С. Ж. Бахтиярова

48 
Жеңімпаз және кейінгі орындар алған барлық жҥгіруде алған 
ҧпайлардың ең ҥлкен кӛрсеткіші бойынша анықталады. Екі немесе 
бірнеше қатысушылардың ҧпайлар санының тепе-теңдігі кезінде ӛте 
жоғары ҧпайларды жҥгірудің кӛп санында жинақтаған қатысушылар 
артықшылықтарға ие болады. Бҧл кӛрсеткіштердің тепе-теңдігі 
кезінде кӛпсайыстың бір тҥрінде ҧпайлардың кӛп санын жинаған 
қатысушы артықшылыққа ие болады. Бір немесе бірнеше жарыс 
тҥрінде сәтсіз қатысқаны ҥшін қатысушы артықшылыққа ие 
болмайды, ол жарысты аяғына дейін жалғастырады. Тҥрлердің 
біреуіне немесе қатыспағаны немесе келмегені ҥшін қатысушы 
жарыстан шығарылады. 
Кӛпсайыста жарысқа қатысушылармен кӛрсетілген нәтижелер 
бағдарламаның жеке тҥрлерінде жеке есебі кезінде есептелмейді.
Жарыс ҥшін орын.
Лақтыру ҥшін сектордың беткейі тегіс болуы
және бӛгде заттар жатпауы тиіс. Ядроны итеру ҥшін секторда шӛпті 
немесе басқа, ядроның тҥскен айқын ізін қалдыруы қажет. 
Лақтырудың барлық басқа тҥрлерінде сектор шӛпті немесе жерлі 
болуы қажет.
Сектор оның ауданына кіретін 50 мм. енімен бҥйір сызықтармен 
шектеледі, доғалық сызықтармен 50 мм. енімен лақтыру орнынан 
қашықтық белгі қояды, олардың ені белгіленген ӛлшемге кіреді.
Дискіні, балғаны лақтыру, ядроны итеруде сектор бҧрышы 40˚-қа
тең, найза, гранатты, допты лақтыруда 29˚-қа тең болады, сектор 
бҧрышының биіктігіне лақтыру ҥшін шеңбер орталығында және найза 
лақтыру ҥшін қисық сызықты жолақ 8 метр болуы қажет.
Дискіні, балғаны лақтыру және ядроны итеру шеңбермен 
шектелген алаңнан снарядтың жерге қонуы ҥшін секторда орында-
лады. Шеңбердің беткейі қатты материалдан, тегіс болуы қажет.
Балғаны лақтыру мен ядроны итеруде шеңбердің ішкі диаметрі -
213,5 см., дискіні лақтыруда – 250,0 см. тең болуы қажет.
Шеңбер металдан немесе басқа да қатты материалдан дайында-
лады, шеңбер биіктігі – 20 мм., ені – 30 мм. Шеңбер ақ тҥспен 
сырланады. Сектордың қатынасы бойынша шеңбердің алдыңғы 
бӛлігінің орталығы бойынша ядроны итеруде шеңбердің ішкі жағына 
дейін оны жабатын бӛрене орнатылады. Бӛрене биіктігі – 100 мм., ені 
114 мм., шеңбердің ішкі доғасы бойынша ҧзындығы – 120 мм., бӛрене 
ақ тҥспен сырланады. Шеңбер сыртының алаңның беткейінде, шеңбер 
диаметрінің жалғасында сектордың ӛстік сызығына перпендикулярлы 
тҥрде ақ сызықтар енгізіледі. Олардың ені - 50 см. және ҧзындығы – 
75 см. болады. Ортадағы сызықтар шеңберді алдыңғы және артқы 
бӛлікке бӛледі.

49 
Қауіпсіздік мақсатында балғаны және дискіні лақтыруда 
қоршаулар жҥргізіледі, олар қауіпсіздік нормасына сәйкес және 2 кг. 
салмақпен дискіні 25 м/сек. жылдамдықпен қозғалып және 7,275 кг. 
салмақпен балғаны 29 м/сек. жылдамдықпен ҧшып келе жатқанын 
тоқтататын жағдайда болады. Сектордың сызықтарына жанасушы тор 
қоршаулардың буындары серпімді болуы қажет.
Қоршау алмалы-салмалы және стадионда болуы мҥмкін. Қоршау 
торының биіктігі жыл сайын тексеріліп отырылуы қажет. Шеңбердің 
айналасы бӛгде заттардан қауіпсіз зонасы бос болуы қажет: ядроны 
итеруде – 1 метрден кем емес, ал балғаны және дискіні лақтыруда – 
қоршау торына дейін шегінде жерге тҥсу орнында қауіпсіз зонасы 
болуы қажет; ядроны итеуде – 1 метрден кем емес, балғаны және 
дискіні лақтыруда – 2 см. кем емес болуы шарт.
Найзаны, допты, гранатты лақтыруда екпін алу ҥшін орын – 
кӛлденең беткейлі жҥгіру жолы, ҧзындығы – 30 метрден 36,5 метрге 
дейін, ені – 4 метр болуы қажет.
Жол оның ӛлшеміне кірмейтін 5,0 см. енімен ақ сызықпен 
шектеледі, оның екі жағы бойынша 1 метрден кем емес қауіпсіздік 
зонасы болуы қажет.
Лақтыру қисық сызық жҧқа тақтайдың 29˚ бҧрышымен секторда
орындалады да, 7 см. енімен жҧқа тақтайша ағаштан дайындалуы 
және жерде ақ тҥстегі сызықпен белгіленуі мҥмкін. Жҧқа тақтайша 8 
метр радиус бойынша майысуы мҥмкін, оның ҧзындығы хорда 
бойынша 4 метр болады.
Жҧқа тақтайша екі шетінен 75 см. ҧзындықта немесе 7 см. енімен 
сызықтар жасалады.
Ядроны итеру және лақтыру ҥшін снарядтарды жарысты 
ӛткізетін ҧйым ҧсынады және ережелері талаптарға сай болуы қажет. 
Егер снарядтар алдын-ала тексеріс ҥшін тӛрешілер алқасына ҧсыны-
лған болса және жалпы жағдайы берілсе оларды пайдалалуға рҧқсат 
етіледі. Снарядтың ӛлшемдері, формалары мен массалары жан-жақты 
жарыстың ережелерінде бейнеленеді.

жүктеу/скачать 4,53 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: