Конспект №1 Тақырыбы: «Бастауыш сыныптарда математиканы оқыту əдістемесі» ғылым жəне оқу пəні


Ғылыми-әдістемелік қамтамасыз ету



бет70/76
Дата22.07.2023
өлшемі0,92 Mb.
#104633
түріКонспект
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   76
Ғылыми-әдістемелік қамтамасыз ету, критериалды бағалауға қатысты ұсыныстар мен оқу-әдістемелік құралдарды құрастыру, мұғалімдердің
бағалауға қатысты тәжірибелерін дамыту, стандарттау мақсатында
мұғалімдерге бағалау құралдарының үлгілері бар жинақтарды ұсыну (Пәндер тұрғысында қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырмалар жинақтарын, жиынтық бағалауға қатысты әдістемелік ұсыныстарды қараңыз).
Ақпараттық қамтамасыз ету, рәсімдерді цифрландыру үшін
автоматтандырылған ортаны құрастыру бойынша IT-шешімдер және білім беру үдерісіндегі барлық қатысушылардың өзара онлайн әрекеті:
электрондық журнал мен күнделік, тапсырмалар қоры, орталық мұрағат және т.б. Бұл әр оқушының жеке траекториясын құру арқылы дербес бағалауға
мүмкіндік береді (Оқушылар жұмысының орталық мұрағатын ұйымдастыру бойынша нұсқаулығын, «Жүйелік-әдістемелік кешен» сайтын (http://smk.edu.kz/) қараңыз).
Кадрлық қамтамасыз ету, бағалау жүйесін жүзеге асыру мәселелері бойынша педагог қызметкерлердің біліктілігін жүйелі арттыру (Оқушыларды критериалды бағалау мәселесі бойынша біліктілікті арттыру курстарын
қараңыз).
Психологиялық-педагогикалық кеңес беру – оқу нәтижесіне қатысты
оқушылардың жауапкершілігін, белсенділігін, жұмыла әрекет етуін арттыру үшін қолайлы орта құру және мектеп пен ата-аналар қоғамдастығы арасында ынтымақтастық орнату.


Критериалды бағалау жүйесінің тұжырымдамалық негізі


«Критериалды бағалау» терминін ең алғаш 1963 жылы оқыту мен оқу теориясына маңызды үлес қосқан американың педагог-психологі Роберт Глейзер қолданды. Глейзердің пікірінше, жетістіктерді өлшеу тұжырымдамасы негізінде білімнің толық болмауынан идеалды нәтижеге дейінгі үздіксіз білім алу үдерісінің түсінігі жатыр. Глейзер критериалды бағалауды типтік мінез-құлық модельдерінің жинағын анықтауға ықпал
ететін және оқушылардың оқу жетістіктерінің деңгейлеріне қол жеткізу мен әлеуеті арасындағы сәйкестік үдерісі ретінде сипаттайды. Бұл оқушылар
әрекеті алдын ала анықталған критерийлердің бекітілген жинағы арқылы бағаланатынын білдіреді. Аталған жағдайда қолданылған «критерий»
термині қорытынды іс-әрекеттерге аса қатысты емес. Бағалау критерийі оқушылардың нәтижелері туралы ақпараттар алу қажет болған жағдайда оқудың барлық кезеңінде белгіленуі мүмкін. Глейзер критериалды
стандартқа қатысты бағалау оқушының қолынан келетіні не келмейтіні, яғни, басқа оқушылардың жетістігіне тәуелділікті және салыстыруды есепке
алмағанда, әр оқушының құзыреттілік деңгейі туралы нақты ақпараттар береді деп атап көрсетеді. Оқушылардың оқу жетістіктерін критериалды
бағалау жүйесі оқыту, оқу мен бағалаудың өзара тығыз байланыстылығына және оқу үдерісін ұйымдастырудың бірыңғай тәсілдемесін қамтамасыз етуге негізделген [Boyle, Cherles, 2010]. Бұл теориялық негіздемені және
бағалаудың барлық элементтері арасындағы өзара байланысты орнатуды болжайды (оқу мақсаттары, бағалаудың түрлері, құралдары мен нәтижелері). 2-суретте критериалды бағалау жүйесі әдістемесінің құрылымы берілген.
Əдістеменің негізгі идеялары критериалды бағалау жүйесінің төмендегі сияқты сипаттамаларына қол жеткізуге мүмкіндік береді:

қалыптастыруға және оқушылардың оқу үлгерімін қадағалауға бағытталады;

  • оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттарын жүзеге асыруды және білім алудың дәлелдерін жинаумен дағдыларды дамытуды қамтамасыз етеді;

  • әр сынып үшін пән бойынша оқу бағдарламасының мазмұны негізінде бағалаудың формасы мен тәсілдерінің әр түрлілігінен тұрады.


Құзыреттілік тәсілдеме Құзыреттілік тәсілдеме оқудың белгілі бір
кезеңінің аяқталуына байланысты күтілетін нәтижелерге оқушылардың сәйкестік дәрежелерін анықтауға бағалаудың бағдарлануын қажет етеді.
Күтілетін нәтижелер білім беру стандарттары аясындағы оқу
бағдарламаларын меңгеру қорытындысы бойынша қалыптасуға тиісті білімде, білікте, дағдыда, қабілеттілікте және оқушылардың тәжірибесінде көрінеді.
ЭЫДҰ баяндамасында құзыреттің үш категориясын атап көрсетеді [ЭЫДҰ, 2003]:
- құралдарды интерактивті қолдану: сөйлеу, символдар мен мәтін, білім мен ақпарат; технологиялар.

  • әркелкі топтардың өзара әрекеттері: басқалармен жақсы қарымқатынаста бола білу қабілеті, командада жұмыс жасау мен ынтамақтасу,

келеңсіздіктерді басқару және шешу.

  • өз бетінше әрекет ету: барынша кең ауқымдағы көріністі көре білу және әрекет ету қабілеті, өмірлік жоспарлар мен жеке жобаларды «Кері дизайн» әдісі (Г.Уиггинс, ДЖ.Мак Тай, 1988; С.Б.Велединская, М.Ю.Дорофеева, 2014) Білім берудегі құзыреттілік тәсілдеме • Қазақстан Республикасында

білім мен ғылымды дамытудың 2016-2019 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы •
ЭЫДҰ елдеріндегі жаңа мыңжылдық білім алушылары үшін 21-ғасырдың
дағдылары мен құзыреттері (К.Ананидо, М.Кларо, 2009) Оқудың әлеуметтік- конструктивистік теориясы Əлеуметтік-мәдени, конструктивистік және
когнитивтік идеяларына негізделген даму теориясы (Ж.Пиаже,
Л.С.Выготский, Дж.С.Брунер) Скаффолдинг теориясы (Дж.С.Брунер, 1976) Жақын арадағы даму аймағы (Л.С.Выготский, 1931) Толық игеру теориясы (Б.Блум, 1968) Оқу мақсаттарының таксономиясы (Б.Блум, Д.Кратволь, 1956) Сөйлеу әрекеттері теориясы (Л.С.Выготский, 1934; А.А.Леонтьев, 1968; И.А.Зимняя, 1973) Қалыптастырушы бағалау теориясы (П.Блэк, Д.Уильям, 2009; Л.Шепард, 2000; И.Кларк, 2012) 15 қалыптастыру, жүзеге асыру,
құқықты, қызығушылықты, нормаларды және қажеттіліктерді қорғау, сақтап қалу. Білім берудегі құзыреттілік тәсілдеме адамды өмірде қажетті
құзыреттерді алу арқылы социумда қызмет етуге, әрекет етуге дайындау қажеттілігін анықтайды. Құзыреттілік тәсілдеме нәтижелерін ұсыну
деңгейінің бірі функционалдық сауаттылық болып табылады.
Функционалдық сауаттылықтың жалпы бағдары Қазақстан Республикасында білім және ғылымды дамытудың 2016-2019 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасында анықталған. Функционалдық сауаттылықтың
мақсаттарының бірі тез өзгеретін әлемде білім алудағы қажеттіліктерді
қанағаттандыратын, әлеуметтік бейімделу мен жетістікті қамтамасыз ететін Қазақстан Республикасының жалпы білім беретін мектептеріндегі
азаматтардың зияткерлік, рухани және дене дамуын қалыптастыру болып табылады.
3-суретте «жасай алу қабілеттілігінен» «жасай алатынына сенімділігіне» дейінгі әрекеттер сипаттамасы дифференциация арқылы өтетін
құзыреттіліктер деңгейін анықтайтын үдерістер берілген [Race, 1993].

Критерийлер негізінде бағалау үдерісі барысында оқушылардың біртіндеп өздерінің құзыреттілік әлеуетін ұлғайтуы және «жасай алатынына сенімді» (3-сурет) деңгейіндегі күтілетін нәтижелерге қол жеткізуі
болжанады. Осылайша, құзыреттілік тәсілдемеге сәйкес оқу бағдарламасын меңгеру нақты нәтижелер арқылы бағаланады, оны өлшенетін және
Құзыреттіліктер сәулесі Жасай алатынына сенімді Жасауға қабілетті
Келешекте жасайды Бір рет жасады Жасай алады Жасай алды Сирек жасайды Əдеттегідей жасайды Кейде жасайды Жиі жасайды Барлық уақытта жасайды Жасайды 1бақылауға икемді бағалау критерийлеріне сәйкес оқумақсаттарына жету айқындайды


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   76




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет