Асқанбаева Ғ. Б. Дифференциалдық геометриядан есептер жинағы Оқу құралы


Скаляр аргументке тәуелді вектор–функция



бет2/37
Дата20.12.2022
өлшемі6,43 Mb.
#58329
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   37
1.1 Скаляр аргументке тәуелді вектор–функция


Анықтама: a < t < b аралық берілсін. Егер tє(a,b) әрбір мәніне векторының анықталған мәні сәйкестендірілсе, онда осы аралықта скаляр аргументке тәуелді вектор-функция берілді дейміз.

Вектор-функция үшін үзіліссіздік ұғымы скаляр-функция сияқты енгізіледі.
Анықтама: Егер орындалса, онда вектор-функция нүктесінде үзіліссіз деп аталады.
Анықтама: вектор-функцияның туындысы деп ұмтылғандағы қатынасының шегі аталады.
.


Вектор функцияны дифференциалдау ережелері


1 теорема: Вектор-функциялардың қосындысының туындысы олардың туындылардың қосындысына тең.
(1)
2 теорема: Вектордың скалярға көбейтіндісі, векторладың скалярлы және векторлық көбейтіндісі скалярлық анализдің ережесі бойынша дифференциалданады.
(2)
(3)
(4)
(3) формуладан скаляр квадратты дифференциалдау ережесі шығады.

3 теорема: Векторлардың аралас көбейтіндісі келесі ереже бойынша дифференциалданады.
(5)


4 теорема: Тұрақты вектордың туындысы нөлге тең.
Вектор-функцияның туындысының координаталарын табу


ортонормаланған базис берілсін. вектор–функция.


Координатаның туындысы дифференциалданатын вектор–функцияның сәйкес координаталарының туындысына тең.
Мысалдар:
а) вектор функция үшін скаляр функцияларды анықтау керек және оның анықталу облысын көрсету керек.


Шешуі: Вектор-функция координаталық түрде берілген, сондықтан скаляр функцияларды көрсетуге болады:

Вектор функцияның анықталу облысын табу үшін, x(t), y(t), z(t) функцияларының әрқайсысының анықталу облысын тауып, теңсіздіктер жүйесін щешу керек.
,
Әрбір теңсіздікті шешіп, координаталық түзуде аралықтардың қиылысуын табамыз

Жауабы: .


ә) Келесі вектор-функциялар берілген: , . Осы функциялардың скаляр көбейтінділерінің туындысын табу керек.
Шешуі: Екі вектор-функцияның скаляр көбейтіндісінің туындысын табу үшін, вектор-функцияны дифференциалдау ережесін қолданамыз:

Осы формулаға берілген вектор-функцияларды қойып, келесі теңдікті аламыз:
.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   37




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет