Ң азаматтық іс жүргізу қҰҚЫҒЫ



бет1/63
Дата18.12.2023
өлшемі2,26 Mb.
#140494
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   63

I ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ АЗАМАТТЫҚ ІС ЖҮРГІЗУ ҚҰҚЫҒЫ. АЗАМАТТЫҚ СОТ ІСІН ЖҮРГІЗУ. АЗАМАТТЫҚ ПРОЦЕССУАЛДЫҚ ҚҰҚЫҚ ҚАТЫНАСТАРЫ.


1. Азаматтық іс жүргізу құқығы және оның қағидалары
1.1 Азаматтық іс жүргізу ұғымы
1.2 Азаматтық іс жүргізу құқығы, оның пәні мен жүйесі, әдісі
1.3 Азаматтық іс жүргізу құқығының бастаулары
1.4 Азаматтық іс жүргізу құқығының өзге құқық салаларымен арақатынасы
1.5 Азаматтық іс жүргізу құқығы ғылымының пәні мен жүйесі
1.6 Азаматтық іс жүргізу құқығының қағидалары


1.1 Азаматтық іс жүргізу ұғымы

Азаматтық іс жүргізу - бұл сот және басқа субьектілер арасындағы азаматтық іс қарау мен шешу кезіндегі құрылатын азаматтық іс жүргізу құқығының нормаларымен реттелген азаматтық іс жүргізу құқықтық қатынастар және процессуалдық әрекеттер жиынтығы.


Іс жүргізудің басты мақсаты – бұзылған құқықты қалпына келтіру немесе заңмен қорғалатын мүддені қорғау болып табылады. Азаматтық іс жүргізу соттың, тараптардың (талап қоюшы мен жауапкер), басқа да процеске қатысушылардың (прокурор, өкілдер, сот хатшысы және т.б.) процессуалдық әрекеттерін, олардың іс жүргізу құқықтары мен міндеттерін жинақтайды. Сотқа басқа да қатысушыларға процеске қатысу мақсатына жету үшін заңмен белгіленген іс жүргізу құқықтары беріліп, соған сәйкес іс жүргізу міндеттері жүктеледі. Іс жүргізу құқықтары мен іс жүргізу міндеттері процесс барысында жүзеге асырылады.
Азаматтық іс жүргізудің нысанына тән белгілері:
1) сот істерін қарау мен шешу тәртібі алдын ала азаматтық іс жүргізу құқықтық нормаларымен белгіленген;
2) істің аяқталуына мүдделі тұлғалардың сот мәжілісінде іс қарауына қатысуға құқығы бар және өз құқықтары мен мүдделерін қорғай алады;
3) сот шешімі іс бойынша сот отырысында дәлелдемелер арқылы анықталған деректерге сүйенуі қажет және ол заңға сәйкес болуы керек.
ҚР АПК-сі соттың қарауына жататын барлық азаматтық істерді төрт түрге бөледі:
1) бұйрық бойынша іс жүргізу істері;
2) талап қоюмен іс жүргізу істері;
3) ерекше талап қоюмен іс жүргізу істері;
4) ерекше іс жүргізу істері (Кесте 1).
Азаматтық процестің сатылары мынадай мақсаттарға жетуге бағытталған процессуалдық әрекеттердің жиынтығы: талап арызды (арызды, шағымды) қабылдау, сот қарауына істерді әзірлеу, сотта іс қарау, сот актілерін шығару және т.б.




Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   63




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет