өндірістік және қоршаған ортаның жағдайын бақылау, оның

207
- жалпы және жеке бөлімшелерде өндірістік бақылауды ұйымдастыруға 
және жүргізуге жауапты мамандар;
- құрылымдық бөлімшелер: өндірістік зертхана және/немесе шарттық 
негізде өндірістік бақылау жөніндегі жұмыстарды орындайтын ұйымдар.
Ірі кәсіпорындарда өндірістік бақылауды жүзеге асыру үшін жеке 
құрылымдық бөлімше құрылуы мүмкін.
Өндірістік бақылауды ұйымдастыру жөніндегі басшылықты оны 
ұйымдастыру мен өткізу үшін жауапкершілік жүктелген, қызметтің осы 
түріне аккредиттелген ұйымдарда 5 жылда бір рет арнайы бағдарлама 
бойынша оқудан және аттестаттаудан өтетін маман (қызметкер, басшының 
өзі, жеке кәсіпкер) жүзеге асыруға тиіс.
Өндірістік бақылауды ұйымдастыру кезінде мынадай қағидаттарды 
басшылыққа алған жөн:
- бақылау тексерулерінің, зерттеулердің, сынақтар мен өлшемдердің 
бағдарламасына, жоспарлары мен кестелеріне сәйкес өндірістік бақылауды 
жүйелі түрде жүзеге асыру;
- қауіпсіздік қатерін болдырмау немесе болдырмау үшін маңызды 
кезеңдерде бақылау сыни нүктелерін айқындау;
- бақылаудың әртүрлі нысандарын жүзеге асырудың кезеңділігін 
сақтау. Кезеңділікті қолданыстағы заңнама талаптарын ескере отырып, 
кәсіпорынның, ұйымның немесе мекеменің басшысы (дара кәсіпкер) 
белгілейді;
-
кешенділік-бақылау 
тексерулерін 
аспаптық 
өлшеулермен, 
зертханалық зерттеулер, өлшеулер, сынақтар үшін сынамаларды іріктеумен 
біріктіру.
Сыни бақылау нүктелері қауіпті факторларға талдау жүргізу және 
технологиялық процестің барлық операцияларын (кезеңдерін) жеке қарау 
арқылы анықталады. Қаралып отырған бақылау операциясында тәуекел 
белгілерінің (қауіпті факторды сәйкестендіру және/немесе тәуекелді жоятын 
немесе оны жол берілетін деңгейге дейін төмендететін алдын алу (Басқару) 
әсерлері) болуы сындарлы бақылау нүктесінің қажетті шарты болып 
табылады.
Технологиялық процестің графикалық схемаларында технологиялық 
процестің кезеңдері келтірілуі тиіс.
Қолданылатын бақылау әдістеріне байланысты визуалды және 
зертханалық және аспаптық бақылауды ажыратады.
Көзбен шолып бақылау объектіде санитариялық-эпидемияға қарсы 
режимді қамтамасыз етуге қатысты санитариялық қағидалар талаптарының, 
оның ішінде өндірістік орта объектілерін (үй-жайларды, жабдықтарды, 
мүкәммалды) жинау және санитариялық өңдеу режимінің, санитариялық-
технологиялық талаптардың, жеке гигиена қағидаларының, өнімдерді сақтау 
мерзімдері мен шарттарының және т. б. сақталуын бақылау мақсатында 
бақылау тексерулері нысанында жүзеге асырылады. 
Зертханалық-аспаптық бақылау адам денсаулығына қолайсыз әсер етуі 
мүмкін физикалық, химиялық және биологиялық факторларды объективті 

208
сипаттау үшін зерттеулер мен өлшеулердің зертханалық және аспаптық 
әдістерін пайдалана отырып жүзеге асырылады. 
Зертханалық және аспаптық зерттеулер мен өлшеулерді жүзеге асыру 
үшін мемлекеттік (мемлекетаралық) стандарттары бар зерттеулер мен 
өлшеулердің әдістемелеріне жол беріледі. 
Өндірістік бақылау нәтижелері негізінде мемлекеттік санитарлық-
эпидемиологиялық қадағалау мамандары объектіні белгілі бір топқа 
жатқызады: 
I топ-қанағаттанарлық жағдай. Техникалық және санитариялық жай-
күйі Құрылыс және санитариялық қағидалар мен нормаларға сәйкес келеді, 
зертханалық зерттеулер мен өлшеулер нәтижелері бойынша гигиеналық 
нормативтерден асып кету байқалмайды. 
II топ-қанағаттанарлықсыз жағдай. Техникалық және санитарлық 
жағдай Құрылыс және санитарлық ережелер мен нормаларға сәйкес 
келмейді, бірақ зертханалық зерттеулер мен өлшеулер нәтижелері бойынша 
гигиеналық нормативтерден асып кету байқалмайды. 
III топ-өте қанағаттанарлықсыз жағдай. Техникалық және 
санитариялық жай-күйі Құрылыс және санитариялық қағидалар мен 
нормаларға сәйкес келмейді, зертханалық зерттеулер мен өлшеулер 
нәтижелері бойынша гигиеналық нормативтердің асып кетуі байқалады. 
Өндірістік бақылау нәтижелері бойынша ұйым басшысы (дара 
кәсіпкер) бекітетін нысандар бойынша есепке алу-есеп беру құжаттамасы 
жүргізіледі. 
Өндірістік бақылау нәтижелері бойынша есепке алу-есеп беру 
құжаттамасының негізгі нысаны жыл ішіндегі тексеру нәтижелері бойынша 
есеп болып табылады. Жылдық есепте өндірістік бақылау бағдарламасының 
әрбір бөлімі бойынша жүргізілген тексерулердің, іс-шаралардың, 
зертханалық және аспаптық зерттеулердің саны көрсетіледі. 
Кәсіпорында өндірістік бақылауды неғұрлым тиімді ұйымдастыру үшін 
санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды бағалауға, түзетуге және 
жоспарлауға арналған тоқсан сайынғы есептерді жасау қажет. 
Өндірістік бақылау жүргізу нәтижелері бақылау журналына енгізіледі, 
онда нормативтік құжаттың атауы, оның бөлімдері мен тармақтары 
көрсетіледі, тексерудің әрбір тармағы бойынша объектінің, оның 
бөлімшелерінің нақты жай-күйіне сәйкестігі немесе сәйкес еместігі 
белгіленеді, зертханалық және аспаптық бақылау деректері және басқа да 
қажетті мәліметтер келтіріледі. 
Жүргізілген кіріс бақылау тауарды қабылдау үшін негіз болып 
табылады. 
Барлық кәсіпорындарда кіріс бақылауын толық көлемде жүргізу 
келесіні білдіреді: 
- тауар-ілеспе құжаттаманың бар болуын және дұрыс ресімделуін 
бақылау (отандық өнімге - дайындаушының сапасы мен қауіпсіздігі куәлігі, 
санитариялық-эпидемиологиялық қорытындының бар екендігі туралы белгісі 
бар сәйкестік сертификаты, тауар-көлік жүкқұжаты; импорттық өнім үшін 

209
- санитариялық-эпидемиологиялық қорытындының болуы туралы 
белгісі бар сәйкестік сертификаты, тауар-көлік жүкқұжаты; ауыл 
шаруашылығы шикізатына 
- ветеринариялық куәлік, тауар-көлік жүкқұжаты; импорттық тағамдық 
қоспаларға-санитариялық-эпидемиологиялық қорытынды; отандық тағамдық 
қоспаларға
- дайындаушының сапа және қауіпсіздік куәлігі, санитариялық-
эпидемиологиялық қорытындының болуы туралы белгісі бар сәйкестік 
сертификаты, тауар-көлік жүкқұжаты; генетикалық түрлендірілген өнімге 
- мемсанэпидқадағалау орталығынан тіркеу куәлігі, тауар-көлік 
жүкқұжаты);

келіп түскен өнімнің (тауардың) түрлері мен атауларының
орамдағы және тауар-ілеспе құжаттамадағы таңбалауға сәйкестігін бақылау;

ілеспе құжаттамада көрсетілген өнімнің партияға қатыстылығын
бақылау;

тауардың орамасы мен таңбалануының санитариялық қағидалар
мен Мемлекеттік стандарттардың талаптарына сәйкестігін бақылау;

өнімнің бүліну белгілерінің болмауын визуалды бақылау.
Тауар-ілеспе құжаттардың көшірмелері белгіленген тәртіппен расталуы 
тиіс (жеткізушінің немесе дайындаушының мөрі).
Тауар партиясына тауар-ілеспе құжаттаманы бақылау әрбір қабылдау 
кезінде жүргізіледі.
Тамақ өнеркәсібі кәсіпорындары үшін кіріс бақылау НД және салалық 
нұсқаулықтардың талаптарына сәйкес жүзеге асырылуы тиіс. Қауіпсіздік 
көрсеткіштері бойынша зерттеу көлемі СанПиН 2.3.2.560-96 "азық-түлік 
шикізаты мен тамақ өнімдерінің сапасы мен қауіпсіздігіне қойылатын 
гигиеналық талаптар"сәйкес анықталады.
Өндірістік бақылау шеңберінде Азық-түлік сауда кәсіпорындарында 
азық-түлік шикізатына, тамақ өнімдеріне, тамақ өнімдерімен жанасуға 
арналған материалдар мен бұйымдарға кіру бақылауын жүргізу кезінде 
зертханалық зерттеулер жүргізілмейді.

жүктеу/скачать 6,33 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: