем   жердің   бірі.   Жергілікті   тұрғындар   бау-   бақша 
салумен шұғылданады, олар өте көп цитрус және жүзімді жайқалтып өсіреді. 
Жылы, ылғалды жер жыландардың өте көп өсіп өнуіне жағдай жасады. Олар 
бау –бақша, егіс, ағаштарды ғана шырмап қоймай үйге де кіреді. Аралда жүру 
72

адамдарға қауіп төндіреді. Қолданылған түрлі әдістер нәтиже бермеді. Не істеу 
керек?
№3 тапсырма:
«Бәйге кезеңі»
№1 топқа
1. Денесінде қышқылы бар жәндік.
2. Ағза «зертханасы» деп аталатын мүше.
3. Қандай ағза оттексіз ротада тіршілік етеді?
4. Оттектің аллотроптық түр өзгерісі.
5. Темірдің орысша, қазақша, латынша аталуы.
№2 топқа
1. Картоп, жүгері, қызанақ, темекінің отаны – (Америка).
2. Біреуі оттек болып келетін бинарлы қосылыс – (оксид).
3. Жер бетінде тіршіліктің таралу атырабы – (биосфера).
4.   Қалыпты   жағдайда   агрегаттық   күйі   сұйық   болатын   жай   заттар   –   (сынап, 
бром).
5. Жердің газ тәрізді қабықшасы – (атмосфера).
№3 топқа
1. Көп пәтерлі үйде 201 адам тұрады, 3 адам бір ағаштан өсіргенде үй жанында 
қанша ағаш өсіріледі? – 67.
2. Электр шамының сымы неден жасалады – вольфрам.
3. Бақаның дернәсілі – итбалық.
4. Атмосфераға оттек бөлетін жасыл өсімдіктердегі реакция – фотосинтез.
5. Қорғасынның орысша, қазақша, латынша аталуы.
73

9-СЫНЫП
ЭЛЕКТРОЛИТТІК ДИССОЦИАЦИЯ
1 - сабақ. ЭЛЕКТРОЛИТТЕР ЖӘНЕ БЕЙЭЛЕКТРОЛИТТЕР
Сабақтың мақсаты. Физика пәнінен алған білімдерін одан әрі тереңдету. 
Электролит  және   бейэлектролит   ұғымдарын,   заттардың   электрөткізгіштігін, 
косылыстардың  байланыс  түрлері   жөніндегі   оқушылардың   білімін   дамыту. 
Заттардың ерігіштігі мен электрөткізгіштігі арасындағы тәуелділікті анықтау.
Көрнекі   құралдар.  Заттардың   электрөткізгіштігін   сынауға   арналған 
аспап, мыс пластина, қант кесегі, оттек толтырылған газометр, калий немесе на-
трий  хлоридінің  кристалдары,   химиялық  стакандар,   натрий   хлорида   кри-
сталдық   торының   моделі.   Ерітінділердің   электрөткізгіштігі   кестесі. 
Электрондық оқулық — химия 9.
Сабақтың барысы.  Бейорганикалық қосылыстардың негізгі қасиеттерін 
қайталап,   оларға   тән   реакциялар   (алмасу,   орынбасу)   ерітіндіде   жүретіні 
айтылады.   Заттардың  химиялық  байланысы   талданады.   Мысалы,  натрий 
хлориді   мен   қаңттың   қандай  химиялық  байланыс  арқылы  байланысатынын 
ажыратып, олардың кристалдық торын салыстырамыз. Қайсысы иондық байла-
ныс,  қайсысы   өлсіз   коваленттік   полюсті  байланыс  екенін   оқушылар   өздері 
айтады. Осы заттар ерітінділерінің электрөткізгіштігі аспап арқылы тексеріледі 
Мұғалім электрөткізгіштігін сынайтын аспаптың құрылысымен таныстырады. 
Әрбір   ерітіндінің   электрөткізгіштігін   тексерген   сайын   электродтардың   ұшын 
мұқият жуу керек екенін ұмытпау қажет.
Оқушыларға проблемалық сұрақ койып, жауаптарын талдаймыз.  Физика 
пәнінен   алған   білімдері   бойынша   оқушылардың   өздері   сынап   отырған 
ерітінділердің электр тогын қалай өткізетінін айта алады. Натрий хлориді кри-
сталдары   суда  ерігенде   иондарға,   ал   қант  кристалдары  молекулаларға 
ыдырайтыны айтылады.
Дистилденген  су электр  тогын өткізе ме? Қатты затты  да сынап  көруге 
болады. Оның электрөткізгіштігі жоқ екеніне көз жеткізіледі.  Суда  ерімейтін 
оксидтер,   тұздар,   негіздер  иондық  қосылысқа   жатса  да,  өткізгіш  бола 
алмайтыны  осы  жерде   дәлелденеді.   Әрдайым   заттардың   ерігіштігі   кестесін 
пайдаланған жөн. Оқушылар қышқылдардың (тұз және сірке қышқылдарының 
ерітінділері,  кристаллы   лимон,  сусыз   сірке   қышқылы)   электрөткізгіштігін 
тексереді.  Молекулалық  кристалдық  торы   бар  (қатты   күйінде)   коваленттік 
полюсті   қосылыстар   -   қышқылдар  суда  ерігенде   зарядталған   иондар   түзеді. 
Жасалған   тәжірибелерді   қорыта   келе   электролит   және  бейэлектролит 
ұғымдарына анықтама ереміз және оларға жататын қосылыстарды кесте түрінде 
көрсетеміз.
Электролитке  иондық және күшті коваленттік полюсті байланысы  бар 
заттар (тұздар, сілтілер, қышқылдар) жатады.
Бейэлектролитке полюссіз немесе коваленттік әлсіз полюсті байланысты 
заттар — оттек, спирт, глюкоза, қант, және басқа органикалық  заттар  жатады. 
Тәжірибелер қорытындысын оқушылар дәптерлеріне жазып алады. 
Үй тапсырмасы. § 3. 5-, 7-, 8-, 9-жаттығулар.
74

2-сабақ. ЭЛЕКТРОЛИТТІК ДИССОЦИАЦИЯЛАНУ МЕХАНИЗМІ
Сабақтың   мақсаты.  Электролиттік   диссоциациялану   ұғымдарымен 
оқушыларды таныстыру. Диссоциациялану кезіндегі судың рөлі мен ковалентті 
байланыс түзудің донорлық-акцепторлық механизмімен таныстыру. Протонның 
гидраттануы,  натрий  хлориді   мен   хлорсутектің   диссоциациялану   сызбан 
ұсқасымен таныстыру.
Көрнекі құралдар. Иондық және коваленттік полюсті байланыстары бар 
қосылыстардың   еруі   мен   электролиттік   диссоциациялануы   сызбанұсқасы, 
иондардың гидраттануы кестелері. Электрондық оқулық — химия 9. 
Сабақтың барысы. Үйге берілген тапсырмалар талданады.
Әрі   қарай  төмендегідей  проблемалық  сұраққа   жауап   берген   жөн: 
заттардың иондарға ыдырау себебі неде? Молекулаларында әртүрлі  химиялық 
байланысы бар заттарда ол қалай жүзеге асады?
Талқылау кезінде иондық қосылыстардың балқымасы  неге  электр тогын 
өткізетінін,   иондарға   ыдырауына  не  себеп   болатынын   түсіндіріп,   иондар 
арасындағы байланысты үзу үшін энергия жұмсау керектігі айтылады. 
Иондық   қосылыс  суда  ерігенде   оның  кристалдары   неге  иондарға 
ыдырайды?   деген   сұрақ   туындайды.   Бұл  жерде  су   молекулаларының   әсері 
болуы   мүмкін   екендігіне   оқушылардың   назарын   аудару   қажет.   Су 
молекуласының құрылысын еске түсіреміз. Су молекулалары дипольді, полюсті 
молекула, ол кристалдық тордағы иондармен әрекеттесіп, гидраттанған иондар 
түзілген  кезде энергия  бөлініп, кристалдың иондары арасындағы байланысты 
үзуге жұмсалады  да,  гидраттанған  иондар ерітіндіге шығады.  Мүмкін болса, 
кристалдық заттардың (NaC
ℓ
l, KC
ℓ
) еру тәжірибелерін көрсетеміз. Ерітінділер 
температурасының   өзгеруі   термоскоппен   анықталады.  Диссоциациялану 
ұғымын   түсіндірген   кезде   Сванте   Аррениустің   теорияның   негізін   салушы 
ғалым екендігі айтылады. Сонымен мынадай қорытынды жасаймыз: иондардың 
гидраттануы -  экзотермиялық,  ал  иондық  байланыстардың үзіліп,  иондардың 
ерітіндіге өтуі - эндотермиялық процесс болып табылады.
Қосылыстардың гидраттану энергиясын анықтамалық кестеден де қарауға 
болады.
Коваленттік полюсті байланысы  бар  қосылыстардың диссоциациялануы 
туралы мәселе қозғалған кезде, мысал ретінде хлорсутек  талданады.  Оксоний 
ионының   пайда   болуы,   донорлық-акцепторлық  байланыс  түзу   механизмі 
талданады.
Үй тапсырмасы. § 4. 5-, 8-, 9-жаттығулар.
75

3 - сабақ. ҚЫШҚЫЛДАРДЫҢ, НЕГІЗДЕРДІҢ ЖӘНЕ ТҰЗДАРДЫҢ 
ӘЛЕКТРОЛИТТІК ДИССОЦИАЦИЯЛАНУЫ
Сабақтың мақсаты.  Оқушыларға қышқылдар, сілтілер және тұздардың 
диссоциациялануы теңдеулерін жазып үйрету арқылы осы қосылыстар жөнінде 
оқушылар білімін кеңейту және дамыту.
Көрнекі құралдар.  Өткен сабақтағы реактивтер, индикаторлар, тұздар, 
қышқылдар, негіздердің судағы ерітінділері, дистилденген су. Ерігіштік кестесі. 
Электрондық оқулық — химия 9.
Сабақтың   барысы.  Өткен   сабақ   талданып,   берілген   тапсырмалар 
тексерілгеннен   кейін  оқушыларға  мынадай   сұрақтар   қойылады:  1) 
электролиттік  диссоциациялану  деген  не?   2)  Оның   айырылу   реакциясынан 
қандай   айырмашылығы  бар?   3)   Электролиттер  мен   бейэлектролиттердің 
молекула құрылысындағы айырмашылықтарын айтыңдар. Тақтаға екі оқушыны 
шығарып,   біреуіне  —   натрий  хлоридінің,   екіншісіне  —  хлорсутектің 
диссоциациялану механизмін түсіндіруді тапсырамыз.
Бұл кезде басқа  оқушыларға  өздік жұмыс жасауға тапсырмалар беруге 
болады.
Мына қосылыстар ерітіндіде қандай иондар түзетінің жазыңдар:
І - нұсқа
Кальций   нитраты,   барий  гидроксиді,  кальций  хлориді,   темір   (ІІ) 
сульфаты.
ІІ - нұсқа
Калий гидроксиді, темір (ІІІ) хлориді, натрий сульфаты, мыс (ІІ) нитраты.
Тапсырма   жылжымалы   тақтаға   алдын  ала  жазылады.  Екі   оқушы  осы 
тапсырманы   тақтада  немесе  кодопленкада   орындайды.   Мұғалім   оқушылар 
жұмысын   тексереді.   Иондық   қосылыстардың   диссоциациялану   теңдеулерін 
жазған кезде иондардың гидраттануын көрсетпеуге де болады. 
Қышқылдардың  диссоциациялануының ерекшелігі атап қөрсетіледі.Олар 
негізділігіне сәйкес сатылап диссоциацияланады.
Тәжірибелер   жасату   арқылы   ерітіндіде   гидроксид  және  сутек  иондары 
бар екенін дәлелдеуге болады.
1-тәжірибе.  Екі сынауыққа құйылған тұз қьшқылы мен қүкірт қышқылы 
ерітінділерін индикатормен анықтап, бақылау нәтижесі бойынша қорытынды 
жасаңдар: диссоциациялану теңдеуін жазыңдар.
2-тәжірибе. Екі сынауыққа натрий гидроксиді мен калий
гидроксидінің   ерітінділерін   құйып,   индикаторлармен   сынаңдар. 
Диссоциациялану   теңдеулерін   жазып,   ерітіндіде   қандай  иондар  бар  екенін 
анықтаңдар.
3-тәжірибе.  Үш сынауықта күкірт қышқылы,  натрий  гидроксиді,  калий 
хлориді  бар.   Осы   заттардың   әрқайсысын   анықтаңдар   және   олардың 
диссоциациялану теңдеулерін жазыңдар.
Мұғалім өз шығармашылығына байланысты басқа да
тапсырмалар беруі мүмкін.
Үй тапсырмасы. § 5. Жаттығулар орындау.
76

4-сабақ. КҮШТІ ЖӘНЕ ӘЛСІЗ ЭЛЕКТРОЛИТТЕР
Сабақтың   мақсаты.  Оқушыларға   диссоциациялану  дәрежесінің   мәнін 
түсіндіру   арқылы  әлсіз  электролиттер  және   күшті  электролиттер  ұғымдарын 
қалыптастыру.   Көрнекі   құралдар.   Концентрациялы   және   сұйылтылған  сірке 
қышқылы, электрөткізгіштікті анықтайтын аспап, түрлі тұздардың кристалдары, 
сүзгі қағаз, дистилденген су.
Ерітінділердің  электрөткізгіштігі  және  т.б.  кестелер.  Электрондық   оқулық   - 
химия 9.

жүктеу/скачать 0,55 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: