Психология педагогика және және и


Перечень нормативных правовых ак-



Pdf көрінісі
бет112/172
Дата17.02.2023
өлшемі12,4 Mb.
#68848
1   ...   108   109   110   111   112   113   114   115   ...   172
Перечень нормативных правовых ак-
тов, посредством которых предполагается 
реализация Проекта
1. Закон Республики Казахстан от 27 июля 
2007 года «Об образовании»; 
Закон Республики Казахстан от 15 декабря 
2006 года «О культуре»;
1. Закон Республики Казахстан «Об охране 
и использовании объектов историко-культур-
ного наследия»;
2. Послание Президента Республики Ка-
захстан Н.А. Назарбаева народу Казахстана 
от 17 января 2014 года «Казахстанский путь 
– 2050: единая цель, единые интересы, единое 
будущее».
3. Концепция социального развития Респу-
блики Казахстан до 2030 года и План соци-
альной модернизации Казахстана на период 
до 2016 года;
4. Концепция по вхождению Казахстана в 
число 30 самых развитых государств мира и 
план мероприятий по ее реализации;
5. Концепция культурной политики Респу-
блики Казахстан (в стадии разработки).
6. Концепция государственной молодеж-
ной политики РК до 2020 года «Казахстан 
2020: Путь в будущее».
7. Конвенция о правах ребенка.
8. Концепция непрерывного педагогиче-
ского образования в РК.
9. Концепция перехода на 12 летнее обра-
зование в РК.
10. Концепция профильного образования.
11. Концепция гуманитарного образования 
в Республике Казахстан.
12. Государственная программа «Инфор-
мационный Казахстан 2020».
М.К. ТУЛЕКОВА 
Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті
ůлем тарихы кафедрасы
mereke_55@mail.ru
Алматы қ., Қазақстан
ШЕТЕЛДЕГІ ҚАЗАҚТАРДЫҢ КӨШІ-ҚОНЫ
ТУРАЛЫ ДЕРЕКТЕР
Аннотация
Мақалада шетелдегі қазақ диаспорасының тарихы жǩне ХХ ғасырдың көші қон мǩселесі 
қарастырылады. ХХ ғасырдың басында елдегі туындаған саяси, экономикалық жǩне ǩлеуметтік 
шиеленістердің ǩсерінен елін, жерін тастап шетелге ауа көшкен қазақтар қазіргі кезде 
еуропалық елдерде тұрып жатыр. Осы мақалада еуропаға қоныс аударған қазақтардың тағдыры 
мен олардың басынан өткен қиындықтар туралы, олардың тағдыры туралы деректер негізінде 
мағлұматтар берілген.
Түйін сөздер: көші-қон, иммиграция, этнос, демография, диаспора.
В статье рассматриваются вопросы истории диаспоры казахов за границей и проблемы пере-
селения и миграции в Казахстан в ХХ веке, отражены данные о судьбе казахов, переселившихся 
в Европу, а также все трудности и лишениях, которые они пережили за этот период. Указанные 
данные основываются на соответствующих документах. В статье дается собственное видение 
решения проблем по обеспечению и реализации идей и программ по развитию и укреплению 
казахскими диаспорами в Европе связей с Казахстаном, ее историей и культурой. 
Ключевые слова: миграция, иммиграция, этнос, демография, диаспора. 


139
Педагогика, психология жǩне білім беру тарихы – История педагогики, психологии и образования
Annotation
In the article are examined the questions of history of diaspore of Kazakhs in a foreign countries 
and the problems of migration and migration in Kazakhstan in ХХ century. In this article data are 
refl ected about the fate of the Kazakhs transmigrating to Europe, and similarly about all diffi culties and 
privations that they outlived for this period. The indicated data are base on documentary testimonies 
of one of participants of migration - Oldman-Kazakh.
In the article own visibility of decision of problems is refl ected similarly on providing and 
realization of ideas and programs on development and strengthening by the Kazakh diaspores in 
Europe of connections with Kazakhstan, her history and culture. 
Keywords: migration, immigration, ethnos, demography, diaspore.
Е
гемен Қазақстан Республикасының өз-
ек ті проблемаларының қатарына жата-
тын көші-қон процесі, оралмандар мен шетел-
дегі қазақтардың өткен тарихы жǩне елімізден 
тысқары жақта жүрген отандастарымызды, 
қандастарымызды Отанына қайтару жǩне 
елге қайтып келіп жатқан отандастарымызды 
құшақ жая отырып қарсы алып оларға барлық 
ǩлеуметтік жағдайларды жасау жǩне оларды 
жұмыспен қамту болып табылады.
Қазақ елінің өткен тарихындағы қиын 
қыстау кезеңдердің бірі болып табылатын 
өзек ті тақырыптар елімізден шетке көшкен 
қа зақ тар туралы мǩселе. 
ХХ ғасырдың басында басталған ел ішін-
дегі саяси, экономикалық жǩне ǩлеуметтік 
ахуалдар тұрғындарға көп қиыншылықтар 
алып келді. Патша үкіметіінң құлатылып, 
кеңес үкіметінің орнауынан қазақтар өмірі 
жақ сарып кете алмады. ХХ ғасыр қазақ жеріне 
көптеген қайғылы, ауыртпалықтар ала келді. 
20-жылдары басталған ашаршылық, одан 
кейінгі тап ретінде тǩркілеу арқылы байлар 
мен орташа шаруашылықтары бар ауқатты 
халықтардың малдары мен мүліктерін тартып 
ала отырып, оларды жер аударудың басталуы 
еліміздегі жаппай қоныс аударуға ұшыратты. 
Малдары мен мүліктерін жǩне өздерінің 
өмірлерін сақтап қалу үшін туған жері мен 
елін тастап жан сауғалап сыртқа қоныс ау-
дару процесі басталды. Халықтың шетелге 
қоныс аударуына ǩсер еткен бірнеше фактор-
лар болды, солардың қатарына жататын сая-
си, экономикалық жǩне ǩлеуметтік факторлар 
болды. Осы ішкі жǩне сыртқы жағдайлардың 
ǩсерінен Қазақстаннан Қытай жеріне, одан ары 
қарай Ауғанстан, Үндістан жерлері арқылы 
еуропалық мемлекеттерге қоныс аударған 
қазақтар басынан көптеген қиыншылықтар 
өткерді. Олар Атамекендерінен сол кездегі 
саяси шиеленістер мен ауыртпалықтан қаша 
отырып, сырт жаққа жақсы өмір, тыныштық 
пен бейбіт өмір сүру үшін барды. Солардың 
қатарына шетелдегі қазақтар да жатады.
ҚР Лондондағы Елшілігіне қарасты Ұлы-
бри тания, Швеция жǩне Норвегиядағы қазақ 
диаспораларының негізгі бөлімі Алтай тауы-
ның баурайларынан тағдырдың тǩл ке гі мен 
Қытай аумағынан Үндістан мен Пǩкіс тан 
арқылы Түркияға көшкен қазақ тардың ұрпақ-
тары болып табылады.
Қазақтардың 1930 жылдардан бастап, 1950 
жылдарға дейін созылған жиырма жыл дық 
соғыс, күрес, ауру-сырқау, аштық жағдай-
ындағы, өлім мен қиындықтарға толы көші 
– тарихымыздағы аз зерттелген аспектілердің 
бірі.
Түркиядағы Гебзе Жоғары Технологиялар 
Институтының Менеджмент Факультетінің 
Стратегия бөлімінің ұстазы, тегі қазақ, 
Каюм Кесиджидің аталған көшке қатысқан 
Атайхан Білгіннің айтқанына жǩне осы 
тақы рыпта жазылған кітаптар мен дерек-
терге сүйене отырып, жазған «Шығыс 
Түркіс тандағы қазақтардың Түркияға көш 
аудар ғанына 50 жыл толуына байланысты» 
атты мақаласында төмендегідей мǩліметтер 
берген: Өткен ғасырдың 10-шы жǩне 30-
шы жылдары аралығында өздері мекен ет-
кен Батыс Қытайда (қазіргі Шыңжаң Ұйғыр 
автономиялық республикасының аумағы) 
ǩскермен қақтығыс, зорлық-зомбылық көрген 
қазақтардың бір бөлімі 1937 жылы дүниедегі 
аса қиын асулар болып табылатын Такла-


140


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   108   109   110   111   112   113   114   115   ...   172




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет