«Валеология» пәніне репродуктивті және сексуалды денсаулықты қорғау жөніндегі


Ата-аналық ету – бұл ата-ананың құнды бағдарларының, алдағы күтілетін



Pdf көрінісі
бет61/125
Дата20.10.2022
өлшемі1,79 Mb.
#44487
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   125
Ата-аналық ету – бұл ата-ананың құнды бағдарларының, алдағы күтілетін 
әрекеттері мен құрылымдарының, ата-аналық сезімдердің, қарым-қатынастардың 
және көзқарастардың, ата-аналық жауапкершілік пен отбасының тәрбие беру 
стилінің жиынтығын қосатын жеке тұлғаның біріккен әлеуметтік-психологиялық 
сауаттылығы.
Кең мағынасында «Жауаптылық» түсінігі саналы және еркін жасалынатын кез-
келген мінез-құлық аталады. Сол себепті, жауапты деп мұны жасағандығына және ол 
нәрсе не себепті болғандығына түсінік бере алатын адамды атай аламыз.
«Жауапты ата-аналық» – бұл ер адам да, әйел адам да –екеуі де баланың 
туылуына жауаппен қарап, бұл қадамды жоспарлап, бала тәрбиесі бойынша 
міндеттерді бөлуі. 
Жауапты ата-аналықтың бірінші шарты баланың туылу жағдайлары болып 
табылады. Ол некеде туылды ма, жоқ па, бұл бала жоспарда болды ма, әлде «солай болып 
қалды» ма, қалауланған ба. Жауапты ата-аналық жолында әр жас жұптарға жыныстық 
өмірді бастауға тырыспау керек және заңды некеге тұруға асығудың қажеті жоқ, өзінің 
репродуктивті денсаулығына жауаппен қарау керек.
Жауапты ата-ана – бұл мейірімді немесе қамқор ата-ана деген емес. Жауапты ата-
аналық ету – бұл ең алдымен тәрбие берудің әр түрлі қырларын теңестіру, баламен 
қарым-қатынаста ішкі әсер берудің жоғарғы деңгейі, оны материалдық тұрғыдан қолдау 
қабілеттілігі мен тілегі, бірақ оның сауаттылығына, дамуына, жеке қабілеттеріне кері 
әсері болмауы тиіс.
Жауапты ата-ана баламен тұрақты сөйлеседі, оның талаптары мен 
қызығушылықтарына үнемі көңіл бөліп тұрады. Ол оның кейбір қызығушылықтарын 
бөлісуге дайын, сонымен бірге, саналы түрде оларға әсер ету, соның ішінде, балалық 
толқынға эмоциялы беріле отыруы. Жауапты ата-ана тек баламен сөйлесіп қана 
қоймайды, сонымен бірге, онымен қоса толғанады. Ол бала үшін әлеуметтік 
институттармен қатынсуда толыққанды ересектік тәжірибесі бар – балада жоқ тәжірибе, 
сарапшы ретінде танылады. Жауапты ата-ана үшін ең маңызды жауапты 
тапсырмалардың бірі - баланың денсаулығы мен оның өзінің өмірін сақтау мен нығайту 
болып табылады.
Ата-аналарға балаларды материалдық қамтамасыз ету жауапкершілігі де 
тапсырылады. Баланы тамақтандыру, киіндіру, оның саналы бос уақытын төлеу, оған 
қалта ақшаларын беру қажет. Қаржылық мәселеде әлі аяққа тұра қоймаған ата-аналар бұл 
ата-аналық парызды атқара алады ма екен. Осыларға байланысты әрбір адам осы 
тапсырмалардың бәрін орындап шығып, жауапты ата-ана бола алатындығын ойлау қажет.


72 
Егер әйел мен еркек туралы айтар болсақ, онда бала – олардың ортақ және 
армандаған қуанышы. Әйел адам бала дүниеге келген сәттегі қуаныштарды ғана емес
сонымен бірге, оған байланысты барлық қиыншылықтарды да бөлісетін қасында серігі 
болса, ол әйел бала табуға көбірек ұмтылады.
Гендерлік теңдіктің мақсаттық болжамы бойынша ер адамдар да, әйел адамдар да 
өздерінің жеке армандарына сәйкес отбасын, балаларды, қарым-қатынасты құрады. Бұл 
анасына да, әкесіне де бірдей мүмкіндіктерді қарастыратын отбасындағы жеке рөлін 
таңдау. Бұл мүмкіндіктер мемлекет деңгейінде қамтамасыз етілген, қоғаммен 
қабылданған, екі серікке де түсінікті және екеуі де меңгерген.
Бала – бұл қоғамның барлық мүшелерінің оған ыңғайланатын үлкен қуаныш пен 
құндылық екендігін, бала – өмірдің стилін өзгертетін адам өміріндегі маңызды қадам 
екендігін барлығы да (мемлекет, жұмыс берушілер, ата-аналардың өздері) ұғынады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   125




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет