Iii beynəlxalq türk dünyasi araşdirmalari simpoziumu III. Uluslararasi türk dünyasi araştirmalari sempozyumu ІІІ халықаралық ТҮркі әлемі зерттеулері симпозиумы



Pdf көрінісі
бет2/102
Дата03.03.2017
өлшемі42,43 Mb.
#6018
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   102

ÜMUMTÜRK BIRLIYINƏ APARAN YOL 

Bakı  Avrasiya  Universiteti  2016-cı  il  mayın  25-27-də  “III  Beynəlxalq  Türk  Dünyası 

Araşdırmaları”  Simpoziumuna  ev  sahibliyi  edəcək.    Avrasiya  materikində  geniş  bir  arealın  sakini  olan 

türkdilli  xalqların  milli  təfəkkürünün  çiçəkləndiyi  bir  dövrdə  bu  cür  toplantının  təşkili  onların  mədəni 

irsinin  qorunması,  bərpası,  təşviqi  və  inkişafı  işinə  gərəkli  töhfədir,  türkçülük  düşüncəsinin  milli 

məhdudluqdan, özünəməxsusluqdan çıxıb, geniş türk birliyi ideyasına aparan mühüm yollardan biridir. 

Niğde Universiteti, Qazaxıstan Dövlət Qızlar Universiteti, M. Akmulla adına Başqırdıstan Dövlət 

Pedaqoji Universiteti, Bakı Avrasiya Universiteti, Mahmud Kaşğari adına Bişkek Universiteti və Yunus 

Əmrə  İnstitutunun  işbirliyi  ilə  keçirilən  bu  möhtəşəm    Simpozium  türk  dünyası  ilə  bağlı  araşdırmalar 

aparan tədqiqatçı alimlərin bir araya gəlmələrinə, bu sahədə yeni ideyalar irəli sürmələrinə əlverişli zəmin 

yaradır.  

Ümid  edirik  ki,  elmi  müstəvidə  aparılan  belə  tədbirlərın  nəticələri  təhsildə  də  öz  əksini  tapacaq. 

Elm  və  təhsilin  əlaqəli  inkişafının  vacibliyini  nəzərə  alan  türk  dövlət  başçıları  bu  sahədə  təqdirəlayiq 

qərarlar qəbul etmişlər. Onların bir çoxu artıq gerçəkləşdirilərək, yeni-yeni layihələr irəli sürülməkdədir. 

Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurasının 2012-cı il avqustun 23-də Bişkekdə keçirilən II Zirvə görü-

şündə dövlət başçıları tərəfindən elm  və təhsil sahəsində işbirliyinin inkişaf etdirilməsinə xüsusi diqqət 

yetirilmişdir.  Türk  Şurası  təhsil  nazirlərinin  2014-cü  il  26

 

noyabr  Bakı  toplantısının  qərarına  əsasən 



Beynəlxalq  Türk  Akademiyasına  Türk  Dünyası  Beynəlxalq  Elmlər  Akademiyaları  Birliyini  qurmaq 

səlahiyyəti verildi. 2015-ci il iyunun 29-da bu  qurumun Astanada ilk toplantısı keçirildi. Həmin tədbirə 

qatılan  Azərbaycan,  Başqırdıstan,  Qazaxıstan,  Qırğızıstan,  Tatarıstan  və  Türkiyə  Elmlər 

Akademiyalarının  rəhbərləri  Türk  Dünyası  Beynəlxalq  Elmlər  Akademiyaları  Birliyinin  qurulması 

haqqında  sənəd,  qurumun  fəaliyyətini  müəyyənləşdirən  Əsasnamə  imzaladılar.  Bu  təşəbbüs  Baykaldan 

Balkanlara  qədər  böyük  bir  coğrafi  məkanda  ortaq  elm  və  düşüncənin  formalaşdırılması  və 

genişləndirilməsi  baxımından  olduqca  önəmlidir.  Türk  dünyasının  müxtəlif  milli-inzibati  vahidlərinin 

akademik  qurumları  birliyinin  yaradılması  qardaş  türk  xalqlarının  ortaq  dəyərlərin  daha  da  inkişaf 

etdirilməsinə,  işbirliyi  və  əməkdaşlığın  intellektual  təməlinin  daha  da  möhkəmləndirilməsi  amalına 

xidmət edir. 

Çəkilən əlbir zəhmətin dəyərli nümunəsi kimi “Ortaq türk tarixi” kitabı artıq ortadadır, bunun 

davamı olaraq biliyin digər sahələrində də ortaq dərs vəsaitlərinin hazırlanması üzərində iş gedir. Bu 

yöndə birgə fəaliyyət gələcəkdə Türk Dünyasının ortaq tarixinin məktəblərdə vacib fənn kimi tədris 

olunacağına ümidləri artırır.   

Birgə  əməyin  ən  qiymətli  mükafatı  min  illər  ərzində  baş  verənləri  günümüzün  tələbləri 

səviyyəsində  araşdırıb    müvafiq  nəticələr  çıxarmaqdır.  Bu  baxımdan  inanırıq  ki,  Avrasiya  coğrafi 

məkanında yerləşmiş Türk Dünyasının orta qapısı Bakıda keçiriləcək Simpozium Türk  Birliyinin daha da 

möhkəmləndirilməsi,  türk mədəniyyətinin davamlı inkişafı, ortaq türk tarixi və dilinin  tədqiqi istiqamə-

tində atılan növbəti uğurlu addım olacaqdır.  

Prof. Dr. Nazim HÜSEYNLİ 

Bakı Avrasiya Universitetinin Rektoru 

 

 



III. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Sempozyumu 

 


КИРИШ 

Сиздерге Манас бабам жердеген, кылымдарды карыткан карт тарыхка ээ кыргыз калкынан 

жалпы түрк элдердин  өкүлдөрүнө  жалындуу ысык салам айтабыз! 

Түрк  дүйнөсүндө  жашаган  кандай  гана  калк  болбосун  канатташ,  тамырлаш  жашап 

келгендиги  ырас.  Анткени  биздин  тилибиз  бир,  динибиз  бир  дилибиз  бир!  Алардын  арасында 

жашап  келе  жаткан  кайсы  гана  улут  болбосун    анын  тарыхы,  маданияты,  салт-санаасы  анын 

руханий  бай  мурастарында.  Дал  ушул  симпозиумда  түрк  тилдүү  мамлекеттердин  маданияты, 

тарыхы, тили, адабияты, фольклору, менен искусствосу, ж.б. маселелери илимий негизде каралып, 

тарыхыбыздын маданиятыбыздын буга чейин айтылбай изилденбей келген жагдайлары тууралуу 

кеңири сөз болот деген терең ишеничтемин. 

Азыркы глобалдашуу мезгилинде диний экстремизмдин актуалдуу маселеге айланып турган 

учурунда-өз элинин тарыхын, маданиятын, руханий баалуулуктарын терең үйрөнүүгө үндөгөн Эл 

аралык  деңгээлдеги  иш-чаралардын  өтүп  турушу  калктын  руханий  саламаттыгына  өбөлгө 

түзөрүндө  шек  жок.  Андыктан,  ушул  симпозиумдун  уюштуруучулары  Нийде  университетине 

ректору-доктор,  профессор  Аднан  Гөрүргө,  Казак  мамлекеттик  кыздар  педагогикалык 

университетине  ректору-профессор,  доктор  Д.Ж.Нөкетайевага,  М.Акмулла  атындагы  Башкурт 

мамлекеттик педагогикалык университетине ошондой эле ректору-проф., доктор Р.М. Асадулинге, 

Юнус-Эмре  институтуна  жана  ректору-проф.,  доктор  Шереф  Атеш  мырзага  ошондой  эле  Баку 

Евразия  университетине  жана  анын  ректору-проф.,  доктор-Назим  Хусеинли  мырзага  Махмуд 

Кашгари-Барскани атындагы Чыгыш университетинин атынан терең ыраазычылык билдиребиз!  

Жыйынтыктап  айтканда,  Биз  күбө  болуп  жаткан  бул  симпозиум  Азербайжан  жергесинде 

өтүп,  түрк  тилдүү  элдердин  тамырлаш,  канатташ  экендигин  илимий  өңүттө  далилдеп,  жана 

мындан  ары  да  бул  маселелерди  изилдөөгө  жол  ача  берери  ырас.  Бул  симпозиумдун  айтылган 

илимий изилдөөлөрдүн натыйжасы түрк тилдүү  калктардын маданиятын, тарыхын көтөрүү үчүн 

зор  салым  кошот  деген  ишенимдебиз.  Ошондуктан  III-Эл  аралык  симпозиумдун 

катышуучуларынын илимий ишине ийгилик каалоо менен терең ыраазычылык билдирем!  

Проф. Алмаз Орозакунович ИБРАЕВ 

Махмуд Кашгари-Барскани атындагы 

Чыгыш университетинин ректору 

 

 



XII 

III. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Sempozyumu 

 


ÖN SÖZ 

Sempozyumlar  uluslararası  literatüre  katkı  sağlayacak  nitelikte  araştırmalar  ve  yayınlar 

gerçekleştirmek için bir vesiledir. Bilimsel toplantılar, üniversitelerin öğretim kadroları ve öğrencilerini 

bilimsel çalışma yapmak üzere teşvik edici rol üstlenir, araştırma ufuklarını genişletmelerine imkân verir. 

Bu  sempozyum,  Türk  dünyası  olarak  adlandırılan  bölge  akademisyenlerini  veya  bu  alana  ilgi  duyan 

araştırmacıları kapsaması nedeniyle daha özel bir değer taşımaktadır. Türk nüfusu bugün dünyanın dört 

bir  tarafına  yayılmış  olarak  dağınık  bir  şekilde  yaşamaktadır.  KKTC  ile  birlikte  7  bağımsız  Türk 

cumhuriyetinden başka, Çin sınırları içerisinde yaşayan Uygur Türkleri; Rusya’da Saha-Yakutistan, Tuva, 

Hakasya,  Başkurdistan,  Tataristan,  Çuvaşistan,  Kabardin  Balkar,  Karaçay-Çerkes,  Karakalpakistan; 

Irak'ta Türkmenler; İran’daki Türk varlığı, Avupa’ya göç etmiş olan Türk vatandaşlarımız Türk dünyası 

olarak  adlandırmaktadır.  Bu  geniş  alanda  yaşayan  Türk  dünyası  toplulukları  farklı  dil  ve  kültürlerle 

etkileşim hâlindedirler. 

Bu yıl üçüncüsü düzenlenecek olan Türk Dünyası Araştırmaları Sempozyumunda, Türk dünyasını 

ilgilendiren  tüm  konulara  (özellikle  dil,  edebiyat,  eğitim,  tarih,  sosyoloji,  arkeoloji,  sanat  tarihi, 

uluslararası ilişkiler ve iletişim gibi disiplinler ekseninde) akademik anlayışla değinilmesi, bu konuların 

tartışılması ve uygun olanların ortak projelere dönüştürülmesi amaçlanmaktadır. Alanlarında uzman olan 

veya  bu  alana  ilgi  duyan  akademisyen  ve  araştırmacıların  bir  araya  gelmesine  vesile  olacak  bu 

sempozyumun bilgi üretimine katkı sağlaması, yeni bakış açıları sunması beklenmektedir.  

Bu  şekilde  Türk  devletlerinin  dünya  devletleri  arasında  daha  etkin  bir  rol  üstlenmesi,  Türk 

dünyasının  sahip  olduğu  maddi  ve  manevi  gücün  kullanılmasına  dönük  önerilerin  somutlaşması 

planlanmaktadır.  Ülkelerimizin  toplumsal  yapısını,  değerlerini,  kurumlarını  ve  bunların  değişim  seyrini 

ortaya  koymaya  yönelik  yapılan  düzenli  araştırmaların  ortaya  çıkması  için  bilimsel  toplantılara  ihtiyaç 

vardır.  Elde  edilen  neticeler,  ulusal  ve  uluslararası  alanda  bütün  araştırmacıların  hizmetine  şeffaf  bir 

biçimde  sunulacaktır.  Bildiriler,  Türkiye  Türkçesinin  yanı  sıra  diğer  Türk  lehçelerinde  de  hem  kitap 

şeklinde sunulacak hem de internet ortamında paylaşılacaktır. Bilim insanlarının bir araya getirilmesiyle 

bilgi paylaşımlarına ve yeni tanışıklıklara zemin hazırlaması yönüyle Sempozyumun kişisel bir kazanım 

olarak da entelektüel, sosyal ve kültürel gelişime katkı sağlayacağı inancındayım. 

Prof. Dr. Şeref ATEŞ 

Yunus Emre Enstitüsü Başkanı  

 

 



XIV 

III. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Sempozyumu 

 


İÇİNDEKİLER 

CONTENTS 

 

 



 

Sayfa/Page 

 Kurullar 

I-IV 


 Ön Sözler 

V-XIV 


А. Б. САРБАЛИНА Әзірбайжан Жазба Тiлi 

Writing Language of Azerbaijan 

1-4 


А. О. ТЫМБОЛОВА Мағыналары  Жартылай  Ұмытылған  Көнер 

ген Сөздер 



The Meaning of the Word Forgotten 

5-10 


A. OMURALIEVA Kırgız  Türkçesindeki  “tügül”  Kelimesinin 

Kullanımı Hakkında Bir Değerlendirme 



An  Evaluation  on  The  Function  of  The  Word 

“tügül” in Kyrgyz Language 

11-14 


A. YUSUPOVA XIX.  Yüzyıl  Türk  Dilleri  Sözlükçülüğü 

Üzerine Bir Araştırma 



A  Research  on  XIXth  Century  Turkic 

Dictionaries 

15-20 


Adem ÖGER Uygurlarda Muskacilik Ve Muska Çeşitleri 

Amulet  Tradition  and  Amulet  Types  in  Uy-

ghurs 

21-24 


Adem YELOĞLU Doğu Türkistan’da Misyonerlik Faaliyetleri ve 

Uygur Türkçesi Hakkında 



Missionary  Activities  in  East  Turkestan  and 

About Uighur Turkish  

21-28 


Ahmet BÜYÜKAKKAŞ Bilinmeyen  Bir  Mevlit  Metni  Üzerine  Değer-

lendirme 



Evaluation of An Unknown Mevlid Text 

29-34 


Akif ARSLAN 

Sevgi TERZİ 

Atebetü'l-Hakayık’ta  Türkçe  Eğitiminde  Kul-

lanılabilecek Değerler 



The Values Which Atabetü’l Hakayık Could Be 

Used in Turkish Education 

35-38 


Akjarkyn T. ABUOVA 

Nurgül Ş. KALİEVA 

Türk  Lehçeleri  Arasındaki  Aktarma  Sorunları 

ve Çözümleri 



Transmission 

Problems 

between 

Turkish 

Polish and Solutions 

39-42 


Ali AKAR Eski 

Batı  Oğuzcası  ve  Dede  Korkut 

Oğuznâmeleri 

Old  Western  Oghuz  Language  and  Dede 

Qorqut Oghuznames 

43-48 


Ali Berat ALPTEKİN Türk Dünyası Efsanelerinin Kökeni Üzerine 

On the Origin of Turkish World Legends 

49-56 


 

III. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Sempozyumu 

XVI 

Ali EROL Sabir’in  Eserlerinde  Kavramsal  Boyutları  ile 



“Usul-ı Cedid” ve Toplumsal Eleştiri 

The  Conceptional  Framework  of  “Usul-ı  Ce-

did  (The  New  Method)”  and  Social  Criticism 

in Sabir’s Works 

57-62 


Alim GÜR 

Yaşar KESKİN 

Karabağ Üzerine İki Şiir 

Two Poems on Karabakh 

63-70 


Asiya RAHİMOVA XIV  yy.  Kıpçak  Türkçesine  Ait  “Kitab-et-

tuhfet üz-zekiye” Eserinin Sözvarlığı ve İnsanı 

Nitelendirme Kelimeleri 

The Lexis Dealing with Human Being Charac-

teristics Present in the Literary Masterpiece of 

Kipchak  Language  of  XIV  Century  “Kitab-et-

Tuhvat uz-Zakiya”  

71-74 


Atiye NAZLI Halk  Nesri  Türlerinde  Değişim  ve  Dönüşüm: 

Menkıbeden Fıkraya Kurban Meselesi 



Change  and  Transformation  at  Folk  Prose: 

Sacrifice Point from Tale to Joke  

75-80 


Айгүл Қ. 

АЙТБЕНБЕТОВА 

Түркі 

Тілдес 


Халықтарының 

Сөйлеу 


Ерекшелігі 

Common Aspects of Turkic Languages 

81-84 


Aynur QӘDİMALİYEVA XV  Әsr  Azərbaycan-Türk  Әdəbi  Dilində 

Sifətin Müqayisə Dərəcələri 



The  Degrees  of  Comparison  of  the  Adjectives 

in  the  XV  Century  Azerbaijani-Turkish  Liter-

ary Language 

85-88 


Ayşe ATAY Tevfik  Fikret  ve  Abdulla  Şaig’in  Eserlerinde 

Çocuk Kavramı 



The  Notion  of  Child  in  the  Poetry  of  Tevfik 

Fikret and Abdulla Şaig 

89-94 


Ayşən Ә. SADIQLI Mir Cəlal Yaradıcılığında Sevgi Motivi 

The  Motive  of  Love  in  the  Creativity  of  Mir 

Jalal 

95-98 


Ayvaz MORKOÇ Molla  Nasreddin  Edebî  Mektebi  Üyelerinden 

Ali Nazmî’nin Eserlerinde Tenkit ve Hiciv 



Criticism and irony in the Works of Ali Nazmi 

who is one of the members of Molla Nasreddin 

Literary School

 

99-110 


Aziz MERHAN 

Emel TEKİN 

Ali  Şir  Nevayi’nin  Şeyh  San’an  Destanı 

Üzerine 


About Ali Shir Navai’s Story Sheikh San’an 

111-116 


Б. С. ҚАРАҒҰЛОВА Түркі  Тілдеріне  Тəн  Заттық-Мəдени  Атау 

лардың Эволюциясы 



The  Names  of  Turkic  Languages  Substance 

Cultural Evolution 

117-122 


Bekir ÇINAR Tezkirelere Göre Semerkantlı Divan Şairleri 

Poets  of  Samarkand  by  Collectıon  of  Biog-

raphies 

123-128 


Даулетназар Бекназарович 

СЕЙТКАСЫМОВ 

Қорақалпоқ Тилидаги Сифат Ясовчи -Ғыр//-

Гир, -Қыр//-Кир Аффиксининг Вазифаси Ва 

Маънолари Ҳақида 



Service  and  Value-Forming  Adjectives  Affixes 

gyr//-gir, -kyr//-kir in Karakalpak 

 

 

 

129-130 


 

İçindekiler/Contents 

XVII 

Dilrabo ABDAZİMOVA “Ayna” Dergisi Örneğinde 20.Yüzyılın İlk Ya-



rısında Türkistan'da Yazı Dili  

The Written Language in Turkestan in the First 

Half of the 20th Century in Case of Ayna Mag-

azine 

131-134 


Duygu UÇGUN 

E. SEMEDOVA 

Türkçe  ve  Azerbaycan  Türkçesi  ve  Edebiyatı 

Öğretmeni Yetiştirme Programlarının Karşılaş-

tırmalı Olarak İncelenmesi 

Comparative  Analysis  of  Turkish  Language 

Education  and  Azerbaijani  Language  and  Lit-

erature Education Curricula 

135-142 


Е. Б. САУРЫҚОВ Түркі  Тілдеріндегі  Үстеу  Сөз  Табының 

Қалыптасуы Жəне Даму Жолдары 



Ways  of  Formation  and  Development  of  Ad-

verbs in the Turkish Language 

143-146 


Э. Ж. БАЛАПАНОВА 

Ж. Н.СҮЛЕЙМЕНОВА 

Қазақ Тіліндегі Гүл Лексемасы 

Flowers Lexicon of Kazakh Language 

147-150 


Ebru ŞENOCAK Nasreddin  Hoca  Fıkralarında  İnsanı  Anla-

ma/mak 


Not/Understanding  the  People  in  the  Jokes  of 

Nasreddin Hodja 

151-156 


Elçin İBRAHİMOV Orta  Asiyada  Әlifba  Mübarizəsinə  Bir  Baxiş 

(Qazaxistanda Әlifba Mücadiləsi) 



An Overview of the Alphabet to the Struggle in 

Central  Asia  (Kazakhstan,  the  Struggle  of  the 

Alphabet) 

157-160 


Elmira MӘMMӘDOVA-

KEKEÇ 


Әlişir  Nəvainin  “Görmədİm”  Qəzəli  və 

Azərbaycan Poeziyasında İzləri 



Alishir  Navai’s  “Gormedim”  Ghazal  and  it’s 

Traces in Azebaijan Poetry 

161-164 


Emrah MEYDAN Postmodernizm  Açısından  Ebedî  Gelin  - 

Dağlar Yıkıldığı Zaman Romanı 

Eternal  Bride  -  When  the  Mountains  Fall  in 

Terms of Postmodernism 

165-168 


Enver KAPAĞAN 

Yılmaz BACAKLI 

Kazak Kültüründe Alkış Dua ve Dilekler 

Acclamations,  Prays  and  Wishes  in  Kazakh 

Culture 

169-172 


Enver ÖZTÜRK Ahmet Cevat’ın Şiirlerinde Millî Mefkûre 

National Notion in Ahmet Cevat’s Poems 

173-178 


Erdoğan ALTINKAYNAK Türkiye ve İran Türk Topluluklarında Karşılık-

lı Söyleşi Ve Âşık Karşılaşmaları 



Minstrel  Matches  and  Reciprocal  Battle  of 

Words  in  Turk  Communities  of  Turkey  and 

Iran 

179-184 


Erdoğan UYGUR Hüseyin  Cavid’in  Uçurum  Piyesinde  “Üç 

Tarz-ı Hayat” 



“Three  Life  Styles”  in  the  Play  Uçurum  by 

Hüseyin Cavid 

185-188 


Esma ŞİMŞEK Türk  Kültüründe  Kaplumbağalarla  İlgili  Efsa-

neler Üzerine Bir Değerlendirme 



An Evaluation on the Legends about Turtles in 

Turkish Culture 

189-194 


Farah CALİL Türk ve Skandinav Folklorunda Majik Gülüş 

A  Magic  Smile  in  Turkish  and  Scandinavian 

Folklore 

 

195-198 


 

III. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Sempozyumu 

XVIII 

Faruk ÇOLAK Zor  İmtihanı  Başarma  Motifi  Üzerine  Tarihi 



Bir Kaynak ve Bir Hatırat 

A  Histrorical  Resource  and  a  Memoir  on  Ac-

complishing the Difficult Trials 

199-202 


Faruk ÇOLAK Başına  Dönmek/Başına  Çevrilmek  Deyiminin 

Kültürel Evreni ve Yeni Kaynaklar 



Cultural  Universe  of  Idiom  Başına  Dö-

nmek/Başına Çevrilmek and New Resources 

203-208 


Fatih KAYA Kutadgu Bilig’de İnsanla  İlgili Olumsuz Vasıf 

İfade Eden Sözler 



Sayings  Referring  Negative  Characteristic 

about Human in Kutadgu Bilig 

209-214 


Fatma AÇIK Azerbaycan, Özbek, Başkurt, Kazak ve Türki-

ye  Türkçelerinde  Akrabalık  İsimlerindeki  Or-

taklığa Karşılaştırmalı Bir Bakış 

A  Comparative  Look  at  the  Mutuality  in  the 

Names  of  Kindship  in  Azerbaijan,  Uzbek, 

Bashkir, Kazakh and Turkey Turkish 

215-220 


Firuzə AĞAYEVA Xx  Әsr  Özbək  Poeziyasinin  Zülfiyyə 

Mərhələsi 



The  Period  of  Zulfiyya  in  XX  Century  Uzbek's 

Poetry 

221-224 


Firuzə A. ӘSGӘROVA Layla və Oxşamalarda Әsas və Köməkçi Adlar 

The  Names  of  the  Main  and Auxiliary  Lullaby 

and Okhshama 

225-228 


Г. Х. ТУЛЕКОВА 

С. А. ЕСБОЛОВА 

Н. Қ. САҒАТБЕКОВА 

К. С. ӘБДІҚАЛЫҚ 

Абай,  Шəкəрім  Шығармаларынан  Ұлттық 

Ерекшелікті  Есімді  Сөз  Тіркестерінің  Грам 

матикалық  Құрылымы  Мен  Танымы  Ар 

қылы Танып Білу 



Cognition through Grammatical Structure and 

Cognitive  of  Pronouns  of  National  Peculiari-

ties Works of Abay, Shakarim 

229-234 


G. MUHANOWA Häzirki  Zaman  Türkmen  Dilinde  -ma/-me/-

mak/-mek  Goşulmalarynyň  Söz  Ýasaýyş 

Hyzmaty  we  Onuň  Beýleki  Türki  Dillerdäki 

Mynasybeti 



Word-formation  Functions  of  Affixes-ma/-me/-

mak/-mek  in  Modern  Turkmen  Language  and 

Their Conformity in Other Turkic Languages 

235-238 


Gökhan ÇETİNKAYA 

Nihat BAYAT 

Dil Öğretimi ve Çıkartmalı İşlem 

Language Education and Cloze Procedure 

239-242 


Gönül İ. SAMEDOVA Kıpçak  Grubu  Dialekti  ve  Kuzey  Grubu 

Çağdaş Dialektlerinde İzi 



The Dialects of Kipchaks and the Signs within 

Contemporary Northern Dialects Group 

243-248 


Gülbəniz H. MEHDİYEVA “Arran” Toponiminin Etimoloji Təhlili 

Etymological Analysis of Toponymy "Arran" 

249-250 


Гүлшат Б. ШАЙКЕНОВА Қазақ Ауыз Әдебиетіндегі Гендерлік Сипат 

The Nature of the Kazakh Literature Gender 

251-254 


Günal ŞIXALİYEVA Әlİ  Bəy  Hüseynzadənin  Avropa  (İngilis  və 

Alman) Dillərindən Tərcümələri 



The  Translation  of  European  (English  and 

German) Languages of Ali Bey Huseynzade 

 

 

 

255-258 


 

İçindekiler/Contents 

XIX 

Günay MEHDİYEVA Mehmet Emin Yurdakul’un Şiirlerinde Değer-



ler Eğitimi Üzerine Bir İnceleme 

A  Study  on  Value  Education  in  Mehmet  Emin 

Yurdakul’s Poetry 

259-264 


Hacer E. HÜSEYNOVA 

Nigar E. HÜSEYNOVA 

Azərbaycan və Türk Dili Әlaqələri 

Connections of Azerbaijani Turkish Languages 

265-268 


Hakan ÜLPER 

Gökhan ÇETİNKAYA 

Türkçe Öğretim Programlarında  Akıcı Okuma 

Becerisine İlişkin Görünümler 



The Views on Fluent Reading Skills in Turkish 

Language Teaching Programmes 

269-274 


Doç. Dr. Hakan YALAP 

M. ĐINĐIĆ 

Çağdaş  Sırp  Edebiyat  Dilinde  Arkaik  Türkçe 

Kelimeler  ve  Bu  Kelimelerin  Çağdaş  Türk 

Edebiyat Dilindeki Durumu 

Archaic  Turkism’s  in  Contemporary  Serbian 

Literary  Language  and  Their  Status  in  Con-

temporary Turkish Literary Language 

275-278 


Harun BOZKURT Altay  ve  Hakas  Türkçelerinde  Edatların 

Karşılaştırması 



Comparison  of  Prepositions  in  the  Altai  and 

Khakas Turkish Dialects 

279-282 


Hatice İÇEL Türkiye  ve  Azerbaycan  Sahasında  Gelin-

Kaynana Konulu Maniler/Bayatılar 



Daughter-in-law  and  Mother-in-law  Themed 

Manis / Bayatıs in Turkey and Azerbaijan 

283-290 


Hikmet KORAŞ Başkurtçadaki  Zarf-Fiiller  Üzerine  Bir  Değer-

lendirme 



An Evaluation of the Gerund in Bashkir 

291-298 


Hüseyin TAŞ Dede  Korkut  Hikâyelerinin  İşlemsel  Çözüm-

leme Yaklaşımı Açısından İncelenmesi 



Scrutinizing of Dede Korkut Tales In Terms of 

Transactional Analysis Theory 

299-302 


Hüseyin YILDIZ Eski  Türk  Runik  Yazısında[  F  ]  Ligatürünün 

Kökeni ve /ń/ Sesi Üzerine 



On the Origin of the [ F ] Ligature of Old Tur-

kic Runic Script and the /ń/ Phoneme 

303-308 


İmdat DEMİR Türkçede Yüklemleştiriciler 

In Turkish Predication  

309-312 


İsmail DOĞAN Karaçay  Nartları  ile  Diğer  Türk  Dünyası  De-

stan, Efsane ve Masallarındaki Benzerlikler 



The Similarities of Kharachay Narts and other 

Turkish World’s Epics, Legends and Tales 

313-318 


İsmail GÜLLÜ Rus Etkisini Azaltma Sürecine İlişkin Toplum 

Dilbilimsel  Çözümlemeler  -Azerbaycan  Türk 

çesi Örneği- 

Socio-Linguistically  Analysis  in  Derussifica-

tion  Process  -Azerbaijan  Turkish  Exam-

ple/Sample- 

319-322 


Ж. К. СҮЙІНЖАНОВА 

Қ. М. ӘШІРХАНОВА 

Түбір  Морфеманың  Түркітануда  Зерттелуі 

Туралы  


About  Research  of  Root  Morphemes  in 

Turkology 

323-326 


Қ. Б. САРБАСОВА 

С. А. САДУАҚАСОВА 

Қазақ  Тілді  Бұқаралық  Ақпарат  Құралда 

рындағы Фразеологизмдердің Саяси Реңкі 



Kazakh  Language  Media  Phraseology  Of  Po-

litical Overtones 

 

327-332 


 

III. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Sempozyumu 

XX 

K. İ. SALMANOVA Layla  və  Oxşamalarda  Antonimlərin  Üslubi 



Xüsusiyyətləri 

The Stylistic Peculiarities of Antonyms in Lull-

abies and Pattings 

333-336 


К.К.ОҢАЛБАЕВА 

А. Т. ОҢАЛБАЕВА 

Қазақ Бейвербалды Тілінің Ұлттық-Мəдени 

Ерекшеліктері 



Specifics  of  National-Cultural  in  Kazakh  Un-

verbal Language's 

337-342 


К.С.ӘБДІҚАЛЫҚ 

А. М. НУСКАБАЕВА 

А. Е. ЕРДЕБЕКОВА 

Мағжан  Жұмабаев  Жəне  Өлеңдеріндегі 

Түркішілдік Идея 

Turkic Idea in Magzhan Zhumabaev’s Poems  

343-348 


K. T. ABDULLAYEVA Alınmaların Dilimizdəki Mövqeyi 

The  Situation  of  Barrowed  Words  in  Azerbai-

jani Language 

349-350 


Karlygash 

ASHIRKHANOVA 

Leksik  ve  Fono-Semantik  Başkalaşmaya  Uğ-

rayan Rusçadaki Türkçe Ödünçlemeler 



Turkish  Origin  Words  in  Russian  which  were 

Undergone Metamorphosis by Lexical, Phono-

Semantic 

351-354 


Қuralay Т. ЖАНҰЗАҚОВА ХХ  Ғасыр  Басындағы  Қазақ  Романтизмінің 

Ерекшеліктері Мен Ұлттық Сипаты 



The National Identity of the Twentieth Century 

and Features of Kazakh Romanticism  

355-360 


М. Е. ҚҰПЖАНОВ Адамның  Интеллектуалды  Қабілеттерінің 

Фразеологизмдердегі Көрінісі (Қазақ, Татар 

Жəне Башқұрт Тілдерінің Негізінде) 

Reflection  of  Intellectual  Skills  Human  in 

Phraseologisms  (Based  on  Kazakh,  Tatar  and 

Bashkir Languages) 

361-364 


Doç. Dr. M. HÜSEYNOVA “XIX-XX  Әsr  Azərbaycan  Aşıq  və  El 

Şairlərinin  Yaradıcılığında  Fonetik  Vasitələrin 

Üslubi Çalarları” (Dərələyəz Mahali Üzrə) 

The  Style  Formation  of  Phonetical  Means  in 

the Creation of Azerbaijan Ashiq and Folk Po-

ets in XIX-XX Centuries 

365-368 


M. Sait ARBATLI Türk  Dünyası  Edebiyat  Araştırmalarında  Kar-

şılaşılan Terim Sorunu 



Problem  of  Term  in  Turkish  World  Literary 

Researches 

369-372 


Ziya BAĞRIAÇIK Mevlânâ’nın  Rubailerine  Dair  Sosyolojik  Bir 

Okuma 


A Sociological Approach to Mevlana's Rubaie 

373-378 


Maral Annayewna 

TAGANOWA 

Türkmen Söz Ýasalyşynyň Wajyp Meseleleri 

The  Important  Problems  of  Turkmen  Deriva-

tions 

379-382 


Meder SALİEV Coodarbeşim Destanı’ndaki Ses Hadiseleri 

Phonetical  Phenomena  in  Epic  of  Joo-

darbeshim 

383-386 


Məlihə F. ӘSӘDOVA Azərbaycan  Dili  Gərb  Qrupu  Dialekt  və 

Şivələrində  Sabit  Söz  Birləşmələrinin  Leksik 

Məna Qruplari 

Meaning the Group Dialects of the Azerbaijani 

Language 

Lexical 

Phraseological 

Units 

Groups 

 

 

387-392 


 

İçindekiler/Contents 

XXI 

Melike UÇAR Kutadgu  Bilig’de  Tek  Kullanımlı  Kelimelerin 



Kavram Alanı 

Words in Kutadgu Bilig Concept Area of Used 

Once 

393-398 


Mənsurə KAZIMLI Sezai  Karakoçun  “Ova”  Şeirində  Alınma 

Sözlər və Onların Azərbaycan Dilində İşlənmə 

Şəkli 

The  Loanwords  in  Sezai  Karakoch’s  Poem 

“Ova”  and  Their  Utilization  in  Azerbaijan 

Language 

399-404 


Mihrullah TEVEKKÜL 

لاقام  قلەخ  رۇغيۇئ

-

  ىكىدىرىللىسمەت



«

رەئ


  »

 رەئ  ەۋ  ىزۆس

ادىسىرغوت ىزاربوئ 

On  the  Word  of  Male  and  Characteristics  in 

Uyghur Proverbs 

405-412 


Prof. Dr. Minaxanim 

TӘKLӘLİ 


Şərqi  Slavyan  Dillərinə  Keçmiş  Türk  Söz-

Terminlər 



Word-Terms  in  Russian  Language  Borrowed 

from Turkish Language 

413-416 


Muammer DOĞAN Yunus  Emre  Divaninda  Metaforlu  Deyimler 

Üzerine Bir Inceleme 



A  Survey  on  the  Metaphorical  Idioms  in  the 

Divan of Yunus Emre 

417-420 


Muhammet KAYA Eski Türkçe’de “Zenginlik” Kavramı Üzerine 

On The Concept “Wealth” in Old Turkish 

421-424 


Mukhit TOLEGENOV XX. Yüzyıl Başında Kazak Basınındaki Edebî 

ve Kültürel Meseleler 



Literary  and  Cultural  Affairs  of  Kazakh  Press 

at the Beginning of XX Century 

425-430 


Murat DEĞER 1980  Sonrası  Dönemde  Türkiye  ve  Azerbay-

can Edebiyatlarında Tarihî Romanın Gelişimi 



Historical  Novel  Development  in  Turkey  and 

Azerbaijan Literature After 1980  

431-434 


Murat KEKLİK Bâkî’de Doğal, Rahat, İçten Söyleyiş 

Spontaneous,  Facile  and  Sincere  Diction  at 

Bâkî’s 

465-470 


Mustafa KUNDAKÇI 

Cıldız İSMAİLOVA 

Türk Kültüründe Alkışlar ile Dede Korkut Hi-

kayelerinde “Alkış ve Dua” 



In  Turkish  Culture  Cheers  Together  with  in 

Dede Korkut Stories Cheer and Prayers

 

471-476 


N. ӘLIYEVA Naxçıvan  Dialektində  İşlənən  Ortaq  Türk 

Sözləri 


Turkish  Words in Common Used in Nakhchiv-

an Dialect 

477-480 


Natella Z. GULİYEVA Aliağa  Kürçaylı  Şiirininin  Fikir  ve  Mezmun 

Özellikleri 



Ideological  and  Content  Features  of  Aliagha 

Kurchayly Poetry  

481-484 


Nazım Hikmet POLAT Ömer Seyfettin ve Türk Dünyasi 

Ömer Seyfettin and the Turkish World 

485-490 


Necati DEMİR Oğuzname’ye  Göre  Azerbaycan’ın  Oğuz  Ka-

ğan Tarafından Fethi 



Conquest  of  Azerbaijan  by  Oğuz  Kağan  Ac-

cording To Oguzname 

491-496 


Necmettin AYDIN Kasım Tınıstanov’un Şiirlerinde Kelime Çeşit-

liliği 


Word Diversity at Poetry of Kasım Tınıstanov  

497-502 


 

III. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Sempozyumu 

XXII 

Неъмат Исмоилович 



ЖАББОРОВ 

Яссавий 


Меросининг 

Ўзбекистонда 

Ўрганилиши 

Study  of  Scientific  and  Spiritual  Heritage  of 

Yessawi in Uzbekistan 

503-506 


Nimet ALPASLAN Ahmet  Zeki  Velidi  Togan’ın  “Bugünkü  Türk 

İli  Türkistan  ve  Yakın  Tarihi”nde  Türkistan 

Edebiyatına Dair Tespitler 

Determination  of  Literary  Items  in  Turkish 

Province  of  Turkestan  and  its  Recent  History 

by Ahmet Zeki Velidi Togan 

507-512 


Nurullah ŞAHİN 

Mehmet Fatih ÖZCAN 

Orhun Yazıtlarındaki Metaforlar 

The Metaphors on Orhon Inscriptions 

513-518 


Orhan BALDANE Güneybatı  Türk  Lehçelerinin  Atasözlerinde 

Saz, Davul, Zurna, Düdük 



Saz,  Drum,  Shrill  Pipe,  Whistle  in  Southwest-

ern Turkish Dialects Proverbs 

519-524 


Özen YAYLAGÜL 

ÜSTÜNEL 


Atebetü’l-Hakayık’ta 

Metinlerarasılık 

ve 

Önmetinsellik 



Intertextuality and Architextuality in Atebetü’l-

Hakayık 

525-530 


Özlem GÜNGÖR Tezkirelere Göre Kırımlı Dîvân Şairleri 

Poets of Crimea Accordıng to Tezkıres 

531-534 


Pelin GÖRGÜLÜ Ahmet  Haldun  Terzioğlu’nun  Romanlarında 

Kadim  Türk  Destanları  ve  Türk  Mitolojisine 

Dair Unsurlar 

Elements  of  Ancient  Turkish  Literature  and 

Mythology  in  Novels  of  Ahmet  Haldun  Ter-

zioğlu 

535-538 


Perizat YERTAYEVA Kazaklarda  Şeşendik  (Hazır  Cevaplık)  Sanatı-

nın Gelişmesi ve Bazı Önemli Şeşenler 



Developing  of  Kazak  h  Oratorical  Art  and 

Some of the Important Eloquence Speakers 

539-542 


R. A. GURBANNAZAROW XX  Asyryň  20-40-njy  Ýyllarynda  Türkmen 

Metbugatynyň Dil we Grammit Aýratynlygy 



Language  and  Grammatical  Features  of  the 

Turkmen  Press  in  20-40  Years  of  the  XX-Th 

Century 

543-546 


Р. Ә. ШАХАНОВА 

Г. С. БЕККОЖАНОВА 

Қазіргі Қазақ Тілі Әдістемесіндегі Жаттығу 

лар Жүйесі 



Exercises  Method  in  Contemporary  Kazak 

Language 

547-552 


Р. Қ. СМАҒҰЛОВА Жануарлар 

Атауларымен 

Байланысты 

Фразеологизмдерді  Салыстыра  Зерттеу 

(Қазақ Жəне Неміс Тілдері) 

Critical Research of Phrase Logical Units Re-

lated  to  Animal  Names  (Kazakh  and  German 

Languages) 

553-556 


Ramis KARABULUT Millî Uyanış ve Üyge Taba (Eve Doğru) 

National Awareness and Uyge Taba (Towards 

Home) 

557-560 


С. И. СЕЙІЛБЕК «Құттықия»  Жыры  Жəне  Едіге  Бидің 

Тарихнамасы 



Kuttykya Poet and Edige’s History 

561-564 


Sahila İBRAHİMOVA Dil Vahidlərinin Məna Komponenti 

Component of the Meaning of Language Units 

 

565-566 


 

İçindekiler/Contents 

XXIII 

Seda SELİM Karapapak (Terekeme) Türkleri ve Çağdaş Ka-



rapapak Şairi Rafig Hümmet 

Qarapapaq  (Terekeme)  Turks  and  Contempo-

rary Qarapapaq Poet Rafig Hümmet 

567-572 


Serpil SOYDAN Çağatay  Türkçesinde  Din  Temalı  Birleşik 

Fiiller 


Religious  Compound  Verbs  in  Chagatai  Turk-

ish 

573-578 


Sevda GASIMOVA Türk Hitap Kültüründe Dilbilimsel Cinsiyet 

Linguistic Gender in Turkic Address Culture  

579-582 


Sevinc SADIQOVA Qərbi  Azərbaycan  Şivələrinin  Leksik  Tərkibi 

(Məişətlə Bağlı Arxaik Sözlər) 



Lexical  Composition  Dialects  of  Western 

Azerbaijan 

(Archaic 

Words 

Designating 

Household) 

583-586 


Seyfettin ALTAYLI Evini  Başina  Uçurmaq  (Yixmaq),  Evinə  Od 

Vurmaq  (Yandirmaq)  Deyimlərinin  Tarixi 

Kökü 

Historical  Root  of  the  Expressions  "to  Bring 

Down  (knock  down)  the  House",  "to  Fire 

(burn) the House" 

587-590 


Sultan TULU Heinrich  Friedrich  von  Diez  ve  Tepegöz 

Hikâyesinin Almancaya Çevirisi 



Heinrich  Friedrich  von  Diez  and  his  Transla-

tion of Tepegöz epic story in German 

591-596 


Şahika KARACA Yaban ve Beyaz Gemi’de Yeniden Doğuş Ar-

ketipi 


Rebirth Archetype of the Wild and White Ship 

597-600 


Şahla MӘCİDOVA Türk  Dünyasinin  İki  Böyük  Әdibinin 

Maarifpərvər İdeyalari 



Instructive  Ideas  of  Two  Great  Writers  of  the 

Turkish World 

601-604 


Şahmurat ARIK Mustafa Kutlu’nun “Bu Böyledir” Hikâyesi İle 

Yıldız  Ramazanoğlu’nun  “Mehtap  Turu”  Adlı 

Eserinde Simülatör/Simülasyon 

Simulator/Simulation in Mustafa Kutlu’s Story 

“Bu  Böyledir”  and  Yıldız  Ramazanoğlu’s 

Work “Mehtap Turu”   

605-612 


Şəfahət ӘLİYEV Qərbi 

Azəbaycandan 

Çixmiş 

Şairlərin 



Yaradiciliğinda Köç Və İşğal Motivləri 

Migration  and  Occupation  Motives  the  in 

Western Azerbaijan Activities 

613-618 


Şener DEMİREL XX. Yüzyılda Bir Klasik Türk Şiiri Takipçisi: 

Azerbaycanlı Şair Aliağa Vahid 



A  Classical  Turkish  Poem  Follower  in  20th 

Century:  Alıaga  Vahid  the  Poet  From 

Azerbaıjan 

619-626 


Sharapatdin Baltaniyazovich 

XOJANOV 


Antonimlar Hoqida 

About Antonyms  

627-628 


T. F. MӘMMӘDOVA Avropa Әdəbiyyatinda Türk İzləri 

Turkish Signs in the European Literature 

629-632 


Turane A. ZEYNALOVA Azərbaycan Dilindəki Bəzi Zoonim Vahidlərin 

Sözyaratma Xüsusiyyəti 



Word-Forming  Features  of  Some  Zoonyms  in 

Azerbaijani 

 

633-636 


 

III. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Sempozyumu 

XXIV 

Türkana HÜSEYNOVA Türk Dillerindeki Fiil Çatılarına Genel Bir Ba-



kış  

An  Overview  of  the  Verb  Voice  of  the  Turkic 

Languages 

637-642 


Ummühan TOPCU Anar Rızayev’in Eserlerine Sosyolojik Bakış  

A  Sociological  Perspective  to  Anar  Rızayev’s 

Works 

643-648 


В. Э. АНАРБЕКОВА Кокон  Хандыгы  Мезгилинде  Шабдан 

Жантай Уулу - Кошок Ырларында 



Shabdan  Jantai  Uulu  during  the  Kokand 

Khanate- in Koshok Songs 

649-652 


Vedi AŞKAROĞLU "Şair  Evlenmesi"  ve  "Ahir  Zaman"  Oyunları-

nın Karşılaştırılması 



Comparison of "The Poet's Wedding" and "The 

Recent Time" 

653-656 


Yasin KILIÇ Türk  Basınında  Dil  Becerileri,  Söz  Varlığı  ve 

Türkçenin Diğer Meseleleri: 2006-2011 Yılları 

Arası 

Language Skills, Vocabulary and Turkish Oth-

er  Matters  of  Turkish  in  Turkish  Press:  2006-

2011 Years 

657-660 


Yavuz Sinan ULU Kutlu  Töre  Romanı  Örneğinde  Türk  Edebiya-

tında Kaşkay Türkleri 



Qashqai Turks in Turkish Literature in the Ex-

ample of Kutlu Töre Novel 

661-666 


Yusuf GÖKKAPLAN Azerbaycan 

ve 


Türkiye 

Türkçelerinde 

Medyatik Dil Alanları 

Azerbaijani  and  Turkish  Languages  in  the 

Fields of Mediatic Language 

667-670 


Z. TEYMURLU 

Z. EMİROĞLU 

Oğuz Qrupu Türk Dillərində Hal Şəkilçilərinin 

Mənaca Әvəzlənməsi 



Replacement  of  Case  Suffixes  in  Oghuz  Turk-

ish Group in Terms of Meaning 

671-676 


Zəminə RÜSTӘMBӘYLI Mustafa Zəririn “Siyərün-Nəbi” Әsərində Ismi 

Frazeoloji Birləşmələr 



Expression-Phraseological  Units  in  Mustafa 

Zaruri`s Work “Siarun-Nabi” 

677-680 


Ziya AVŞAR Tezkirelere Göre Tebrizli Dîvân Şairleri 

Poets of Tebriz According to Tezkires 

681-684 


  

 

 




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   102




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет