§12. Наймандар, Керейіттер, Жалайырлар тақырыбы бойынша №1 Кестені толтырамыз

591

Керейіттер 

тарихы туралы 

не білдік?

Х  ғасырда  Керейіт  мемлекті  құрылған  деген  дерек  бар.Керей  хандығының  екі 

астанасы  бар. 1. Солтүстікте  Орхон  өзені  бойындағы  (Қатынбалық)Қарақорым 

қаласы, 2.Онтүстікте  –Хуанхэ  өзені  бойында.  ХІІ  ғ.  ІІ  жартысында  жері:Селенга-

Хуанхэ өзендері, Хангай тауы-Халқын көлі аралығы.Керейлер билеушісі-Тұғырыл 

хан немесе Торы (Еуропада Иоганн король атанған).Ордасында болашақ билеушілер 

мен көсемдер саяси және елшілік істерге тәрбиеленген(Темучин, Жамұқа т.б.). ХІ 

ғ. ІІ жартысында Керейіт хандығының құрамына керейіт, жиркиы, қоңқай, сақай, 

тутау, албат, тунхай, қыркун атты сегіз аймақ кірген. [4].

Жалайырлар 

тарихы туралы 

не білдік?

Жалайыр тайпасының монғол жеріндегі Селенгі Хилок өзендерінің бойында және 

Орхон  өзенінің  жоғарғы  ағысында,  Қарақорым  таулы  қыратында  өмір  сүрген.

Жалайыр  Жамұқа  бірде  андасы-қаншығарып  серттескен  ең  жақын  досы  ретінде, 

бірде  жансызы  есебінде,бірде  қас  жауы  ретінде  айтылады.Билеушісі  Мұқылай 

болған.Қазақ халқының құрамына кірген жалайырлар Жетісу аймағында орналасқан.

§13. Қарақытайлар (1128-1213 ж.ж.) тақырыбы бойынша

№1. Кестені  толтырамыз

Қарақытай тарихында...

Одағы

Территориясы

Тілі

Астанасы

Билеушісінің 

титулы

Оқушы жауабы

Орталық Азиядағы монғол 

тектес қидан тайпаларының 

(б.з.б. ІҮғ)орны ерекше. 

Х ғ (924 ж.) қидандар Ляо 

империясын құрды:Тынық 

мұхит-Алтай аралығы. 1125ж 

Ляо империясы құлап, 40 

мың отбасын басқарған 

Елүй Дашы Жетісуға келіп 

қоныстанып өз билігін 

орнатты.

Қарахан-

қарақытай

Жетісу-

жергілікті 

түркі  тілдес 

халықпен 

араласып, 

қарақытайлар 

атанды.

Тұнғұс-

монғол 

тобына, 

араб-

парсы, 

түркі 

тілдес

Баласағұн

Горхан 

(хандар

дың ханы)

№2 Кестені толтырамыз

Мына мемлекеттерлі құрылған уақытқа байланысты ретімен жаз н\е санымен қой!

Мемлекет аты

Жылдар

Дұрыс жауабын жаз!

Қарахан мемлекеті

942-1212 ж.ж.

1

Қарақытай мемлекеті

1128-1213 ж.ж.

2

Қыпшақ мемлекеті

ХІ-ХІІ ғ.ғ.

6

Найман мемлекеті

1160-1203 ж.ж.

3

Керейіт мемлекеті

Х-ХІІІ ғ.ғ.

4

Жалайыр мемлекеті

Х-ХІІІ ғ.ғ.

5

592

№3. Хронологиялық жорық (өзін-өзі тексеру) жұмысы

Қарақытайларда мұрагерліктің 

өзіндік ерекшелігі

 (Оқушы жауабы)

Соғыс жорықтарының 

нәтижесі

(Оқушы жауабы)

Қарақытайлардағы алым-салық 

жүйесі

(Оқушы жауабы)

Әйелдер мұрагер болған, тек әйел 

жағының тегі хан тұқымынан 

болуы міндетті. 1143 ж Елүй 

Дашы қайтыс болып, билікке 

әйелі Таубуян ие болды. 1155 

ж. Иле қаза болып,билік Елүй 

Дашының қызы Бүсұғанға 

көшті. 

Қаңыларды бағындырып, 

Шығыс Түркістанды алды.  

1137 ж. Мауереннахр 

билеушісі Махмудты жеңді. 

1141 ж. селжұқ-қарахан 

әскерін жеңіп, нәтижесінде 

орталық Мауереннахрды, 

Бұқарды бағындырды. 

Хорезм  шахы 3 мың 

алтын динар салық төлеуге 

міндеттенді. Қарахандықтар 

вассалдық тәуелділікте 

болды.

Тұрақты салық жүйесі белгіленіп, 

әр үйден бір динардан салық 

жиналды.ХІІ ғ. ортасында салық 

көбейтіліп, горхан халқын ашық 

тонауға кірісті. Ақша түрі-динар.

Ірі қалалар әкімі гурханға жыл 

сайын жер салығы харадж төлеп 

отырған.Жетісудің  егіншілікпен 

айналысатын тұрғындары 

билеушіге өнімнің  оннан бір 

үлесін төлеген.

 №4. «Бұл сөзді кім айтқан?» ойыны

 Қыпшақ хандығында құлдықтың болғандығын атап көрсеткен кім? Махмут Қашқари

 Қыпшақтардың жер жағдайы мал өсіруге өте қолайлы болған деп айтқан кім?  Ибн Баттута

 Қыпшақтардың арба үстінде тігілген үйлерін он немесе жиырма екі өгіз тартатындығын айтқан 

кім?    Рубрук

 Қыпшақтар тары мен  күрішті көп өсіреді деп айтқан кім?  Петахья

 Қыпшақтар аздап бидай, тары өсірді, ал тамақтардың негізгі түрі тарыдан жасалады деп айтқан 

кім?    Әл Омари                             

§15-16 Ұлы Жібек жолының тарихы тақырыбы бойынша. ІІ. Мазмұнға байланысты. №1. 

Оқушыларға дидактикалық тапсырмалар арқылы кестені толтырамыз

Тасылатын тауарлар (Оқушы жауабы)

Өнердің таралуы (Оқушы жауабы)

- Жібек халықаралық валюта рөлін атқарған.

- Жасмин суы,  мускат жаңғағы.

- Женьшень, питонның өті.

- Пілдер, мүйізтұмсықтар, арсытандар, 

арғымақтар,түйелер, тотықұстар,сұнқарлар т.б.

- Византияда түрік акробаттарының өнері болды.

- Бағдатта халиф сарайында маскалық ойын-сауық 

өткізілді.

- Кедер қаласында саз маскамен сахналық өнер 

көрсетілген.

№2. Оқушыларға «Тез жылдам» немесе «Қай топ жүйірік» ойыны арқылы жұмыс

І  топқа:1. Ұлы Жібек жолымен алғашқы сауда байланысы қашан жасалған? Б.з.д. ІІ-І ғ.ғ.

2.Жібек жолы қайдан басталады? Қытай жеріндегі Хуанхэ өзенінің аңғарындағы аймақтан

ІІ  топқа:1. Жібек жолының Жапониядағы сілемі? Астанасы Нарги қаласы

2. 

Қытайдан әдемі фарфордан жасалған ыдыстары Қазақстанның қандай қалаларынан көптеп 

табылған? Талғар. Испиджаб, Отырар

ІІІ  топқа:  1. Византия шеберлерінің қолынан шыққан күміс құмыралар Қазақстанның қай 

қаласынан табылған? Тараз

2. Жібек сатуда Қытай мемлекетімен бәсекеге түскен ел? Соғды

ІҮ  топқа:1. Жібек жолының арқасында көп елге таралған әлі күнге дейін базарларда сатылып жүрген 

өнім? Болгар  бұрышы

 Б.з.д.  ІІ ғасырда Қытайдан Батысқа аттанып 13 жыл болған империя? У-ди

593

Ү  топқа:1. Жібек жолының үшінші тармағы Қазақстанның қай қаласынан шыққан? Тараз

2. 

Жібек жолы арқылы таралған діндер? Буддизм, Христиан,, Манихейлік, Зорастризм.

ІІІ.  Ой қозғауға байланысты жұмыстар:    №3. Оқушыларға арналған жаңа тақырып бойынша 

тарихи диктант жұмысы.

Жібек жолы халықтар арасындағы сауданың дамуына ғана үлесін қосып қойған жоқ, ол Шығыс пен 

Батыс  елдерінің  арасындағы  халықаралық  (дипломатиялық)  қарым-қатынастың  дамуына  да  өзінің 

үлкен пайдасын тигізген. 

Жібекті халықаралық саудаға шығарғанмен, оны өндіру тәсілін Қытай өкіметі өте құпия сақтаған. 

Жібек  жолы  бойындағы  мәдени  байланыс    әсіресе  музыка  саласында  ерекше  байқалады.  Ұлы  Жібек 

жолының бойындағы қалалар қазақ халқының құрамына кірген түркі тілдес ру - тайпалардың отырықшы 

ел болуына тұрақты мекен - жайлар салып, қоныстануына зор пайдасын тигізген.

№4. Оқушыларға дидактикалық тапсырмалары. Кестені толтырамыз. 

Бағыты

Мазмұнын толықтыр (Оқушының жауабы)

1-бағыты

Оңтүстік  Батыс, Жетісу жерінен өтеді, ол Тараз арқылы, Алматыға жетіп одан Шелек, 

Сүмбе, Жаркент арқылы Шығысқа бет алады.

2- бағыты

Солтүстік  Шығыс, Алматы –Қапшағайдан өтіп, Шеңгелді Алтынемел, Дүнгене Қойлық 

қалаларын  басып өтіп, Алакөл  жанымен Жоңғар қақпасы  арқылы  Шығысқа қарай 

өтеді.

3- бағыты

Тараздан шығып,Сарқанд жері арқылы Солтүстік  Шығыс Қазақстанды басып  өтеді. Бұл 

бағыт «Құлан», «Хантау», «Балатопар», «Айнабұлақ» бекеттерін басып өткен.

4- бағыты

Жетісу жеріндегі негізгі екі қақпа болған.Испиджаб қаласына келгенде екіге бөлінген.

Оңтүстік бағыт Испиджабтан шығып, Шаш қаласына келіп,  Орта Азиядағы Самарханд, 

Бұхара қалалары арқылы Батысқа өтеді.Испиджабтан  Шымкент, Отырар, Түркістан, 

Сауран, Сығанақ қалаларын басып өтіп, Баршынкент қаласында екіге бөлінеді[5]. 

Зерттеу жұмысының әдістемесі: Ұсынылып отырған материалдар сипаты жағынан әр түрлі. Олардың 

барлығы да оқулықта берілген негізгі тарихи материалдарды оқушыларға берік, шынайы меңгеруді мақсат 

етеді. Дидактикалық материалдарды тиімді әдіс-тәсілдер арқылы орынды пайдаланса, сабақты  ойдағыдай 

ұйымдастыруға  пайдасы тиері сөзсіз. Бұл оқу құралдары  жабық сұрақтар мен әр түрлі сызба тапсырмалар, 

кестелер негізінде құрылған. Жалпы сабақтың барлық §1-50 тақырыптары бойынша оқытудың әдістемесі 

мен оқушының жұмыс дәптері дайындалған.

3.1  Жұмыстың  қорытындысы  мен  нәтижесі:  Ал,  практикалық  мақсаттылық  тұрғысынан  алғанда 

тарих сабағының негізін дидактикалық міндеттерге қарай бөлген жөн. Өйткені сол сабақтың құрлымын, 

мазмұнын,  басқа  пәндермен  сабақтастығын  анықтауға  мүмкіндік  береді.  Яғни  оқыту  процесіндегі 

біліктілік  жүйе  оқушыларды  интеллектуалды  таным  қызметінің  қажетті  ұтымды,  әрі  тиімді  шарттары 

болып    табылады.  7-  сыныпқа  арналған  дидактикалық    материалдарды  игеруде  оқушы  бойында 

мына  жағдайлар  қалыптасады,  нәтижеге  қол  жеткізе  алады. 1. Интенцияға    бағдарланады.  2. 

Креативтілік

 

 пікірін арттырады. 3. Коммуникативтік қарым – қатынас қалыптасады. 4. Интеллектуалдық 

білім – білік деңгейі кеңейеді. 5. Инновациялық іс -әрекет пайда болады. Ісмерлік принципте дидактикалық 

материалдарды оқыту нәтижесінде оқушының интеграциялық сапалары қалыптасады. 

Қорыта  келе,  сабақта  оқушының  ой - өрісін  дамытып,  ізденімпаздыққа  жетелейді,  қызығушылығы 

арта түседі. Бұл әрбір мұғалімнің міндеті деп есептелінеді. Оқушыға қанша білім нәрін ұсынсақ оқушы 

– мұғалім берген білімді әрқашан шыңдап бірлесіп жұмыс жасауға ұмтылады. Ұмтылған адам әрқашан 

білім шыңына шыға алады және барлық қиындық әрекетін жеңе біледі деп айта аламын.

594

Әдебиеттер тізімі

1.  С.Б. Бабаев.  Ж.К. Оңалбек. Жалпы педагогика. 2005., 10-б.

2.  Ж. Әбдиев. С. Б. Бабаев. А. Құдияров.  Педагогика. Оқу құралы. 47-б.

3. Т.Садықов. А. Қайырбаев. А. Ермішова. Қ. Жүнісова. С. Жолдасбаев. Орта  ғасырлардағы Қазақстан 

тарихы Оқыту әдістемесі. Хрестоматия.  Алматы «Атамұра» баспасы, 2012 ж.  

4. К. Аманжолов. М. Қожа. С. Жолдасбаев. Орта  ғасырлардағы Қазақстан тарихы. Оқулық. Авторы  

Алматы «Атамұра» баспасы. 2012 ж. - 232 бет, суретті, карталы,  2- басылымы, өңделген.

5.  Ж.Таймағанбетов,  Б.Адырбек  Т.Тұрлығұл.  Ежелгі  Қазақстан  тарихы  оқулығы. 5-156 беттер / 

тақырыптарға арналған тапсырмалар/.

ИСПОЛЬЗОВАНИЕ ИКТ ПРИ ИЗУЧЕНИИ ПРОИЗВЕДЕНИЙ

КАЗАХСКИХ ПИСАТЕЛЕЙ

Сысенко О. Н. - Зуйкова Г. В. - Куличихина Т. А.

ГУ «Школа-лицей №8 для одарённых детей» г. Павлодара

Республика Казахстан

Андатпа

Бастауыш  сыныптарда   әдебиет   сабағында  қазақ   жазушылары  мен ақындардың шығармаларымен 

жұмыс    істегенде  ақпараттық      технологияның    мүмкінділігі  мен  ерекшелігін  пайдалануын    ашады.  

Мақаланың  авторлары  бастауыш  сынып оқушысының  құзіреттілігін  қалыптастыру үшін электронды-

дидактикалық  құралды  пайдалануға  ұсынады.

Аннотация

Статья  раскрывает  возможности  и    особенности  использования    информационной  технологии  на 

уроках литературного чтения в начальных классах при работе над произведениями казахских писателей и 

поэтов, а также над жанрами устного народного творчества. Авторы статьи предлагают использование 

электронно-дидактического  пособия,  в  качестве  единого  цифрового  контента  для  формирования 

ключевых компетенций младшего школьника.

Abstract 

The article describes the possibilities and peculiarities of using informational technologies at the literary 

reading classes that can be used at primary school learning the works of the Kazakh writers and poets, and also 

working on the folklore. The authors of article propose to use the electronic-didactic manual as a single digital 

content to form the clue competences of the primary student. 

Проведение  урока  с  использованием  компьютерных  технологий  требует  от  учителя  огромной 

подготовительной  работы,  занимает  длительное  время,  но  все  затраты  окупаются  результатами-

эффективностью обучения, созданием положительной мотивации учащихся. Применение информационных 

коммуникативных  технологий  (ИКТ)    позволяет  формировать  информационную  и  коммуникативную 

компетенции, делает уроки более интересными, продуктивными, включает в процесс восприятия не только 

зрение, но и слух, эмоции, воображение, помогает детям глубже погрузиться в изучаемый материал, сделать 

процесс обучения менее утомительным.    Необходимо помнить, что ученики младших классов нуждаются 

в особой защите от негативного влияния компьютера на их здоровье, поэтому использование ИКТ следует 

ограничить до 10 - 15 минут в урок единовременно или суммарно.

В  сфере  программы  информатизации  в  образовании  мы  находимся  на  этапе  создания  единого 

цифрового  контента.  Этим  обусловлена  актуальность  создания  цифрового  ресурса.  Мы,  как  учителя-

практики,  в  своей  работе  при  подготовке  к  урокам  по  произведениям  казахских  авторов  встречаемся  с 

такими  проблемами, как отсутствие портретов казахских писателей и поэтов, их биографических данных, 

595

аудио - и видеоматериалов, малое количество иллюстративного, занимательного материала к изучаемым 

темам. 

Для решения данной проблемы творческая группа учителей начальных классов:

Сысенко О. Н., Зуйкова Г.В. , Куличихина  Т.А. -  создала  электронно-дидактическое   пособие (ЭДП). Оно 

является приложением к учебникам для 2 класса «Литературное чтение», / К.Х.Жаданова, С.В.Кузнецова, 

Е.В.Тимошкина -  Алматы: Алматыкітап баспасы, 2009 и «Книги для чтения: Хрестоматия  для 2 класса 

11-летней общеобразовательной школы»,/С.В.Кузнецова, Е.В.Тимошкина - Алматы: Алматыкітап баспасы, 

2009. Содержание тем составлено на основе Государственного общеобязательного стандарта образования 

Республики Казахстан и на основании учебной программы: «Литературное чтение» (МОН  РК, 2010 год).

Цель ЭДП  - формирование ключевых компетенций у младших школьников на уроках литературного 

чтения  через  систему  заданий,  направленных  на  включение  младших  школьников  в  деятельностное 

освоение учебного материала.

В ЭДП около трёхсот слайдов. Пользователь может по своему усмотрению в зависимости от цели, темы 

урока  использовать  содержание  блока  целиком  или  частично.  Для  запуска  пособия  необходимо  нажать 

кнопку «Начать». На экран будет выведено главное меню учебника со списком доступных блоков. 

Навигация по гиперссылкам позволяет пользователю попасть в нужное место мгновенно. Командные 

кнопки  снабжены  пояснительными  надписями.  Благодаря  гиперссылкам,  учитель  может  использовать 

различные  пути  знакомства  с  новым  произведением.  При  наведении  указателя  на  текст  или  рисунок, 

содержащий гиперссылку, указатель принимает вид «руки». Это означает, что на данный элемент можно 

кликнуть. Интерфейс пособия прост и интуитивно понятен даже неопытному пользователю.

Электронно-дидактическое пособие содержит 30 мультимедийных  уроков-модулей, которые разделены 

на два блока: проза и поэзия. Проза, в свою очередь, делится на авторские произведения и произведения 

устного  народного  творчества.  В  блоке  поэзия  легко  можно  найти  нужное  стихотворение  благодаря 

алфавитному указателю.  

Внутри каждого блока выработана единая структура: биографические сведения об авторах, толковый 

словарь  и  словарь-справочник  терминов  и  понятий,  интерактивные  задания  для  анализа  произведений, 

материалы мультимедиа, занимательный и дополнительный материал, тестовый контроль. Пользователь 

может по своему усмотрению в зависимости от цели, темы урока  применять содержание блока целиком 

или частично. Рассмотрим некоторые структурные элементы пособия. 

Рассказ об интересных фактах биографии писателя или поэта служит стимулом к чтению его книг. В 

учебниках по литературному чтению практически нет информации об авторах. Собранный материал из книг 

и ресурсов Интернета позволил в  каждом модуле разместить  портреты  и фотографии, биографические 

сведения с указанием популярных произведений данных авторов. Учащимся стало интереснее знакомиться 

с творчеством новых писателей и поэтов. Это послужило стимулом для дальнейшего изучения  жизни и  

литературной деятельности авторов произведений.

Активизация словаря – одно из важнейших направлений словарной работы на уроках. Решение этой 

практической задачи осуществляется на каждом уроке литературного чтения. Практика работы показывает 

и  подтверждает  эффективность  хорошо    продуманной    системы    словарной    работы,  суть    которой    в  

том,  чтобы  слово  школьником  было  правильно  воспринято  в  тексте,  понято  со  всеми  его  оттенками  и 

особенностями, прочно вошло в активный словарь и было употреблено самостоятельно в  нужной  ситуации.   

В  качестве    словарной    работы    над    произведением  предлагаем  следующие  варианты:  дать  учащемуся 

возможность  самому  объяснить  лексическое  значение  слова  либо  воспользоваться  толковым  словарём, 

используя кнопку «Помощь».  Для полного восприятия значения слов предлагается иллюстрация.  Другой 

вариант работы – назвать слово по  его толкованию или найти его в тексте.                                                                                                                                       

Главный результат образования – это не отдельные знания, умения и навыки, а способность и готовность 

человека  к  эффективной  и  продуктивной  деятельности  в  различных  социально-значимых  ситуациях. 

Ключевые компетенции – это целостная система универсальных знаний, умений, навыков, а также опыта 

самостоятельной деятельности и личной ответственности обучающихся.

596

Для формирования ключевых компетенций у младших школьников стало актуальным использование на 

уроке компетентностно-ориентированных заданий.  Так, в процессе работы над произведением «Легенда 

о  танцующих  берёзах» (казахская  легенда) [1, с.10]  предлагаем  в  качестве  информационного  ресурса 

полную энциклопедию растений, бланк ответа для каждого ученика, модельные ответы и критерии оценок 

выполненных  заданий.  Информационную  компетенцию  у  учащихся  позволяет  формировать  и  такое 

задание, где  предлагается учащимся выбрать необходимый словарь (Толковый словарь, словарь синонимов 

и антонимов и т.д.) для ответа на заданный вопрос.                                                     

Для  анализа  произведений  составлено  большое  количество  разнообразных  заданий.  Например, 

в  произведении  Т.Айбергенова  «Моя  Республика» [1, с.8]  интерактивное  задание  позволяет  учить 

ориентироваться по физической карте Казахстана. При правильном указании  расположения природных 

зон появляется иллюстрация. 

В  казахской  сказке  «Чудесная  шуба» [1, с.68]  задание  с  пословицами  поможет  проверить  себя  в 

определении  главной  мысли  произведения.  Соединяя  части  пословиц,  ребёнок  становится  не  только 

зрителем,  но  и  участником  процесса  обучения.  Кроме  того,  пословицы  привлекают  детей  к  краткому 

выражению  мыслей,  учат  выразительности  языка,  развивают  речь,  мышление,  формируют  умение 

высказывать  суждения.  С  целью  повышения  мотивации  к  изучению  государственного  языка  в  пособии 

предложен ряд заданий с  пословицами на казахском языке.

При работе над стихотворением У.Турманжанова «Родина» [2, с.3]   учащимся предлагается составить 

картинный план к каждому эпизоду произведения, что даёт возможность легко и непринуждённо подготовить 

детей к заучиванию стихотворения наизусть. С этой же целью можно использовать интерактивное задание 

на  восстановление  стихотворных  строчек  по  памяти.  Выбранная  строчка  либо  встаёт  на  место,  либо 

окрашивается в контрастный цвет. 

Работа над изобразительными средствами языка воспитывает внимание к слову, чуткость, понимание 

оттенков  его  значения,  его  скрытого,  иносказательного  смысла,  его  эмоциональных  окрасок.  Младший 

школьник приобщается таким образом к стилистике художественной речи, сам овладевает её простейшими 

средствами. Поэтому при работе над произведениями в начальной школе необходимо уделять внимание 

формированию    умения  находить  и  различать  художественно-выразительные  средства    языка.  Так,  в  

произведении   А.Сопыбекова  «Сосулька»  [1, с.89]  учащиеся учатся определять и сравнивать образные 

выражения. Кнопка «Помощь» даёт возможность на уроке обратиться к объяснению литературоведческих 

терминов. 

Одним  из  структурных  элементов  пособия  (ЭДП)  является  медиатека.  В  ней  содержится   12   

видеофильмов,   созданных  авторами   пособия.   Включение  данного материала в урок  способствует 

повышению уровня качественного усвоения тем учениками, делает уроки интересными и содержательными.  

Использование  аудио-  средств  научит  детей  слушать  записи  образцового  чтения  небольших  по  объёму 

литературных  произведений,  поможет  обучить  выразительному  чтению,  умению  прочувствовать 

настроение, определить характер героев. Предложенный аудио - и видеоматериал можно использовать на 

занятиях в группе продлённого дня, а также на уроках изобразительного искусства и музыки. 

Включение  в  урок  интерактивных  ребусов,  кроссвордов,  загадок    позволяет  в  игровой  ситуации 

интенсифицировать процесс усвоения новых знаний, а положительные эмоции, возникающие у детей в 

процессе разгадывания кроссвордов, способствуют предупреждению перегрузки. Проведение на уроках 

казахских национальных игр знакомит учащихся с традициями и бытом казахского народа. Занимательный 

материал,  предложенный  в  пособии,  можно  использовать  на  различных  этапах  урока  при  актуализации 

полученных знаний, введении в новую тему или при обобщении.

Тематический  и  общий  тестовый  контроль  по  пройденному  материалу  развивает  навыки  взаимо-  и 

самоконтроля, которые позволяют  проверить уровень усвоения изученного материала. В предлагаемых 

тестах  вопросы  выстроены  по  уровню  сложности.  В  каждом  вопросе 5 вариантов  ответа.  Результаты 

мгновенно обрабатываются и демонстрируются на мониторе. 

Разнообразие  заданий  в  предлагаемом  ЭДП  позволяет  развивать  у  ребенка  интерес,  переходящий  в 

597

потребность к познанию, изучению своей страны, ее прошлого и настоящего, ее природы и общественной 

жизни, ее духовного и культурного величия. Наглядный информационный материал будет способствовать 

повышению  уровня  усвоения  тем  учениками,  развитию  навыков  контроля  и  самоконтроля.  В  помощь 

учителю и учащимся ко многим произведениям подобран дополнительный информационный материал. 

Одним из главных личностных новообразований в младшем школьном возрасте является становление 

ребенка в качестве субъекта учебной деятельности. Стать субъектом учебной деятельности – это значит 

стать личностью, которая может и хочет осознавать цели своих учебных действий, в определенной мере 

самостоятельно их определять, преднамеренно искать и находить нужные средства, способы их достижения, 

предвидеть  результаты  своей  деятельности,  непосредственно  осуществлять  действия,  преодолевая  при 

этом встречающиеся трудности. Поэтому предлагаемое ЭДП предназначено не только для использования 

на уроке, но и для индивидуальной работы в качестве домашнего репетитора по предмету «Литературное 

чтение» на персональном компьютере. 

жүктеу/скачать 13,88 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: