Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі «Өрлеу» біліктілік арттырудың Ұлттық орталығЫ

242 
 
дағдылары  (мұғалімнің  жетекшілігімен  жүретін  оқылым  және  жазылым,  дәлелдеу), 
белсенді оқу, зерттеуге негізделген оқу. 
Инновациялық әдістерді қолдана отырып, білім алған оқушы өзін еркін ұстап, ойын дәл 
жеткізе  алатын,  сыни  тұрғыдан  ойлай  алатын,  тұжырым  жасай  білетін,  бірін-бірі 
бағалай  алатын,  көшбасшы  бола  алатындай  тұлға  болып  қалыптасатынына  күмәніміз 
болмайды.Оқушылардың  сабаққа  деген  құлшынысын,  қызығушылығының  артқанын, 
сыни тұрғыдан ойлауға бет алатынын байқауға болады.Ең маңыздысы оқушылар өз іс-
әрекетін, 
сыныптастарының, 
құрбы-құрдастарының 
іс-әрекеттерін,жетістіктерін 
бағалауды және жауапкершілікке үйренеді.  
Сабақтарымда  сыни  тұрғыдан  ойлаудың  әдістерін  қолданған  өте  тиімді  болды. 
Сабақтың  басында  балаларды  ұйымдастыру  және  қызығушылықтарын  ояту 
мақсатымен  «Өзіңізге  тілегенді-  басқаларға  тілеңіз»,  «Атомдар  мен  молекулалар», 
«Жеміс  салаты»,  «Сыныптағы  заттар»  т.б.  жағымды  ширатулар  өткіземін.Содан кейін 
жеке,  жұппен,  топпен  жұмыс  барысында  баланың  белсенділігін,  сабаққа  қатысуын 
бақылауға  болады.  Өйткені  бірін-бірі  оқыту  арқылы  ойлау  қабілеттері  дамиды.  Әр 
оқушының жауабы тындалуы қажет, әр топ мәселе бойынша өз ойларын ортаға салуы 
маңызды.  Ой  шақыру  кезеңінің  басты  міндеті  –  алдағы  жұмыстарға  оқушылардың 
қызығушылығын ояту,  дайындау. Ой шақыру  кезіндегі  жұмыстардың негізгі тәсілдері 
мен стратегиялары болады. Қай тәсіл  болса да, ол тұлғаның шығармашылық әлеуетін 
ашуға  бағытталады.  Сабақтарымда  түрлі  суреттер,  ұлы  адамдың  сөзімен, 
ойландыратын 
тұжырымдамаларды 
пайдалана 
отырып, 
сабаққа 
деген 
қызығушылықтарын  арттырамын.  Іс-әрекетті  ой  елегінен  өткізу  кезеңінде  жаңа 
ақпараттар  кездестіреді,  алға  қойған  міндеттерді  шешуге  ынталанады,  осыны  іске 
асыру  барысында  мұғалім  берген  мәліметтерге,  оқулықтағы  мәтіндерге  сүйенеді.  
Сабақта  берілген  тақырыпты  алдымен  жеке,  содан  кейін  жұпта,  ұжымда  талқылатып 
жұмыс жасайды. Бұл жағдайда әрбір оқушы бір сәт өзін мұғалім ретінде сезініп, оқуға 
деген  жауапкершілігі  артады.  Әр  топқа  берілген  тақырыпты  жеке  оқып,  содан  кейін 
өзге топқа реттік нөмірлер бойынша топталып, өз тақырыптарын түсіндіреді. Бұл есте 
сақтау, 
негізге 
алу, 
түсіндіруді 
арттырады, 
яғни 
жаңа 
ақпараттарымен 
бөліседі.Тақырыпты  қаншалықты  түсінгендерін  постерге  түсіруарқылы  жеткізеді. 
Рефлексия  кезеңінде  оқушылар  алған  жаңа  ақпараттарды,  жаңа  білімді  реттейді,  өз 
пікірлерін  дәлелдеп  айтады,  постерге  түсіргендерін  топпен  қорғайды.      
        Инновациялық  технологиялардың  қай  түрін  алсақ  та,  олардың  тиімділігі  тек  қана 
мұғалімнің шеберлігімен және осы шеберлікті шыңдай түскендігімен ғана шын күшіне 
ие  бола  алады.  Сондықтан  оқушылардың  ынтасын  арттыруға  арналған  әдістемелік 
құралдардың жүйесі мен амалдары әр мұғалімнен оларды терең игеруін, іске асыруын 
және оған сай болатын іскерлікті талап етеді.  
Жаңартылған  білім  аясында  белсенді  жұмысқа  тартылуын  көздейтін  оқыту  және 
оқу әдістерінің бірі-белсенді оқу болып табылады.Бұл тәсілдер оқу үдерісі жаттығудың 
алдында  емес,  оны  орындау  барысында  жүзеге  асырылады.Сыныпта  қолданылатын 
бұндай  тәсілдерге  топтық  жұмыс,  ойын  «баламалары»  және  пән  бойынша  белгілі 
тақырыптағы ойындар кіреді.[4] 
Тілді оқытудың тәсілдері көп екені белгілі, алайда әлеуметтік-лингвистикалық тәсіл 
тілдің  әлеуметтік  моделіне  назар  аударады.  Оқушылар  үшін  қандай  да  әлеуметтік 
жағдайда  қандай  тіл  орынды  екенін  түсіну  маңызды  (жазбаша  және  ауызша). 
Оқушылар  тиісті  әлеуметтік  тілді,  соның  ішінде  нақты  жағдайға  сәйкес  келетін 
грамматиканы,  құрылымды  және  лексиканы  таңдай  алу  үшін  мұғалімдер  мәтіннің 
мақсатын және оның кімге, қандай аудиторияға арналғанын түсінуге көмектесу керек. 
Оқушылар қарым-қатынас жасауда өзінің тілді тиімді қолдана алатынын көрсету үшін 
түрлі мәнмәтіндермен таныстыруы маңызды болып табылады.  
         Оқылым,  жазылым,  айтылым  және  тыңдалым  –  бастауыш  сыныптардағы  барлық 
пәндер үшін маңызды болып табылатын қарым-қатынас жасау дағдылары. Сондықтан 

243 
 
оқушыларға  осы  4  дағдыны  барынша  жетілдіруге  мүмкіндік  берудің  маңызы  зор. 
Нақты  белгілі  бір  дағдыны  жақсарту  тәсілдерінің  бірі  –  осы  дағдыға  ерекше  назар 
аудара отырып, содан кейін бірнеше тілдік дағдыны қамтитын жаттығуларды біртіндеп 
енгізу болып табылады. 
           Жоғары  деңгейлі  ойлау  дағдыларын  қалыптастыру  және  оларды  қолдану  – 
бастауыш  сыныптың  білім  беру  бағдарламасының  өзекті  аспектісі.  Осы  ойлау 
дағдыларын  қалыптастырудың  ең  басты  тәсілдерінің  бірі  –  дәлелдеу.  Дәлелдеу 
бастауыш  сыныптарда  кез  келген  пікірталас  бастау,  жүргізу  және  оны  бағамдау  үшін 
маңызды,  осы  тәсілді  кез  келген  сабақта  қолдануға  болады.Әсіресе,математика  үшін 
оның  маңызы  өте  зор,  себебі  онда  бір  есептің  бір  ғана  шешімі  болғанымен,  оған 
жетудің  тәсілдері  толып  жатыр,  дүниетану  пәнінде  дәлелдеудің  негізгі  құрамдас 
бөліктері сыныптан сыныпқа ауысу шамасына қарай күрделеніп отырады, атап айтсақ, 
оқушылар ақпарат көздерін талдап, талқылайды және өз нәтижелерімен таныстырады. 
Дәлелдеумен  бір  қатарда  тұрған  дағдылардың  бірі  –  проблемаларды  шешу. 
Проблемаларды шешу  – бұл: шынайы проблемамен  айналысу; мәселе туралы болжам 
жасау, зерттеу және мағынасын түсіну;рәсімдерді есте сақтау ғана емес, сонымен қатар, 
шешімдерді  іздеу;  формулаларды  есте  сақтау  ғана  емес,  сондай-ақ  үлгілерді  зерттеу; 
жаттығуларды орындау ғана емес, сондай-ақ жорамалдар жасау. 
 Бұл  сондай-ақ  Қазақстандағы  жаңартылған  білім  беру  бағдарламасында  басым  болып 
табылатын бірнеше құндылықтар мен дағдыларды, мысалы, шығармашылық және сын 
тұрғысынан  ойлау,  қарым-қатынас  жасау  дағдыларын  дамытудың негізгі  тәсілі болып 
табылады. 
           Инновациялық  технологияларды  қолдана  отырып,  өзімнің  де  көптеген  қызықты 
идеяларымды жүзеге асыру жөнінде белсенділігім арта түсті. Қазақстанның білім беру 
мазмұны  сөзсіз  жаңа  сатыға  көтеріліп,  алға  қадам  бастап  келеді.  Біліктілік  пен 
шеберлігімізді  ұштастырып,  жас  ұрпақты  әлемді  мойындататын  рухани  биікке  көтеру 
біздердің міндетіміз.  
Пайданылған әдебиеттер тізімі: 
1.Елбасы Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауы: «Қазақстан-2050» 
Стратегиясы қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты. //«Егемен Қазақстан», 
15 желтоқсан 2012 жыл. 
2.www. uchitel76.ru/misli-k-d 
3. А.Әлімов .Интербелсенді әдістемені мектепте қолдану. Алматы 2015ж. 
4. www. smk.edu.kz 
 
 
БАСТАУЫШ МЕКТЕПТЕ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ӘДІСТЕРІН ҚОЛДАУ РЕТІНДЕ 
БЕЛСЕНДІ ӘДІС-ТӘСІЛДЕРДІ ПАЙДАЛАНУ ЖОЛДАРЫ 
 
Жусупбекова  Дина  Муратбековна, 
                                                          бастауыш сынып мұғалімі 
                                       Ақмола облысы Көкшетау қаласы                                                          
№13«ЭКОС» экологиялық  гимназия мектебі                                                               
 
 
Бастауыш сыныптардың жаңартылған білім беру бағдараламасына көшу 
                                   мұғалімнен оқыту үдерісін ұйымдастыруды түбегейлі өзгертуді талап етеді.  
                           Мектепте  сабақ  беру  барысында  көптеген  мұғалімдер  байқайтын  шығар,  қалай 
мұғалім  тырысса  да,  оқушылардың  10%  ғана  табысты  оқиды.  Неліктен?  Өйткені 
оқушылардың есте сақтау деңгейі, оларды тану үдерісіне тарту барысында орындалған 
іс-әрекеттің түріне байланысты. Себебі  адамдар   оқығанының 10% ғана түсініп, есте 
сақтайды. Ал егер  іс-әрекетті әңгімелеп орындаса, сонда ғана  90% есте сақталады. Ол 

244 
 
үшін  оқыту  үдерісінде  инновациялық,    белсенді  әдіс-тәсілдерді  пайдалану  керек. 
Оқытудың  белсенді  әдіс-тәсілдерін  қолданудың  мақсаты  оқушылардың  танымдық 
белсенділіктерін  арттыру,  әр  оқушының  жеке  тұлғалық    қабілеттерін  ашу  арқылы 
қалыптасқан  білім,  білік,  дағдыны  өмірде  қолдана  білу  [1].  Оқытудың  белсенді  әдіс-
тәсілдерін сабақтың әр кезеңінде қолдануға болады. Бағдарламаның жаңа материалын 
меңгерту кезінде белсенді әдіс-тәсілдерді сабаққа ойластырып, тиімді етіп қолдана білу 
қажет.Сабақтарымды  ынтымақтастық  атмосферасын  орнатудан  бастаймын.  «Бір-
бірімізбен  шынтақтасып  амандасу»,  «Көздермен  амандасу»,  «Әлемдегі  сәлемдесу 
түрлері».  Осындай  қызықты  дүниелер  сабақты  жақсы  көңіл  күйде  бастап,  оқушылар 
арасында  жағымды  қарым-қатынасты  орнатуға  көмектеседі.   Сабақты  эмоционалдық 
жағынан ұйымдастыруда видео үзінділер көрсету, ребус, жұмбақ, анаграмма шештіруге 
де  болады. Белсенді  әдіс-тәсілдер  оқушыны  жай  тыңдаушыдан,  оқудың  белсенді 
қатысушысына  айналдырады.  Сондай  әдістердің  бірі  «Кластер».  Оқушылар 
тақырыптың негізгі сөзін жазып, жан-жағына сәулелер салады. Әр сәулеге осы тақырып 
туралы  не  білетіндерін  жазып  шығады.  Егер  «Кластер»  әдісі  сабақтың  басында 
қолданылса,  сабақтың  соңында  осы  жұмысқа  оралып,  сабақ  барысында  алынған 
ақпараттармен  толықтыртуға  болады.  Бұл  әдісті  сабақтың  әр  кезеңінде  қолдануға 
болады.  Әдістің  мағынасы  баланың  бар  білімін  жүйелеп,  білмейтінін  толықтыртуға 
мүмкіндік беру. Оны жеке, жұптық, топтық жұмыстарда пайдалану өте тиімді.   
Жаңа  тақырыпты  өтуде  өте  маңызды  оқушылардың  сабақтың  мақсатын,бүгінгі 
сабақтан  не  күтетіндерін,  сабақтан  не  алатынын,  тілектерін  анықтау  үшін  «Білемін, 
білдім, білгім келеді» әдісін қолданудамын.  
Математика  сабақтарында  сөзді  есептерді  шешуде  «Түсті  алаша  идеясы»  әдісін 
пайдаланудамын. Бұл әдіс 4 кезеңнен тұрады. Оқушылар 3-4 топқа бөлінеді. 
1-ші  кезең  –  есеппен  танысу.  Әр  топ  түрлі  түсті  қағазға  осы  есептің  түрін,  шартын 
жазып, сұрағын айқындайды. Өз жауаптарын «Түсті алаша идеясына» іліп қояды. 
2-  кезең  -  есептің  шығару  жолында  қолданатын  амалдар  түрлерін  түрлі-түсті  қағазға 
жазып «Түсті алаша идеясына» іледі. 
3-ші кезең әр топ мүшесі есептің шығару жолын өз тобына ұсынады да, соның ішінен 
біреуін таңдап, түсті қағазға жазып іледі.  4-ші кезең есептердің шешуін  бағалау. 
Белсенді  әдіс-тәсілдердің  бірі  проблемалық  сұрақтар  қойып,  оларлды  шешу,  немесе 
проблемалық  жағдаяттар  туғызу.  Осы  кезде  өте  тиімді  «Миға  шабуыл»,  «Ия,  жоқ», 
«Интеллектуалды бойжазу» әдістері. 
                              «Миға  шабуыл»  әдісі –  тақтаға  сабақтың  тақырыбы  жазылады.  Тақтаның  қалған 
жақтары  секторларға  бөлініп,  бос  тұрады.  Оқушылар  осы  тақырып  төңірегінде  не 
қарастырылады, неге мән беру керек соны ойластыруға ұсыныс беріледі. Тақтаның бос 
секторлары  оқушылардың  берген  жауаптарымен  толтырылады.  Бұл  әдістің  тиімділігі 
жаңа материалды жақсы қабылдауға, талқылауға мүмкіндік береді [2].  
            «Түртіп  алып  оқу»  әдісін  көбіне  әдебиеттік  оқу,  дүниетану  сабақтарында 
қолданамын. Оқушылар жаңа мәтінмен өздіктерінен таныса отырып, тиісті белгілермен 
түртіп  алып  отырады.  Бұл  жұмыстың  ерекшелігі  оқушы  жай  ғана  оқымай,  түсініп 
оқиды. Оқу барысында өзінің қаншалықты түсініп оқитынын көруге мүмкіндік береді. 
Сонымен  қатар  алдыңғы  алынған  ақпаратты,  алып  жатқан  ақпаратпен  салыстыруға, 
сәйкестендіруге жағдай жасалады [3]. 
Оқыту  үдерісін  дифференциялау  және  оқушының  тұлғалық  жағына 
қалыптастыру  мақсатында  жеке,  жұптық,  топтық  жұмыстар  қолданудамын.  Топтарға 
бөліну  балалар  үшін  қызықты,  түрлі  болуын  қамтамасыз  етемін.  Топқа  бөлінудің 
көптеген  түрлері  бар:  саналу,  жетон,  геометриялықпішіндер,  жыл  мезгілдері,                                     
«Молекула  мен  атом»  т.б.  түрлері.  Топтық  жұмыстың  мақсаты  оқушыларды  өз 
ойларымен  бөлісуге  үйрету,  топта  ортақ  пікір,  шешім  қалыптастыру,  ынтымақтастық 
қарым-қатынас  және  жаңа  шығармашылық  идеялар  ойлап  ұсына  білу  [4].  Топтық 
талқылау «Аралар ұясы» әдісінде өтеді. «Бағдаршам» әдісі өзге топтардың шешімімен 

245 
 
келіскенде  оқушылар  «жасыл  түсті»  көрсетеді,  келіспегенде  «қызыл»  түсін  көрсетеді 
және  келіспеген  себебін  айтады.  Топтық  жоба  жасауда  «Қысқа  әрі  нұсқа»  тәсілін 
падаланамын. Әр топ ұсынатын жобасын бір-екі сөйлеммен ғана жариялайды және өзге 
топтардың туындаған сұрақтарына жауап береді. 
Өздік  жұмысы  кезінде  «Инсёрт»,  «Автобус  аялдамасы»  әдісі  оқушыларға  өте 
ұнайды. 
«Шығармашылық  шеберханасы»  дүниетану  және  әдебиеттік  оқу  пәндерінің 
қорытынды  сабақтарында  қолдану  өте  тиімді.  Оқушылар  сабаққа  берілген  тақырыпқа 
сурет,  шығарма,  эссе,  әңгімелер  құрастырады.  Еңбекке  баулу  сабағында  оқушылар 
топқа  бөлініп  топтық  жобасын  белгілі  уақытта  жасап,  оны  жария  етеді.  Осы  кезде 
оқушылар  бойында  келесі  іскерліктер  қалыптасады:  ынтымақтастықта  жұмыс  істеу, 
өзге  балалардың  пікірін  тыңдау,  жинаған  материалдан  әдемі  бұйымдарды  бірлесіп 
жасау. 
Белсенді  әдіс-тәсілдерді  ойындар  арқылы  да  ұйымдастыруға  болады.  Оған 
рөлдік, дидактикалық, іскерлік ойындар жатады.  
Сабақтың  соңғы  кезеңін  кері  байланысты  «Аяқталмаған  сөйлемдер»,  «Түймедақ» 
әдістерімен  қорытындылаймын.    Балалар  түймедақтың  жапырақтарын  жұлып  өтілген 
тақырып аясында артында жазылған сұрақтарғажауап береді де, екінші жағына өзге топ 
қатысушыларына сұрақ жазады. Топтар бір-бірінің жауаптарын толықтырады. Осындай 
әдістер  сабақты  сауатты,  қызықты  аяқтауға  мүмкіндік  береді.  Ал  мұғалім  үшін 
оқушылардың нені меңгергенін, келесі сабақта неге мән беруге назарын аударады.   
Қорыта келе  оқытудың белсенді әдіс-тәсілдері келесі міндеттерді шешеді: 
- оқушылардың оқуға деген мотивациясын және оқушының жақсы жақтарын ашады; 
- өздіктеріне білім алуға үйретеді; 
- пәнге деген қызығушылықтарын артады; 
-оқушылардың 
комуникативтік, 
ұйымдастырушылық 
дағдыларын 
қалыптастырады; 
Белсенді  әдіс-тәсілдерді  сабақ  барысына  біртіндеп  оқушылардың  бойына  пікірлесу, 
дәлелдеу,  ынтымақтастық  мәдениетін  тәрбиелеп  енгізген  жөн.  Әр  мұғалім  әр  сабақ 
кезеңінде  белсенді  әдіс-тәсілдерді  қолдана  отырып,  сол  сабақ  кезеңінің  міндеттерінің 
орындалуын  қамтамасыз  ететін  әдістерді  дұрыс  таңдаған  жөн  екендігін  естен 
шығармауы тиіс.   Әдіс-тәсілдерді  қолданудың маңыздылығы  жаппай, міндетті  түрде, 
сабақ  сайын  пайдалануда  емес,  оның  маңыздылығы  оқушылардың  мотивациясын 
тудыратындай,  оқу  материалын  жеңіл,  сапалы  қабылдауында,  уақытты  ұтымды 
пайдалануда, оқыту үдерісін тиімді ұйымдастыруда жатыр. 
Оқытудың  белсенді  әдіс-тәсілдерін  жүйелі    қолдану  оқыту  үдерісін  тиімділігін  және 
оқыту мақсатын, тәрбиелеу мен дамытуды іске асуын қамтамасыз етеді. 
 
Пайдаланған әдебиеттер тізімі: 
1.  «Мұғалімге  арналған  нұсқаулық»    КР  орта  білім  жаңарту  шеңберінде  қазақ  тілінде 
оқытатын  мектептердегі  бастауыш  сынып  пәндері  бойынша  педагогика  кадрларының 
біліктілігін  арттыру  курсының  білім  беру  бағдарламасы. 
Педагогикалықшеберлік 
орталығы  «Назарбаев Зияткерлікмектебі», 2016 жыл. 
2. «Бастауыш мектепте оқыту» республикалық әдістемелік журнал №5 2012жыл. 
3.  «Дуыс  пен  көрініс»    Оқу  мен  жазу  арқылы  сыни  тұрғыдан  ойлау  туралы  ұлттық 
журнал, №4 2013жыл. 
4. В.Тихомирова «Уроки сотрудничества»  ОО «Школа XXI века» 2007 г.
 
 
 
 
 

246 
 
ИННОВАЦИОННЫЕ ТЕХНОЛОГИИ В КЛАССАХ ПРЕДШКОЛЬНОЙ 
ПОДГОТОВКИ 
Кураева Дарья Иосифовна, 
учитель предшколы, АСШ №2 
Акмолинская обл., г. Акколь 
 
Очень актуальной  в  наше  время  является  прoблeмa организации  инноваций 
дошкольного образования, а также их внедрение в классы прeдшкoльнoй подгoтoвки. В 
настоящее время в нашей стране происходят существенные изменения в национальной 
образовательной политике. Инновационные процессы в образовании рассматриваются 
в  качестве  «…основы  для  прорывного  инновационного  развития  страны,  для 
укрепления  ее  конкурентоспособности…».  Инновации  определяют  новые  методы, 
формы,  средства,  технологии,  использующиеся  в  педагогической  практике, 
ориентированные на личность ребенка, на развитие его способностей. Педагогические 
инновации  могут  либо  изменять  процессы  воспитания  и  обучения,  либо 
совершенствовать.  
Исходя  из  того,  что  дошкольное образование  призвано помочь  реализовать 
способности каждого и создать условие для индивидуального развития ребёнка, классы 
предшкольной  подготовки  осуществляют  развивающее  личностно-ориентированное 
образование  дошкольников,  используя  деятельности  и  компетентности  подходы, 
игровые 
интерактивные 
и 
информационно-коммуникативные 
технологии. 
Использование  инноваций  предполагает  выработку  и  реализацию  решений  по 
освоению  каких-то  новшеств,  т.е.  таких  компонентов  или  таких  связей,  которых 
раньше  в  педагогической  системе  предшколы  не  было.  Нововведение  (инновация)  - 
комплексный  процесс  создания,  распространения,  внедрения  и  использования  нового 
практического  средства,  метода,  концепции  и  т.д.  -  новшества  для  удовлетворения 
человеческих потребностей [1]. 
Одним  из  инновационных  методов,  активно  внедряемым  в  практике 
предшкольной  подготовки  является  метод  проектов.  Толчком  к  внедрению  этого 
метода  стали  социо -  игровые технологии  при  планировании  вoспитательнo-
oбразовательного  процесса.  Метод  проектов  является  педагогической  технологией, 
актуализирующей  субъектную  позицию  ребенка  в  педагогическом  процессе,  является 
методом,  идущим  от  детских  потребностей  интересов,  возрастных  и  индивидуальных 
особенностей детей. Проектная деятельность дает возможность воспитывать «деятеля», 
а  не  «исполнителя»,  развивать  волевые  качества  личности,  навыки  партнёрского 
взаимодействия  представляет  собой  такой  тип  усвоения  знаний,  который  заедает 
многочисленные возможности, их использование в различных сочетаниях, интеграции 
различных  видов  деятельности.  Как  показывают  исследования,  проектная 
деятельность способствует:активизации, самостоятельной 
познавательной 
дeятельности  дeтeй;  освоению  детьми  окружающей  действительности,  всестороннему 
ее  изучению;  развитию  творческих  способностей;  умению  наблюдать,  слушaть; 
развитию  навыков  обобщать  и  анализировать;  развитию  мышления,  воображение, 
внимания, памяти, речи.  
У 
детей 
прeдшкoльного 
возраста, 
наряду 
с 
игровой 
деятельностью, огромное значение 
в 
развитии 
личности 
ребёнка, 
в 
процессах социализации имеет проектная деятельность, которая понимается не только 
как процесс усвоения знаний, умений и навыков, а, главным образом, как поиск знаний, 
приобретение практического опыта  преобразования  окружающей  действительности 
самостоятельно  или  при  тактичной  помощи  взрослых.  Причины  встречающейся 
интеллектуальной пассивности детей часто лежат в ограниченности интеллектуальных 
впечатлений, 
интересов 
ребенка. 
Вместе с 
тем, 
будучи 
не в 
состоянии 
правиться c самым  простым  учебным  заданием, они  быстро  выполняют его, если 

247 
 
оностановится  для  них  личностно  значимым,  например,  переводится  в  практическую 
плоскость или игру. 
Спецификой  использования  метода  проектов  в  предшколе является  то, 
чтовзрослым  необходимо  «наводить»  ребёнка,  помогать обнаруживать  проблему  или 
дaжeпровoцировaть ee возникновение,  вызвать  к  ней  интерec и  «втягивать»  дeтeй  в 
совместный  проект,  при  этом  не  пeреусeрдствовaть  с oпeкой  и  помощью  родителей. 
Учитель  предшкольных  классов  выступает  как  организатор  детской  продуктивной 
деятельности,  он  источник  информации,  консультант,  эксперт. Oн  -  основной 
руководитель  проекта  и  последующей  исследовательской,  игровой,  художественной, 
практико-ориентированной  деятельности,  координатор  индивидуальных  и  группoвых 
усилий дeтей в рeшeнии прoблeмы. При этoм взрoслый выcтупаeт пaртнeром ребенка и 
пoмощникoм  в  егo сaмoразвитии.  Иcпoльзование  мeтoда  прoeктов  в  рaбoтe с 
дошкольниками  способствует  повышению  самооценки  ребенка.  Учacтвуя  в  прoeкте, 
ребенок ощущает себя значимым в группе сверстников, видит свой вклад в общее дело, 
рaдуeтся  своим  успехам.  Мeтoд  проекта  способствует  развитию  благоприятных 
межличностных отношений в группе детей [2]. 
В цeлом ecть ocновaния утверждать, что развитие инновационной деятельности - 
одно из стратегических направлений в образовании. 
Педагогические  мастерские  также  по  праву  можно  считать  инновационной 
технологией,  поскольку  она готовит личность  к  сознательному  построению  своей 
жизни, к активному участию в жизни коллектива и общества. 
Мастерская -  это  совокупность  пространств:  игрового,  учебного,  культурного, 
художественно-творческого.  В  мастерской  ребёнок  приобретает  жизненный  опыт, 
открывает  истину,  сам  устанавливает  ценности,  выстраивает  собственные  знания, 
культуру.  Работа  в  мастерской  построена  на  принципах  свободы  выбора, 
индивидуального  и  коллективного  взаимодействия,  нравственной  ответственности  за 
свой  выбор.  Свободно  и  независимо  выстраивая  свои  мысли,  свою  деятельность, 
ребёнок учится по-своему, индивидуально реагировать на то, что происходит вокруг. 
Особая  ценность  технологии в  разрыве  (наличии  разных  точек  зрения),  в 
создании  собственного  продукта  творчества,  в  подъёме  на  вершину  открытия. 
Незавершённость  мастерской,  когда  итогом  оказываются  новые  вопросы,  темы  для 
размышления, формирует собственную культуру действия, мысли. 
Педагогические  мастерские  -  нестандартная  форма  организации  учебно-
воспитательного процесса, которая 

 
создаёт творческую атмосферу, психологический комфорт; 

 
способствует росту личности учителя и ученика; 

 
дарит радость сотворчества. 
В  мастерской ребёнок  способен  строить  свои  знания  самостоятельно  в 
совместном поиске, организованном и продуманном мастером [3]. 
Принципы работы мастерской 
1.
 
Атмосфера открытости, доброжелательности, сотворчества в общении. 
2.
 
Включение в изучение проблемы эмоциональной сферы ребёнка. 
3.
 
Работа мастера и ученика на равных. 
4.
 
Неспешность рассуждения и обдуманность ответов на вопросы. 
5.
 
Подача информации малыми дозами, по потребности. 
6.
 
Социализация, афиширование работ. 
7.
 
Чередование  индивидуальной  и  коллективной  работы  в  атмосфере 
сотрудничества, взаимопонимания. 
8.
 
Повышение  уровня  коммуникативной  культуры  (диалогический  способ 
восхождения к истине). 
9.
 
Построение процесса по законам проблемного обучения. 
10.
 
Принцип выбора: мастера, вида деятельности, способа предъявления результата. 

248 
 
Алгоритм процесса работы мастерской: 
Технология  педагогических  мастерских  включает  семь  этапов,  каждый  из 
которых  решает  определённые  задачи  на  содержательном,  коммуникативном, 
личностном уровнях и логически связан с последующим этапом. 
«Индукция»  (Индуктор):  создание  эмоционального  настроя,  включение  чувств 
ученика  (ребёнка),  создание  личного  отношения  к  предмету  обсуждения.  Учитель  на 
этом  этапе  предлагает  детям  записать  или  произнести  вслух  ассоциации  (вопросы, 
рисунки)  по  определённой  теме  (явлению,  понятию,  событию,  ситуации).  Важно 
предложить  такое  задание,  чтобы  включить  в  работу  каждого  ребёнка  на  уровне  его 
знаний  и  умений.  Заметим,  что  дети  старшего  предшкольного  возраста  имеют 
достаточный жизненный опыт для того, чтобы ассоциировать предметы или явления. 
«Самоконструкция»:  индивидуальное  создание  гипотезы,  решения,  текста, 
рисунка, проекта. Учитель расширяет  сферу актуализации знаний на индивидуальном 
уровне  и  просит  записать  (сказать)  всё  то,  что  дети  знают  о  познавательном  объекте 
(либо непосредственно даётся задание по определению признаков понятия, проблемы и 
пр.) 
«Социоконструкция»:  работа  учащихся  в  парах  по  построению  определённых 
элементов.  Учитель  организует  эту  работу  (просит  поменяться  тетрадями  и  обсудить, 
что  получилось,  подумать  вместе  над  заданием  и  др.)  Следует  отметить,  что  в  парах 
дети  5,5  -  6,5-летнего  возраста  работать  любят  и  даже  пробуют  спорить,  высказывая 
своё мнение. 
«Социализация»: выступление ученика в группе (сопоставление, сверка, оценка, 
коррекция  полученных  результатов).  Учитель  просит  поделиться  и  обсудить 
полученные  результаты,  прийти  к  общему  мнению,  подготовить  выступление  от 
группы; при необходимости предлагает дополнительные задания. 
«Афиширование»:  предъявление  коллективных  работ  учеников  (текстов, 
проектов,  рисунков,  схем)  всему  классу  (группе),  ознакомление  с  результатами 
групповой  работы.  Учитель  организует  обсуждение  полученных  в  ходе  групповой 
работы  результатов,  даёт  необходимые  пояснения  по  ходу  представления  группами 
результатов выполнения заданий. 
«Разрыв»:  внутреннее  осознание  участниками  мастерской  неполноты  или 
несоответствия  своего  прежнего  знания  (умения)  новому.  Учитель  предлагает  детям 
задание, которое они не могут выполнить в силу неполноты своего знания (умения) на 
данном этапе (проблемная ситуация, противоречивая информация). Ученики (дети) на 
этом  этапе  осознают  возникшие  познавательные  противоречия,  предлагают  свои 
способы  и  пути  решения,  работая  с  предложенным  источником  информации,  находят 
оптимальный  вариант  решения  проблемы,  закрепляют  и  применяют  полученные 
знания. 
«Рефлексия»:  Учитель  инициирует  и  активизирует  рефлексию  учащихся  по 
поводу 
индивидуальной 
и 
совместной 
деятельности 
на 
содержательном, 
коммуникативном и эмоциональном уровнях [4]. 
Главной  целью  предшкольного  образования является  «…выравнивание 
стартовых  возможностей  будущих  школьников,  чтобы  у  них  не  возникало  стрессов, 
комплексов,  чувства  неудовлетворённости,  которые  могут  отбить  желание  учиться  на 
последующие годы…» 
Приводим примерный план-конспект по аппликации 
Тема занятия: Летние картины. Ладошки-художницы. 
Изделие: летний пейзаж, составленный из силуэтов детских ладошек. 
1.Индукция 
Учитель просит детей прислонить свои ладошки к щёчкам: 
-Что  чувствует?  (тепло  или  прохладу,  ответы  могут  быть  разными).  Какое  время  года 
вспомнилось вам?Высказывают свои чувственные ощущения 

249 
 
2. Самоконструкция 
-Что хотите рассказать о лете? Что видели, где бывали летом? 
Выстраивается ассоциативный ряд 
3. Социоконструкция 
Расскажите  друг  другу,  на  что  похожи  ваши  воспоминания  (на  что  похожа  бабочка, 
облако,  деревце…)Рассказывают  друг другу в парах, с чем можно сравнить предметы 
или явления 
4. Социализация 
- Сложите ваши ладошки так, чтобы получились ромашка, солнышко, деревце, травка. 
-А  затем  постройте  такие  летние  изображения  из  картонных  ладошек.Прикладывают 
ручки  на  столах  друг  к  другу,  выстраивая  изображения  предметов,  предложенных 
учителем.Затем  обводят  на  картоне  свои  ладошки,  вырезают  их  по  контуру,  строят 
изображения, скрепляя ладошки клеем. 
5. Афиширование 
Учитель помогает представить полученные «продукты». Дети могут сами представить 
продукт  своего  творчества,поясняя,  что  у  них  получилось  и  почему  родился  именно 
такой образ. 
6. Разрыв 
Учитель  собирает  и  выстраивает  из  детских  изображений  (травки,  деревца,  облаков, 
солнышка,  ромашек,  васильков)  на  большом  листе  ватмана  целую  картину  –  летний 
(осенний,  зимний)  пейзаж.  Советуются,  как  и  где  лучше  разместить  изображения, 
чтобы получилась красивая картина 
7.Рефлексия 
-Приглашаю  вас,  дети,  в  летнюю  сказку  (читает  стихи  о  лете,  включает  музыку  и 
т.д.).Учитель  может  показать  детям  слайд-шоу,  приготовленное  к  теме  занятия.  Дети 
обсуждают работу в группах, могут анализировать, что получилось наиболее удачным. 
Занятие  лучше  проводить  зимой  или  поздней  осенью,  когда  воспоминания  о  лете 
особенно приятны детям. 
Теоретическая  проработка  проблемы  инноваций  служит  основой  обновления 
образования,его осмысления  и обоснования  с  целью  преодолеть  стихийность  этого 
процесса, эффективно управлять им. 
В  настоящее  время  каждый  педагог, оказываясь  перед  необходимостью 
самоопределения, должен ответить на ряд принципиальных вопросов: 

 
в чем его цели и задачи; 

 
как он будет организовывать педагогический процесс; 

 
какими будут критерии успешности его деятельности. 
Каждый  педагог,  какую  бы  конкретную  должность  он  ни  занимал,  всегда 
ориентируется на основные типы взаимодействия с воспитанниками - сотрудничество, 
диалог, партнерство, сотворчество. 
Кризисное время рождает в нашей педагогической системе не только ожидание 
«перемен сверху», но и ощущение необходимости собственных изменений [5]. 
 

жүктеу/скачать 5,27 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: