Қасымхан бегманов күРЕҢбел өлеңдер • Дастан •

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
97
Бос болмаса шынында
                              бүгiн менiң шылауым,
Ендi қалған ғұмырда мүмкiн емес 
                                                   жылауым.
Әлдекiмнен әлдене 
                                     мүмкiн емес сұрауым,
Маған да ептеп ауысты-ау шашыңдағы қырауың.
Қара өлеңмен ауырған, 
                                 қара балаң баяғы,
Солатұғын қырдағы гүлдердi де аяды.
Қайырылмаған артына   
                                 қайран анам, жан анам,
Менiң өмiр сапарым жер ортаға таяды.

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
98
ҚАЙРАН АНАМ
Бұлбұл ма таңда бiр сәт сайрамаған,
Жiгiт пе елiн-жұртын ойламаған.
Дүниеден баяғыда
                             өтiп кеткен,
Есiме түстi бүгiн қайран анам.
Есiме түстi менiң асыл анам,
Бiздердi баққан-қаққан, асыраған.
Жан баласын 
                   жатсынбай дүниеге,
Мейiрiмi шуақ болып шашыраған.
Өмiрден өттi солай ғашық адам,
Қиындыққа, жоқтыққа жасымаған.
Қара жолда 
                 баратып қоңыр кеште,
Есiме түстi тағы асыл анам.
Екi дүние арасын салмақтаған,
Дүниеден өттi-кеттi ардақты адам.
...Аманатын арқалап
                               ғарiптердiң,
Ғұмырын мұңлықтардың жалғап барам.

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
99
* * *
                          Сәби болғым келедi...
                                              Мұқағали
Осында қалған келмеске кеткен күндерiм,
Жұлдыздар аққан, 
                нұр шашқан айлы түндерiм.
Қиялмен ғана оралатыным өткенге,
Жан жүрегiмдi ауыртып қазiр жүр менiң.
Осында қалған алаңсыз күлкi, 
                                                балғын шақ, 
Ұмыттыра алса, 
                  шөп жина сосын шалғын шап.
Жүзiңе тура қарай алмайтын, несi айып,
Баяғы ұяң қара көз қызды жар қылсақ.
Алаңсыз кезге оралсам шiркiн бiр күнге,
Ақ бұлағыңмен жарысар сәби күлкiм де.
Олай болуы алайда оның мүмкiн бе,
Сәби қалпыма келсем-ау шiркiн бiр күнге.
Оралсам шiркiн 
                  арылып бiр сәт мұңымнан,
Жүгiрiп түссем
             құлдыраң қағып қырыңнан.
Тартып ойнаған бала боп 
                     тентек бұрымнан,
...Көрiнiп тұрса барлығы соның жырымнан.

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
100
Тартып ойнаған бала боп кетсем бұрымнан,
Шапқылап жүрген 
                            аумайтын анау құлыннан.
Он беске әлi толмаған сол бiр аруға,
Қызғалдақтарды сыйласам жаңа жұлынған.
Осында қалған келмеске кеткен күндерiм,
Жұлдыздар аққан, 
                             нұр шашқан айлы түндерiм.
Қиялмен ғана орала аларым өткенге,
Жан жүрегiмдi ауыртып қазiр жүр менiң.

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
101
ТАРАЗЫНЫҢ БАРЫ АНЫҚ
Ұлтына сай болар,
Бiр ұлың ем далалық.
Жан дүниеңдi қайғы алар,
Топырақтан жаралып.
Кiсi өлiмi.... 
              бұл кiм дер,
Елiм тағы дүрлiктi.
Бағаламай жүр кiмдер,
Бес күндiк бұл тiрлiктi.
Қалтырайды жапырақ,
Су сұрайды топырақ.
Тiтiркендi-ау атырап,
Түсiнбейдi ақымақ.
Сыртымыздан күлгендер,
Сырларыңды бiлген бе ел.
Ит боп елге үрмеңдер,
Отпен ойнап жүргендер.
Не боп кеттi айнала,
Не боп кеттi, қарағым.
Киесiмен ойнама,
Мынау Ұлы Даланың.
Шашы ағарған сорлы ана,
Бар қайғыңды талдармын.
Тiлiн, дiлiн қорлама,
Кешегi өткен шалдардың.

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
102
Барлығында берген Сiз,
Қабырғама батады.
Дiнiн сатқан көргенсiз,
Баласын да сатады.
Анасын да сатады,
Даласын да сатады.
Қаласын да сатады,
Данасын да сатады.
Арын биiк сақтаған,
Алашорда атылған.
Көше бойы қаптаған,
Ару қыздар сатылған.
Мықтап алған күзетiн,
Қызға көзiн сүзетiн.
Азаматтар қор болды-ау,
Тепсе темiр үзетiн.
Бiр көрмедiк iзетiн,
Қызғанбаймыз күзетiн.
Мекемеңiз бiз емес,
Кемшiлiгiн тiзетiн.
Ел үмiтiн артатын,
Кеттi жырлар таралып.
Түбiнде бiр тартатын,
Таразының бары анық.

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
103
МӘҢГІ СЕРІК МҰҢ-НАЛА
Қазақ, 
              қазақ дегенмен,
Сан қашырды-ау ұйқымды.
Құс ұшырып төбемнен,
Өзiмiздi жұбаттық,
...«Керуен көштi, ит үрдi».
Жалғыз шыққам елден мен,
Кеттi бәрi,  
                дос сатты.
Мұң-наламен шерленген,
Қара көзiм боталап,
Қу көкiрек бос қапты.
Анам бейбақ күрсiнген,
Жүрегiмде, 
                     ойымда.
Туған жерден нұр сiңген,
Қажымайтын,  
                       талмайтын,
Тылсым күш бар бойымда.
Мазалар бұл жай кейiн,
Сауын айтып, құт тосқан.
Қазағым-ай қайтейiн,
Жақсыларын сыйламай,
Арпылдатып ит қосқан.
Серкелерiм сұлтандай,
Пышақталып кетiптi-ау.

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
104
Жiгiттерiм ұлтандай,
Арба итеріп, 
                       күл тасып,
Ұсақталып кетiптi-ау.
Ажал ма екен жаза аты,
Парықсызбен тiрестiм.
Ғұмыр бойы қазақы,
Сахараның киелi,
Рухы үшiн күрестiм.
Емексiтiп алдайтын,
Ғазиз өлең бiр ғана.
Көлеңкедей қалмайтын,
Елiмдi ойлап қажыған, 
Мәңгi серiк мұң-нала.
Бұл пәниде жыр азық,
Алтын елiм, 
                     өз елiм.
Рух iздеп құлазып,
Жел өтiнде жарығым,
Өртенiп тұр өзегiм.

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
105
   ТӨРТ МЕЗГIЛ
Мына жолдар барады алып көктемге,
Ешқашан да оралмайды ол өткенге.
Жете сала өте шығар
                                  жазды iздеп,
Мұратына бiздей ол да жеткен бе?
Құлақ түрiп бұлақтардың назына,
Құлақ түрiп аққулар мен қазына.
Күзге қарай
                   басталады сапары,
Жеткеннен соң қызығы көп жазына.
Күзге жетер жапырағы сарғайған,
Сағыныштан үзiлердей талмайды ән.
Ары қарай 
                қысты iздеп жан-жақтан,
Тарау-тарау жол шығады шалғайдан.
Аппақ қарға оранғандай шартарап,
Көктемдегi аманатты арқалап.
Қысқа жетер 
                    сақылдаған аязы,
Күзден қашқан қара жолдар анталап.
Қыстан кейiн көктемдi iздеп жол шығар,
Ырыздығы жолаушының мол шығар.
Төрт мезгiлден тұратұғын, аяулым,
Бұл өмiрдiң бар қызығы сол шығар.

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
106
* * *
Бес күн тiрлiк...
                    жеткiзбедi-ау  мұраттар,
Анталайды шешiмi жоқ сұрақтар.
Адамдарды әлдеқайда асыққан,
Алып қалып жатыр мұңлы қыраттар.
Жұмбақ сестi сезiнесiң моладан,
Ей, жолаушы, абайлап жүр, бол аман.
Алып қалып жатыр, әне бiртiндеп,
Адамдарды ақ кебiнмен ораған.
Өмiр солай...
                   кiмге бүгiн сын тағам,
Айту үшiн менi осында жұмсаған.
Жақсы менен жайсаңын да кешегi,
Төмпешiк қып топырақпен қымтаған.

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
107
АЛҒАШ  РЕТ
Алғаш рет
                 қараған сәт ұрлана,
Қолын бұлғап қоштасқанда қыз бала.
Самал ескен әдемі бір көктемде,
Көз тастаған сыртынан ол өткенде.
Гүл терген кез бір белеңде жап-жазық,
Содан кейін жіберген сәт хат жазып.
Алғаш рет 
                 ғашық болып бір қызға,
Қараған сәт аспандағы жұлдызға.
Алғаш рет 
                  сүйіскен сәт еріннен,
Мына дүние сондай сұлу көрінген.
Алғаш рет 
                  дос болған кез өзгемен,
Үлкен болып көрінгенмен көзге мен.
Алғаш рет 
                   өлең жазған түнімде,
Періштедей таза мөлдір күнімде.
Қайран менің, арманым-ай, арманым,
Бәрі сонда, бала кезде қалғанын.
Оларменен бір-ақ рет кез кеппін,

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
108
Соның бәрін қалай сонда сезбеппін.
Бәрін бірде 
                    айтамын деп жүр едім,
Соғып тұрса менің мұңлы жүрегім.
Сырласыңдай 
                     сыр айтайын мен саған,
Ей, адамдар, бала кезді аңсаған.
Біліп тұрып 
                   бір нәрсені білмеппіз,
Бала кездей алаңсыз бір күлмеппіз.
Бала кездей
                  алаңсыз бір жүрмеппіз,
Дабырлаған, дуылдаған дүрмекпіз.
Бірінші рет 
                   түйіскендей болмайды,
Бірінші рет рет сүйіскендей болмайды.
Бірінші рет 
                  достасқандай болмайды,
Бірінші рет қоштасқандай болмайды.
Барлық нәрсе, 
                       осылай ғой қорланба,
Қызық-ау тек бірінші рет болғанда.

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
109
ӨМIРБАЯН ОРНЫНА ЖАЗЫЛҒАН ӨЛЕҢ
Тамыздың туылыппын төртiнде мен,
Сырым көп сендерге әлi шертiлмеген.
Қолды сiлтеп кетiп ем барлығына,
Қайтадан Алматыға келтiрдi өлең.
Иттей талап, шеттеттi, қақпайлады,
Жан дос деген жақыным сатты айлалы.
«Iшкiш,
           жүргiш, жазғаны түк емес»,– деп,
Жоғарыға жалалы хатты айдады.
Эфирлерден ән болып естiлмедiм,
Тым кеш сездiм есiмнiң кеш кiргенiн.
Шынымды айтып,
                         шырылдап, шырқырап ем, 
Сырларыма сенбедi ешкiм менiң.
Қатты батты, жаныма сенбегенi,
...Шыр айналды уақыттың дөңгелегi.
Бақытсыз көп ақынға қоса салдың,
Айырбастап бiреуге сен де менi.
«Ешкiм жаза алмайтын»,– 
                                 жырың бар деп,
Шылауыма оралып, шырылдар кеп.
«Ғайыперен, қырық шiлтен» алдамайды,
Өзiмдi-өзiм алдаймын шыңым бар деп.
Боратқан етектегi есектiлер,
Күн сайын жүрегiмдi, өсек тiлер.

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
110
Жетiмдерге қайырым жасап едiм,
Күлiп жатты сыртымнан есептiлер.
Итпен жылдас, айлас боп арыстанмен,
Дүние екi келмейдi алысқанмен.
Алматының аяулы кештерiнде,
Талай-талай жүрсем де данышпанмен.
Күншiлдiктiң апыр-ау, сыры неде,
Топ-топ қазақ...
                     бастары бiрiге ме?
Алыс ауыл,мен сенiң үмiтiң ем,
«Ақтадың»,– деп айтпайды бiрi неге.
Бiрi айтпады-ау,
                     жылы сөз  шiркiндердiң,
Жылап тұрып...
                     тұлпардай сiлкiнгенмiн.
Ей, пенделер, сендерден жерiген соң,
Жалғыз барып бейiтке күрсiнгенмiн.
Сезгем нұрлы жанымның тазарғанын,
Бiзден кейiн шыққандар... 
                                    жазар бәрiн.
Қарайлама артыңа, қайран менiң 
Ақ сапарға аттанған ғазалдарым.

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
111
ШҮБЕРЕК
                           
Тым алыста қалған сол үмiтi едiм солардың,
Адам көркi шүберек,
                            шүберекке орандым.
Бақ пен тақтан сен түгiл 
                                        патшалар да жеңiлген,
Үш-төрт кездей шүберек әкетерiң өмiрден.
Байлық жақсы-ау,
                         бiрақ та,
                                    ойлан-ойлан жас ұрпақ,
Өнерiне елiңнiң қарамашы тосырқап.
Көңiлiңде не барын бiле бермен сенiң мен,
Бiзден бұрын өткеннiң бәрi ажалдан жеңiлген.
Бар өмiрi адамның 
                         шүберекке тәуелдi,
Шүберектен тiгiлген портфелiм де әуелгi.
Неге, неге ұзадым 
                        бұлыңғырлау бүгiннен,
Шүберектен алғашқы иткөйлегiм тiгiлген.
Адам көркi шүберек,
                              шүберекке орандым,
Жанарыңнан үзiлер бiр тамшы жас болармын.
Екi-ақ сөзбен бағалар,
                              қайран асыл ағалар,
Шүберекке оранып талай жайсаң жоғалар.

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
112
Кетiп жатыр ар жаққа,
                              толқын-толқын қайық боп,
Үш-төрт кездей сұрыппен
                                    жайсаңдарым ғайып боп.
Кетiп жатыр,
                   кетедi үш-төрт кездей сұрыппен,
Қазақ дейтiн ұлы жұрт тастап кеткен ғұрыппен.
Парығына жете алдым,
                               лақаттың ба ненiң мен,
Кетедi адам үш-төрт кез аппақ түстi кебiнмен.
Мұзды шайна, отты жұт,
                               шыдамасаң шоқты аса,
Ел деп соққан бейкүнәм талып барып тоқтаса.
Естiлмесе кеудемнен 
                          жүрегiмнiң дүрсiлi,
Шүберекке оранып кетiп қалсам бiр күнi.
Кешiрiңдер қайран ел,
                             қардай аппақ арым бар,
Шүберектi көргенде менi де еске алыңдар. 

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
113
ТУҒАН АУЫЛДА
Осы ауылдың  бiр кезде өндiрi едiм,
Өткендi ойлап жан-жаққа телмiремiн.
Арманшыл ем, пәк едiм, алғаш рет,
Осы ауылда өлең боп мөлдiредiм.
Түрлi-түрлi басымнан көшiп көктем,
Адамдық тағдырымды шешiп кеткен.
Жанашырлар ертерек мәңгi ұйқыға,
Анау қырға қоштаспай көшiп кеткен.
Бар қайғысын сол мұңлы бөлiп қырдың,
Қасқа жолмен көшеңе келiп кiрдiм.
Жүз жылдық сағыныштың сазыменен,
Туған ауыл оралып келiп тұрмын.
Жапырағы желге ұшқан күз не дейдi,
Не ой салар мына өлең сiзге мейлi.
Елегiзiп әлдене  күтетұғын,
Бұл ауылда менi ешкiм iздемейдi.
Тоғай мынау ойнаған баяғыда,
Анам қайта құшағын жаяды ма.
Жаутаң қағып топ бала қарай бердi-ау,
Бейтаныс жолаушыны аяды ма?
Алла бiлер қаншаға шабарымды,
Алдан қандай жақсылық табарымды.
Туған ауыл өзiңнен ұзап барам,
Жасаураған жасырып жанарымды.

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
114
* * *
Қол бұлғап қалды артымда
                                   бозбала кездiң аспаны,
Алыстап кеттi-ау ақырын 
                              махаббат дәурен дастаны.
Көзден кетсең де 
        көңiлден кетпей бiр қойдың қайтейiн 
Алматы жақта кездескен 
                                   бала қыз он бес жастағы.
Үзiлмей тұрған үмiттiң 
                                    сәулесi суда ойнаған,
Қаратау қартпен айбынды 
                                   Алатау болып ойланам.
Досым деп бiлем сендердi 
                                  өткен-кеткенге қарамай,
Жердегi барлық адамдар  
                                   адалдықтарын жоймаған.
Төредей ойлар төбеден 
                               туған бiр жаңа айға ұқсап,
Өткен түн кеттi көңiлге 
                бал дәурен шақтай қайғы сап.
Жалғанның жалған екенiн 
                           бiлетiн досым аңқылдап,
Кездескен сәтте сызданбай  
                      бiр жүрген кездей жай құшақ.
Қайғысын жүрмiн көтерiп 
                         осынау сырлы ғаламның,

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
115
Бiр сәуле көрдiм көзiнен 
                                 өзiмнен туған баламның.
Жүрегiм қан боп жылады-ай,
                                  қымбатым едi жалғанда,
Үлгiлiдегi* қалқиған  бейiтi ғазиз анамның.
Төбемнен өттi түстiкке 
                             тiзiлiп қанша тырналар,
Жабықсаң жалғыз  бауырым,
                            жылқышы аққан қырға бар.
Есiнде қалмай ешкiмнiң 
                            елес боп кетсем бiр күнi,
Есiңе ал менi жалғаңда,  
                               асыр сап өскен жылғалар.
Перзентi едiм мен-дағы
                              сағымы жүзген даламның,
Тырнама бетiн бауырым,
                        сыздап бiр тұрған жарамның.
Есiңде қалсам қаламмен, 
                          қызғалдақ өскен Күреңбел,
Құдiретiмен жыр жазған
                             қағаз бен мынау қаламның.
Есiрiк жылдар серiк боп 
                                 ешкiдей жалтақ ептiге,
Жанарым талды-ау кеткен мен 
                              өткендер жаққа көп тiге.
Түтiп жегелi тұрғанға 
                                  тентек ұлыңды өзiңнiң,
Тектi жер, тектi топырақ, 
                                      бермессiң түбi тепкiге.

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
116
Өзiңде өскен елiктен 
                      сырларын бүккен ормандар,
Мен құсап әбден сағынып, 
                                    бәрiне шыдап болғандар.
Бiздiң ғұмыр бұл сарғайған 
                          желге ұшар сары жапырақ,
Жапырақтарыңды соғатын 
                          қара дауылдан қорғаңдар... 
                                                           
                                           
*Үлгілі - ауылдың аты
      КҮЗ. ТҮНГІ ОЙ
 
Ауылды ойлап, 
                 қаланы ойлап, жырды ойлап,
Жүріп жатқан жайымыз бар сүр бойдақ. 
Біз де ержеттік әне-міне дегенше, 
Қайда достар жүрген кеше бірге ойнап? 
Бақытымыз шықпады алдан біз күткен, 
Сағынышқа кетті айналып күз тіптен. 
Есімізге әлдекімді салады 
Подъездегі ғашық үндер үздіккен. 
Көкейіме кептеледі бір тілек, 
Жасты көзді біз де талай сүртіп ек. 
Дір-дір етіп тітіркенген ағаштар, 
Жаңбыр мынау жауып тұрған сіркіреп.
Қалып жатқан күндерімнен сырылып, 
Бір әдемі қалам, досым, сыр ұғып. 
Күресеміз, тіресеміз біз әлі, 
Кеудемізден тарағанша жылылық.

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
117
АНА БЕЙIТIНДЕ
Пәни мен бақиды ойлап жабырқаңдар,
Пендеде мұрсат бар ма қабiр таңдар.
Бабайқорған мүлгидi ақсұр бейiт,
Жанымда әкем, сосын Садырхан бар.
Ажал кеп ақ кебiнге  оранғалы,
Жан анам үйге қайтып оралмады.
Алатау асып кеткен ақын ұлы,
Өзгелердей атақты бола алмады.
Бола алмады болам деп талпынғанмен,
Қоғамға қарай бiлдi салқын қанмен.
Ғасырмен бiрге келген жұмысы аз,
Ұлтқа қатысы жоқ жарқылдармен.
Өкпелеп табансыздау ағасына,
Iнiсiне жармасқан жағасына.
Күндiз естен шықпайтын, түнде түстен,
Келiп тұр анасының моласына.
Бiр кезде шулап жатқан ормандай ем,
Орманға өзiң пана қорғандай ең.
Сырт көзге көрiнсем де бақытты боп,
Мен сорлы о бастан-ақ сормаңдай ем.
Түсiме ендiң сәтте сан жылаған,
Тағдыр деп мұңын шақты жаңбыр оған.
Бiлем ғой, бiрақ мына сағыныштан,
Қайтемiн жүрегiмдi қан жылаған.

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
118
Қараша үй ашылмаған түңдiгiм-ай,
Ұрлаған жылды жыл-ай,  күндi күн-ай.
Құран оқып болған соң күйбең қаққан,
Жайымды сездi-ау әкей, мұңлығым-ай.
Жел тұрса жапырақтай орманда ойнар,
Ойсызға жердiң бетi толған тойлар.
Ананың аманатын естiмеген,
Аз ба екен арамызда сормаңдайлар.
Ей, бейбақ, аруақты еске ал,
                                      жет басына,
Өмiрде өтер-кетер көп тасыма.
«Жан апа ана болса сендей болсын»,
Сөзiм бұл ойып жазған көктасына!
Пәни мен бақиды ойлап жабырқаңдар,
Пендеде мұрсат бар ма қабiр таңдар.
Бабайқорған мүлгидi ақсұр бейiт,
Жанымда әкем, сосын Садырхан бар.

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
119
КӨШЕ АҚЫНДАРЫ
              
Көше ақындары, 
Көше ақындары, 
Арғымақтары даланың,
Алшаңдай басып келе жататын 
                                    тротуарында қаланың.
Бiлмейдi оны бүгiнгi мынау 
                                    тәртiбi жақсы жас ақын,
Мен көрген сол бiр көше ақындары 
                            шараппен шөлiн басатын. 
Зар кезеңдер мен тар кезеңдерде қазақты 
                                                олар сатқан жоқ,
Көше ақындары
              жер астында да
                   тып-тыныш ұйықтап жатқан жоқ.
Өмiрде сол бiр көше ақындары 
                                  жеңiлгендер жақта едi,
Көз жасыменен 
      топырақтарға көмiлгендер жақта едi.
Олар хақында сөйлейдi өксiп, 
                       өкiнiп кейде шаттанып,
Мұңлықтарымнан мұра боп қалған 
                            сыр шерткен ескi дәптерi.
Жабығып жалғыз бейiтке барар үн-түнсiз 
                                         жап-жас жесiрлер,
Еркелiктерiн кешiрдi ел,
                ендi мұрасын зерттеп шешiңдер.

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
120
Артында қалған жас жетiмдердiң 
                                         қабырғалары қатпаған,
Көше ақындары сырласы түгiл 
                                  көз таныстарын сатпаған.
Далалық заң бұл ауызша қалған 
                            бұрынғы өткен шалдардан,
Запы боп әбден топырағы өзге қазаққа 
                                             қатал заңдардан.
Жазады түбi олар жайында,
                                       айтады түрлi мiнбеден,
Достары түгiл, дұшпандары да көре
                                      алмай кеше күндеген.
Тағы бiр кеше көше ақыны өттi 
                     опасыз мынау жалғаннан,
Сұлулықтар мен зұлымдықтарға 
                                сәбидей бейне таң қалған.
Салқын өзендер сахарамызға асыққан
                                              асып арнадан,
Талайларының баласы түгiл 
                                 моласы тiптi қалмаған,
Қара жер менiң көкелерiмдi 
                             құшағына алған, жалмаған.
Жасай алмаған қатал тағдыр да
                            ары да берi қақпақыл,
Том-том боп қалған ата мұралар 
                                  қазақы нұрлы сапта тұр,

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
121
Көше ақындары,  
          басында мұңлы 
                       Мағжан мен қайсар  Қасым тұр,
Соңынан шапқан жас тұлпарлардан
                                  екi алып солай басым тұр.
Көше ақындары 
                 ерке ұлдары,
                         серке құлдары халықтың,
Солардың мен де көзiндей болып 
                           бетiнде жердiң қалыппын.
Оралды көктем, құстар да қайтты, 
                                  тағы да жарды өрiк гүл,
Сендерден бiздi, 
жер жарықтықтың үстi мен асты бөлiп тұр.
Адал сүт емiп өмiрi мендей 
                         өлеңмен өткен қарағым,
Өзек өртейтiн көп ойларымды айта алмай 
                                                      елге барамын.
Даласын сүйген тектiлерiм-ай, 
                        кектiлерiм-ай қайтейiн,
Сендермен бiрге сан армандарым
                               кеттi менiң-ай қайтейiн.
Елеусiз өттi сұрама жаным, 
                              жылама жаным қайтейiн, 
Оңаша қалып  көзiңнiң жасын 
                           бұлама, жаным, қайтейiн.

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
122
Көк аспандағы көк байрағымды 
                           көре алмай ерте көз жұмған, 
О, менiң қайран ғұламаларым,  
                                 ғұламаларым қайтейiн.  
Арыла алмастан ұлттық арман, 
                          ұлттық асқақ ойлардан,
Асылдарым-ай аулақтау жүрген
                       қызыл жалаулы тойлардан.
Көше ақындарын
             ұмытпаңдаршы,
                      ұмытпаңдаршы, адамдар,   
Солар ғой кеше Алаштың үстiн
                                  алты қаздайын айналған.
           

Қасымхан БЕГМАНОВ
КҮРЕҢБЕЛ
123

жүктеу/скачать 4,06 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: