Кіріспе зерттеудің қысқaшa сипaттaмaсы



бет13/36
Дата07.12.2022
өлшемі307,95 Kb.
#55700
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   36
Мемлекет

Казақстан

Ресей

АҚШ

Германия

Қала

Алматы

Мәскеу

Нью-Йорк

Берлин

Халқы

1,9 млн.

11,9 млн.

8,6 млн.

3,5 млн.

Зейнеткерлер

0,22 млн. (12,5%)

3 млн.
(25%)

0,94 млн. (11%)

0,64 млн.
(18,2)

Өмір сүру ұзақтығы

75,9
(69,4)

73,1
(70,1)

78,7
(79,1)

82,3
(80,9)

% белсенді зейнеткерлер

6%
(13 мың.)

5,2%
(156 мың.)

12%
(119 мың.)

18%
(114 мың.)

Орташазейнетақы
в USD*

219

268

1100

948**

Ақпарат ашық және ресми көздерден алынды.*Есептік мәліметтер 2022 жылдың 3 наурызындағы волюта курсы бойынша есептелді.


Америка Құрама Штаттарында егде жастағы адамның тәуелсіздігі қағидаты мемлекеттік немесе жеке ұйымдар беретін әлеуметтік көмектің стационарлық емес түрлері жүйесі арқылы, сондай-ақ қарт адамдарға белгілі бір әлеуметтік қызметтерді тәуелсіз сатып алу үшін ақшалай төлемдер арқылы жүзеге асырылады. Елде медициналық қызметке ақы төлеу, арзан тұрғын үй, тамақ, көлік қызметтері және т.б. қызметтерді өтеп беретін, әртүрлі қорлар қызмет жасайды. АҚШ-та қарт адамдардың үйде тұруы үшін жағдай жасаудың айқын тенденциясы байқалады. Оны жүзеге асыру мемлекеттік немесе жеке ұйымдар көрсететін стационарлық емес әлеуметтік көмек жүйесі арқылы, сондай-ақ қарт адамдарға белгілі бір әлеуметтік қызметтерді өз бетінше сатып алу үшін ақшалай төлемдер арқылы жүзеге асырылады. Елде үйде көмек көрсеті қызметі жоғары дамыған. Үйде көмек көрсету - бұл ауру немесе зақымдану, ауру, бұзылу қаупі жоғары пациенттерге, терминалды науқастарға және кәсіби жұмысшылардың қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді көмегіне мұқтаждарға бару. Америка Құрама Штаттарында үйге кәсіби көмек қызметтерін сертификатталған үйге көмек көрсету агенттіктері ұсынады, олар жеке немесе коммерциялық емес болуы мүмкін. Олардың қызметін екі федералды бағдарлама қаржыландырады - Medicare және Medicaid. Агенттіктер медициналық және оңалту бағдарламаларын, соның ішінде білікті медициналық көмек, физиотерапия, сөйлеу және кәсіби терапия, әлеуметтік қызметкерлермен, психологтармен, диетологтармен консультацияларды және т.б. қамтиды [42].
Қарттар мен мүгедектерді тұрғын үймен қамтамасыз етуге ерекше көңіл бөлінеді. Америкалық ғалымдардың зерттеулері 65 және одан жоғары 30 миллион американдықтардың төрттен бір бөлігі әлсіз екенін көрсетеді. Америка мамандары К.Манич, Э.Пикеортс, Дж. Мачано егде адамдарға арналған бес өзекті бағдарламаны көрсетеді, оның алғашқысы: қарттарды кәсіби-техникалық оқыту. Мұнда машинада жазу, бухкгалтерлік іс және т.б. қызметтер уақытша еңбек етуде қажет болады. Екінші бағдарламаға, қарттардың мәдени қызметтерін байыту. Бұған өнер және көркем қолөнер қызметтері енеді. Үшіншісі, философия, психология және жаратылыстану – математика ғылымдарымен айналысу , бұл бағдарламаның трімен көп адам айналыспайды. Төртіншісі, денсаулыққа байланысты білім алу, ол қартаю кезінде өте қажет екендігін көрсетеді. Бесіншісі, отбасы білімін беру ең алдымен өзгерген әлеуметтік және отбасы жағдайларына бейімделуді қажет етеді. Осындай бағдарламалардың нәтидесінде, соңғы жылдарда жоғарғы оқу орындарында егде адамдардың көптеп келуі орын алады. Мұндай егде адамдар көбінесе зейнеткерлік кезеңде білім алады. Олар мансабын жоғралатуды емес, өз өмірлерін рухани байытып, қоғамдық мәртебелерін сақтап қалуды көздейді. Қартаюшылардың білім жүйесі қызметіне қажеттілігінің арызына байланысты көптеген елдердің оқу орындарында жаңа «оқушылар» контингенті қалыптасуда. Мәселен, АҚШ-та әрбір үшінші университет қарт адамдар үшін арнайы оқу курстары мен бағдарламаларын түзген. Кейбір мәліметтер бойынша 2015ж. басында колледждерде 1,6 миллионнан астам қарттар білім алған [43].


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   36




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет