ДЕРБЕС КОМПЬЮТЕРДЕ ЛОГИКАЛЫҚ БАҒДАРЛАМАЛАУ АРҚЫЛЫ ШЕШІЛЕТІН
ЕСЕПТЕРДІҢ ИНТЕЛЛЕКТУАЛДЫ ЖҮЙЕЛЕР БОЙЫНША ДАЯРЛЫҚ ҚАЖЕТТІЛІГІН
ТУҒЫЗУЫ
У.А.Қосыбаева -
Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті, Қарағанды қ.,
Д.К.Шегирова -
Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті, Қарағанды қ.
Бүгінгі күні ақпарат көздерінде техникалық құралдар қарқынды дамуда деп айтылып жатқаны
ешкімге де құпия емес. Сол тілге тиек болып отырған техникалық дамудың негізгі қозғаушы күші-
ақпараттық технологиялар бағытындағы оқытылатын студенттер, яғни келешек кəсіби мамандар. Ертеңгі
күні де осы құлашын жайған қарқынды даму құлдырауға кетпеуі үшін сол болашақ мамандардың білімін,
білігін арттыру қажет екені де ақиқат. Осы орайда өмірдегі процестерді, құбылыстарды, ситуацияларды
модельдеу, модельдеу үшін формальдау, формальды тілде модельдеу мəселесімен айналысу өз деңгейінде
болуы тиіс. Аталған шарттарды жүзеге асыру ақпараттық технологиялар бағытында оқытылатын
студенттер арасында жасанды интеллект, эксперттік жүйелер, логикалық бағдарламалау, интеллектуалдық
жүйелер т.б. пəндерін оқыту бойынша орын алады.
Өндiрiстiң салаларын механикаландыру, аутоматтандыру, кибернетикалық құбылыстарды,
компьютерлер мен роботтарды қолдану еңбек мазмұнындағы функционалдық өзгерiстердi туғызды, яғни
қол еңбегi азайды, оның орнына ой еңбегiнiң үлесi көбейдi, ал техниканың соңғы буындары ой еңбегiнiң
кейбір бөлiктерiн де өзi атқаруда. Бiрақ бұдан өндiрiсте адам еңбегiнiң мүлдем жойылады деген ұғым
тумауы керек, алайда ғылыми-техникалық даму барысында еңбек функциясының өзi түрленiп отырады,
еңбектiң кей түрлерi жойылғанымен бiрге басқа түрлерi пайда болып отырды. Яғни адам мен техника
арасындағы еңбек бөлiнiсiнiң өзi өзгерiп, түрленiп отырады. Сондықтан ғылыми-техникалық даму шексiз
процесс болса, еңбек функциясының өзгеруi де соншалықты үздiксiз процесс.
Қоғамды ақпараттандыру жағдайында үздіксіз білім беру жүйесі төмендегілерге сүйенеді:
-
білім берудің сапасын арттыру, даму қарқынын күшейту жəне дербестендіру есебінен
қоғам мүшелерінің ой-өрісінің даму деңгейін көтеру;
-
өз бетінше білім алу мүмкіндіктерін кеңейту жəне міндетті емес білім беру жүйесінде
қоғам мүшелерінің өз мамандықтарын қайта өзгерте алатындай жағдай туғызу.
Сонымен бірге білім беруді ақпараттандырудың негізгі бағыттары деп төмендегілерді атай
аламыз:
- əдіснамасын жетілдіру мен стратегиялық мазмұнын таңдау;
-
əдістері мен формаларын ұйымдастыру;
-
қоғамды ақпараттандырудың қазіргі жағдайында тұлғаны тəрбиелеу мен дамыту;
-
оқытудың əдістемелік жүйесін жасау;
-
студенттің интеллектуалдық потенциалын дамытуға бағыттау;
-
өз бетімен білім алу біліктілігін қалыптастыру;
-
ақпараттық-оқу, эксперименттік-зерттеу қызметінің өз бетімен түрлі іс-əрекеттерін жүзеге
асрыу;
-
тестілік, диагностикалық бақылау əдістері мен студенттердің білім деңгейін бағалау [1].
Білім беру жүйесінде студенттерді компьютерлік, ақпараттық технологияларға оқыту қарқынды
дамуда. Соның ішінде біздің зерттеу пəнімізге байланысты адамның ойлау қабілетін модельдейтін жəне
соған байланысты есептерді шешетін жасанды құралды табу идеясы ерте заманнан ғалымдарды
ойландырған мəселе. Ол туралы бірінші рет Р.Луллий (шамамен 1235-1315жж.) ХІV ғасырда түсініктердің
жалпы классификациясы негізінде есептерді шешетін машина құрастыруды ойлаған.
Осы орайда есте сақтау жағынан кейбір қиыншылықтар туғызатын математикалық логика
элементтерін жасанды интеллектінің бір бағыты болып табылатын логикалық бағдарламалау арқылы
жеткізу мүмкіндігі бар екенін зерттеу жұмысымызда қарастырамыз.
ВЕСТНИК КазНПУ им.Абая, серия «Педагогические науки», № 2 (22), 2009 г.
58
Білімдерді компьютерде көрсету логикалық амалдарға байланысты. Білімді көрсету – шынайы
жағдайларды фигура, жазба немесе тілдің көмегімен формальдау болып табылады.
Аутоматтандырылған жүйелерде компьтерлік жүйелерге біз сұраныстар жасағанда, базадағы бар
деректерді экранға шығара аламыз. Ал интеллектуалды жүйелерде компьютердегі мəліметтер қорында
жоқ деректерді логикалық ережелер арқылы ұйымдастырып, ала аламыз, яғни «жоқтан» «бар» ала аламыз.
Зерттеуімізде логикалық бағдарламалауды практикалық жүзеге асыру Пролог тілі арқылы жүзеге
асырылды.
Пролог тілінде бағдарлама іс-əрекеттер тізбегі түрінде емес, фактілер мен сөйлемдердің
жиынтығынан тұрады, сондықтан да ол – декларативті тіл, яғни деректермен-сөздермен жұмыс істейтін
тіл.
Пролог тілі математикалық предикаттар логикасына сүйенеді. Предикаттар логикасы – адамның
ойын компьютерге түсіру əдісі, арифметикалық амалдарды қолданудан қарапайым. Пролог предикаттар
логикасының қысқартылған синтаксисін қолданады жəне табиғи тілге жақын. Алгоритмдік шешімі жоқ
есептерді шешуде жоғарыда айтқандай логикалық бағдарламалау қазіргі кезде кең қолданылуда.
Интеллектуалдық жүйелерге оқытудың əдістемесін жетілдіруде логика жəне ойларды модельдеу
ұғымдарына көңіл бөлдік. Мұндайды игеруде ойларды жазу тəсілі, ойлардың ақиқаттығын анықтайтын
ережелерді игеру қажет.
Студенттердің логикалық бағдарламалау бойынша білімі мен білігін жетілдіру мақсаты жаңа
арнайы пəндерді енгізу арқылы жүзеге асырылды. Жаңа пəнді енгізу əдіснамасы Е.А.Бөкетов атындағы
Қарағанды мемлекеттік университетінің, Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің, Балқаш
гуманитарлық техникалық институтының «Информатика», «Ақпараттық жүйелер», «Ақпараттық
технологиялар» мамандықтарындағы оқу жоспарларына талдау жасау негізінде анықталды. Бұл тақырып
бойынша талдау жасау, жаңадан дамып келе жатқан интеллектуалдық жүйелер мен бесінші кезеңнің
компьютерлерін игерудің алдыңғы шарты.
Компьютерлік технологиялар мамандарының білімі «енгізіліп қойған» компьютерлік жүйелерде
(эксперттік жүйелерде) тек қарапайым логикалық есептер шығарып қоймайды, қажетті практикалық
бағдарламаларға негіз болады. Ол жоғарыда айтылған ойлармен бірге ауруларды анықтау мен емдеу,
пайдалы қазбаларды іздеу, автомобильдің ақауын диагностикалау, ұшақты отырғызуды басқару немесе
космос станциясын ориентациялау есептері болуы мүмкін. Осындай жəне мыңдаған күнделікті кездесетін
есептер, тəжірибелер жəне жоғары ғылыми есептер əдістер мен бағдарламалық құралдар көмегімен
шешіледі, олар логикалық тұжырымдарға байланысты болады, яғни логикалық бағдарламалау арқылы
шешіледі.
Дж. Робинсон 1984 жылы логикалық бағдарламалау негізіне кейбір формальды логикалық тілде
есепті сипаттау мен кейбір формальды (дедуктивті) жүйеде тұжырымдау көмегімен шешім алу деді.
Логикалық бағдарламалау деп – проблеманы шешудің мынадай əдістерін айтады: декларативті
формада (деректермен берілген форма) білімді манипуляциялауға арналған логикалық тұжырымдардың
əдістерінің жиынтығы
Сонымен логикалық бағдарламалау аксиомалық əдістің жəне формальдау теориясы «айсбергінің»
ұшы болады.
Логикалық бағдарламалаудың тар ұғымын бірінші ретті предикаттарды есептеу деп түсінуге
болады жəне ол логикалық тұжырымдау жасауға негіз болады да хорндық немесе резолюциялық деп
аталады, яғни хорн дизъюнкцияларын қолданып логикалық бағдарламалау [2].
Қазіргі компьютерлік техника мен технологияның даму заманында барлық теория практикалық
жүзеге асырылуда. Ол үшін адам ойы формальданады, модельденеді жəне компьютерде өңделеді. Ал
алгоритмдік шешілмейтін немесе теориялық есептерді шешуде логикалық предикаттар тілі
қолданылатына мəлім.
Логикалық бағдарламалау технологиясын үйрену жəне компьютерде бағдарлама жазып үйренуді
бекіту дидактикалық принциптер негізінде жүзеге асырылады:
-
басқа пəндерде өткізілген тақырыптарды ескеру, яғни бірізділік принципі;
-
арнайы курс ішіндегі тақырыптардың өз ара байланысы жəне бірізділігі;
-
логикалық бағдарламалауды жүйелі түрде алгоритмдеу, бағдарламалау негіздеріне
байланысты пəндерден кейін оқыту [3].
Студенттердің логикалық ойлау қызметін дамытуда алгебраның, дəлірек айтсақ, предикаттар
Абай атындағы ҚазҰПУ-дың ХАБАРШЫСЫ, «Педагогика ғылымдары» сериясы, № 2 (22), 2009 ж.
59
логикасының теориясының маңызы зор. Теориялық материалдарды эксперттік жүйелер құруда қолдана
білу үшін алдымен предикаттар логикасы тілінде модельдеу қажеттілігі туады. Одан кейін ол модельдерді
логикалық бағдарламалау тілінде өрнектеу керек болады.
Бұл туралы табиғи тілмен байланысын түсініктеме жасау арқылы студенттер жүйелі түрде
тақырыпты жеңіл түрде қабылдай алатындай жағдай туғызу керек.
Дербес компьютер дəстүрлі есептер шешуге қолдану орынын тапқан жайт. Жалпы дербес
компьютердің қолданылуы ғылым алгоритмін тапқан, машина көмегінсіз есептеу жүргізу мүмкін емес
дерліктей көптеген есептеу жұмыстарын орындаумен басталды (айнымалылар саны өте көп сызықтық
теңдеулерді шешу немесе көптеген қолданбалы есептер шешімі келіп тірелетін түрлі сандық
функцияларды есептеу т.б.) [4]. Математиктерге аян болған алгоритмдер машинаға емес адамға түсінікті
болатын математика тілінде жазылды, оларды машинаға түсінікті тілге аудару қажеттілігінен
бағдарламалау жұмысы туындады. Бағдарламалау мүмкіндіктері арқасында компьютер енгізілмеген
қоғамдық сала қалмады деп айтуға болады. Осылай бастауын тапқан бағдарламалау саласы бүгінде
логикалық бағдарламалау деңгейіне жетті. Есептеу техникасының жыл сайын қарқынды дамуымен
бүгінде компьютер деп аталатын есептеу құралы интеллект функцияларын жүзеге асыруға қабілетті. Осы
жерде логикалық бағдарламалау бір саласы болып табылатын жасанды интеллект туралы айту орынды.
Жалпы жасанды интеллектіге айтылатын пікір сан алуан, сан бағытты. Бізге қатысты жасанды интеллект
адам иығына түсетін интеллектуалдық ауыртпалықты түсіруге қол созатын эксперттік жүйелермен,
интеллектуалдық жүйелермен, логикалық бағдарламалаулармен байланысты.
1.
Нұрашев Х., Бүркіт Ə., Бүркіт Н., Əжібеков Қ., Асан Е. Оқу процесінде компьютерді
тиімді пайдалану əдістемесі //Білім беру жүйесін ақпараттандыру. – 2006. – Б. 2-4.
2.
Агафонов В.Н., Борщев В.Б., Воронков А.А. Логическое программирование в широком
смысле// В кн.: Логическое программирование: Сб.статей /Пер. с англ. и фр./ Под ред. В.Н.Агафонова. –
М.: Мир, 1988. – С.298-366.
3.
Попов Э.В. Экспертные системы. Решение неформализованных задач в диалоге с ЭВМ. –
М.: Наука, 1997.
4.
Адаменко А., Кучуков А. Логическое программирование и Visual Prolog. – СПб.: БХВ-
Петербург, 2003. – 990 с.
Резюме
В статье рассматривается проблема связи научных теоретических разработок, проводимых
высшими учебными заведениями, и процессом их внедрения в производство. А также описываются и
анализируются результаты внедрения специальных курсов по интеллектуальным системам, логическому
программированию, экспертным системам.
Summary
In clause the problem of communication of the scientific theoretical development spent by higher
educational institutions and process of their introduction in manufacture is considered. And also results of
introduction of special rates on intellectual systems, logic programming, expert systems are described and
analyzed.
ВЕСТНИК КазНПУ им.Абая, серия «Педагогические науки», № 2 (22), 2009 г.
60
ПРОБЛЕМА ПОДГОТОВКИ БАКАЛАВРА ТРАНСПОРТА К ОРГАНИЗАЦИОННО-
ТЕХНОЛОГИЧЕСКОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ
С.Г.Курымбаев -
ст.преподаватель, Карагандинский государственный университет
им.Е.А.Букетова, кафедра машиноведения
Проблема повышения качества образования становится наиболее актуальной в связи с
вхождением Республики Казахстан в единое мировое образовательное пространство, где востребованным
оказывается специалист, квалифицированный в ряде областей, постоянно занимающийся
самообразованием. Принятая в 2004 году «Государственная программа развития образования в
Республике Казахстан на 2005-2010 годы» определила государственную образовательную политику на
ближайшее пятилетие, выдвигая главную цель – развитие системы образования, ориентированного на
результат [1].
Профессиональная деятельность требует от специалиста не только глубоких теоретических
знаний, но и необходимой специальной подготовленности. Поэтому подготовка высоко-
квалифицированных специалистов, способных быстро приспосабливаться к новым условиям труда,
обладающих высоким профессионализмом, конкурентоспособностью, является одной из актуальных
проблем современного образования.
Автомобильный транспорт является неотъемлемой частью общества. С ростом количества
автомобильного транспорта увеличивается аварийность на автомобильных дорогах. Для решения данной
проблемы необходимо рассмотреть вопрос подготовки водителей, как компонента обеспечения
безопасности дорожного движения.
Специальность 050901 «Организация перевозок, движения и эксплуатация транспорта» является
той специальностью которая требует профессиональной подготовки по вопросам обеспечения
безопасности в различных условиях. В Карагандинском государственном университете имени Е.А.
Букетова подготовка кадров по данному направлению осуществляется с 1997 года по специальности
300400 «Организация дорожного движения» [2]. С 2004 г. специальность 300400 «Организация дорожного
движения» объединена со специальностями по классификационной группе и получила новый шифр и
название: 050901 «Организация перевозок, движения и эксплуатация транспорта» [3].
Согласно Государственному общеобязательному стандарту высшего профессионального
образования специальности 050901 - Организация перевозок, движения и эксплуатация транспорта
бакалавр транспорта может выполнять следующие виды профессиональной деятельности: органи-
зационно-технологическая,
производственно-управленческая,
расчетно-проектная,
сервисно-
эксплуатационная.
В организационно-технологической деятельности рассматриваются вопросы организации работ
по проектированию методов управления; обеспечения безопасности в различных условиях; организации
работы коллектива исполнителей, учет различных мнений и принятие управленческих решений;
компромиссные решения с учетом различных требований (стоимости, качества, сроков исполнения и
безопасности) при разных видах планирования и определении оптимальных решений; эксплуатация
транспортных средств и систем.
Требования к образовательному процессу бакалавра транспорта устанавливаются с учетом
области применения его знаний и корректируются вузом исходя из содержания цикла специальных
дисциплин. Содержание образовательного процесса специалиста определено государственным стандартом
образования, предусматривающим дисциплины следующих циклов: общеобразовательные, базовые,
профилирующие.
Целью цикла общеобразовательных дисциплин является обеспечение социально-гуманитарного
образования на основе знания законов социально-экономического развития общества, истории Казахстана,
современных информационных технологий, государственного языка, иностранного и русского языков, как
средств межнационального общения.
Целью цикла базовых дисциплин является обеспечение углубленных знаний естественнонаучного,
общетехнического и экономического характера как фундамента профессионального образования.
Цикл профилирующих дисциплин направлен на обеспечение глубоких теоретических знаний и
Абай атындағы ҚазҰПУ-дың ХАБАРШЫСЫ, «Педагогика ғылымдары» сериясы, № 2 (22), 2009 ж.
61
практического опыта в области организации перевозок и эксплуатации транспорта.
Изучив содержание и направленность квалификационной характеристики бакалавра транспорта,
можно отметить многоплановый характер профессиональной деятельности.
Мы рассмотрим вопросы обеспечения безопасности движения, которая является одним из
компонентов организационно-технологической деятельности.
Компонентами организационно-технологической деятельности являются [3]:
- организация работ по проектированию методов управления;
- обеспечение безопасности в различных условиях;
- организация работы коллектива исполнителей, учет различных мнений и принятие
управленческих решений
- компромиссные решения с учетом различных требований (стоимости, качества, сроков
исполнения и безопасности) при разных видах планирования и определении оптимальных решений;
- эксплуатация транспортных средств и систем.
Далее рассмотрим дисциплины профилирующего цикла, в которых раскрываются компоненты
организационно-технологической деятельности [3]:
- организация работ по проектированию методов управления;
1 АСУ (на транспорте). Автоматизированные системы управления на транспорте и ее роль в
организации транспортного обслуживания. Информационное обеспечение АСУ. АСУ как инструмент
оптимизации процессов управления в транспортных системах. Техническое обеспечение АСУ.
Отраслевые АСУ транспортными предприятиями.
2 Организация производства и менеджмент предприятия. Понятие и виды организации.
Внутренняя и внешняя среда организации. Основные экономические методы планирования и управления
показателями структурных подразделений транспортных предприятий. Основы системного подхода в
управлении.
3 Организация перевозок и управление движением. Проектирование организации дорожного
движения
- обеспечение безопасности в различных условиях;
1 Транспортные средства. Тормозная система транспортных средств. Организация эксплуатации
транспортных средств.
2 Основы проектирования транспортных устройств и сооружений. Основные элементы
автомобильных дорог. Проектирование городов.
3 Технология и механизация погрузочно-разгрузочных работ. Основы технологии и механизации
погрузочно-разгрузочных работ и складских операций. Погрузочно-разгрузочные машины и устройства.
Технология и механизированная погрузка и выгрузка грузов.
4 Организация перевозок и управление движением. Проблемы обеспечения безопасности и
эффективности дорожного движения.
- организация работы коллектива исполнителей, учет различных мнений и принятие
управленческих решений;
1 Организация производства и менеджмент предприятия. Экономическая эффективность
мероприятий по научной организации труда. Показатели, характеризующие уровень научной организации
труда. Изучение использования рабочего времени. Производительность труда в структурных
подразделениях транспортных предприятий. Эффективность повышения производительности труда.
Возникновение и эволюция менеджмента. Стратегия и тактика менеджмента. Процесс менеджмента.
Управленческие решения в процессе менеджмента. Методы и способы принятия решений. Типы
руководителей и стили руководства. Понятие управления человеческими ресурсами и кадрами. Кадровая
политика. Деловая этика и имидж руководителя.
- компромиссные решения с учетом различных требований (стоимости, качества, сроков
исполнения и безопасности) при разных видах планирования и определении оптимальных решений;
1 Организация производства и менеджмент предприятия. Правила ведения переговоров.
Управление рисками в организации. Виды конфликтов и технология их решения. Культура речи и деловая
переписка
- эксплуатация транспортных средств и систем;
1 Транспортные средства. Транспортные условия. Организация эксплуатации транспортных
ВЕСТНИК КазНПУ им.Абая, серия «Педагогические науки», № 2 (22), 2009 г.
62
средств. Эксплуатационные характеристики транспортных средств и пути их улучшения. Условия
хранения, технического обслуживания, ремонта транспортных средств. Системы организации ремонта и
технического обслуживания. Формы и методы производства ремонта.
2 Организация перевозок и управление движением. Характеристика автотранспортных средств.
Анализируя содержание нормативных документов, регулирующих процесс подготовки бакалавра
транспорта, и основываясь на современных тенденциях информатизации всех сфер профессиональной
деятельности, на наш взгляд, основной акцент в характеристике содержания образовательного процесса
бакалавра транспорта необходимо сделать на обеспечение безопасности дорожного движения через
подготовку водительских кадров.
Недостаточная работа в сфере организации и обеспечения безопасности движения в Казахстане
определяет необходимость построения качественно новой, эффективной системы подготовки
водительских кадров.
Анализ структуры и содержания деятельности специалиста, работающего в сфере
автотранспортного производства, показывает, что он должен отличаться интегрированностью
профессиональных компетенций, обладать социокультурным, интеллектуальным и нравственным
потенциалом личности. Следовательно, система подготовки водителя должна обеспечивать формирование
всех компонентов его профессионализма. Это требует разработки механизмов переноса основных
положений методологии проектирования образовательных систем в практику организации подготовки
специалистов в сфере автотранспортного производства [4].
Профессиональную пригодность водителей автомобиля поднимал Лям Ж.Л., а проблемой
совершенствования квалификации водителей занимался Васильевский С.М.. Психологическими
характеристиками водительских профессий занимались, такие ученые: Левигурович Г.М., Арбузов В.Н.,
Ланина В.Н., Старкова К.В. и др., а вопросы транспортной психологии в своих трудах рассматривал
Клебельсберг Д.. Проблемой повышения качества подготовки водителей в России занимается
Путенкова Г.Г.
Задачей переподготовки водителей считается повышение их профессионализма, то есть
водительского мастерства. В настоящее время пока еще нет даже лишь приближенного единого для всех
людей и условий критерия соответствия всем требованиям эффективного и безопасного вождения.
Существует необходимость понятия водительского мастерства или водительской непригодности.
Водитель – это участник дорожного движения, он является основным и наиболее сложным
элементом в системе организации безопасности дорожного движения. Несмотря на то, что опытному,
квалифицированному, находящемуся в хорошем физическом состоянии водителю удаётся нередко
избежать дорожно-транспортных происшествий даже в чрезвычайных обстоятельствах при крайне
неблагоприятных дорожных условиях, всё ещё до 90 % всех происшествий совершается по вине
водителей или пешеходов. Связано это с подготовкой и квалификацией участников дорожного движения,
с их умением действовать в критических ситуациях, которые в значительной мере зависят от
индивидуальных физических, моральных и психологических особенностей [5].
Изучением передового опыта подготовки водителей в учебных заведениях в России занимались,
такие ученые, как Яхонтов Г.Е., Романов Е.В., Курочкин А.Ф., Мельшин В.И., Горовом Г.М., Ананьин
В.Т., Грибов Г.С.и Грибов В.Г. А методическими вопросами применения технических средств обучения
водителей в России занимался Певзнер С.Р..
Проблемы совершенствования методики и повышения качества подготовки водителей
транспортных средств в Казахстане нашли отражение в научных трудах Макенова А.А., Цыбенко И.В.,
Добрица В.П.
Задача каждой организации, занимающейся подготовкой и переподготовкой водителей, дать
знания Правил и основ безопасности движения, умения водить автомашины днём и ночью в различных
дорожных и метеорологических условиях, научить определять технические возможности и правила
эксплуатации изучаемых марок автомобилей. При возрастающих требованиях к подготовке водителей
автомобилей, обусловленных появлением новой техники, изменениями в правилах дорожного движения,
необходимо совершенствовать методы обучения, повышать профессиональное и педагогическое
мастерство руководителей курсов подготовки водителей, мастеров производственного обучения,
инструкторов обучения вождению автомобилей.
Преподаватель должен увязывать изложение нового материала со старым, при объяснении новый
Абай атындағы ҚазҰПУ-дың ХАБАРШЫСЫ, «Педагогика ғылымдары» сериясы, № 2 (22), 2009 ж.
63
материал представляется более доступным и лучше усваивается. При изучении нового материала старые
знания, навыки и умения получают дальнейшее развитие, становятся более подвижными и совершенными.
В КарГУ имени Е.А.Букетова в учебный план по специальности 050901 «Организация перевозок,
движения и эксплуатация транспорта» в цикл профилирующих дисциплин по выбору вуза включен
спецкурс «Современная технологии подготовки водителей». Цель изучения спецкурса «Современные
Достарыңызбен бөлісу: |