Диплом ж±мысыныњ көкейтестілігі. Қазақстан Республикасының нарықтық экономикаға көшкендігін ірі өркениетті елдер мойындай бастады.


Орта сыныпта Абай шығармаларын терендеп оқытылуда



бет8/12
Дата25.06.2022
өлшемі232 Kb.
#37293
түріДиплом
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12
Байланысты:
. Бастауыш мектеп оқушыларына құлық тәрбиесін беруде Абай шығармаларының алатын ролі

Орта сыныпта Абай шығармаларын терендеп оқытылуда.
Ғалым болмай немене, Балалықты қисаңыз, Болмасаң да ұқсап бақ, Бір ғалымды көрсеңіз, Ондай болмақ қайда деп, Айтпа ғылым сүйсеңіз.
Орта сынып оқушыларына "балалықты қисаңыз", "болмасаң да ұқсап бақ" - деген сөздерінің маңызын ашып түсіндіру ќажет.
Мұғалім оқушының тек жаман жақтары емес, жақсы қаситтерінің көрінуіне жағдай жасап, қандай оќушыны талапты дейміз, ќабілетті оқушы қандай болады, еңбек сүйгендіктен қабілеттің ортасында қаңдай байланыс бар, қабілетті қалай дамытуға болады. Балаларды тәрбиелеуде Абай шығармаларына негіздей отырып "Адам болам десеңіз" атты ашық сабағымды ұсынып отырмын.


Тақырыбы: "Ғылым таппай мақтанба"
Білім беру: Қазақ халқының ±лы ақыны Абай Құнанбаевтың өмірімен және шығармасымен таныстыру."Ғылым таппай мақтанба" өлеңінің мәнін ашып меңгерту, ой өрісін кеңейту,
мәнерлеп, сауатты оқуға жаттықтыру.
Дамытушылық: Сөйлеу мәдениетін қалыптастыру. Сөздік қорын дамыту, тіл байлығын молайту, ойлау, көру, сезіну, ќабылдау, ќабілеттерін дамыту.
Тәрбиелік - жақсы мен жаман әдет-қылықтарды ажырата білуге, бойларына жақсы қасиеттерді жинай білуге, өздігінен жетілуге талпынған, жауапкершілік сезімі, парызы бар өнегелі т±лғаны тәрбиелеу.
Сынның түрі: Жаңа білім беру.
Сабақ өткізілу әдіс-тәсілдері: Әңгімелеу, с±рақ-жауап, көрнекілікпен жұмыс, шығармашылық жұмыс, мәнерлеп айту.
Сабақгың кұрал-жабдықгары мен көрнекіліктері: оќулық, плакаттар, карта, тақта.
Сабақ барысы:
ұйымдастыру сәті.
Абай туралы не білеміз?
Оқушының өз ойын білу.
Жаңа сабақтың тақырыбымен, мақсатымен таныстыру.
Балалар, біз бүгін сабақ барысында қазақ халқыының ұлы ақыны А. Құнанбаев өмірімен және шығармасымен танысамыз. "Ғылым таппай мақтанба" өлеңінің мәнін ашып меңгеріп, ой өрісімізді кеңейтіп, сауатты оқуға жаттықтыру.
Кіріспе әңгіме: Картамен үғындыруЌасќа б±лақ Жидебай Абай — қазақ халқыының ұлы ақыны, даныпан ойшылы. Абайдың аты - Ибраһим. Абай Қ±нанбай±лы 1845 жылы тамыздың 10-жұлдызында туып, 1904 жылы шілденің 6-шы жұлдызында қайтыс болған. Абай Семей облысы Абай ауданының Шыңғыс тауының бауырындағы Ќасќаб±лақ деген жерде туған. Абайдың әкесі Құнанбай болған. Абайдың анасы - ¦лжан ақылды, мейірімді кісі екен, ал Абайды әжесі Зере тәрбиелеген. Ол Ибраһимді еркелетіп "Абай" деп атаған.Қос ана ќазақтың ертегі, аңыз-жырларын көп білген. Абайға кішкене кезінен әңгімелерді қызықтыра айтып, оны санасына құя білген.Абай ауылында Ғабитхан деген татар молдасынан үш-төрт жыл сабақ алады. Әкесі Абайдың зеректігін байќаған соң оны Семейдегі Ахметриза медересесіне береді. Сонда жүргенде өз бетімен орыс тілін үйренеді. Абай он екі жасынан бастап өлең жаза бастайды. Өз өлендерінен жиырмадан астам әндер шығарған үлкен сазгер. Абай үлкен аудармашы. Лермонтов, Пушкин, Крылов өлендерін ќазақшаға аударған. Абай атамыздың шығармасындағы ең өзекті мәселе жастар мәселесі, оның ішінде оларды білім алуға, еңбекке, мәдениетке шақыру жетекші орын алады. "Интернатта оқып жүр", "Әсемпаз болма әрнеге", "Ғылым таппай мақтанба" өлеңдері. Таласбек пен Зерделі сияқгы оќушылар "Адам болам десеңіз" деп оќулықтан Абай µлењдерін оқып үйренді. Өлењді оқымас б±рын сөздік ж±мыс жүргізіледі.Рақым - адамның өзге кісіге жасайтын жақсылығы, көмегі. Ќанағат - барға риза болу. Бекер мал шашу - қолда бар дүниесін, ақшасын, мал-мүлкін д±рыс пайдалана алмау. "Ғылым таппай мақтанба, Білім таппайбаптанба" - дегендегі орын деп отырғаны — алған білімді, үйренген ғылымды жұмсайтын орын. Ақын ғалым мен болу екеуінің тамыры бір дейді. Ғалым болудың басты шарты — не нәрсені болсын ақылға салу, ақылың сенген нәрсеге ғана сену. Бес жаман іс те адамның бойындағы жағымсыз ќасиеттерді сынға алады. Өсек біреуді сыртынан кіналау, жала жабу, сөзтасығыштық. Өтірікбұған өтірік сөзді шын деп ант еткен азғын адамды жатқызады. Жаман қылықтардың бірі — мақтаншақтық, даңғойлық. Ондай адамдар өзін мақтауды сүйетін, басқалардың алдында білімді, жағымды болып көрінгісі келетін бөспе, сөзге құмар. Адамның бойына біткен жаман қылықгардың ең жағымсызы - еріншектік. Талапсыздық, жігерсіздік, ±ятсыздық, кедейлік — бәрі осыдан шығады. Бекер мал шашу - қолда бар қаржы мен мүлкін дұрыс пайдалана алмау, өз пайдасын көруге тырысатын мақтаншақ адамды айтады.Ал осы жаман әдеттерден аулақ болу үшін қазақ халқы "Тоқсан ауыз сөзден тобықтай түйін шығарған" мақал-мәтелдер ќалдырған.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет