Бүгінгі санда: Телеарналар жат атауға неге жармасып жүр?



Pdf көрінісі
бет5/11
Дата15.03.2017
өлшемі16,59 Mb.
#9790
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11

Алматыдағы Жам был атын-

дағы қалалық  жас  спірімдер 

кітап  ханасында  жазушы, 

әдебиеттанушы, филоло-

гия ғылымының докторы, 

«Құрмет» орденінің иегері 

Нұрдәулет Ақыштың «Қазақ 

университеті» баспасынан 

шыққан «Рақымсыз к ктем» 

атты жаңа кітабының 

тұсаукесері болды. 

Шараны жазушы  Ғазизбек Тәшімбай  жүргізіп 

отырды. Жазушының «Рақымсыз к ктем» хикая-

тында Қазақстанның Шығыс  ңіріндегі шекаралық 

аудандардының бірінде ХХ ғасырдың отызыншы жыл-

дарында болған қазақ ауылдарының қасіретті оқиғасы 

баяндалады. Шығарманың негізгі идеясы сол зұлмат 

жылдар шындығын бүгінгі заманға жеткізу. Шарада 

экономика ғылымының докторы  ділбек Смағұлов, әл-

Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің про-

фессоры, филология ғылымының  докторы Гүлдархан 

Смағұлова,  .Қастеев атындағы ҚР мемлекеттік 

мұражайының б лім меңгерушісі, суретші Еркін 

Нұразхан, М. уезов атындағы  дебиет және  нер 

институтының ғылыми қызметкері Гүлжанат  біханова  

қаламгердің жаңа туындысы хақында  з ойларын ортаға 

салып, жазушыға шығармашылық табыс тіледі. 

– Мамай қорғанында әлемдегі ең үлкен мемо риалдық комплекс 

жұмыс істеп тұр, күн сайын дерлік туристер келіп жатыр. Сол 

қор ғанға қазақ офицері Шамшит Қабдоносов батальонының ерлігі 

жазылмаған тәрізді. Соны үйлестіру керек.

– Біздің училищеде қазақ офицерлері туралы кітап жоқ. 

Оқығымыз келеді, қайдан аламыз?


6

№46 (1356) 

17 – 23 қараша 

2016 жыл


АНА ТІЛІ

 ТƏУЕЛСІЗДІК ТҰҒЫРЫ 

Биыл Ел Тәуелсіздігіне 25 жыл толғалы отыр. Бұл, әрине,  айтулы  ме-

реке.  Қай ұлтқа, қандай  халыққа болмасын тәуелсіздіктен  артық  

қасиетті нәрсе  болмаса керек.  Тәуелсіздік,  егемендік  арқылы  ел 

көркейіп өседі.  Осының  нақты  дәлелі – Қазақ елінің  соңғы ширек 

ғасыр ішіндегі  қол  жеткен жетістіктері.  Бұрын  белгісіз  болып кел-

ген ел Тәуелсіздік арқасында  төрткүл әлемге танымал болды.  Қазақ 

елінің бүгінгі таңдағы  басты мақсаты – Мәңгілік  Ел болу, шаңырағы  

шайқалмай,  бейбіт аспан астында  бақытты ғұмыр  кешу. Бұл  

мақсатты орындау  да оңай емес.  Ол үшін  Тәуелсіздігіміз  баянды  бо-

лып, ел ішіндегі ынтымақтың  одан әрі нығаюы, шетелдермен  достық 

қарым-қатынастың  күткендегідей  нәтиже беруі өте маңызды. 

М

іне, осы Мәңгілік Ел болу 



алдындағы міндеттер мен 

атқарылар сүбелі істер Абай 

атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық 

университеті География және эколо-

гия ғылыми-әдістемелік орталығының 

меңгерушісі, ҚР ҰҒА-ның академигі  лия 

Сәрсенқызы Бейсенованың биыл Алма-

тыда жарық к рген «Қазақ елі – Мәңгілік 

ел» кітабында егжей-тегжейлі с з болады. 

.Бейсенованың біз с з етіп отырған 

ғылыми еңбегінің тұсаукесері Абай 

атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық 

университетінде салтанатты жағдайда 

тті. Онда с з с йлегендер еңбектің 

маңыздылығын ерекше атады. 

– Бұл  лия Сәрсенқызының бірінші 

кітабы емес, бұдан да к п, әлі де жазылып 

жатыр. Мәңгілік ел кітабының ерекшелігі, 

құндылығы неде, әр автор  з тұрғысынан, 

з мамандығына, т.б. қарап сипаттама 

береді. «Ел» дегенміз тек қана халық, жұрт 

деген емес, сонымен қатар туған жер, 

лке, халықтың орналасқан мекені деп 

анықталады. Автор елдің географиялық 

жағдайын, табиғатын,  зен-к лін, жануар-

ларын, барлығын Мәңгілік ел жағдайында 

жан-жақты қарастырған. 

Кітаптың жартысына жуығы тұлғалар 

ж нінде. Кеңес Одағы кезінде атақты 

билерімізді, батырымызды айта алмадық. 

Егемендік алғаннан бастап жолымыз 

ашылды. Сондықтан бұл еңбекті уни-

версиетет қана емес, республикамыздың 

к лемінде таратсақ нұр үстіне нұр болар 

еді, – деді қоғам қайраткері, академик 

К пжасар Нәрібаев. 

Белгілі алаштанушы, тарих ғылымы-

н ы ң   д о к т о р ы ,   п р о ф е с с о р   М ә м б е т 

Қойгелдиев былай деді. 

– Кез келген елдің ел болып қалыптасуы 

үшін екі фактор керек, жер және мемлекет. 

Жер негізгі шешуші фактор. Еуропалықтар 

үшін жер табыс к зі болса, біз үшін жер 

қасиетті, бұл жердің топырағында ата-

бабамыздың қаны тамған.  рбір халық 

зінің туған жеріне тартып туады. Ол 

жерден айырылса, халық «халық» де-

ген атынан жойылады. ХІХ ғасырдағы 

 Исатай, Кенесары, ХХ ғасырдағы «Алаш», 

16 желтоқсандағы к теріліс – Жер дауы. 

Қазіргі таңда жерді сақтаудың технология-

сын игеруіміз керек. Ал кітапқа келсек, 

қазақ елін кезеңдерге б ліп қарайды. 

Бірінші кезең, қазақ жерінің қалыптасу та-

рихы. «Мына жерде қазақ халқы қалай  мір 

сүрді? Жер мен елдің арасында үйлесімділік 

бар ма?» деген сияқты мәселелерге жауап 

іздейді автор. Жер  зімізде болғанмен 

егемендігіміз жоқ кезде реформа жасауға 

мүмкіндігіміз болмады. Егемендікке қол 

жеткізгеннен кейін  з елімізде реформалар 

жасау мүмкіндігіне ие болдық. Кітаптың 

соңғы б лімі Тәуелсіз Қазақстандағы 

реформаларды қамтиды. Ол меніңше  те 

орынды. Кітап  те жақсы жазылған. Бұл 

еңбек к птеп таратылғаны ж н. 

Абылайхан атындағы ҚазХҚ және 

ТУ ректоры, филология ғылымының 

докторы, ҚР ҰҒА корреспондент мүшесі 

С.Құнанбаева да автордың маңызды 

тақырыпты к тергенін тілге тиек ете келе: 

 – Ғалым апамыздың бұл еңбегі 

маған үлкен ой салды. Бүгінгі таңда 

Мәңгілік Ел – Қазақстанның ұлттық 

идеясы және мемлекетіміздің идеоло-

гиясына айналып отыр. Аталған идея 

қазақ елінің ғасырлар бойы армандаған 

мақсаты ғана емес, тәуелсіздік жолындағы 

ж а н қ и я р л ы қ   е ң б е г і   м е н   т ы н ы м с ы з 

шығармашылығының нәтижелері арқылы 

қол жеткен асу. Мәңгілік ел идеясы – 

барлық қазақстандықтарды біріктіру 

және шоғырландыру тарихи миссия-

сын орындайтын бағдарлама. Бұл жоба 

болашағымызға бағдар беретін, ұлтты 

ұйыстырып, ұлы мақсаттарға жетелейтін, 

іргелі еліміз бен кемел келешегіміздің 

түп қазығы. Мәңгілік Ел аясында біз тек 

ұлы жетістіктерге жетіп қана қоймай, 

ел бірлігін, ынтымағын, ауызбіршілігін 

сақтай отырып, болашақ ұрпаққа жеткізуге 

тиіспіз, сондай-ақ оны отандастардың 

бірегей тарихи мақсаты мен қаһармандық 

ұраны десек те қателеспейміз. Осы 

орайда «Байлығымыз да, бақытымыз да 

болған Мәңгілік Тәуелсіздігімізді к здің 

қарашығымыздай сақтай білуіміз керек. 

«Қазақстан – 2050» Мәңгілік Елге бастай-

тын ең абыройлы, ең мәртебелі жол. Осы 

жолдан айнымайық, қадірлі халқым!» деп 

Елбасымыз Нұрсұлтан  бішұлы  Назарбаев 

айтқандай, еліміздің әрбір азаматы осы 

жолда  з үлесін қосуы баршамыздың 

міндетіміз, – деді. 

Т ұ с а у к е с е р д е   с з   с й л е г е н 

ғалымдар М.Ермағанбетов, Б.Сманов, 

К.Каймулдинова, А. білқасымова, қоғам 

қайраткері Н.Каюпова және басқалар 

монографияда елдік мәселелер жан-жақты 

қамтылғанын, мәңгілік ұғым-түсінігі бар-

ша адамзатқа ортақ қазына, оның негізінде 

саналы тіршілік иесінің  мірге, қоршаған 

ортаны игеруге құштарлығы жатқанын 

айтты. 


Академик  лия Сәрсенқызы  з туын-

дысы ж нінде былай дейді: 

– Мен бұл кітапты еліміздің болашағы 

жастар үшін жаздым. Олар бүгінгі қол жет-

кен жетістігімізді одан әрі дамытулары ке-

рек. Мәңгілік Ел болу жолында жастардың 

келешекте зор үлес қосатындарына 

сенімдімін. Ол үшін тынбай еңбек етіп, 

ізденіс үстінде болған ж н. 

Ш.Уәлиханов атындағы тарих және 

этнология институтының директоры, ҚР 

ҰҒА корреспондент мүшесі Х.  бжанов 

аталған еңбек ж ніндегі пікірін былайша 

білдіреді: 

– «Қазақ елі – Мәңгілік ел» моно-

графиясымен танысу барысында ұлттық 

тарихымыздың қай кезеңдегі болмасын 

зегі мен мазмұнын анықтаған фак-

торды ұғына алдық. Бұл орайда тарихи 

үдерісті түзететін екі себеп – табиғат әсері 

және адам әрекеті жан-жақты талданған 

екен. Біздің ойымызша, қазақ халқын 

басқалардан ерекшелендіруші қасиеттер 

кең даламыздың, биік тауларымыздың, 

з е н - к л д е р і м і з д і ң   т і л і м і з г е ,   с а л т -

дәстүрімізге, мәдениетімізге тіпті  мір 

«Құрметті Нүкетай Мышбайқызы! 

Сіз Мұхтар  уезов атындағы Қазақ 

м е м л е к е т т і к   а к а д е м и я л ы қ   д р а -

ма театрында жарты ғасырдан астам 

уақыт бойы жемісті еңбек етіп келе 

жатқан халқымыздың сүйікті  нер 

иесісіз. Табиғи дарыныңызға қоса, 

еңбексүйгіштігіңіз бен тынымсыз 

ізденісіңіздің арқасында  нердің қия 

жолында  з соқпағыңызды қапысыз 

таба білдіңіз. Осы сахнада ұлттық және 

әлемдік драматургияның таңдаулы 

туындыларынан 80-нен астам кейіп-

к е р д і   ә с е р л і   с о м д а п ,   т а л ғ а м п а з 

к рер мендердің к ңілінен шығып, 

құрметіне б лендіңіз. Сіз сахналаған 

кейіп керлер әрдайым дара болмыс-

бітімімен ашылып, театрсүйер қауым-

ның ұмытылмастай болып жадын-

да қалады.  ріптестеріңіз  зіңізді 

ардақ ты ана және сүйікті әже ретінде 

де құрмет тұтады. Шығармашылық 

еңбегіңіз лайықты бағаланып, еліміздің 

жоғары наградаларына ие болдыңыз. 

нер дегі жарқын жолыңыз  скелең 

ұрпаққа жақсы үлгі әрі  неге. Сізге зор 

денсау лық пен баянды бақыт тілеймін. 

Еңбегіңіздің жемісін ұзағынан к ріп, 

бала-шағаңыздың қуанышы мен мейір 

шапағатына және халқымыздың қоше-

метіне б лене беріңіз!» делінген Мем-

лекет басшысының Құттықтау хатында.

 Сондай-ақ кеш барысында ҚР 

Парламенті Сенатының Т рағасы 

Қасым-Жомарт Тоқаевтың,  Мем-

л е к е т т і к   х а т ш ы   Г ү л ш а р а 

  бдіқалықованың жылы лебіздерге 

толы Құттықтау хаттарын Қазақстан 

Жазушылар одағы басқармасының 

т рағасы Нұрлан Оразалин оқып берді 

әрі Жазушылар одағы атынан ақжарма 

тілегін білдірді.  Парламент Мәжілісінің 

депутаты Серік Сейдуманов мерейтой 

иесіне ҚР Парламенті Мәжілісінің 

т рағасы Нұрлан Нығматуллиннің   

О н   с е г і з   ж а с қ а   т о л а р - т о л м а с 

шағында қолына қару алып, елін 

дұшпаннан қорғау үшін шайқасты. 

Қиыр Шығыстағы Забайкал майда-

нындағы шайқастарға қатысты. Бұл 

зі жапон басқыншыларына қарсы 

құрылған шекаралық әскери б лім 

болатын. Аякеңнің қарулас жолда-

сы Смағұл Бисенов туралы жазу-

шы Дүкенбай Досжанов бір кездері 

« Ж а н к е ш т і м е н   б е т п е - б е т »   д е -

ген мақала жазған. Ол «Лениншіл 

жастың» («Жас Алаш») 1995 жылғы 4 

мамырдағы санында жарияланды. Осы 

мақалада да А. Ділжановтың аты-ж ні 

аталып, жақсы пікір білдіріледі. 

Ағамыз Кеңес Армиясы қатарында 

анау-мынау емес бақандай бес жыл 

қызмет атқарды. Елге оралысымен 

білек түре еңбекке араласты. Жданов 

колхозында есепші, 1956-1961 жыл-

дары К.Маркс колхозында басқарма 

т рағасының мал шаруашылығы 

ж ніндегі орынбасары, Майдак л 

а у ы л д ы қ   к е ң е с і н і ң   т р а ғ а л ы ғ ы 

қызметтерін атқарды. Бес жылдай 

К. Маркс атындағы совхоздың фер-

ма басқарушысы тізгінін ұстады. 

К п ұзамай аталған шаруашылық 

салтымызға ықпалымен қалыптасқан. 

Автордың: «Мен «Қазақ елі – Мәңгілік 

ел» атты осы монографиямда «Жер тарихы 

– ел тарихы» деген мақсатпен қазақ елінің 

қалыптасуындағы табиғаттың болмысын, 

оның кешендерін  зара байланыстыра 

отырып, қысқаша болса да мағлұмат беру-

ге тырыстым» деген жолдары ойымызды 

қуаттай түседі. 

Ал зерттеуде келтірілген 40 шақты ұлы 

тұлғалардың  мірімен және мұрасымен 

танысқан оқырман «Мәңгілік Елдің» 

тұтқасы кімдердің қолында екенін қапысыз 

ұғады. 


Байырғы түркілерден жеткен «Мәңгі 

Ел» ұғым-түсінігінің мәні мен мазмұнын 

анықтап алу бүгінгі және болашақтағы 

ғылыми танымның нәтижесін дәйектеу 

бағытындағы бірінші қадам болып табыла-

ды. Біздің ойымызша, Күлтегін, Тонык к, 

олардың үлкен-кіші замандастары «Мәңгі 

елді» идея ретінде де, манифет ретінде 

де тасқа басқан жоқ. Бұл ұғым-түсінікке 

халық пен тұлғаның, билік пен мемлекеттің 

пайда болғаннан соңғы демі таусылғанға 

дейінгі тағдыр-талайын сиғызды. Жарық 

дүниені қамту жағынан идеядан да, ма-

нифестен де әлдеқайда ауқымды.  йткені 

идея дүниетанымның, ғылыми, к ркем, 

т.б.с.с. ақыл-ойдың сүйенетін іргетасы, 

тірегі, басты буыны болса, манифестің 

мәнін жоғары билік немесе танымал күш 

тарапынан жарияланған бағдарламалық 

мәлімдеме құрайды. Орхон мұраларынан 

бұл екеуінің де белгілерін к руге болады. 

Дегенмен, «Мәңгілік Ел» с з тіркесін 

бірінші кезекте тұжырымдама (концеп-

ция) мәртебесімен қабылданғанымыз 

ж н. VIII ғасыр тұрғысынан келгенде, кон-

цепция дегеніміз – уақыт пен кеңістікке, 

үдеріс пен құбылысқа, бар мен жоққа, к к 

аспанның астындағы, қара жердің үстіндегі 

тыныс-тіршілікке тұтас к зқарас жүйесі. 

Түйіндеп айтар болсақ, кітаптың Ал-

матыда  ткен тұсаукесерінде с йлеген 

ғалымдар атап к рсеткендей отандық 

тарихнама ғылыми нәтижелері салмақты, 

күрделі тақырыпты білгірлікпен жүйелеген   

зерделі зерттеумен толықты. «Мәңгілік Ел» 

идеясын жүзеге асыруға септігін тигізетін 

құнды еңбек дүниеге келді.

Нұркен ЖАНДАУЛЕТҰЛЫ 

АЛМАТЫ


құттықтауын жеткізсе, ал театр ди-

ректоры Ерлан Біләл ҚР Мәдениет 

және спорт министрі Арыстанбек 

Мұхамедиұлының ақ тілектерге толы 

Құттықтау хатымен таныстырды.  

К е ш   б а р ы с ы н д а   а к т р и с а н ы ң  

о й н а ғ а н   қ о й ы л ы м д а р ы   м е н 

фильмдерінен әрленген видеок рініс 

пен шағын  қойылым сахналанды. 

Мерейтой иесінің қатысуымен «Бес 

бойдаққа бір той» спекталінен үзінді 

қойылды.


Кеш иесін актрисаның туған жері 

Алматы облысы Райымбек ауданы 

Нарынқол ауылынан жерлестері ар-

найы келіп, құттықтады. Сазды кеште 

актер, Қазақстанның Халық артисі, 

Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты 

Сәбит Оразбаев алпыс жылға жуық 

уақыт театрда сахнаның ауыр жүгін  

серіктестерімен бірге к терісіп келе 

жатқан мерейтой иесіне ақ ниет  пен  

тілегін арнады. 

Қазақ эстрадасының жарқын жұл-

дыздары  нер к рсеткен кеш  те әсерлі 

болды. Жиын соңында с з кезегі ме-

рейтой иесінің  зіне берілді.  «80 жыл. 

80 жас деп жатырмыз ғой. Ал мен 

осы жасты сезініп тұрған жоқпын. 

Сіздердің келгендеріңізге к п рахмет. 

мірімді ұзартатын сіздерсіздер. Мен 

міріме,  неріме ризамын. Мені артист 

жасаған  қарашаңырақ – театрыма ри-

замын. Менің ұжымым ғажап. Бәріміз 

бір анадан туғандаймыз. Біреуі балам, 

біреуі қызым, біреуі сіңілім. Менің 

артымнан ерген Торғын, Салиқа, Ба-

яным, Рашидям осы қыздар.  Бүгін 

мені сахнада билетіп, р л ойнауым-

ның  зі сіздердің, к рермендердің 

маған деген құрметінен» деп жиналған 

жұрт шылыққа шын жүректен алғыс 

білдірді.

Ақбота ИСЛ МБЕК

КӨҢІЛ КҮНДЕЛІГІНЕН

ҚҰРМЕТ  

«Бөлеген қамқорлыққа 

«Бөлеген қамқорлыққа 

төңірегін...»

төңірегін...»

ҚАЗАҚ ЕЛІ –

ҚАЗАҚ ЕЛІ –

 МӘҢГІЛІК ЕЛ 

 МӘҢГІЛІК ЕЛ 

ӨМІРІ ӨНЕРМЕН 

ӨМІРІ ӨНЕРМЕН 

ӨРІЛГЕН


ӨРІЛГЕН

Елдің өсіп-өркендеуіне лайықты үлес қосқан азаматтарды ұмытпау, әрдайым ескеріп 

отыру – парыз. Бұл жас ұрпақ үшін қажет. Жастар жақсыдан өнеге алуы тиіс. 

Ұлы Отан соғысынан кейінгі жылдары тындырымды жұмыс істеп, іскерлігімен, 

ұйымдастырушылық қабілетімен ел есінде қалған ардақты ағаларымыздың бірі, 

соғыс және еңбек ардагері – Аяған Ділжанов болатын. 

М.Әуезов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық драма театрында 

көрнекті актриса, Қазақстанның халық артисі, «Парасат» орденінің иегері 

Нүкетай Мышбаеваның 80 жылдық мерейтойы аталып өтті. Салтанатты кеш-

ке белгілі қоғам қайраткерлері қатысып, алпыс жылға жуық уақыт театрда 

үзбей еңбек етіп келе жатқан қазақ өнерінің көрнекті тұлғасын мерейтойы-

мен  құттықтады. Мерекелік шараға қатысқан   ҚР Мәдениет және спорт 

вице-министрі Ақтоты Райымқұлова Қазақстан Республикасының Президенті 

Нұрсұлтан Назарбаевтың Құттықтау хатын табыс етті.

1966 ж. К.Маркс кеңшарынның №2 қой фермасында. Газет оқып тұрған 

шаруашылықтың бас зоотехнигі Көптілеу Қайназаров. Ол кісінің сол жағында 

ферма меңгерушісі Аяған Ділжанов

б а с ш ы н ы н ы ң   о р ы н б а с а р л ы ғ ы н а 

к  терілді. Осыдан кейінгі қызмет 

Қазалы қаласында, аудан орталығында 

жалғасты. Қазалы қалалық коммунал-

дық шаруашылыққа, Қазалы қалалық 

атқару комитеті Азаматтық қорғаныс 

б ліміне, облыстық тұтынушылар 

қоғамына қарасты аудандық құрлыс-

монтаж басқармасына, аудандық отын 

базасына басшылық етті. 

  з міндетін жауапкершілікпен 

атқаратын азамат қандай қызметті 

қолға алса да еңбекқорлығымен, 

біліктілігімен ерекшеленді. Соның 

нәтижесі – әлденеше рет селолық, 

аудандық кеңестерге депутат болып 

сайланды. Бірнеше рет аудандық пар-

тия конференциясына делегат бо-

лып қатысты. Қажырлы еңбегінің 

арқасында омырауына он шақты ме-

даль тақты. 

Ж а қ с ы   а д а м   –   қ а ш а н д а   к п 

құрметтісі. Аякең туралы қаламгерлер 

жылы с здерін, жыр-толғауларын ар-

нады. Кезінде ол кісі Қызылда  зі бас 

болып, бұлақ к зін ашып, сол жерде 

балық  сірген екен. Ол балық елдің 

берекесіне, байлығына айналады. 

Осы туралы Тастыбай Жәлім бетов тің 

Қазалы аудандық «Ленин туы» га-

зетінде (7 қазан 1988ж.) жарық к рген 

леңі бар. Сонда былай делінеді: 

Қаладан алыс жырақта, 

Қызылда бір бұлақта.

Малшы ағайдың үйінде

Болып қайттым бір апта

Су атқан темір бұлақтан,

Ісім бар менің ұнатқан.

Балықтар  рлеп тізіліп, 

Шоршиды шығып құрақтан. 

Қайта-қайта қараймын.

Алдымда шағын ақ айдын, 

Бұлақта балық болмайды деп, 

Есіткем с зін талайдың. 

Бойымды билеп бір ағын

Жетпеді т зім, шыдамым. 

Бұлақта балық  сірген.

Қай азамат деп сұрадым. 

Деді ол күліп: Аяған 

Завферма ісі сай адам. 

Осы бұлақ болмаған кезде малшы-

лар қатты қиналған. Қыста теңізден 

мұз тасып, оны жазға дейін сақтап, 

сосын сексеуіл жағып, жылытып, 

мал ды мұз суымен суарған. Бұлақты 

пай даланғаннан кейін ғана елдің к зі 

ашылған. 

К пшіліктің ағамызға тән к бірек 

айтатын қасиеті – ол кісінің қайы-

рымдылығы.  рдайым да қолғабыс 

жасауға, қолұшын беруге дайын тұра-

тындығы. Мұны ақындардың Аякеңе 

арнаған  леңдерінен аңғаруға болады. 

Мәселен, Нұғыман  бдіразақов:

Аяған саулығыңа тілектеспін, 

Жасыңнан қайырым боп түлеп 

стің – десе, Шындалы Бердібаев: 

Аяған – қара жердің қойнауында, 

Б леген қамқорлыққа т ңірегін, – 

дейді кезінде бірге жүрген замандасы 

ж нінде. 

Аяған ағамыздың ұйтқы болуымен 

іске асырылған жұмыстар жетерлік. 

Солардың ішінде ел аузында жүргені – 

«Бозарыққа» салынған к пір. Нақтырақ 

айтсақ, Қазалы ауданының Ү.Түктібаев 

ауылдық округіне қарасты «Жалпақ» 

елді мекені мен Бекарыстан ауылын 

жалғастыратын жолдың ортасындағы 

«Ішкі арыққа» (бұрынғы «Бозарық») 

салынған к пір. Осы к пірдің кезінде 

К. Маркс атындағы колхоздың (қазіргі 

Бекарыстан, Ү.Түктібаев, Майдак л 

ауылдары) ферма меңгерушісі болып 

қызмет атқарған Аяған Ділжановтың 

б а с ш ы л ы ғ ы м е н   т ұ р ғ ы з ы л ғ а н ы н 

жұртшылық білуі тиіс. С йтіп, ол 

«Аяған к пірі» аталып кеткен. 

– Менің бала кезімде біздің от-

басымыз «Жалпақ» учаскесінің мал 

ш а р у а ш ы л ы ғ ы н д а   ж ұ м ы с   і с т е д і . 

Ірі қара мал фермасын басқарған 

А.Ділжанов сауылған сүтті колхоз 

орталығына т те жолмен жеткізу 

мақсатында осы к пірді салдырғанын 

жұрттың бәрі біледі. 

Сүт к пір арқылы арбамен колхоз 

орталығындағы Нұраддин Сексен -

баевқа жеткізіліп,  ңделетін. Атал-

ған к пір пайдаланғаннан бастап 

«Аяған к пірі» аталды. Кейін аудан 

орталығынан қатынайтын барлық к лік 

осы к пір арқылы  тетін болды, – 

дейді Ү.Түтібаев ауылының бұрынғы 

тұрғыны  ркен Ақжігітов. Осындай 

пікірді кезінде К.Маркс елді мекенінде 

ауыл шаруашылығы саласында еңбек 

еткен Вокзалбай Қалышев, Жауғашты 

С ұ л т а н о в ,   С а қ т а ғ а н   А л ғ а з и е в , 

Мылтықбай  міржаев, кезінде осы 

ауылға басшылық жасаған Малгаждар 

Дүйсеновте айтып отыр. «Менің әкем 

Сүлеймен Зәріпұлы кезінде колхозда 

мал бақты.  кем Аяған ағам салдырған 

к пірдің халыққа к п пайдасы тигенін 

айтып отыратын» дейді Уайдулла 

Сүлейменов. 

 Ауылдың ауруханасына, дүкеніне 

жұрт осы к пір арқылы қатынаған. Бұл 

т ңіректе жаяу адам жүретін  ткелдер 

к п болған. Алайда солардың ішіндегі 

негізгісі, бастысы осы Аяған к пірі 

екен. Қазір бұл к пір заманға сай 

жаңартылған. Үлкен жолдың бойын да 

тұр. Мұнымен Бекарыстан би, Қожа-

бақы, Жаңақұрлыс, Жалпақ секілді елді 

мекендерге қатынауға болады. 

Тұңғыштың аты – тұңғыш. Бүгінгі 

ауыл мен ауылды, жұрт пен жұртты 

жалғастырып отырған үлкен к пірдің 

мірге келуіне ұйтқы болған іскер бас-

шы, ардақты азамат, соғыс және еңбек 

ардагері Аяған Ділжановтың есімі 

ұмытылмағаны ж н. 

Олай болса бұл к пір қалыптасқан 

атауына сай «Аяған к пірі» аталуы 

тиіс. Мұнымыз әділдік әрі халқы үшін 

адал қызмет жасаған азамат еңбегін 

бағалағандық болар еді. Сонымен бірге 

еліне еңбегі сіңген ағамыздың атына 

аудан орталығында бір к ше берілсе 

к п тілегінің орындалғаны деп білеміз. 




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет