Заттар алмасуыныѕ реттелуі


 Глюкагон, әсер ету механизмі, нысана-жасушалары, зат алмасуына



Pdf көрінісі
бет11/99
Дата30.09.2023
өлшемі1,53 Mb.
#111973
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   99
2. Глюкагон, әсер ету механизмі, нысана-жасушалары, зат алмасуына 
тигізетін әсері. 
Глюкагон 29 Ақ қалдығынан тұратын бір тізбекті полипептид. 
Препроглюкагон түрінде ұйқы безінің Лангерганс аралшықтарының α-
жасушаларында түзіледі. Кейде ішектің шырышты жасушаларында түзілуі 
мүмкін.Ішек глюкагоны жергілікті әсер етеді. 
Нысана-жасушалары: бауыр, миокард, май тіні, β-жасушалар болып 
табылады. 
Әсер ету механизмі: біріншілік цАМФ арқылы 
Физиологиялық 
әсері: 
Биологиялық 
әсері 
жағынан 
глюкагон 
гипергликемиялық гормонболып табылады. Ол қандағы глюкозаның 
концентрациясын 
арттырады.Глюкагон 
фосфорилазаны 
активтендіріп, 
глюкагонсинтетазаны тежейді. Глюкагонның әсерінің жалпы қорытындысы 
бойынша қандағы глюкагонның концентрациясының артып, ыдырауы 
жоғарылайды және оның бауырдағы синтезі тежеледі. Глюкагонның 
гипергликемиялық эффектісі тек гликогеннің ыдырауымен ( гликогенолизге 
қысқа мерзімді глюкагон әсері), глицериннен глюкоза синтезінің артуымен 
түсіндіріледі. Гормондардың әсерінен май тіндерінде липолиз артады, 
липолиздің ӛнімі глицерин-глюконеогенезге жұмсалады. БМҚ-ң артық мӛлшері 
кетон денелеріне айналады. Гормондардың секрециясы қандағы глюкозаның 
мӛлшерімен реттеледі. Гипогликемияда глюкагон секрециясы артады, қан 
құрамында кальций ионының және аргининнің мӛлшері жоғарылайды. 
Гипергликемия кезінде гормон секрециясы тежеледі. Ол глюкагон мен 
самостатин секрецияларын бақылайды.
Катехоламиндер, тҥзілуі, әсер ету механизмі, нысана-жасушалары, 
белоктар, кӛмірсулар және белоктар алмасуына және тамырдың тонусына 
тигізетін әсері.
Катехоламиндер ( адреналин және норадреналин) бүйрекүстінің милы 
затында түзіледі. Бүйрекүстінің салмағының 10% құрайды. Катехоламиндер 
амин қышқылы тирозиннен синтезделеді. Осы милы заттарда ғана адреналинді 
метилдеуді жүргізетін арнайы метилтрансфераза болатындықтан, норадреналин 
адреналинге 
айналады. 
Метилтрансфераза 
синтезі 
ми 
қабатында 
глюкокортикостероидтармен реттеледі, үлкен қан айналуы шеңберіне түсерден 
бұрын глюкокортикостероидтардың кӛп концентрациясы ми қабаты арқылы 
ӛтеді. Нерв импульстерінің әсерінен экзоцитоз жолы арқылы бұл 
түйіршіктерден адреналин бӛлінеді, ол жасуша сыртына қоршаған ортаға, одан 
қанға барады. Норадреналин барлық органдарда, симпатикалық жүйке 
жүйесінің ұштарында синтезделеді. Іштегі нәрестенің бүйрекүстінің милы 
затында негізгі стресс гормоны норадреналин кӛп мӛлшерде бӛлінеді. 


175 
CH
2
-CH-COOH
НО
Тирозин
NH
2
О
2
CH
2
-CH-COO H
НО
Диоксифенилаланин 
(ДОФА)
NH
2
НО
СО
2


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   99




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет