Пән: Басқару психологиясы Орындаған: Ақжанова А
жүктеу/скачать 111,2 Kb.
|
|
Пән: Басқару психологиясы Орындаған: Ақжанова А. Тобы:М Ист-11 1-апта №1 МӨЖ Басқару психологиясының негізгі түсініктері. Менеджмент – ұйымның маңызды мақсаттарына жетуге бағытталған келісілген іс-әрекеттер жиынтығы. Басқару психологиясы – оның синонимдері «менеджмент», «ұйымдастыру психологиясы», «ұйымдар психологиясы» ұғымдары болып табылады. Менеджмент мәселелерін қазіргі неміс зерттеушілері В.Зигерт пен Л.Ланг менеджментке келесідей анықтама береді: «Менеджмент – бұл адамдарды басқару және ақшалай қаражатты осындай пайдалану, ол тапсырмаларды адамгершілік, үнемді және ұтымды түрде орындауға мүмкіндік береді». Белгілі американ ғалымы П.Дракер де «менеджмент» ұғымына анықтама береді. Оның көзқарасы бойынша «менеджмент – ұйымдаспаған топты тиімді, мақсатты және өнімді топқа айналдыратын ерекше қызмет түрі». Ұйымдастыру: 1. Белгілі бір маңызды мақсаттарға жету үшін белгілі бір іс-әрекеттер жүзеге асырылатын құрылым. 2. Басқару функцияларының бірі. Топ ұйым деп аталуы үшін бірнеше міндетті талаптар орындалуы керек. Оларға мыналар жатады: а) өзін осы топтың мүшесі деп санайтын кемінде екі адамның болуы; б) осы топтың барлық мүшелеріне ортақ деп қабылданған соңғы күй немесе нәтиже ретінде кем дегенде бір мақсаттың болуы; в) барлығы үшін мәнді мақсатқа жету үшін саналы және әдейі бірлесіп жұмыс істейтін топ мүшелерінің болуы. Басқарудың бастапқы нүктесі ұйымдық мақсаттарды қою болып табылады. Ұйымға қатысты Мақсат - бұл топтарға біріктірілген қызметкерлердің бірлескен күш-жігерімен қол жеткізілетін нақты жағдай немесе қажетті нәтижелер. Басқару психологиясы менеджменттің кешенді ғылымының бір бөлігі болып табылады. 1-апта. №2 МӨЖ Басқару обьектісі мен субьектісінің өзара байланысы Басқару объектісі – бұл басқарылатындардың барлығы, яғни сала, кәсіпорын, бөлімшелер және т.б. Менеджментте басқару объектісі ретінде әр уақытта белгілі бір мақсатқа жету үшін өздерінің іс-қызметтерін үйлестіретін және бағытталатын адамдар тобы қарастырылады. Басқару субъектісі – бұл басқарушылардың барлығы, яғни саланың, кәсіпорынның, бөлімшелердің басқару аппараты. Басқарудың объектісі мен субъектісінің арасында тура және кері байланыс болады. Тура байланыс – бұл басқару объектісіне субъектіден түсетін әмір (команда). Кері байланыс – бұл басқару субъектісіне объектіден әмірдің орындалғаны және оның жағдайы туралы түсетін ақпарат.Басқару объектісі мен субъектісінің жиынтығы тура және кері байланыстармен бірге басқару жүйесін құрайды. Басқару жүйесінде басқару объектісін басқарылылатын жүйелілік, ал субъектісін – басқаратын жүйелілік деп жиі айтылады. Басқару жүйесін бірқатар жалпы шарттары сипаттайды. Ең алдымен басқарылатын жүйеліліктің басқарушы жүйеліліктің ықпалымен өзінің параметрін (немесе қасиетін) өзгертетін қасиеті болып табылады. Бұл орайда басқарудың тиімділігі үшін критерийлер мен көрсеткіштер қажет, олардың ішінде басқару объектісінің іс-қызметінің маңызды паремтрін неғұрлым толық көрсететіндер. Басқару субъектісі объектіге берілген мақсатқа сәйкес ықпалын жүргізеді. Бұл үшін басқарылатын жүйе бөлігі басқару объектісіне көрсетілген ықпалынан кейін оның жағдайы қандай екенін анық білуі керек. Мақсатқа анық бет бұру үшін басқару субъектісіне объектіге ықпал көрсетілгенше және көрсетілгеннен кейінгі жағдайлары бойынша ақпарат түсіп отыруы қажет, басқаша айтқанда басқару жүйесінде тура және кері байланыс айқын түрде ұйымдастырылуы керек. Сонымен ақырында, басқарудың қайсы бір экономикалық жүйесі болса да, онда белгілі материалдық, еңбек, қаржы және басқа ресурстар болуы керек. Әрбір кәсіпорын қоршаған ортамен өзара әрекетте болады. Қоршаған орта – бұл осы кәсіпорынды қоршағанның барлығы: жеткізушілер мен сатып алушылар, бәсекелестік ұйымдар, мәдениет, саяси ахуал және т.б. Қоршаған орта қай ұйым болса да, оған кадрларды, еңбек қаруын, шикізатты, материалдарды және қуат таситындарды бере отырып, белсенді әсерін көрсетеді. Өз кезегінде кәсіпорын қоршаған ортаға тауарлар мен қызметті өңдіргенде және өткізгенде өзінің ықпалын тигізеді. 1-апта. МӨЖ №3 Ұйымдық психология 1980 жылдардың соңына дейін бизнес-мектептердің оқу бағдарламалары экономика, бухгалтерлік есеп, қаржы және сандық әдістерге ерекше зейін бөлген. Мұнда мінез-құлық тактикасы мен басқарушылық қарым-қатынас дағдылары қарастырылады. Заманауи бизнес-мектептердің басымдықтары құрамдас бірліктерімен, көбінесе менеджер қызметінің тиімділігін анықтайды. 20 саланың 2100-ден астам қаржы директорларына жүргізілген сауалнама, қызметкерлердің мансаптық сатысындағы алға жылжуда тұлғааралық қарым-қатынас дағдыларының жоқтығы кедергі болып отырғанын көрсетті. Мінез-құлықты ұйымдастыру негіздерін зерттеудің мәні тұлғааралық қарым-қатынасты жақсарту болып табылады. Менеджерлерде осы дағдыларды дамыту, ұйымдарға білікті мамандарды тартуға және сақтауға көмектеседі. Бұл тек олардың бағасының жоғары болғанын ғана емес, олар ұйымның (толық ұйым) тиімділігін арттырудағы рөлі маңызды. Сонымен қатар, мінез-құлықты ұйымдастыру қағидалары қызметкерлер іс-әрекеттерінің нәтижелігіне ынталандырып, ұжымдағы жұмыс атмосферасына үлкен әсер етеді. Осы орайда, үлгі ретінде мына компанияларды айтуға болады: Telefónica, Adobe Systems, Cisco, McKinsey & Company, Procter & Gamble, Facebook и Southwest Airlines. Келесі кезекте біздің атап өткіміз келетіні ол – ұйым қызметкерлерінің арасындағы қарымқатынас сапасы және олардың жұмысына қанағаттану арасындағы байланыс деңгейі. Өйткені қазіргі заманғы кей ұйымдардағы қызметкерлердің стрестік күйлері, осы ұйымда жұмыс жасауға ниеттілігі, ұйымның тиімділігінің нәтижесі тікелей әсер етуші фактор ретінде алынды. Ұжымның тұрақтылығы – менеджердің жұмысының мінез-құлықты ұйымдастырудағы ескерілетін маңызды факторы болып табылады. Қызметкердің өз жұмысына қанағаттануына көшбасшының қызметкерлердің пікірлерімен санасып, оларды ұйымның даму стратегиясына тартуы әсер етеді. Осылайша қызметкер шешім қабылдауға үлескер болады. Ол өзін маңызды және қажетті қызметкер ретінде сезінеді, қанағаттанушылық сезімде болады. Сондай-ақ мінез-құлықты ұйымдастыруды зерттеу жетекшінің өз қарамағындағы қызметкерлердің алдындағы жауапкершілік деңгейін арттырады. Жоғарыда айтылғандар ұйымды тиімді ұйымдастырудың дәстүрлі менеджментін қалыптастырады деп пайымдайды. Сондықтан университеттер оқу жоспарларына болашақ көшбасшыларды өз ұйымдарында осы мәселелерді шешуге үйрету мақсатында «Мінезқұлық ұйымдастыру негіздері» курсын енгізе бастады. Осылардың бәрі ұжымдағы позитивті корпоративтік мәдениетті қалыптастыруға және қызметкерлердің өз жұмысына деген жауапкершілігіне оң әсер етеді. жүктеу/скачать 111,2 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|