Талғат сайрамбаев


Сан есімді құрама баяндауышты тұлға



Pdf көрінісі
бет265/332
Дата29.09.2022
өлшемі2,81 Mb.
#40729
1   ...   261   262   263   264   265   266   267   268   ...   332
Байланысты:
Тал ат сайрамбаев

Сан есімді құрама баяндауышты тұлға. Есептік сан есім 
арқылы: Екі деген жаман ба, əже! Санның алды бір мен екі емес 
пе? (М.Мақатаев). Реттік сан есім арқылы: Ғұмырында шалының 
да, өзінің де мұндай сыйлы төрге шығып, гүлдесте құшақтағаны 
бірінші рет еді (Н.Серғалиев). Жинақтау сан есімі арқылы: Олар 
бастығымен бірге алтау еді (Ш. Айтматов). Жинақтау сан есімінің 
тəуелдік жалғауы арқылы: Саған тапсырған жұмыстың бұл біреуі 
ғана (Н.Əбуталиев). Бөлшектік сан есім арқылы: Мен үштен 
бірін деп едім, мынау болмады, – деп Біжікен Торсаңға қарады 
(F.Мүсірепов). Болжалдық сан есім арқылы: Жинап отырған қой 
саны елудей еді (М. Əуезов).
Сан есімдердің септелуі арқылы: Сен соғысқа кеткенде
мен жиырма сегізде едім ғой (Ш. Мұртазаев). Сан есімге түрлі 
нумеративті сөздердің тіркесуі арқылы жасалады, кейде ондай 
көмекші қызметтегі нумеративті сөздердің өздері де септеліп 
жұмсалады: Исатайдың да жүйкесін құртып, түбіне жеткен 
осы аты шулы он күн еді (Н.Əбуталиев). Оның жылдық табысы 
былтырғыға қарағанда бес есеге артық (Н.Əбуталиев).
Есімдікті құрама баяндауыш. Жіктеу есімдігі арқылы: Тіпті 
əйелім де сіздер жақтан (А.Шамкенов). Жіктеу есімдігіне түрлі 
жұрнақтардың жалғануы арқылы: Ат құйрығын кестім, бүгіннен 
бастап сендік емеспін (Н.Əбуталиев). Өз есімдігі арқылы: Бəріне 
кінəлі өзі сияқты (М.Мақатаев). Əу баста осы əңгімеге жел берген 
өзі еді (Ə.Кекілбаев). Сілтеу есімдігі арқылы: Қақпанға оңай түсе 
қоятын аңғалың бұл емес (О.Сəрсекеев). Сұрау есімдігі арқылы: 
Өздеріне ұнаса, осы күні біз оларға не деуші ек (Т.Əлімқұлов). 
Жалпылау есімдігі арқылы: Жəнібектің аузының қалай қарай 
қисайғаны олар үшін бəрібір емес (Ə.Кекілбаев). Есімдіктерге 
-нікі, -дікі қосымшасының жалғануы арқылы: Бұл Көксақалдікі
басқа кімдікі болушы еді (Н.Əбуталиев).


528
Сөйлемнің тұрлаулы мүшелері


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   261   262   263   264   265   266   267   268   ...   332




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет