Nazarbayev Intellectual Schools Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі «назарбаев зияткерлік мектептері»

384

Nazarbayev

Intellectual

Schools

алады.

Психологиялық  талдау  барысында  анықталған  және  қатаң  индивидуалды,  нақты  өзгешелігі  бар 

баланың жас ерекшелік және дара ерекшеліктері бойынша жетілдіру және педагогикалық- психологиялық 

зерттеу жумыстарының бағдарламалары мен жоспарлары құрылады. Яғни:

1. Баланың әр жас ерекшелік кезеңінің дамуын есепке алғанда, психикалық дамудың бөлек жақтарын 

және жеке тұлғаның толықтай дамуына бағытталған бағдарламаларды өңдеп жүзеге асырылады. 

2. Педагог-психолог баланың  

  психикалық  дамуында  ауытқуларды  болдырмау  бағытында 

түзету бағдарламасын өңдеп жүзеге асырады, ал дәрігердің немесе психологтың көмегі керек болса арнайы 

орындарға жіберіледі. 

3.  Жетілдіру  және  педагогикалық-психологиялық  түзету  жұмыстарының  бағдарламасына 

психологиялық және педагогикалық бөлімдер кірістіріледі. 

Педагогикалық  бөлімді  мұғалімдермен,  тәрбиешілермен,  ата-аналармен  бірігіп  өңдейді  және  оны 

психолог  көмегімен  жоғарыда  аталған  адамдар  орындайды.  Жұмыстың  бөлек  формаларына  ересек 

балаларды, қоғамдық өкілді және т.б. адамдарды кірістіруге болады.

4.  Жетілдіру және педагогикалық- психологиялық түзету жұмыстарын төмендегі бағыттар бойынша 

жүргізіледі:

 - жеке балалармен арнайы жұмыс жүргізу үдерісінде;

 - балалар тобымен арнайы жұмыс жүргізу үдерісінде;

 - тәрбиелік іс-шаралар бағытында;

 - баланың ата-анасының және басқа туыстарының қатысуын қажет ететін формада өткізуге болады

Психологиялық iс-әрекетi әлеуметтiк ортаның әлеуметтiк-мәдени жағдайын оңды өзгертуге мақсатты 

түрде  педагогикалық  тұрғысынан  бағытталған.  Ортаны  гуманизациялау  мен  педагогизациялау  –  бұл 

әлеуметтiк педагог iс-әрекетiнiң рухани-адамгершiлiк негiзi мен мақсаты.

Педагог-психолог оқушылар мен түрлі оқушы топтарымен, олардың ата-анасы және мұғалімдерімен 

әлеуметтік-педагогикалық  жұмысын,  тәрбиені  педагогикалық  тұрғыдан  барлық  талаптарға  сай  маман 

ретінде ұйымдастыра білу керек. Сонымен қатар педагог-психолог оқушының бойына рухани-адамгершілік 

қасиеттерді қалыптастыру мақсатында төмендегідей іс-әрекеттер жүргізеді:

-  оқушының шығармашылық қабілетін немесе өз бетінше шығармашылық ізденісін дамыту;

-  пәнге терең қызығушылығын арттыру;

-  оқушының әсерлік сезімін қалыптастыру; 

-  оқушының  белсенділігін  арттыру  мақсатында  даму  деңгейін,  танымдық  белсенділігін  арттыра 

оқыту;

-  жалпы білім-білік дағдыларын дамыта оқыту;

-  білім базасын арттыру, пәндердің ғылыми негізінде оқушылардың білім сапаларының деңгейін 

жоғарылата  дамыта  оқыта  отырып,  интеллектуалдық  жаңашылдыққа,  әдептілікке,  жеке  тұлғалардың 

эстетикалық мәдениетінің жоғары дамуына ықпал жасауда, білімді мықты құрал ретінде қолдану. Олай 

болса, педагог-психолог маман жан-жақты құзіретті болуы тиіс. Құзіреттілік – жеке тұлғаның теориялық 

білімі мен практикалық тәжірибесін белгілі бір міндеттерді орындауға даярлығы мен қабілеті. Ол жансыз 

жаттанды білім түрінде емес жеке тұлғаның танымға, ойлауға қатысын және әрекетке, белгілі мәселелерді 

ұсынып, шешім жасауға, оның барысы мен нәтижелерін талдауға, ұдайы түрде ұтымды түзетулер енгізіп 

отыруға деген икемділігінің белсенділігінен көрінеді.

Педагог-психологтар  қарым-қатынасқа  негізделген  жалпы  келесідей  әлеуметтік-психологиялық 

бағыттардағы жұмыстарды қамтуы қажет, ол:

•  Психодиагностика –тұлға туралы жан-жақты ақпарат жинау:

•  Психопрофилактика- дезадаптация, белгілі бір жағдайға бейімделудің алдын-алу немесе жағымды 

психологиялық жұмысбастылық деңгейін төмендету мен оның алдын-алу жұмыстарын жүзеге асыру;

•  Психокоррекция- баланың психикасына мақсатты түрде әсер ету, оның

негізгі деңгейге, әрі жас ерекшеліктеріне сәйкес теңестірушілік жұмыстарды жүзеге асыру; 

Nazarbayev

Intellectual

Schools

385

•  Психологиялық  кеңестер  –  мұғалімдерге,  ата-аналарға,  оқушыларға  қажетті  психологиялық 

ақпарат бере отырып, өмірінде кездесетін қайшылықтарды, өтпелі кезеңдерді жеңуге, әрі сапалы нәтижеге 

жетуіне ықпал ету; 

•  Психотерапия–адамның  психикалық  ауытқушылығы  болмаған  жағдайда,  тұлғаның  сапалық 

тұрғыға өзгеруіне байланысты мәселелерді жүзеге асыруға бағытталуы. 

Осыған  орай  мектептерде  педагог-психолог  маман  әлеуметтік  –психологиялық  жұмыстарды  да 

атқарады: 

1.  Әлеуметтік-психологиялық  ағарту  шаралары.  Дәріс,  семинар  түрлеріндегі  ақпараттық  іс-

шаралар. Дәріс мазмұнын нақты мысалдарды бейнелейтін көрнекіліктермен, осы заманғы озық техника 

мүмкіндіктерін пайдаланумен байланыстырып отыру керек. 

2.  Психологиялық  кеңестер  жеке  сипат  алуы  керек.  Нақты  мәселе  бойынша  берілер  кеңестер  аса 

биязы, алдындағы адамның жүрегін жараламайтындай, көңілін жабырқатпайтындай, мәселенің шешілуіне 

сендіре білу, үміт отын жағу арқылы кәсіби біліктілік тұрғыда жүзеге асырылуы тиіс. 

3. «Ашық әңгіме» пікірталасы – ортақ мақсат біріктірген ата-аналардың көңіліндегі негізгі ойларын 

ортаға салып, бір-бірімен пікір алмасу. 

4. Психогимнастика- бұл баланың көңіл-күй ахуалын реттеуге арналған арнайы жаттығулар кешені. 

Негізгі  мақсаты  -  қарым-қатынас  барысындағы  кедергілерді  жеңу,  өзін  және  басқаларды  түсіне  білуін 

жетілдіру, өзін-өзі таныта білу мүмкіндіктерін жасау. Психогимнастика курсынан толық өткен балалардың 

өздерінің құрдастарымен қарым-қатынасы жақсарады, сезімдерін сыртқа шығаруды үйренеді, мінездерінде 

батылдық, әділдік, мейрімділік, өз-өзіне сенімділік сапалары қалыптасады. 

5.  Психотренинг  –бұл  да  қолданбалы  психология  ғылымының  белсенді  әдістерінің  бірі.  Басты 

мақсаты-  қарым-қатынас  іскерлігін  дамытуға,  сезімталдықты  жетілдіруге  және  мінез-құлықты  реттеуге 

бағытталған. 

Педагог-психолог  маманның  iс-әрекетi  әлеуметтiк  ортаның  әлеуметтiк-мәдени  жағдайын  оңды 

өзгертуге  мақсатты  түрде  педагогикалық  тұрғысынан  ықпал  етуі.  Ортаны  гуманизациялау  мен 

педагогикаландыру  –  бұл  әлеуметтiк  педагог  iс-әрекетiнiң  рухани-адамгершiлiк  негiзi  мен  мақсатын 

меңгерген жөн. 

Әдебиет:

1.Мижериков В.А., Ермоленко М.Н., Введение в педагогическую деятельность. – М., 2002 г.

2. Никитина Н.Н., Кислинская Н.В., М.Н., Введение в педагогическую деятельность. – М., 2004 г.

3. Рувинский Л.И., Мамандыққа кіріспе. – А., 1991 ж.

4. Бұлақбаева М.К. Педагог мамандығына кіріспе. – Алматы, 2005ж.

Толтырбаева Ж. С.

средняя школа №3

Мангистауская область, город Жанаозен

(Республика Казахстан)

РОЛЬ ИКТ В ПРЕПОДАВАНИИ АНГЛИЙСКОГО ЯЗЫКА

“It is the supreme art of the teacher to awaken joy in creative expression and knowledge”

(Высшее искусство учителя пробудить радость в творческом самовыражении и познании)[1,с.89]

Albert Einstein

Использование  компьютерных  технологий  обучения  в  наше  время  имеет  огромное  значение, 

благодаря  новым  возможностям.  XXI  век  –  век  информатизации,  несомненно,  вносит  свои  коррективы 

386

Nazarbayev

Intellectual

Schools

в традиционное преподавание иностранных языков. И наша задача - научиться правильно и эффективно 

использовать современные информационные технологии в образовательном процессе в рамках средней 

школы.  Компьютер  может  выполнять  многие  функции  и  не  зря,  поэтому,  его  часто  сравнивают  с 

искусственным интеллектом. 

Внедрение  современной  компьютерной  техники  и  средств  передачи  информации  в  различные 

сферы человеческой деятельности привело к появлению принципиально новых способов осуществления 

этой  деятельности.  Эти  способы,  основанные  на  широком  использовании  уникальных  возможностей 

компьютерной техники по обработке, хранению и предоставлению информации, объединены в понятие 

новые информационные технологии . 

В последние годы всё чаще поднимается вопрос о применении новых информационных технологий в 

средней школе. Это не только новые технические средства, но и новые формы и методы преподавания, новый 

подход к процессу обучения. Основной целью обучения иностранным языкам является формирование и 

развитие  коммуникативной  культуры  школьников,  обучение  практическому  овладению  иностранным 

языком. 

Задача  учителя  состоит  в  том,  чтобы  активизировать  познавательную  деятельность  учащегося  в 

процессе обучения иностранным языкам. Современные методики такие, как обучение в сотрудничестве, 

проектная  методика  с  использованием  новых  информационных  технологий  и  Интернет  -  ресурсов 

помогают реализовать личностно - ориентированный подход в обучении, обеспечивают индивидуализацию 

и дифференциацию обучения с учётом способностей детей, их уровня обученности, склонностей и т.д. 

Компьютерное  обучение  несёт  в  себе  огромный  мотивационный  потенциал.  В  присутствии 

доброжелательного инструктора-машины обучение становится более занимательным.

Компьютер  гарантирует  конфиденциальность.  Результаты  деятельности  ученика  известны  только 

ему. Задача преподавателя - сохранить психологически комфортную атмосферу, при которой не снижается 

самооценка ученика. 

Компьютерное обучение имеет ряд методических достоинств:

-способность  компьютера  моментально  реагировать  на  введенную  информацию  для  создания 

простейших обучающих программ в виде упражнений;

-компьютер обеспечивает большую степень интерактивности обучения;

-компьютер лучше соответствует принципам индивидуального обучения.

Кроме того, компьютер помогает реализовать ряд дидактических принципов в процессе обучения, 

например:

-принцип сознательности и активности учащихся в обучении - обучение эффективно, когда учащийся 

проявляет  познавательную  активность,  является  субъектом  образовательной  деятельности.  Компьютер 

способствует  развитию  познавательной  активности  и  становлению  учащегося  как  субъекта  учебной 

деятельности;

-  принцип  научности  -  содержание  образования  включает  объективные  научные  факты,  теории, 

законы, которые могут быть найдены в информационной базе Интернет;

-  принцип  связи  обучения  с  практикой  -  компьютер  предоставляет  широкие  возможности  для 

отработки приобретенных знаний посредством выполнения разноуровневых заданий;

-  принцип  системности  и  последовательности  предполагает  преподавание  и  усвоение  знаний  в 

определенном порядке, системе, логике построения, как содержания, так и процесса обучения, чему не 

противоречит размещение материала в компьютерной базе данных;

-  принцип  доступности  требует  учитывать  особенности  развития  учащихся,  их  уровень  усвоения 

дисциплины.  Работая  с  компьютером  на  уроке,  субъект  учебной  деятельности  имеет  возможность 

самостоятельно определить путь изучения темы;

- принцип наглядности - эффективность обучения зависит от целесообразности привлечения органов 

чувств  к  восприятию  и  переработке  учебного  материала.  Компьютер  включает  в  работу  максимальное 

количество органов чувств: зрительный, слуховой и тактильный;

Nazarbayev

Intellectual

Schools

387

-  принцип  развивающего  и  воспитывающего  характера  обучения  взаимосвязан  с  предыдущими 

принципами.  Развивающие  и  воспитывающие  возможности  компьютера  связаны  с  особенностями 

построения  компьютерных  программ,  способствующих  выбору  индивидуальных  образовательных 

траекторий. 

В процессе обучения могут применяться как специально разработанные учебные программы, так и 

программы, установленные на любом компьютере. 

Так, например, можно использовать в процессе обучения простейшую из компьютерных программ 

WORD.  WORD  -  это  одна  из  самых  совершенных  программ  в  классе  текстовых  процессоров,  которая 

предусматривает  выполнение  сотен  операций  над  текстом.  Одно  из  самых  важных  дидактических 

достоинств текстового редактора - возможность легко совершать те или иные коммуникативно важные 

действия над текстом.

Использование Интернет - ресурсов на уроках иностранного языка

  Возможности  использования  Интернет  -  ресурсов  огромны.  Глобальная  сеть  Интернет  создаёт 

условия  для  получения  любой  необходимой  учащимся  и  учителям  информации,  находящейся  в  любой 

точке земного шара: страноведческий материал, новости из жизни молодёжи , статьи из газет и журналов, 

необходимую  литературу  и  т.д.  Учащиеся  могут  принимать  участие  в  тестировании,  в  викторинах, 

конкурсах, олимпиадах, проводимых по сети Интернет, переписываться со сверстниками из других стран, 

участвовать в чатах, видеоконференциях и т.д. Учащиеся могут получать информацию по проблеме, над 

которой работают в данный момент в рамках проекта.

Что  касается  критериев  полезности  конкретной  технологии  в  образовании,  то  его  можно 

сформулировать  следующим  образом:  та  или  иная  учебная  компьютерная  технология  целесообразна, 

если  она  позволяет  получить  такие  результаты  обучения,  какие  нельзя  получить  без  применения  этой 

технологии.

Использование обучающих компьютерных программ на уроках иностранного языка (факультативах и 

кружках) в средней школе и использование Интернет-ресурсов в обучении иностранному языку. 

Цель  обучения  иностранному  языку  -  это  коммуникативная  деятельность  учащихся,  то  есть 

практическое  владение  иностранным  языком.  Задачи  учителя  -  активизировать  деятельность  каждого 

учащегося в процессе обучения, создать ситуации для их творческой активности.

Основной  целью  обучения  иностранному  языку  учащихся  средней  школы  является  воспитание 

личности, желающей и способной к общению, людей, желающих и способных получать самообразование. 

Участие в разнообразных международных программах, возможность учиться за границей предполагают 

не только высокий уровень владения иностранным языком, но и определенные особенности личности: 

коммуникабельность,  отсутствие  языкового  барьера,  знание  норм  международного  этикета,  широкий 

кругозор,  умение  что  называется  «подать»  себя.  Как  правило,  при  выполнении  различных  тестов  при 

поступлении  в  высшее  учебное  заведение  или  участии  в  конкурсах  или  олимпиадах,  устанавливается 

строгий лимит времени выполнения каждого задания, что также требует особый вид подготовки.

Для достижения всех перечисленных целей, безусловно, эффективную помощь учителю оказывает 

использование ресурсов Интернет в обучении иностранным языкам, тем более - английскому.

Компьютер  лоялен  к  разнообразию  даваемых  ответов:  он  не  сопровождает  работу  учащихся 

хвалебными  или  порицательными  комментариями,  что  развивает  их  самостоятельность  и  создает 

благоприятную социально-психологическую атмосферу на занятии, придавая им уверенность в себе, что 

является немаловажным фактором для развития их индивидуальности.

Развитие образования в наши дни органично связано с повышением уровня его информационного 

потенциала. Эта характерная черта во многом определяет как направление эволюции самого образования, 

так и будущее всего общества.

Для  наиболее  успешного  ориентирования  в  мировом  информационном  пространстве  необходимо 

овладение студентами информационной культурой, а также компьютерно-экранной культурой, поскольку 

приоритет в поиске информации все больше и больше отдается Интернет.

388

Nazarbayev

Intellectual

Schools

Как информационная система, Интернет предлагает своим пользователям многообразие информации 

и ресурсов. Базовый набор услуг может включать в себя:

-электронную почту (e-mail);

-телеконференции (usenet);

-видеоконференции;

-возможность  публикации  собственной  информации,  создание  собственной  домашней  странички 

(homepage) и размещение ее на Web-сервере;

-доступ к информационным ресурсам:

-справочные каталоги (Yahoo!, InfoSeek/UltraSmart, LookSmart, Galaxy);

-поисковые системы (Alta Vista, HotBob, Open Text, WebCrawler, Excite);

-разговор в сети (Chat).

Эти ресурсы могут быть активно использованы на занятиях.

Овладение коммуникативной и межкультурной компетенцией невозможно без практики общения, и 

использование  ресурсов  Интернет  на  занятиях  иностранного  языка  в  этом  смысле  просто  незаменимо: 

виртуальная  среда  Интернет  позволяет  выйти  за  временные  и  пространственное  рамки,  предоставляя 

ее  пользователям  возможность  аутентичного  общения  с  реальными  собеседниками  на  актуальные  для 

обеих  сторон  темы.  Однако  нельзя  забывать  о  том,  что  Интернет  -  лишь  вспомогательное  техническое 

средство обучения, и для достижения оптимальных результатов необходимо грамотно интегрировать его 

использование в процесс урока.

В целом, развитие информационных технологий оказывает огромное влияние на процессы в сфере 

образования,  привнося  новое  в  традиционные  методы  преподавания,  преобразовывая  и  совершенствуя 

основные понятия обучения.

Литература:

1. Гершунский Б.С. Компьютеризация в сфере образования: проблемы и перспективы. – М., 1987.

2. Дидактические основы компьютерного обучения. – Л., 1989.

3. Кручинин В.В. Разработка компьютерных учебных программ. – Томск, 1998.

4. Машбиц Е.И. Психолого–педагогические проблемы компьютеризации обучения. – М., 1988.

5. Психолого–педагогические основы использования ЭВМ в вузовском обучении: Учеб. пособие/Под 

ред. А.В. Петровского. – М., 1987.

Торыбаева А.Е. 

Қарағанды облысы Балқаш қаласы №2 Абай ат. лицей 

(Қазақстан Республикасы)

ТАЛАПТЫ ҰСТАЗДАН ТАЛАНТТЫ ШӘКІРТ ШЫҒАДЫ

«Еліміздің ертеңі мен бүгіні жас ұрпақтың қолында,

ал жас ұрпақтың тағдыры ұстаздардың қолында »

Н.Ә. Назарбаев

Уақыт  озған  сайын,  мемлекет  аралық  интеграция  күшейген  сайын,  өмірде  тұрмыста  кеңінен 

қолданылатын жаңа техника мен технологиялардың да саны күннен күнге арта түсуде.Осы орайда өзінен–

өзі туындаған жаңа өмір талаптарына сай жас мамандардың да, өте жоғары деңгейде білім алып, еңбек 

майданында алдынан кездескен күрделі қиындықтарға мойымай, алған білімдерін жұмсай білсе нұр үстіне, 

нұр болар еді.Нақ осындай күрделі де, қарама–қайшылыққа толы кезеңдерде жас ұрпақ тәрбиесіне тікелей 

жауап беретін ұстаздардың да қызметі қиындай түсетіні анық.

Қоғамның  экономикасын  әлемдік  деңгейге  көтеру  білім  беру  жүйесін  дамытуға  тәуелді.  Мұны 

жүктеу/скачать 9,34 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: