Тарих гос ответы 1-билет. Абдреева Аружан
жүктеу/скачать 121,77 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1917 жылы Жетісу казактарының жалпы саны 45 мың адамға дейін жетті.[1] 6 БИЛЕТ Ә.Бөкейханұлы, А.Байтұрсынұлы, М.Дулатовтың қоғамдық-саяси қызметіне тарихи баға
| Жетісу казактары[
Жетісу казак әскерлері 1867 жылы Сібір казактарының 9 және 10-полктері округынан құрылған болатын. 1869 жылы бұл әскердің құрамына Қытайдан қашқан мындаған қалмақ келіп қосылды. 1867 жылы Жетісу облысы құрылған еді. Бұл облыстың әскери губернаторы сонымен бір мезгілде Жетісу казак әскерлерінің тағайындалған атаманы болып та бекітілді. Жетісу казактарына өзін-өзі басқарудың жетілдірілген түрі тән болды. Өзін-өзі басқарудың басты органы — сход жиын маңызды рөл атқарды. Казактардың бұл жиналысына әскери топқа жатпайтын, басқа қалалық адамдар да қатыса беретін. Жетісу казактарының айналысатын негізгі шаруашылығы егіншілік, ал қосымша шаруашылығы балық аулау және омарташылық кәсібі болды. Казактар сонымен қатар саудамен де белсенді түрде айналысты. Жетісу казактарының қолында 281 мың десятина жер болды. Ол әр адамға шаққанда 28 десятинадан келді. 1917 жылы Жетісу казактарының жалпы саны 45 мың адамға дейін жетті.[1] 6 БИЛЕТ Ә.Бөкейханұлы, А.Байтұрсынұлы, М.Дулатовтың қоғамдық-саяси қызметіне тарихи баға .Әлихан Нұрмұхамедұлы Бөкейханов – көрнекті қоғам және мемлекет қайраткері, "Алаш" ұлттық-демократиялық партиясының ұйымдастырушысы және жетекшісі, Алаш-Орда тұңғыш қазақ үкіметінің басшысы, ғалым-энциклопедист, қазақ өлкетануының негізін қалаушы, талантты публицист. Әлихан Бөкейханов өзінің бүкіл саналы өмірін қазақ халқының бостандығы мен саяси тәуелсіздігі үшін күреске арнады. 1905 жылы Қарқаралыда жаппай отаршылдыққа қарсы сөз сөйлеуге белсене қатысты және саяси талаптар қойылған петицияны құрастырушылардың бірі болды. Бөкейханов Семей округі бойынша Ресейдің алғашқы Мемлекеттік Думасына депутат болып сайланды, "Выборг манифесі"деп аталатын құжатты жасауға қатысты,1907 жылы Ресей халықтарына салыстырмалы саяси бостандық беретін "патша манифесі" шықты. Ресейдегі бұл оқиға қазақ зиялыларының қызметіне де өз түзетулерін енгізді, ол өзінің баспа басылымдарын құруға жігерлі кіріседі. Осылайша, алғашқы басылым қазақ тілінде (араб графикасы негізінде) басылған "Айқап" журналы болып табылады. Бұл басылым қазақ халқының өмірінің барлық қырларын қамтыды. Журналдың айналасына жиналған авторлар прогрессивті қазақ зиялыларының өкілі болды Ахмет Байтұрсынов 1913 жылы көптен бері армандаған арманын жүзеге асыра алды-ол алғашқы жалпыұлттық "Қазақ"газетінің ұйымдастырушысы және редакторы болды.Ахмет Байтұрсынов-қазақ қоғам және мемлекет қайраткері, Алаш партиясының мүшесі, ағартушы, лингвист-ғалым, әдебиеттанушы, түркітанушы, ақын және аудармашы. Қазақстанда "Ұлт ұстазы"атанған. Байтұрсынұлы тамаша әдебиетші, педагог, лингвист болған. бірінші жалпықазақ съезінде Байтұрсынов тәуелсіз автономды Қазақ мемлекеті идеясын қорғады. Алайда, съездерге қатысушылардың көпшілігі Ресей Федерациясының құрамында аумақтық-ұлттық автономия құру туралы қаулы қабылдап, Бөкейхановтың соңынан ерді. Сол кезде съезд "Алаш" дербес партиясын құруға қаулы етті, оның идеялық алғышарттарын Байтұрсынов пен оның әріптестері "Қазақ" газетінің беттерінде құрды . Міржақып Дулатұлы -Оның саяси қызметі 1905 жылдан басталып, Қарқаралы петициясының авторларының бірі болды. Өлең үшін " Оян, қазақ!"түрмеге жабылды. Осыдан кейін ол орыс шығармаларын аудара бастады. Ал 1913 жылы Орынборда тұрып, "қазақ"қоғамдық-саяси газетін шығарды. Содан кейін ол қазақтарды тыл жұмыстарына шақыру туралы патша жарлығына қарсы шықты. "Алаш" партиясын ұйымдастыруға белсенді қатысып, партия бағдарламасын жазды. 1922-1926 жылдары Орынбордағы Қазақ халық ағарту институтында сабақ берді; Қызылордадағы сот ұйымдарында және баспасөз органдарында жұмыс істеді. 1928 жылы тұтқындалды, 1930 жылы ату жазасына кесілді. Содан кейін ол 10 жылдық лагерьлерге ауыстырылды. Ол соловка лагерінде болды, сол жерде ауырып, 1935 жылы 5 қазанда қайтыс болды, 1988 жылы қайтыс болғаннан кейін қайта құрылды. 1992 жылдың қыркүйегінде оның сүйектері қайта жерленді туған ауыл Торғай маңында. жүктеу/скачать 121,77 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|